Διατροφή, υγεία και επισιτιστική κρίση

 

Απλησίαστα τα τρόφιμα στο σούπερ μάρκετ, και ιδίως τα πιο 
ποιοτικά. Το διατροφικό πρόβλημα παίρνει διαστάσεις.

Ένα από τα βασικότερα κομμάτια της πολύπλευρης κρίσης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, μετά τον κορωνοϊό και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, είναι και η επισιτιστική κρίση. Η οποία, βέβαια, σε μεγάλο βαθμό πυροδοτείται από τη χρηματιστηριοποίηση των βασικών τροφίμων και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές των τελευταίων δεκαετιών. Η εκτόξευση των τιμών απειλεί με λιμό τις πιο φτωχές χώρες και προκαλεί μαζική υποβάθμιση της διατροφής των φτωχών στρωμάτων ακόμη και στις πιο ανεπτυγμένες. Στη χώρα μας οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί έχουν γονατίσει. Οι επιλογές σε θρεπτικά, υγιεινά και οικονομικά τρόφιμα μειώνονται διαρκώς.

Τα γαλακτοκομικά, τα δημητριακά, το καλό ελαιόλαδο, το μέλι… τείνουν να γίνουν είδη πολυτελείας. Ακόμη και τα όσπρια έχουν ακριβύνει πολύ. Μοσχάρι και ψάρια είχαν ούτως ή άλλως περιοριστεί πολύ στο τραπέζι της μέσης ελληνικής οικογένειας και πριν την κρίση. Τα φρέσκα ζαρζαβατικά σώζουν την κατάσταση, αλλά μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες. Αναγκαστικά οι καταναλωτές καταλήγουν στο (εισαγόμενο) χοιρινό, τα ζυμαρικά, τις πατάτες – τρόφιμα δηλαδή με τα οποία χορταίνεις, αλλά δεν είναι και ό,τι πιο υγιεινό. Σε αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε ότι πολλοί εργαζόμενοι δεν έχουν χρόνο να πάνε στη λαϊκή, ενώ όλο και περισσότερες ομάδες του πληθυσμού αποφεύγουν το μαγείρεμα (κοστίζει και το ρεύμα) και τρώνε φαγητά έτοιμα, προμαγειρεμένα ή από ντελίβερι. Όλα αυτά μεσοπρόθεσμα θα έχουν σοβαρές συνέπειες στην υγεία του πληθυσμού αλλά και στην ανάπτυξη των παιδιών.

Η «αριστερά» δυστυχώς δεν κάνει πολιτική για τέτοια «ταπεινά» θέματα. Όμως το φαγητό είναι η βάση της αναπαραγωγής της εργατικής μας δύναμης, καθορίζει μεγάλο μέρος της αξίας της εργατικής μας δύναμης, αλλά επηρεάζει ιδιαίτερα και την κοινωνικότητά μας, την ψυχοκοινωνική μας υγεία. Αν κάτι μας χαρακτηρίζει ως λαό από την αρχαιότητα είναι η συνήθεια να κοινωνικοποιούμαστε γύρω από ένα τραπέζι!

Τι πρέπει να γίνει; Κατ’ αρχάς πρέπει να παλέψουμε για διατίμηση σε όλα τα βασικά τρόφιμα, ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής με κεντρικό σχεδιασμό, μείωση των εισαγωγών, αναγέννηση του κρατικού αγροτοβιομηχανικού τομέα. Δημιουργία κρατικών αποθεμάτων, για δωρεάν διανομή στις πιο ευάλωτες ομάδες. Κίνητρα για να αυξηθεί η ποικιλία και η ποιότητα των παραγόμενων τροφίμων, να διασωθούν παραδοσιακές καλλιέργειες και ράτσες εκτρεφόμενων ζώων. Παράλληλα, το ζήτημα της διατροφής πρέπει να γίνει βασικό θέμα συζήτησης παντού, μέσα από την εκπαίδευση, τα μέσα ενημέρωσης, τους δήμους, το σύστημα υγείας. Το θέμα είναι τεράστιο και θα επανέλθουμε.

 

Πάρις Δάγλας