Επίκαιρες
θέσεις
ενός μεγάλου
Έλληνα επαναστάτη
 |
| Γιάννης Βερούχης |
Στις 4 Ιουνίου συμπληρώθηκαν εφτά
χρόνια από τον θάνατο του αξέχαστου Έλληνα Κομμουνιστή-Τροτσκιστή εργατικού
ηγέτη Γιάννη-Βλαδίμηρου Βερούχη. Ο Γιάννης μάς λείπει περισσότερο από ποτέ,
ειδικά σε μια περίοδο που η ελληνική εργατική μας τάξη περνάει μια απ’ τις
δυσκολότερες δοκιμασίες της ιστορίας της. Είναι σίγουρο ότι ο Γιάννης θα είχε
πολλά να δώσει, με την τεράστια εμπειρία του σε νικηφόρους εργατικούς αγώνες,
αλλά και όσον αφορά τη συγκρότηση της επαναστατικής πρωτοπορίας της εργατικής
τάξης, που είναι η μεγάλη αναγκαιότητα της εποχής μας. Μαζί με την ανάμνηση της
λεβέντικης παρουσίας του, μας άφησε έναν ολόκληρο θησαυρό θέσεων και
τοποθετήσεων πάνω σε όλη την γκάμα των προβλημάτων και των καθηκόντων του
κινήματος. Σταχυολογούμε για τους αναγνώστες μας ορισμένες από αυτές, συνοπτικά
διατυπωμένες.
● Για τον ρόλο
της πίστης και της βεβαιότητας
Το θεμέλιο της ένταξης ενός ανθρώπου στο επαναστατικό κίνημα
είναι η πίστη και η βεβαιότητα. Πίστη και βεβαιότητα πάνω στην επαναστατική
ιδεολογία, τον τελικό επαναστατικό σκοπό, τον ιστορικό ρόλο της εργατικής τάξης
και τον αναντικατάστατο ρόλο της ηγεσίας της τάξης, δηλαδή, της επαναστατικής
οργάνωσης.
● Για την
οργανωτική αντίληψη του μπολσεβικισμού
Η ηγεσία της εργατικής τάξης, που θα καθοδηγεί την
πολιτική πάλη της τάξης, με συνεχή εναλλαγή επιθετικών και αμυντικών τακτικών,
δεν μπορεί παρά να είναι οργανωμένη στον τύπο της συγκεντρωτικής, ευκίνητης και
μαχητικής πολιτικής οργάνωσης, εκγυμνασμένης και πειθαρχημένης, αποτελούμενης
από αποφασισμένους και εξειδικευμένους επαναστάτες, συνδεδεμένους μεταξύ τους
και με την οργάνωσή τους στη ζωή και τον θάνατο.
Η κυρίαρχη αστική τάξη, εκτός των ιδεολογικών και πολιτικών
όπλων της, διαθέτει και έναν πολυσύνθετο επαγγελματικό μηχανισμό άμεσης βίας,
έναντι του οποίου η εργατική τάξη θα πρέπει να αντιτάξει τον δικό της, ειδικά
εκγυμνασμένο μηχανισμό.
● Για την
ηθική διαπαιδαγώγηση του επαναστάτη
Η ηθική φυσιογνωμία του μαρξιστή επαναστάτη πρέπει να
βρίσκεται σε πλήρη ταύτιση με το ηθικό περιεχόμενο των σκοπών της ιδεολογίας
του. Η ιδιότητα του κοινωνικού επαναστάτη πρέπει να βρίσκεται σε αρμονία με τον
σοσιαλιστικό άνθρωπο εν σπέρματι.
● Για την
ανάπτυξη της οργάνωσης (στρατολογία)
Η στρατολογία είναι κι αυτή μια επαναστατική τέχνη,
όπως όλες οι άλλες, που μπορεί να τη μάθει κάθε επαναστάτης, και το οφείλει. Η
εργασία αυτή δεν χρειάζεται κανένα ιδιαίτερο φυσικό προσόν. Η ουσιαστική
διαφορά ανάμεσα σε έναν καλό ατομικό προπαγανδιστή και έναν μη καλό είναι ότι ο
πρώτος ανιχνεύει, εντοπίζει και ασχολείται υπομονετικά με όλες αυτές τις
περιπτώσεις που ο δεύτερος δεν παρατηρεί ή, και αν το κάνει, τις απορρίπτει
προκαταβολικά.
