Του Γιάννη Βερούχη (1931-2010)
1) Ο Αλέκος Παναγούλης που γνώρισα
● Η πρώτη Μαΐου, πέρα από παγκόσμια ημέρα των αγώνων και θυσιών της εργατικής τάξης, για τον ελληνικό είναι και κάτι άλλο. Είναι και η επέτειος της δολοφονίας του Αλέκου Παναγούλη, που έγινε τη νύχτα της 1ης Μαΐου του 1976.
▬ Ο Αλέκος είναι η κορυφαία ηρωική ατομική περίπτωση, της αντίστασης του ελληνικού λαού κατά της Χούντας.
▬ Για τον Αλέκο, η αρετή των αρετών ήταν η συνέπεια και το πνεύμα της τόλμης και της θυσίας, που συνοδεύουν έμπρακτα τα πιστεύω του ανθρώπου.
▬ Τον Αλέκο δεν τον γνώριζα. Αλλά μπήκα στις πτυχές της ζωής του όπως και αυτός της δικής μου, διαμέσου του αδελφού του Στάθη που με γνώρισε καλά στα χρόνια της δικτατορίας που μεσολάβησαν μετά τη δραπέτευσή μου στο εξωτερικό.
Τον Αλέκο τον γνώρισα προσωπικά μετά την πτώση της δικτατορίας, όταν μεταξύ μας ήδη υπήρχε αμοιβαία, μια βαθιά αλληλοεκτίμηση και αλληλοσεβασμός.
▬ Η πολιτική σκέψη του ανεξάρτητου βουλευτή Αλέκου Παναγούλη ήταν αστική. Αλλά όμως: Επειδή τον συγκινούσε η κοινωνική δικαιοσύνη. Επειδή διακατεχόταν από έναν βαθύ ανθρωπισμό. Επειδή είχε αντιληφθεί τον βρώμικο πολιτικό ρόλο της σοσιαλδημοκρατίας. Επειδή αναζητούσε έναν άλλο σοσιαλισμό, και επειδή ήταν φύση δυναμική-επαναστατική, ήταν ανοιχτός προς τις επαναστατικές κοινωνικές ιδέες…
▬ Στις σχέσεις του με τους ανθρώπους, ο Αλέκος ήταν ιδιόμορφα απόλυτος. Αδιαφορούσε εντελώς για το τι έλεγε ο καθένας.
Και το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν ο ποιος ήταν αυτός που τα έλεγε.
▬ Τότε ήταν που μου γεννήθηκε η ιδέα ότι… οι ιδέες του Τρότσκυ χρειαζόντουσαν οπωσδήποτε ανθρώπους σαν τον Αλέκο. Η περίπτωση φαινόταν παράτολμη. Όπως όμως παράτολμη είναι και η ζωή μας και οι σκοποί μας. Άλλωστε και το στρατολογικό μου ένστικτο –που σπανίως με πρόδωσε- μου έλεγε προχώρα.
▬ Στην πρώτη δίωρη πολιτική συζήτησή μας, ασχοληθήκαμε με το «Μεταβατικό Πρόγραμμα της 4ης Διεθνούς» του Λέοντα Τρότσκυ. Μπροστά στα μάτια του Αλέκου ανοίχθηκε ένας νέος άγνωστος κόσμος και ήταν χαρούμενος από τη συζήτησή μας.
Κατά βάθος συμφωνούσαμε απόλυτα σ’ ένα πράγμα… ότι εγώ ήθελα πολιτικά οπωσδήποτε αυτόν και αυτός εμένα… Ορίσαμε νέα πολιτική συνάντηση για τις αρχές Μαΐου.
▬ Για τελευταία φορά τον είδα στο βουλευτικό γραφείο του στην οδό Κολοκοτρώνη, δύο ημέρες πριν τον σκοτώσουν. Εκεί μου είπε ότι περίμενε μια επίσκεψη απεσταλμένων του Αβέρωφ. Έφθασαν τρία άτομα και ο Αλέκος χώρισε το μακρόστενο δωμάτιο με μια πτυσσόμενη πόρτα. Μου είπε να περιμένω τον Στάθη και μου έδωσε μια καρέκλα δίπλα στην πτυσσόμενη πόρτα.
Σε λίγο από μέσα ακουγόταν μια άγρια λογομαχία. Στις φωνές του Αλέκου απαντούσε η βαριά φωνή του ενός απεσταλμένου… «Δεν σας απειλεί ο Αβέρωφ»… Ο Αβέρωφ θέλει ησυχία… Ο Αβέρωφ θέλει κάλμα… Και σε κάθε φωνή του Αλέκου, άκουγα συνεχώς την ίδια απάντηση.
Ήρθε ο Στάθης και φύγαμε… Μας παρακολουθούσαν δύο τύποι με πολιτικά… προφανώς κυπατζήδες… Στο άγαλμα του Κολοκοτρώνη χωρίσαμε. Και ο ένας ακολούθησε εμένα…
▬ Το πρωί της Πρωτομαγιάς, όταν άκουσα για το «αυτοκινητιστικό ατύχημα», ο νους μου πήγε αμέσως στις απειλές και στις παρακολουθήσεις.
