Οι δύο πόλεμοι στην ευρύτερη περιοχή μας, η πολιτική κρίση και οι πολιτικές ανακατατάξεις σε Γαλλία-Γερμανία καθώς και οι επερχόμενες αμερικανικές εκλογές δημιουργούν ένα εκρηκτικό διεθνές σκηνικό, που αργά ή γρήγορα θα επηρεάσει και τη χώρα μας.
1. Τα 45 μέτρα που ανακοίνωσε ο Μητσοτάκης από τη Θεσσαλονίκη κινούνται είτε στη γνωστή αδιέξοδη λογική της κρατικής ελεημοσύνης είτε στη λογική μιας μικρής ποσοτικής ενίσχυσης παλαιότερων μέτρων της κυβέρνησης, χωρίς να λείπουν βέβαια και μέτρα ξεκάθαρα αντιδραστικά. Δεν απαντούν σε κανένα από τα δομικά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και σε κανένα από τα δομικά αδιέξοδα του σημερινού μοντέλου της εγχώριας καπιταλιστικής οικονομίας. Και φυσικά δεν θα αντιστρέψουν τη φθορά της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης, που καταγράφηκε και στις δημοτικές και στις ευρωπαϊκές εκλογές αλλά και σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Είναι φανερό ότι αυτή η κυβέρνηση στέκεται πλέον κυρίως λόγω της άθλιας κατάστασης της λεγόμενης «αντιπολίτευσης». Ακόμα και μέσα σε μεγαλοαστικά επιτελεία υπάρχει κινητικότητα για την εξεύρεση μιας πολιτικής «εφεδρείας», για λόγους ευστάθειας του συστήματος πρώτα πρώτα, αλλά και για την περίπτωση που ο Μητσοτάκης θα συνεχίσει να χάνει κοινωνικά ερείσματα… Και αυτό αφορά ακόμα και το εσωτερικό της δεξιάς παράταξης.
Για τον λαό, την εργατική τάξη, τα μικρομεσαία στρώματα αυτό όμως που έχει σημασία δεν είναι να βρεθεί ένας εναλλακτικός διαχειριστής της υπάρχουσας κατάστασης· αλλά να δεχτεί ήττες η νεοφιλελεύθερη λαίλαπα, να ανοίξει δρόμος επιβίωσης του λαού, να βγουν μπροστά οι πραγματικές ανάγκες και διεκδικήσεις της εργαζόμενης πλειοψηφίας. Η κυβέρνηση δεν παύει, παρά τις σφαλιάρες των δημοτικών εκλογών και των ευρωεκλογών, να προκαλεί, να βυσσοδομεί κατά των λαϊκών δικαιωμάτων και κατακτήσεων. Η ακρίβεια όχι απλώς παραμένει ανεξέλεγκτη αλλά η ίδια η κυβέρνηση την εξωθεί, γιατί έτσι αυξάνονται τα κέρδη των καρτέλ καθώς και τα κρατικά έσοδα – που γίνονται με τη σειρά τους επιδοτήσεις για τα καρτέλ. Η πορεία αποδόμησης-ιδιωτικοποίησης της δημόσιας παιδείας και υγείαςσυνεχίζεται ακάθεκτη. Ο Άδωνις πανηγυρίζει για την εκτόξευση της τιμής εκατοντάδων «φθηνών» και απαραίτητων για τον πολύ κόσμο φαρμάκων. Το στεγαστικό κόστος αλλά και το κόστος συντήρησης της μικρής ακίνητης περιουσίας γίνεται απαγορευτικό. Παρά την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, η συνολική επιβάρυνση, φορολογική και άλλη, των ελεύθερων επαγγελματιών και της μικρής επιχείρησης δεν θα μειωθεί. Στα αστικά λεωφορεία προχωράει η έμμεση ιδιωτικοποίηση, μέσω της αύξησης των δρομολογίων που διαχειρίζονται τα ιδιωτικά ΚΤΕΛ και οι ιδιοκτήτες στόλων τουριστικών λεωφορείων. Η καταλήστευση του ελληνικού λαού από τις τράπεζες, σε συνδυασμό με την κατάργηση του τραπεζικού απορρήτου, εντείνεται, με τις ευλογίες της κυβέρνησης. Ανοίγει δρόμος για να τσεκουρωθούν βασικά κοινωνικά επιδόματα (όπως το επίδομα ανεργίας), με πρόσχημα το να γίνουν περισσότερο «αποτελεσματικά». Η κυβέρνηση των «άξιων διαχειριστών» έχει αφήσει τη χώρα εντελώς ανοχύρωτη – βλέπε καταστροφή Παγασητικού, πυρκαγιά στη βορειοανατολική Αττική, πανώλη των προβάτων κ.λπ.