● Για τον πόνο
Ένας καταξιωμένος κανόνας του επαναστατικού κινήματος,
που πρέπει να τον έχουμε υπ’ όψιν μας στην ανάθεση κάθε δουλειάς: Ο πόνος που
έχει κανείς για ένα πράγμα είναι ανάλογος με τη συμμετοχή του στην προσπάθεια
για την κατάκτησή του. Δεν εκτιμά κανείς κάτι που δεν κουράστηκε, δεν πόνεσε
για αυτό.
● Για τον
δημοκρατικό συγκεντρωτισμό
Ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός δεν είναι το προϊόν
μιας εγκεφαλικής σύλληψης ούτε μια εφεύρεση. Έχει τη βάση του στους νόμους της
παντοειδούς ανθρώπινης δράσης, των οποίων την τεράστια αξία παρατήρησε ο Λένιν,
ο οποίος πήρε τους νόμους αυτούς και τους ανύψωσε σε νόμους της οργανωμένης
επαναστατικής δράσης. Παράδειγμα: Οι πρωτόγονοι άνθρωποι των σπηλαίων, πριν
βγουν για κυνήγι, πρώτα σχεδίαζαν τι, πού και πώς θα κυνηγήσουν, και εκεί
μπορούσε ο καθένας να πει τη γνώμη του. Έτσι, κατέληγαν σε ένα σχέδιο, το οποίο
όλοι συμφωνούσαν ότι θα εκτελούσαν. Μετά το κυνήγι, συζητούσαν και πάλι τι πήγε
καλά ή άσχημα, και έβγαζαν συμπεράσματα για την επόμενη φορά. Αυτό είναι ο
δημοκρατικός συγκεντρωτισμός: δημοκρατία στον σχεδιασμό της δράσης, πειθαρχία
στη δράση, και πάλι δημοκρατία στον απολογισμό της δράσης.
 |
| Ο Γιάννης Βερούχης στο βήμα συνέλευσης του σωματείου των λιθογράφων, που υπό την ηγεσία του έγινε προπύργιο των εργατικών αγώνων |
● Για τη
δημοκρατία και την πειθαρχία στην επαναστατική οργάνωση
Η πειθαρχία θεμελιώνεται μόνο πάνω στους άξιους ηγέτες
και η δημοκρατία μόνο πάνω στα άξια μέλη.
● Για τη
νομιμότητα και την παρανομία
Οι ελευθερίες της αστικής δημοκρατίας υπάρχουν όσο η
άρχουσα αστική τάξη και τα προνόμιά της και η εξουσία της είναι εκτός κινδύνου.
Μόλις όμως αυτή πραγματικά κινδυνεύσει, τα «δημοκρατικά» συντάγματα και νόμοι
μεταβάλλονται αμέσως σε κουρελόχαρτα. Η επαναστατική οργάνωση, που γνωρίζει
καλά τα όρια αυτών των «ελευθεριών», είναι αμυντικά προετοιμασμένη, δια του
συνωμοτισμού της, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει και μετά την κατάργηση αυτών
των πάντα σχετικών και προσωρινών «ελευθεριών» της αστικής δημοκρατίας.
● Για την ενότητα
Η ενότητα φέρνει τη νίκη και η διάσπαση την ήττα. Γι’
αυτό και οι επαναστάτες μαρξιστές πρέπει να διαφυλάσσουν ως κόρη οφθαλμού την
ενότητα της οργάνωσής τους. Γιατί η ενότητα της επαναστατικής ηγεσίας της τάξης
είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ενότητα της ίδιας της τάξης. Όπως οι αρχαίοι
Αθηναίοι κάποια στιγμή είχαν απαγορεύσει ακόμα και την αναφορά της λέξης
«πόλεμος» στην Εκκλησία του Δήμου, έτσι και εμείς πρέπει να απαγορεύουμε ακόμα
και την αναφορά της λέξης «διάσπαση» στην οργάνωσή μας.