Ήμουν όμως βέβαιος πια, ότι η «δημοκρατία» της αστικής τάξης που αντικατέστησε τη «δικτατορία» της αστικής τάξης, δεν δίσταζε μπροστά σε κανένα έγκλημα… Οι δρόμοι προς τις επαναστατικές ιδέες ήταν φραγμένοι καλά… και απαγορευμένοι. Ο Αλέκος θα υπερέβαινε αυτά τα φράγματα. Και πιστεύω ότι γι’ αυτό τον σκότωσαν…
Γράφτηκε τον Απρίλιο του 2008
2) Μια μεγάλη ημέρα της ανθρωπότητας
1 Μαΐου 1886: Η ανθρωπότητα στεφάνωσε την αμερικανική εργατική τάξη, με την αθάνατη αιματοβαμμένη δόξα, για την έναρξη του παγκόσμιου αγώνα για την κατάκτηση του οκταώρου.
 |
Το μνημείο αυτό στήθηκε στο Σικάγο της Αμερικής για τα τραγικά θύματα του 1886: Που έπεσαν πρώτα στον αγώνα της ανθρωπότητας για την κατάκτηση του οκταώρου |
● Το οκτάωρο είναι η μεγαλύτερη παγκόσμια εργατική κατάκτηση, και συνέβαλε αποφασιστικά στην ανύψωση του πολιτισμού και του ανθρωπισμού. Αυτό αποδεικνύεται από το περιεχόμενο του οκταώρου που εκφράστηκε με το περίφημο σύνθημα: «8 ώρες εργασία, 8 ώρες ψυχαγωγία και μόρφωση, 8 ώρες ύπνος».
● Η κήρυξη του αγώνα για το οκτάωρο προετοιμάστηκε μεθοδικά, μέσα στην αμερικανική εργατική τάξη, η οποία εκήρυξε με επιτυχία τον απεργιακό αγώνα της για το οκτάωρο την 1η Μαΐου του 1886.
▬ Η αμερικανική αστική τάξη με τις εφημερίδες της, ανάγγειλε το κρέμασμα των ηγετών της απεργίας, πριν από την κήρυξή της…
Και με μια πρωτοφανή εγκληματική αστυνομική σκευωρία και μια δικαστική σκευωρία, τους κρέμασε: Και οργάνωσε εκατοντάδες δολοφονίες εργατών σε όλη την Αμερική, υπολογίζοντας στο φόβο και την ηττοπάθεια της εργατικής τάξης.
▬ Ο εργατικός αγώνας όμως δεν υποχώρησε. Και το οκτάωρο έγινε παγκόσμιο εργατικό σύνθημα, και η 1η Μαΐου παγκόσμια ημέρα εργατικού αγώνα και γιορτής.
Κανένας όμως εθνικός καπιταλισμός δεν δέχθηκε το οκτάωρο, αλλά το επέβαλαν οι εργάτες της κάθε χώρας με σκληρούς αγώνες. Και η αρχή έγινε από τους Γάλλους υφαντουργούς τη δεύτερη επέτειο της παγκόσμιας Πρωτομαγιάς (1891), που η επιτυχής απεργία τους έληξε, με 79 εργάτες νεκρούς και τραυματίες. Και αυτό συντάραξε την εργατική τάξη της Ευρώπης και την ώθησε αποφασιστικά στην αγωνιστική διεκδίκηση του οκταώρου.
Γράφτηκε τον Ιούλιο του 2005
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Συνεχίζουμε, με αναδημοσίευση παλιών κομματιών (που διατηρούν όλη τους την επικαιρότητα και την πολιτική σημασία), τη σπουδαία αυτή στήλη που έγραφε ο αλησμόνητος σύντροφος, δάσκαλος και ηγέτης Γιάννης Βερούχης.
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 1944
Τιμούμε
τους 200 φυλακισμένους κομμουνιστές που εκτελέστηκαν από τους φασίστες κατακτητές στο σκοπευτήριο της Καισαριανής
Μέσα στους 200 αυτούς συντρόφους, ήταν και 11 κομμουνιστές διαπαιδαγωγημένοι με τις επαναστατικές διεθνιστικές ιδέες του Λέοντα Τρότσκυ, οι οποίοι πριν από την εκτέλεσή τους έκριναν: Ότι η κομμουνιστική τους ιδεολογική ιδιότητα ήταν υπεράνω κάθε άλλης, και ότι τους άρμοζε να πεθάνουν τραγουδώντας τον επαναστατικό ύμνο της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Και το έκαναν.
Είμαστε περήφανοι γι’ αυτούς τους συντρόφους μας.
Αυτοί ήταν:
Ανδρώνης Πέτρος
Γιαννακουρέας Δημήτρης
Κοβάνης Γιώργος
Κρόκκος Γιώργος
Μήτσης Ηρακλής
Πανταζής Δημήτρης
Παπαδημητρόπουλος Γεώργιος
Περαχιά Ανρύ
Σούλας Χρήστος
Τζαματζάς Βασίλης
Χατζηχρήστος Χρήστος
Από τη σύνταξη