 |
Το «κανόνι» του Μαρινόπουλου είναι
προϊόν και της κρίσης, αλλά
κυρίως του μοντέλου στο οποίο στηρίχτηκε η
«επιχειρηματικότητα»
στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες
|
Στις αρχές Ιουλίου εκδόθηκε
προσωρινή διαταγή για προστασία της εταιρείας σούπερ μάρκετ Μαρινόπουλος από τους
πιστωτές της, ενώ το φθινόπωρο θα συζητηθεί η τελική απόφαση για ένταξη της στο
άρθρο 99 του πτωχευτικού δικαίου. Πώς όμως ο κολοσσός των σούπερ μάρκετ έφτασε
να έχει φεσώσει με 1,3 δις δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες, προμηθευτές
και τους 12.500 υπαλλήλους του;
Τα πρώτα σύννεφα φάνηκαν με την
έλευση της κρίσης στην Ελλάδα. Και ενώ μέχρι το 2011 ο τζίρος μειώνεται
σημαντικά, ο Μαρινόπουλος απαντά με μεγαλύτερες προσφορές, τις οποίες καλούνται όμως να χρηματοδοτήσουν οι προμηθευτές του, μέσω
της καθυστέρησης της αποπληρωμής τους, που έφτασε τις 200 ημέρες! Ορισμένοι
αντέδρασαν, αποσύροντας τα προϊόντα τους από τα ράφια.
Ο δανεισμός από τις τράπεζες συνεχίζεται, αν και πιο δύσκολος, ενώ αρχίζουν
να προστίθενται και οι απανωτές ανακοινώσεις και τα πρόστιμα του ΕΦΕΤ για
σωρεία υγειονομικών παραβάσεων. Το 2012 η γαλλική Carrefour αποχωρεί
από τον όμιλο, ανακοινώνοντας ζημίες 220 εκατ. ευρώ από τη δραστηριότητά της
στην Ελλάδα. Οι πωλήσεις το 2012 συνεχίζουν να κινούνται πτωτικά, αλλά η εταιρεία
επεκτείνεται σε Κύπρο, Βουλγαρία, Σκόπια και Αλβανία, ενώ εξαγοράζει και μικρές
αλυσίδες. Με τη διαφήμιση κρατάει τους
καταναλωτές και κλείνει στόματα σε ΜΜΕ για την τραγική της κατάσταση. Το
2014 ήταν ο μεγαλύτερος διαφημιζόμενος στην Ελλάδα, δαπανώντας 23,3 εκατ. ευρώ,
ποσό σχεδόν διπλάσιο από ό,τι οι υπόλοιπες αλυσίδες σούπερ μάρκετ! Επίσης,
εκμεταλλεύεται το «παραθυράκι του νόμου», που της επιτρέπει, έναντι ενός μικρού
προστίμου (1.350 ευρώ πλήρωσε!), να μη
δημοσιεύσει ισολογισμούς για τα έτη 2012, 2013 και 2014, για να μη φανούν
τα χάλια της! Το 2015 ήρθαν και τα capital controls και έδεσε το γλυκό.
Αυτό όμως είναι το «μοντέλο» της καπιταλιστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα τις
τελευταίες δεκαετίες: επιχειρηματίες-αρπακτικά, με την ανοχή (ή και τη βοήθεια)
του κράτους, με τα θαλασσοδάνεια των τραπεζών και απειλώντας με απολύσεις
εργαζομένων, μάζευαν χρήματα από δάνεια, επιδοτήσεις, απλήρωτους προμηθευτές
και εργαζομένους. Όταν στριμώχνονταν, έριχναν ένα κανόνι και ανενόχλητοι έκαναν
την επόμενη «επιχειρηματική» τους κίνηση, «κληροδοτώντας» στο δημόσιο, δηλαδή
στον λαό, τα χρέη τους. Και αυτό ακριβώς το «μοντέλο» έστρωσε το δρόμο για τα
μνημόνια!
Γιάννης
Τριανταφύλλου