● Για τη δράση
και την τακτική
Μέσα στις βασικές αρχές κάθε μάχης και κάθε σύγκρουσης
είναι ότι: παρατάσσουμε πάντα την ισχυρότερη πλευρά μας στην πιο αδύνατη του
αντιπάλου. Δεν συγκρουόμαστε με το σύνολο του αντιπάλου όταν αυτός είναι
ισχυρότερος. Δίνουμε τη μάχη στον τόπο και στον χρόνο που εμείς επιλέγουμε και
χτυπάμε με όλες μας τις δυνάμεις μόνο ένα μικρό μέρος του αντιπάλου, πάντα πιο
αδύνατο από εμάς. Και συμπληρωματικά, φροντίζουμε να υπερέχουμε του αντιπάλου
σε ταχύτητα και ακρίβεια εκτέλεσης ελιγμών.
● Για τον ρόλο
των εφεδρειών
Κάθε μάχη οποιασδήποτε μορφής (απεργία, συνέλευση
κ.λπ.) την κερδίζει εκείνος που θα εκτιμήσει σωστά την ακμή της μάχης, δηλαδή,
το σημείο εκείνο κατά το οποίο θα πρέπει να ρίξει στη μάχη τις εφεδρείες του.
Φυσικά, αυτές τις εφεδρείες θα πρέπει να τις έχει προετοιμάσει από πριν. Οι
εφεδρείες αυτές μπορεί να είναι: ανθρώπων, συνθημάτων, επιχειρημάτων, έντυπου ή
άλλου υλικού, οικονομικών πόρων κ.λπ., αναλόγως του είδους της μάχης.
● Για τις
προοπτικές που ανοίγονται στην εποχή μας
Σήμερα καταρρέουν με πάταγο οι βασικοί αντικειμενικοί
όροι που επέφεραν την παθητικότητα του προλεταριάτου των βιομηχανικών χωρών,
και ιδίως της Ευρώπης. Η ιστορία θα κινηθεί αντίστροφα. Ιστορικά βρισκόμαστε
στο μισοσκόταδο της χαραυγής μιας νέας εποχής. Οι συνθήκες όμως για την
ανασυγκρότηση της παγκόσμιας επαναστατικής ηγεσίας βρίσκονται μπροστά μας. Πάνω
σε αυτό είμαστε βέβαιοι.
● Για την
Ευρωπαϊκή Ένωση
Βασικό χαρακτηριστικό του καπιταλιστικού συστήματος
δεν είναι μόνο η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής, αλλά και το εθνικό
κράτος. Στην περίπτωση που οι ευρωπαϊκοί καπιταλισμοί ενώνονταν κάτω από ένα
ενιαίο κράτος, τότε αυτό θα γινόταν όργανο του πιο ισχυρού οικονομικά
καπιταλισμού. Είναι τέτοιες οι αντιθέσεις και τα συμφέροντα του καπιταλισμού,
ώστε είναι αδύνατον μέσα στο σύστημά του να γίνει εθελοντικά –δηλαδή χωρίς έναν
πόλεμο– ένα ενιαίο ευρωπαϊκό κράτος.
● Για το
δημόσιο χρέος
Με τον «σοσιαλιστικό» «αναπτυξιακό» νόμο του 1982, και
με πρόσχημα την αντιμετώπιση της ανεργίας, οι καπιταλιστικές επενδύσεις
επιχορηγούνται από το κράτος από 25% έως και 80%, από κεφάλαια μεγάλων κρατικών
δανείων. Είναι το λεγόμενο «δημόσιο χρέος», του οποίου η εξόφληση έχει χρεωθεί
στον εργαζόμενο ελληνικό λαό, που είναι υποθηκευμένο το μέλλον του, ακόμα και
των επερχόμενων γενεών του. Και η ανεργία φυσικά δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε.
Η κατάργηση αυτού του φοβερού αντεργατικού και
αντιλαϊκού νόμου πρέπει να συμπεριληφθεί στα βασικά αιτήματα του εργατικού
κινήματος, καθώς και ότι η εξόφληση του «δημόσιου χρέους» και των τόκων του
πρέπει να επιβαρύνει αποκλειστικά και μόνο τους καπιταλιστές που επιχορηγήθηκαν
από το κράτος.
● Για το
μεταναστευτικό
Ο ελληνικός καπιταλισμός εκμεταλλεύεται την αθλιότητα
και την πείνα των ξένων εργατών που αυτός κουβάλησε έντεχνα στην Ελλάδα, για να
τους χρησιμοποιήσει για να χτυπήσει τους μισθούς και τις κατακτήσεις της
ελληνικής εργατικής τάξης.
