Ένας ακόμη πόλεμος στην ευρύτερη περιοχή μας, αυτή τη φορά στην Παλαιστίνη, διαψεύδει τις προοπτικές της κυβέρνησης Μητσοτάκη περί «σταθερότητας» και «ανάπτυξης». Ειδικά με αυτή την αντιλαϊκή και αντιδημοκρατική πολιτική, η Ελλάδα δεν μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην παγκόσμια αναταραχή. Κόντρα στην παρακμή του παγκόσμιου καπιταλισμού, που φέρνει πολέμους και κρίσεις, η ελπίδα είναι στην αφύπνιση και οργάνωση των εργατικών τάξεων και των λαών.
Απτόητη από την καταρράκωση του «επιτελικού κράτους» στις πλημμύρες και τις πυρκαγιές, η κυβέρνηση επιτίθεται ασταμάτητα στα εργατικά και δημοκρατικά δικαιώματα. Επείγει η αναδιοργάνωση της λαϊκής αντίστασης!
1. Οι φλόγες του πολέμου, μετά τη Συρία, τη Λιβύη, την Ουκρανία, τον Καύκασο, τυλίγουν άλλη μια περιοχή της ευρύτερης «γειτονιάς» μας, την Παλαιστίνη. Είναι πλέον ξεκάθαρο πως, ό,τι υπολογισμούς κάνουμε για τις προοπτικές της χώρας μας αλλά και για την ίδια τη ζωή μας παίρνοντας υπ’ όψιν μόνο το τι συμβαίνει μέσα στα 132 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα της ελληνικής επικράτειας, είναι κοντόθωροι και λανθασμένοι. Από την άλλη, η προπαγάνδα της κυβέρνησης Μητσοτάκη ότι η Ελλάδα έχει επιστρέψει στην «κανονικότητα» και ότι οι «μεταρρυθμίσεις» και οι «επενδύσεις» στρώνουν έναν δρόμο εγγυημένης «ανάπτυξης» και «σταθερότητας» διαψεύδεται πρώτ’ απ’ όλα από τις διεθνείς εξελίξεις.
α) Η παρακμή του παγκόσμιου καπιταλισμού, η πρωτοφανής ένταση όλων των ιστορικών αντιφάσεών του, θα γεννά συνεχώς πολέμους και κάθε είδους συγκρούσεις – ιδίως σε αυτή την εύφλεκτη περιοχή του κόσμου στην οποία βρίσκεται η χώρα μας. Και η γραμμή της κυβέρνησης Μητσοτάκη να γίνει η χώρα μας ο πλέον πρόθυμος «στρατιώτης» του ευρωπαϊκού και αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή μόνο κινδύνους εγκυμονεί για τον ελληνικό λαό.
β) Σε αντίθεση με την πλειοδοσία περί «ανάπτυξης» της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η Ευρώπη βαδίζει προς νέα ύφεση, με επίκεντρο τη Γερμανία, κάτι που αργά ή γρήγορα θα επηρεάσει και τη χώρα μας. Τα αδιέξοδα της «πράσινης μετάβασης», η νεοφιλελεύθερη πολιτική που απαγορεύει την παραγωγική ανασυγκρότηση των ευρωπαϊκών χωρών, η συνεχιζόμενη υπερχρέωση της χώρας μας –αποτέλεσμα των επιλογών της κυβέρνησης Μητσοτάκη– και φυσικά η πρωτοφανής ακρίβεια συμβάλλουν σε αυτή την προοπτική.
γ) Η εγκληματική πολιτική των ευρωπαϊκών αρχουσών τάξεων (και ιδίως της ελληνικής) να χτυπήσουν τις κατακτήσεις των Ευρωπαίων εργαζόμενων με εργαλείο το μεταναστευτικό έχει οδηγήσει σε εκρηκτικά αδιέξοδα, πυροδοτώντας μεταξύ άλλων και τη νέα άνοδο της ακροδεξιάς. Στη χώρα μας, παρά την προπαγάνδα του Μητσοτάκη ότι «σφράγισε» τα σύνορα, έχουμε αύξηση 150% της εισροής παράτυπων μεταναστών.
δ) Οι νεοφιλελεύθερες επιθέσεις στο οργανωμένο εργατικό κίνημα και στις δημοκρατικές και κοινωνικές κατακτήσεις των ευρωπαϊκών λαών έχουν διαλύσει κάθε έννοια κοινωνικής συνοχής. Με αποτέλεσμα την αύξηση μιας σειράς κοινωνικών παθογενειών. Το βιώνουμε με διάφορες μορφές και στη χώρα μας, ιδίως από την επιδημία και μετά.
ε) Προκειμένου να αποτρέψουν τις κοινωνικές εκρήξεις που νομοτελειακά φέρνουν οι πολιτικές τους, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις –με πρωτοπορία και εδώ την κυβέρνηση Μητσοτάκη– εντείνουν τον έλεγχο και την επιτήρηση του πληθυσμού, μεταξύ άλλων με αφορμή την επιδημία του κορωνοϊού ή τη λεγόμενη «ψηφιακή μετάβαση». Η επίθεση στις δημοκρατικές ελευθερίες είναι στρατηγική επιλογή του συστήματος και δεν πρόκειται να σταματήσει αν δεν τη σταματήσουμε!
