Το αδιέξοδο της εισαγωγής φθηνής εργασίας

Η λογική «οι μετανάστες θα κάνουν φτηνά τις δουλειές 
που δεν θέλουν να κάνουν οι Έλληνες» αποδείχθηκε
καταστροφική και αδιέξοδη

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια τεράστια έλλειψη εργατικού δυναμικού για τις αγροτικές εργασίες στην ελληνική επαρχία. Οι εργάτες από τα Βαλκάνια μεταναστεύουν πλέον στη Δυτική Ευρώπη. Το αποτέλεσμα είναι να κινδυνεύουν ολόκληροι τομείς καλλιεργειών, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, να μείνουν χωρίς συγκομιδή των καρπών, και οι παραγωγοί βέβαια απειλούνται με καταστροφή. Γίνεται προσπάθεια μεταφοράς εργατών από όλο και πιο μακρινά μέρη (Μπανγκλαντές, Ταϊλάνδη κ.λπ.), ενώ πρόσφατα κλείστηκε συμφωνία με την Αίγυπτο για απασχόληση 5.000 εργατών με 9μηνη άδεια παραμονής.

Στην ουσία ο ελληνικός καπιταλισμός επιδιώκει να λύσει ένα πρόβλημα με την ίδια μέθοδο που το δημιούργησε, την εισαγωγή φτηνής, τριτοκοσμικής εργασίας. Αυτή άρχισε το 1990 με εργάτες από τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη. Μετά συνεχίστηκε με εργάτες από την Ασία, κυρίως Πακιστάν. Η χρησιμοποίηση φτηνής εργασίας κάλυψε προσωρινά την τεχνική και επιστημονική καθήλωση της αγροτικής παραγωγής. Οι αγρότες, εφησυχασμένοι, δεν αναζήτησαν εκσυγχρονισμό της παραγωγής τους, ενώ η κρατική πολιτική μόνο σε αυτήν την κατεύθυνση δεν είναι προσανατολισμένη. Όποια προγράμματα έγιναν ήταν αποσπασματικά και βασισμένα στην απορρόφηση χρημάτων από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Κανένας μακρόπνοος και σωστά επεξεργασμένος σχεδιασμός δεν υπήρξε.

Η αγροτική παραγωγή έχει εποχικό χαρακτήρα· το πρόβλημα γίνεται εντονότερο την εποχή της συγκομιδής του κάθε προϊόντος. Το να συνεχιστεί όμως η ίδια πολιτική έχει πολλαπλές συνέπειες. Κατ’ αρχήν δεν ανακόπτει την ερήμωση της επαρχίας από τον ελληνικό πληθυσμό, που συνεχίζεται κανονικά. Και πέρα από το ότι καθηλώνει τεχνικά την παραγωγή, δημιουργεί φαινόμενα γκετοποίησης. Οι μετανάστες εργάτες γης ζουν κατά κανόνα σε άθλιες συνθήκες, αφού δεν υπήρξε και καμιά μέριμνα για αξιοπρεπή στέγαση.

Η λύση στο πρόβλημα, στην κατεύθυνση των γενικότερων συμφερόντων του εργαζόμενου λαού, βρίσκεται στην τεχνική-επιστημονική στήριξη του αγροτικού τομέα και στην οργάνωσή του σε πραγματική συνεταιριστική βάση. Με αυτόν τον τρόπο, τον εκμηχανισμό και τη συνεταιριστική εργασία, μπορεί ως έναν βαθμό να αντιμετωπιστεί και το ζήτημα της έλλειψης εργατικών χεριών. Για την εποχική συγκομιδή μια διέξοδος θα ήταν η απασχόληση ανέργων ή υποαπασχολούμενων από τις πόλεις, με διασφαλισμένες καλές αμοιβές και συνθήκες διαμονής. Μια τέτοια προοπτική μπορεί να υπάρξει μόνο όμως με την οργανωμένη παρέμβαση του εργατικού και αγροτικού κινήματος.

 

Σ. Κρόκος