Του
Γιάννη Βερούχη (1931-2010)
1) Οι μάζες και ο σκοπός μας
 |
Για
να αξιοποιήσουμε τις επαναστατικές ιδέες μας,
χρειαζόμαστε τρία πράγματα.
Πρώτον:
ένα κόμμα.
Δεύτερον: ένα κόμμα.
Και τρίτον: και πάλι ένα κόμμα.
|
Να
μην βλέπουμε τις μάζες όπως εμείς θέλουμε να είναι, αλλά όπως αυτές είναι
ιστορικά διαμορφωμένες.
Ακούμε συνεχώς από αρκετούς: Ότι από τις
προδοσίες και τις ήττες οι μάζες βγάζουν τα συμπεράσματά τους και διδάσκονται.
Εμείς δεν συμμεριζόμαστε αυτές τις αντιλήψεις τους.
Γι’ αυτό και τους ρωτάμε: Τι διδάχθηκαν οι
ευρωπαϊκές μάζες από τις προδοσίες των σοσιαλδημοκρατών που τις προδίδουν
συνεχώς από το 1914; Και που και σήμερα ακόμα τους ψηφίζουν στις κυβερνήσεις;
Τι διδάχθηκαν οι ελληνικές μάζες, από την
πολιτική του ελληνικού σταλινισμού, που ενώ ουσιαστικά είχε καταλάβει την
εξουσία, την παρέδωσε και παρέδωσε και τις μάζες στο μαχαίρι του ελληνικού
καπιταλισμού και του αγγλοαμερικανικού ιμπεριαλισμού; Δεν είναι σήμερα το πρώτο
κόμμα της αριστεράς; Ενώ εξακολουθεί να έχει ακριβώς την ίδια πολιτική;
Η Ιστορία μάς αποδεικνύει συνεχώς και
έμπρακτα ότι: Μετά από κάθε προδοσία και
ήττα, οι μάζες έμειναν δίπλα στις παραδοσιακές ηγεσίες που τις πρόδωσαν. Και
αυτό έχει συμβεί σε όλες τις προδοσίες, και της σοσιαλδημοκρατίας και του
σταλινισμού.
●
Γιατί
όμως; Πώς εξηγείται αυτή η συμπεριφορά των μαζών; απλούστατα, ο καπιταλιστικός
άνθρωπος δεν μπορεί να αντισταθεί στην οργανωμένη προπαγάνδα και το οργανωμένο
ψέμα.
Διότι ο σημερινός άνθρωπος είναι προϊόν
μιας καταπιεστικής διαπαιδαγώγησης –φόβου, ανασφάλειας, και ψυχικής υποταγής-
αιώνων και χιλιετηρίδων, και διαθέτει μια δέσμια ψυχή: Που μόνο η κοσμογονία
μιας πραγματικής κομμουνιστικής κοινωνίας μπορεί να την απελευθερώσει, και να
γεννηθεί ο νέος ελεύθερος κομμουνιστικός άνθρωπος.
Στην
κοινωνία μας το άτομο είναι αδύναμο μπροστά στους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς
του ψεύδους. Αυτό είναι διαπιστωμένο. Όλοι γνωρίζουμε
ότι προϋπόθεση της κοινωνικής νίκης των εκμεταλλευομένων μαζών, είναι οι ιδέες
του Μαρξισμού και το επαναστατικό πρόγραμμα.
Και όμως, και οι πιο σωστές ιδέες και το πιο σωστό πρόγραμμα δεν αρκούν: Εάν δεν
έχουν την υποστήριξη ενός ισχυρού οργανωτικού-προπαγανδιστικού μηχανισμού, που
θα αντιπαραταχθεί στους μηχανισμούς της εξαπάτησης των μαζών, που διαθέτουν οι
συνασπισμένες δυνάμεις της διατήρησης του αστικού κοινωνικού συστήματος.
Αυτός
δε ο μηχανισμός υποστήριξης των επαναστατικών ιδεών, μπορεί να είναι μόνο: Ο
μηχανισμός και τα προπαγανδιστικά μέσα ενός προλεταριακού κομμουνιστικού
επαναστατικού κόμματος.
●
Οι
μάζες διδάσκονται δύσκολα και ξεχνάνε εύκολα. Χαρακτηριστικό των μαζών δεν
είναι η μνήμη αλλά η αμνησία. Πέραν όμως αυτών υπάρχουν και άλλα χαρακτηριστικά
των μαζών.
