Η κατάργηση του
μειωμένου ΦΠΑ των νησιών είναι ένα μόνο δείγμα της μνημονιακής επίθεσης στην
ελληνική περιφέρεια
 |
Η
επικέντρωση στην τουριστική και μόνο ανάπτυξη και τα μέτρα
της μνημονιακής
ερήμωσης υπονομεύουν το μέλλον των ελληνικών
νησιών (φωτό: Ερμούπολη, Σύρος),
που κάποτε έσφυζαν από
παραγωγικές δραστηριότητες
|
Βαρύ
το τίμημα του να είσαι νησιώτης και μάλιστα σε μια χώρα… τόσο νησιωτική όπως η
Ελλάδα! Ας θυμηθούμε το κυνικό αίτημα των δανειστών, στην αρχή ακόμα των
μνημονίων, να εκκενωθούν τα ελληνικά
νησιά που έχουν έως 150 κατοίκους, με τη δικαιολογία ότι επιβαρύνουν τον
κρατικό προϋπολογισμό μιας υπερχρεωμένης χώρας! Ζητούσαν να ξεριζωθούν
ουσιαστικά οι κάτοικοι ελληνικών νησιών με πολιτισμό χιλιετιών, που μέσα από
χίλιες δυο δυσκολίες και παρά την πλήρη εγκατάλειψη από την εκάστοτε κεντρική
εξουσία, κατάφεραν να κρατούν όρθιες τις κοινωνίες τους!
Οι
νησιωτικές περιοχές βιώνουν διαχρονικά πολλές ανισότητες: πολύ χαμηλό επίπεδο υπηρεσιών
υγείας, κοινωνικής πρόνοιας και παιδείας, υψηλό
κόστος διαβίωσης, που κυμαίνεται από 10 έως και 20 τοις εκατό περισσότερο από
την ηπειρωτική χώρα εξαιτίας του κόστους της μεταφοράς των αγαθών. Γι’ αυτό και στα νησιά υπήρχε ο μειωμένος
συντελεστής ΦΠΑ, ως μοναδικό ουσιαστικά μέτρο με το οποίο επιχειρούνταν η
εξομάλυνση αυτών των ανισοτήτων. Όλα
τα παραπάνω, όμως, δεν έβαλαν φρένο στις μνημονιακές πολιτικές, όπως η κατάργηση
ή αποψίλωση υπηρεσιών (ΔΟΥ, ΙΚΑ), η πλήρης υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας και
παιδείας, η αποδόμηση των κοινωνικών
παροχών, οι περικοπές δρομολογίων και
επιδοτήσεων των άγονων γραμμών στην ακτοπλοΐα, τα πανάκριβα ναύλα, η μείωση των
αεροπορικών συνδέσεων, οι ιδιωτικοποιήσεις
βασικών κοινωνικών αγαθών. Από 1ης Ιουνίου καταργείται ο μειωμένος
συντελεστής του ΦΠΑ σε 9 ακόμα νησιά, καθώς και οι φοροαπαλλαγές που ίσχυαν εδώ
και μια εικοσαετία σε 73 νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους. Που
σημαίνει αυξήσεις στις τιμές αγαθών και υπηρεσιών, αυξημένοι φόροι σε μισθωτούς
και συνταξιούχους, απαγορευτικές οι καλοκαιρινές διακοπές για τον Έλληνα
εργαζόμενο στους συγκεκριμένους προορισμούς.
Όλες
αυτές οι εξελίξεις, που αφορούν τα περισσότερα νησιά, και ιδιαίτερα τα μικρά, συμβάλλουν
όχι μόνο στο να μην μπορούν να προσελκύσουν καινούργιες δραστηριότητες, αλλά να εξαφανίζονται και οι ήδη υπάρχουσες,
συμβάλλουν δηλαδή στην ερήμωσή τους. Πώς να αναπτυχθεί μια επιχείρηση όταν το
μεταφορικό κόστος από και προς τα νησιά είναι κατά 20%-25% αυξημένο; Η «μονοκαλλιέργεια»
του μαζικού τουρισμού της ξαπλώστρας, εκτός του ότι περιθωριοποίησε ή και
εξαφάνισε παραδοσιακές παραγωγικές δραστηριότητες, εκτός του ότι έφερε την
αλόγιστη δόμηση, με καταστροφικές και μη αναστρέψιμες σε πολλές περιπτώσεις συνέπειες,
είναι μια δραστηριότητα ευάλωτη στις όποιες πολιτικές και κοινωνικές
αναταράξεις. Ο τουρισμός των τριών μηνών
στα περισσότερα νησιά δεν μπορεί να αντισταθμίσει τις απώλειες από τους άλλους
τομείς.
Αν
θέλουμε να μιλήσουμε για βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών, αυτό πρωτίστως επιβάλλει:
Δημόσιες ακτοπλοϊκές μεταφορές με τακτική σύνδεση με την ηπειρωτική Ελλάδα αλλά
και μεταξύ των νησιών όλο το χρόνο και όχι
όπως βολεύει τους εφοπλιστές (που ενώ παίρνουν τις επιδοτήσεις για τις
άγονες γραμμές, υπάρχουν νησιά που βλέπουν πλοίο μια φορά την εβδομάδα).
Δημόσιες αερομεταφορές. Υποδομές δημόσιας
υγείας με πλήρως επανδρωμένα κέντρα υγείας. Δημόσια σχολεία και δωρεάν μεταφορά
των μαθητών ανεξαρτήτως αριθμού. Ανάδειξη και προστασία της πολιτιστικής
κληρονομιάς του κάθε νησιού και αξιοποίηση των αρχαιολογικών χώρων και των
μνημείων. Ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, εξόρυξη ορυκτού
πλούτου). Φθηνή ενέργεια για την επαναλειτουργία
παραδοσιακών παραγωγικών δραστηριοτήτων (ναυπηγεία, υφαντουργία, τυροκομία, ποτοποιία,
κ.λπ.) και προσέλκυση και άλλων παραγωγικών επενδύσεων, για δημιουργία θέσεων
μόνιμης απασχόλησης των κατοίκων.
Όλγα Στεφανίδου