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο διαμορφώνεται η κατάσταση στη χώρα μας, στην Ευρώπη και διεθνώς. Το παρηκμασμένο καπιταλιστικό σύστημα όχι μόνο είναι ανήμπορο να δώσει λύσεις στα φλέγοντα προβλήματα της διαβίωσης, της σχέσης του ανθρώπου με το περιβάλλον, της ασφάλειας και της ειρήνης, της προοπτικής της νέας γενιάς, αλλά σέρνει ολόκληρο τον πλανήτη στο εφιαλτικό βάραθρο του δικού του ιστορικού αδιεξόδου. Η αφύπνιση και οργάνωση των εργατικών τάξεων και των υπόλοιπων καταπιεσμένων στρωμάτων είναι η μόνη ελπίδα για την ανθρωπότητα.
Ειδικότερα στη χώρα μας, η ανασυγκρότηση των εργατικών, λαϊκών και νεολαιίστικων αντιστάσεων είναι μονόδρομος, αν δεν θέλουμε να παρακολουθούμε άπραγοι το ασταμάτητο πετσόκομμα των δικαιωμάτων μας από την κυβέρνηση του Μητσοτάκη και το αρπακτικό κεφάλαιο που τον πατρονάρει.
2. Η νίκη της ΝΔ του Μητσοτάκη στις εκλογές Μαΐου-Ιουνίου μπορεί να ήταν εντυπωσιακή από απόψεως ποσοστού, ωστόσο αν εστιάσουμε στον πραγματικό αριθμό ψήφων προκύπτει ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού δεν είναι καθόλου ευχαριστημένη από την πολιτική του. Απλώς, απουσία οποιασδήποτε αντιπολίτευσης, με τον κόσμο της εργασίας εντελώς ακέφαλο πολιτικά και συνδικαλιστικά, και έχοντας τη σθεναρή υποστήριξη των μεγαλοαστικών ΜΜΕ, ο Μητσοτάκης καταφέρνει να συσπειρώσει τα καθυστερημένα, αντιδραστικά και φοβισμένα κομμάτια του πληθυσμού.
Στη λεγόμενη «αντιπολίτευση», δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να συσπειρώσει την πλειοψηφία της κοινωνίας που διαφωνεί με την ακολουθούμενη πολιτική. Το ΠΑΣΟΚ δεν πείθει ότι βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης. Ένας συνδυασμός απελπισίας και εντατικής χειραγώγησης από τα ΜΜΕ έσπρωξε έναν κόσμο να παραδώσει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον ΣΥΡΙΖΑ, σε έναν κεντρώο φιλελεύθερο αστό, με φιλο-εργοδοτικές θέσεις, ο οποίος μέχρι πολύ πρόσφατα δεν ήταν καν μέλος του κόμματος και που εμφανώς προμοτάρεται από επιχειρηματικές ομάδες που έχουν σχέση και με την άλλη όχθη του Ατλαντικού. Τα τρία κόμματα που τοποθετούνται στα δεξιά της ΝΔ είτε αντιμετωπίζουν υπαρξιακό πρόβλημα (Σπαρτιάτες), είτε δεν έχουν καταφέρει να δώσουν κάποιο πολιτικό στίγμα (ΝΙΚΗ), είτε συμπράττουν με τη ΝΔ σε καίρια ζητήματα (Ελληνική Λύση).
Με αυτόν τον συσχετισμό δυνάμεων, η κυβέρνηση Μητσοτάκη αισθάνεται απελευθερωμένη να ολοκληρώσει τη μαύρη αντιλαϊκή και αντιδημοκρατική ατζέντα της: Νέος εργασιακός νόμος, με μέτρα ακόμα μεγαλύτερης «ελαστικοποίησης» των εργασιακών σχέσεων, χτυπήματος του 5ήμερου-8ωρου και παραπέρα ποινικοποίησης των απεργιών. Ορμητική προώθηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων και μιας ανοιχτά ταξικής παιδείας.Ενθάρρυνση των μονοπωλιακών ομίλων να συνεχίσουν να γδέρνουν τον ελληνικό λαό με την ανεξέλεγκτη ακρίβεια. Ένταση του ψηφιακού ελέγχου του πληθυσμού, με την ψηφιακή ταυτότητα και όχι μόνο. Ρεβανσισμός και τρομοκρατία, με τα χτυπήματα σε διάφορες εστίες αντίστασης (καταλήψεις, ΒΙΟ.ΜΕ., Σύλλογος Αρχαιολόγων κ.λπ.).
Ωστόσο, παρ’ όλα αυτά, τα πράγματα αυτό το τρίμηνο δεν έχουν πάει όπως τα περίμενε η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Οι πρωτοφανείς καταστροφές από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες έδειξαν ότι το «επιτελικό κράτος» είναι μια φούσκα, ότι το καθεστώς δεν μπορεί να προσφέρει καμιά ασφάλεια στον πληθυσμό. Ακόμα κι αν η κυβέρνηση κατάφερε να «διαχειριστεί» πολιτικά το πλήγμα στην εικόνα της, το υπόγειο ρεύμα δυσαρέσκειας ενισχύθηκε. Ακόμα και στρώματα που στήριξαν τον Μητσοτάκη αισθάνονται τώρα διαψευσμένα σε σχέση με την υποτιθέμενη διαχειριστική του ικανότητα.
