ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΤΣΩΡΗΣ 1899-1954

Ο ιστορικός ηγέτης των Ελλήνων τροτσκιστών

Ο Γιώργος Βιτσώρης υπήρξε ιστορικά ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης του ελληνικού τροτσκισμού. Στην πολυσύνθετη επαναστατική προσωπικότητά του συνυπήρχαν:

Γιώργος Βιτσώρης

1^ον) Ο μεγάλος πολιτικός ηγέτης. Ο Βιτσώρης ήταν το πολιτικό μυαλό της ελληνικής οργάνωσης του Τρότσκυ, του ΚΟΜΛΕΑ, και ο βασικός πολιτικός συντάκτης της εφημερίδας της οργάνωσης, της «Πάλης των Τάξεων». Πήρε ξεκάθαρη θέση στην πάλη που διεξαγόταν παγκόσμια για την υπεράσπιση της Οκτωβριανής Επανάστασης ενάντια στη σταλινική αντεπανάσταση, και πρώτος στην Ελλάδα τάχθηκε αταλάντευτα στο πλευρό του Τρότσκυ. Ήταν επίσης ο πρώτος στην Ελλάδα που είδε την αναγκαιότητα της νέας Διεθνούς, όταν η σταλινοποιημένη Γ΄ Διεθνής πρόδωσε το γερμανικό προλεταριάτο το 1933. Τέλος, ήταν αυτός που επέμεινε στην αναγκαιότητα της συμμετοχής των τροτσκιστών στο πλατύ λαϊκό κίνημα της Αντίστασης, στη Γερμανική κατοχή.

2^ον) Ο επαναστάτης διανοούμενος με την προλεταριακή ψυχοσύνθεση. Ο Βιτσώρης ενσωματώθηκε φυσικά και ψυχικά στο προλεταριάτο όσο ελάχιστοι μη προλετάριοι. Άφησε τα πάντα πίσω του και ρίχτηκε με τα μούτρα στον αγώνα για το κέρδισμα εργατών στις κομμουνιστικές ιδέες. Έζησε σαν εργάτης και μέσα στους εργάτες. Ο φυσικός του χώρος ήταν οι τροτσκιστικοί εργατικοί σχηματισμοί του Πειραιά, εκεί όπου οι απόκληροι αγράμματοι εργάτες μάθαιναν απ’ το Βιτσώρη μαζί τα πρώτα τους γράμματα και τα πρώτα τους μαρξιστικά γράμματα.

3^ον) Ο μεγάλος εργατικός ηγέτης. Ο Βιτσώρης συμμετείχε προσωπικά στους μεγάλους εργατικούς αγώνες, στους οποίους πρωτοστατούσαν οι εργάτες του ΚΟΜΛΕΑ. Έγραφε εργατικές προκηρύξεις, έβγαζε λόγους σε εργατικές συγκεντρώσεις, αλλά ήταν και ο βασικός εκπαιδευτής των συνδικαλιστικών στελεχών της οργάνωσης.

4^ον) Ο επαναστάτης με το υψηλό ιδεολογικό και το υψηλότατο οργανωτικό επίπεδο. Ο Βιτσώρης είχε ένα γενικά υψηλό ιδεολογικό επίπεδο, που του επέτρεψε να πάρει τις πιο σωστές θέσεις στα μεγάλα ιδεολογικά ζητήματα της εποχής του. Υπήρξε σπουδαίος οργανωτικός, με τεράστιο παραγωγικό έργο σε όλους τους τομείς δράσης και εσωτερικής ζωής της οργάνωσης.

5^ον) Ο τολμηρός μαχητής. Ο Βιτσώρης δεν ήταν ο άνθρωπος των γραφείων και των βιβλιοθηκών, αλλά της δράσης. Το τι μέτραγε ο Βιτσώρης σε τόλμη και σε ψυχική αντοχή το απέδειξε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου: Ευρισκόμενος στην κατεχόμενη Γαλλία, εντάχθηκε στην αντίσταση και έγινε ο ήρωας του «πολέμου των σιδηροδρόμων». Προκάλεσε τεράστιες απώλειες στον Άξονα, ανατινάζοντας τα τρένα που ανεφοδίαζαν το γερμανικό στρατό στο Δυτικό Μέτωπο.

6^ον) Το πρότυπο επαναστατικής ηθικής και στάσης ζωής. Πάνω στο ζήτημα αυτό, θα μπορούσαμε να γεμίσουμε ολόκληρες σελίδες με παραδείγματα. Ο χώρος μας όμως μας επιτρέπει να πούμε μόνο το εξής: Ότι οι 2.500 Έλληνες οπαδοί του Τρότσκυ, όταν έπρεπε να πάρουν μια απόφαση σε οποιοδήποτε προσωπικό τους ζήτημα, έλεγαν πάντα: «Αυτό θα έκανε στη θέση μου ο Βιτσώρης».

7^ον) Ο εξαίρετος Έλληνας σύντροφος του Τρότσκυ. Ανάμεσα στο μεγαλύτερο παγκόσμιο επαναστάτη και το μεγαλύτερο Έλληνα επαναστάτη της εποχής αναπτύχθηκε απ’ την πρώτη στιγμή μια βαθύτατη πολιτική και προσωπική εμπιστοσύνη και εκτίμηση.

8^ον) Ο πολιτιστικά πρωτοπόρος αγωνιστής. Η ελληνική οργάνωση του Τρότσκυ δεν ήταν μόνο μια μεγάλη προλεταριακή οργάνωση, αλλά και ένα μεγάλο εκπολιτιστικό κίνημα. Πέρα απ’ τα 2.500 εργατικά μέλη, τα 50 σωματεία και τα 3 μεγάλα κινήματα της εποχής (Αναπήρων & Θυμάτων Πολέμου, Φυματικών, Ανέργων), η οργάνωση διέθετε ακόμη μια μουσική μπάντα, χορωδία 200 μελών και πολλούς εργατικούς θεατρικούς θιάσους στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, με ερασιτέχνες, εργάτες ηθοποιούς. Ο Βιτσώρης ήταν ο εμπνευστής αυτού του εκπολιτιστικού έργου της οργάνωσης, αφού ο ίδιος υπήρξε –σύμφωνα με τα λόγια της Μαρίκας Κοτοπούλη– ο μεγαλύτερος δραματικός ηθοποιός της εποχής του, πριν εγκαταλείψει την καριέρα του για ν’ αφοσιωθεί ολόψυχα στην επαναστατική πάλη.

Αυτά είναι μόνο λίγα απ’ όσα μπορεί να πει κανείς γι’ αυτόν το μεγάλο Έλληνα Κομμουνιστή-Τροτσκιστή ηγέτη, που κάποιοι άμαχοι και ανίκανοι αρχηγίσκοι έκαναν ό,τι μπορούσαν για να λησμονηθεί. Ας είναι… Κανείς ποτέ δεν κατάφερε να εξαπατήσει την ιστορία.

Πάρις Δάγλας