Αναμφισβήτητα ο σκοπός της μεγαλοαστικής τάξης είναι η
αναζήτηση μιας απόλυτα υποτακτικής εργατικής τάξης, παραιτημένης από κάθε
εργατικό δικαίωμα. Νομίζουμε όμως ότι το ζήτημα είναι ακόμα βαθύτερο. Διότι για
τη σημερινή ουσιαστική δικτατορία των κυρίαρχων μεγαλοκαπιταλιστικών
συγκροτημάτων, δεν τους κάνουμε και σαν λαός, γιατί δεν ανέχονται το ανυπότακτο
πνεύμα της ιστορίας μας σαν λαού, που έχει ρίζες αιώνων. Το πρόβλημα φυσικά
είναι το ποιος θα προλάβει ν’ αλλάξει ποιον. Αυτοί τον λαό ή ο λαός αυτούς;
● Για τα συνδικάτα
Τα εργατικά σωματεία είναι τα αναντικατάστατα εργαλεία
για τη διαμόρφωση της ταξικής συνείδησης της εργατικής τάξης και την αγωνιστική
γυμναστική της· χωρίς την οποία δεν μπορεί η εργατική τάξη να αφυπνιστεί και να
εξοπλιστεί πολιτικά.
Οι Κομμουνιστές-Τροτσκιστές εργάτες μέσα στα σωματεία
πρέπει να χρησιμοποιούν τη γλώσσα της αλήθειας, της τιμιότητας και της
ευθύτητας και να απευθύνονται στην ψυχή των εργατών.
Η εργατική τάξη, όπως περιφρονεί όποιον δεν την
εμπιστεύεται, έτσι και ανταμείβει με την εμπιστοσύνη της καθέναν που θα
αποδείξει ότι είναι άξιος της εμπιστοσύνης της.
● Για τις
εισαγωγές κινεζικών προϊόντων
Αυτές οι εισαγωγές ευθύνονται για την καταστροφή των
μικρών βιοτεχνικών και εμπορικών επιχειρήσεων, τη γενική αποβιομηχάνιση της
χώρας μας και την καλπάζουσα αύξηση της ανεργίας. Εάν υπήρχε στην Ελλάδα ένα
πραγματικό εργατικό κίνημα, θα έπρεπε να είχε απαγορεύσει αγωνιστικά την
εισαγωγή προϊόντων κατασκευασμένων υπό τέτοιες κτηνώδεις αντεργατικές συνθήκες,
όπως αυτές της σημερινής Κίνας.
● Για τον ρόλο
του προλεταριάτου των ανεπτυγμένων χωρών
Ο σοσιαλισμός είναι ένα οικονομικό σύστημα το οποίο
κατά την έμπρακτη λειτουργία του θα πρέπει να προηγείται, έστω ένα βήμα, από το
πλέον προωθημένο σημείο που έχει φτάσει ο καπιταλισμός. Η μαρξιστική λογική
είναι πολύ απλή και πολύ καθαρή. Αυτό όμως που έχει μπλέξει τη σημερινή
ανθρώπινη σκέψη είναι ότι το ρωσικό πείραμα για τον σοσιαλισμό φαίνεται άσχετο
με την προαναφερόμενη μαρξιστική λογική. Φαίνεται, αλλά δεν είναι. Διότι για τους
πρωταγωνιστές αυτού του πειράματος, η Ρωσική επανάσταση δεν ήταν ο τελικός
σκοπός, αλλά ο προθάλαμος για την επανάσταση στην Κεντρική Ευρώπη.
● Για τις παραδόσεις του
ελληνικού τροτσκισμού
Η ιστορία μας αρχίζει από τους πρώτους προλετάριους μαχητές
που τέθηκαν υπό την επαναστατική σημαία του Λέοντα Τρότσκυ το 1930 και ίδρυσαν
το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αριστερής Αντιπολίτευσης και στη συνέχεια της 4ης
Διεθνούς. Και είναι η ιστορία των πλέον μαχητικών και σκληρών ταξικών
αγώνων στη χώρα μας, των πιο επαληθευμένων και δικαιωμένων πολιτικών και
ιδεολογικών μαχών, και μια ιστορία φοβερών καταδιώξεων, μαρτυρίων και
θανατώσεων. Μόνο οι εκτελεσμένοι σύντροφοί μας υπερβαίνουν τους 100.
Από τη Σύνταξη