Ένας από τους κρισιμότερους παραγωγικούς πυρήνες της χώρας, η Θεσσαλία, όχι μόνο δεν έχει συνέλθει από τις καταστροφικές πλημμύρες αλλά και δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα σχέδιο βιώσιμης ανασυγκρότησής της. Ο βασικός σιδηροδρομικός άξονας της χώρας δεν πρόκειται να επανέλθει σε πλήρη λειτουργία για πολύ καιρό ακόμη, το ενεργειακό κεφάλαιο καραδοκεί για να αντικαταστήσει τις καλλιέργειες με φωτοβολταϊκά και το κατασκευαστικό κεφάλαιο τρίβει τα χέρια του για τα κέρδη από τα έργα αποκατάστασης.
Η νεοφιλελεύθερη διακυβέρνηση Μητσοτάκη μπορεί να έχει αποδειχθεί ικανότατη στο να αφαιρεί εργατικά και λαϊκά δικαιώματα και να διοχετεύει χρήμα στους μονοπωλιακούς ομίλους, αλλά δεν έχει κανένα παραγωγικό-αναπτυξιακό σχέδιο για τη χώρα. Αντίθετα, το παραγωγικό κομμάτι της ελληνικής οικονομίας θα συνεχίσει να κινείται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, υπό το βάρος και των αρνητικών διεθνών τάσεων, και η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού να πλήττεται από την ακρίβεια και τα αντιλαϊκά μέτρα της κυβέρνησης.
3. Ο πρώτος γύρος των δημοτικών εκλογών δεν άλλαξε τίποτε ιδιαίτερο όσον αφορά τον πολιτικό συσχετισμό δυνάμεων. Χωρίς αντίπαλο ουσιαστικά, και εκμεταλλευόμενη την πρωτοφανή αποχή, η ΝΔ διατήρησε την κυριαρχία της στο αυτοδιοικητικό επίπεδο. Ωστόσο, τα αποτελέσματά της δεν ήταν τόσο θριαμβικά όσο τα παρουσίασε ο πρωθυπουργός. Το κυβερνών κόμμα θα κερδίσει σίγουρα λιγότερες περιφέρειες από όσες είχε, ενώ πιθανότατα θα χάσει τον δήμο Θεσσαλονίκης. Στον δήμο Αθηναίων, ο Μπακογιάννης, αν καταφέρει να επανεκλεγεί, στην πραγματικότητα θα έχει εκλεγεί από το 15% των Αθηναίων.
Το ποσοστό της αποχής, 48% πανελλαδικά, και ακόμα πιο πάνω στο Λεκανοπέδιο, δίνει το βασικό «μήνυμα» των αυτοδιοικητικών εκλογών. Στην αποχή συναντιούνται οι ισχυρές τάσεις κοινωνικής απαισιοδοξίας, ατομικοποίησης και απο-πολιτικοποίησης, η αίσθηση ότι «δεν βγαίνει τίποτα», με μια διάχυτη δυσαρέσκεια που δεν βρίσκει πολιτική έκφραση. Εξυπακούεται ότι αυτή η στάση δεν ενοχλεί καθόλου το σύστημα και ίσα ίσα το εξυπηρετεί. Από την άλλη, υπάρχει και ο κόσμος που συνεχίζει να πιστεύει στην αξία της αντίστασης, και ο κόσμος αυτός εκφράστηκε με την ψήφο στη Λαϊκή Συσπείρωση (του ΚΚΕ), που είχε σημαντική άνοδο, αλλά και σε ψηφοδέλτια της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, που είχαν καλές επιδόσεις σε αρκετούς δήμους.
Ο συνολικός κοινωνικός και πολιτικός συσχετισμός παραμένει, βέβαια, αρνητικός. Όμως οι ημέρες της θριαμβολογίας της αντίδρασης δεν θα διαρκέσουν πολύ. Και ίσα ίσα σε αυτόν τον αρνητικό συσχετισμό θα φανεί ποιες δυνάμεις μπορούν να σταθούν όρθιες και να συμβάλουν στην αφύπνιση της εργατικής τάξης και των άλλων καταπιεζόμενων στρωμάτων. Αυτές οι δυνάμεις θα έχουν κερδίσει τη δυνατότητα να απευθυνθούν αύριο από καλύτερες θέσεις στο συνειδητό και αγωνιζόμενο κομμάτι του λαού μας. Αυτές οι δυνάμεις μπορούν να αποτελέσουν το έμβρυο μιας αξιόμαχης ηγεσίας, που είναι αυτό που λείπει περισσότερο και που έχει περισσότερο ανάγκη από ποτέ η εργατική μας τάξη και ο εργαζόμενος ελληνικός λαός.
12.10.2023
Η Συντακτική Επιτροπή