Οι μάζες μέσα στο αστικό κοινωνικό
καθεστώς, θεωρούν τους κοινωνικούς θεσμούς του καθεστώτος που καθορίζουν την
ίδια τη ζωή τους κάτι σταθερό και αμετάβλητο. Και από εκεί εκπορεύεται ο συντηρητισμός των μαζών.
Επίσης το αρχικό βασικό κίνητρο της
αφύπνισης και αρχικής εξέγερσης των μαζών δεν είναι η κατανόηση της
αναγκαιότητας της κοινωνικής αλλαγής: Αλλά η πολιτική αφύπνιση από την νάρκη
αρχίζει, όταν την πικρή ζωή που τους επιβάλλει το καθεστώς, δεν μπορούνε πλέον
να την αντέξουν.
Γι’
αυτό και οι μάζες αφυπνίζονται κατά πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα.
●
Και αυτή η αφύπνιση των μαζών έχει μικρή διάρκεια. Που εάν σε αυτήν τη διάρκεια
της αφύπνισης, υπάρχει έτοιμη και από πριν η επαναστατική ηγεσία, δηλαδή το
επαναστατικό κόμμα που θα καθοδηγήσει την ορμητικότητα το πάθος και την ηρωική
διάθεση των αφυπνισμένων προλεταριακών μαζών: Θα τις κινητοποιήσει συντονισμένα
στην εξέγερση, στην ανατροπή της αστικής τάξης και του κοινωνικού συστήματός
της, και στην εγκαθίδρυση της εξουσίας του προλεταριάτου.
Εάν όμως δεν υπάρχει το προλεταριακό
κόμμα, οι ακέφαλες αφυπνισμένες μάζες θα εξαπατηθούν πολιτικά, θα προδοθούν και
ή θα κουραστούν ηττημένες, ή θα σφαγούν ηττημένες, για να ξαναπέσουν και πάλι
σε μια πολύχρονη νάρκη.
●
Για
όλους αυτούς τους λόγους, το κεντρικό
καθήκον των επαναστατών μαρξιστών σε κάθε χρονική περίοδο, είναι να
προετοιμάζονται οργανωμένα για την επόμενη αφύπνιση των προλεταριακών μαζών.
(Είναι η ιστορική αποστολή τους).
Γι’
αυτό πρέπει να σκοπεύουν μακριά, και να δουλεύουν με
καρτερικότητα και ακατάπαυστα, ώστε να
έχουν συγκροτήσει το ηγετικό επαναστατικό κόμμα του προλεταριάτου, πριν από την
επόμενη κοινωνική παλίρροια της αφύπνισης και εξέγερσης των σύγχρονων δούλων
του κεφαλαίου.
Πάντα όμως προηγείται της αφύπνισης των
μαζών, μια αρκετή περίοδος συνεχών συσσωρεύσεων, έντονων κοινωνικών
δυσαρεσκειών, και ταξικών αντιθέσεων και συγκρούσεων. Και αυτή την περίοδο
αυτών των συσσωρεύσεων, οι επαναστάτες μαρξιστές δηλαδή οι
κομμουνιστές-τροτσκιστές οφείλουν να την αξιοποιήσουν πολιτικά και οργανωτικά,
για την συγκρότηση του επαναστατικού κόμματος.
Όλα
να σκοπεύουν προς την επόμενη αφύπνιση των προλεταριακών μαζών.
Εμείς οι Κομμουνιστές-Τροτσκιστές με την
μικρή μας οργάνωση, βαδίζουμε με συγκεκριμένους σκοπούς και προοπτικές: Που
είναι να συμβάλλουμε με όλες μας τις
δυνάμεις, στις προϋποθέσεις για την συγκρότηση αυτού του επαναστατικού
κόμματος.
●
Όπως
και να έχει όμως, υπεράνω μας φτερουγίζει ένα ερώτημα: Θα προλάβει να
συγκροτηθεί το κόμμα της επαναστατικής ηγεσίας, πριν από την επόμενη αφύπνιση
των προλεταριακών μαζών; Σ’ αυτό το ερώτημα δεν μπορεί να μας απαντήσει κανένας
προφήτης. Γιατί αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο εξαρτάται από την ενεργητική
δράση των ζωντανών δυνάμεων της ιστορίας.
Γράφτηκε
τον Δεκέμβριο του 1999
2) Για το κράτος και τη βία
 |
| Ο Αρχαίος Έλληνας διανοητής Αισχύλος |
● Πρόσφατα διάβασα τον αρχαίο Έλληνα δραματικό θεατρικό
συγγραφέα Αισχύλο… Η σκέψη δεν είναι μόνο για τους διανοούμενους, είναι και για
τους εργάτες…
● Όπως όλοι γνωρίζουμε, ένα από τα βασικότερα στοιχεία
της θεωρίας των μέγιστων φιλοσόφων-κοινωνιολόγων Μαρξ και Ένγκελς, είναι ο
τεράστιος ρόλος στην ανθρώπινη κοινωνία του
κράτους και της βίας.
Κατ’ αυτήν τη θεωρία, από την εποχή
που η ανθρώπινη κοινωνία χωρίστηκε σε τάξεις, το κράτος έγινε η δύναμη με την οποία διαμέσου της βίας, η
εκμεταλλεύτρια κοινωνική τάξη επέβαλε τη θέλησή της πάνω στην υποταγμένη
εκμεταλλευόμενη τάξη.
● Και τώρα επανερχόμαστε στο θεατρικό δράμα «Προμηθέας
Δεσμώτης» που έγραψε ο Αισχύλος 500 χρόνια προ του Χριστού.
▬ Είναι η ιστορία που ο δυνάστης θεός Δίας, τιμωρεί τον
Προμηθέα και τον αλυσοδένει στο όρος Καύκασο της Σκυθίας (στη Νότιο Ρωσία),
επειδή αυτός –παρά τις αυστηρές εντολές του Δία- ευεργέτησε τους ανθρώπους
δίνοντάς τους τη φωτιά για να αναπτύξουν τις τέχνες τους.
▬ Τα πρόσωπα του θεατρικού δράματος είναι: Η φιλάνθρωπη
θεότητα του Τιτάνα Προμηθέα, ο υποτακτικός Ήφαιστος, ο καιροσκόπος Ωκεανός, ο
ρουφιάνος του Δία Ερμής, ο χορός των Ωκεανίδων Νυμφών και της κόρης του Ινάχου
Ιώς με την ανεξάρτητη σκέψη τους, και δυο προσωποποιημένες υπηρετικές θεότητες
του Δία, το Κράτος και η Βία.
▬ Από τους αναπτυσσόμενους διαλόγους των πρωταγωνιστών και τους μονολόγους του Τιτάνα Προμηθέα,
προκύπτει από το θεατρικό δράμα αβίαστα και ολοκάθαρα: Ότι ο δυνάστης Δίας
μπόρεσε και κατέλαβε πραξικοπηματικά την εξουσία, και καθυπόταξε και καταδυνάστευσε
και τους άλλους θεούς και τους θνητούς ανθρώπους, επειδή διέθετε δυο πιστούς,
δυο κτηνώδεις και αδίστακτους για οποιαδήποτε εγκληματική πράξη υπηρέτες του,
που ο Αισχύλος τους έδωσε τα ονόματα, Κράτος
και Βία.
▬ Οπωσδήποτε είναι εκπληκτικό το διανοητικό ύψος που
έφθασε η θεωρητική κοινωνική σκέψη στην αρχαία Αθηναϊκή Δημοκρατία. Όπως επίσης
όμως είναι εκπληκτικό ότι αυτές οι κοινωνικές παρατηρήσεις του διανοητή
Αισχύλου, για τον ιστορικό ρόλο του
Κράτους και της Βίας, προηγήθηκαν χρονολογικά του Μαρξ και του Ένγκελς,
κατά 2.350 χρόνια…
▬ Στον τάφο του Αισχύλου γράφτηκε μόνο –όπως αυτός είχε
εκφράσει την επιθυμία του- ότι πολέμησε στο Μαραθώνα.
▬ Ίσως κανένας να απορεί, που σε όλη την ανθρωπότητα δεν
υπάρχει ένας αδριάντας του Αισχύλου…
Αυτό οπωσδήποτε θα γίνει, αλλά όμως
μόνο στην ολοκληρωμένη κομμουνιστική κοινωνία της ανθρωπότητας. Και όταν πια θα
έχουν εξαφανιστεί οριστικά, οι κοινωνικές τάξεις με τους προνομιούχους και τους
απόβλητους της κοινωνίας, και θα είναι αχρείαστα πια, και το κράτος και η βία…
Γράφτηκε
τον Μάιο του 2007
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Συνεχίζουμε,
με αναδημοσίευση παλιών κομματιών (που διατηρούν όλη τους την επικαιρότητα και
την πολιτική σημασία), τη σπουδαία αυτή στήλη, που έγραφε ο αλησμόνητος
σύντροφος, δάσκαλος και ηγέτης Γιάννης Βερούχης από τον Ιανουάριο του 1996.