Πάνω σε αυτά και άλλα ζητήματα επείγει η παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα και η οργανωμένη αντίσταση του κόσμου της εργασίας. Παρά τις δυσκολίες και τις πρόσφατες απογοητεύσεις, πιστεύουμε ότι τα μέτωπα αντίστασης στην πιο αντιλαϊκή και αντιδημοκρατική κυβέρνηση των τελευταίων 50 ετών θα έχουν αυξητική τάση. Αυτό που χρειάζεται είναι η αγωνιστική πρωτοπορία του ελληνικού λαού και της νεολαίας να ταχύνει το βήμα της, να θέσει πιο φιλόδοξους στόχους, να ρίξει βάρος στην ενότητα, τη μαζικότητα, τον συντονισμό, αφού πρώτα φυσικά ανακτήσει ψυχολογία νίκης. Αφού με ελάχιστη αντίσταση η κυβέρνηση έχει φτάσει δημοσκοπικά στο 22%, φανταστείτε τι μπορεί να γίνει αν σηκώσουμε τον πήχη της αντιπαράθεσης. Μόνο οι αγωνιστικές εμπειρίες και νίκες πρωτοπόρων κομματιών του λαού θα ανοίξουν έναν δρόμο και για πολιτικές εξελίξεις που θα κινούνται σε θετική κατεύθυνση για τα συμφέροντα του λαού.
2. Με μια πιο προσεκτική ματιά θα δούμε ότι ο Μητσοτάκης έχει αποτύχει όχι μόνο σε αυτά που έταξε στον λαό αλλά και σε βασικές δεσμεύσεις του έναντι της αστικής τάξης: «ανάπτυξη», «επενδύσεις», «ανταγωνιστικότητα», «αριστεία», ενίσχυση της θέσης της χώρας κ.λπ. Γιατί μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός στη στήριξη της κερδοφορίας και της ασυδοσίας των μονοπωλίων, αλλά δεν έλυσε ούτε μία χρόνια παθογένεια του ελληνικού καπιταλισμού, από αυτές που οι ίδιοι οι καπιταλιστές παραδέχονται στα συνέδριά τους. Σε μια περίοδο υψηλής χρηματοδότησης από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χαμηλού κόστους διαχείρισης του χρέους και αυξημένων δημόσιων εσόδων, τα στοιχεία δείχνουν ότι:
1) Εξαγωγές και «ανταγωνιστικότητα» βυθίζονται, και το εμπορικό έλλειμμα αυξάνεται. 2) Οι επενδύσεις έχουν πάρει την κατηφόρα, και όσες γίνονται είναι παρασιτικές. 3) Η οικονομία αντιμετωπίζει απαγορευτικό τραπεζικό, ενεργειακό και μεταφορικό κόστος, λόγω της ασυδοσίας των 4 συστημικών τραπεζών, του καταστροφικού χρηματιστηρίου ενέργειας και της διάλυσης του σιδηρόδρομου. 4) Ο τουρισμός δεν αποδίδει όσο φαίνεται, καθώς τα περισσότερα προϊόντα είναι εισαγόμενα, η κατά κεφαλήν τουριστική δαπάνη μειώνεται και η επιβάρυνση των προορισμών (φυσικοί πόροι, υποδομές κ.λπ.) αυξάνεται. 5) Παρά τα διάφορα επιδοματάκια, η φυγή των νέων προς το εξωτερικό συνεχίζεται και το δημογραφικό πρόβλημα γιγαντώνεται, με συνέπειες και στην παραγωγικότητα και στη διάρθρωση του εργατικού δυναμικού και στις γενικότερες προοπτικές της χώρας. 6) Βασικά δίκτυα, όπως οι τηλεπικοινωνίες, είναι σε τριτοκοσμική κατάσταση, σε σημείο που εκθέτουν τις υπερφίαλες διακηρύξεις περί «ψηφιακής οικονομίας». 7) Η «ψηφιακή μετάβαση» έχει φέρει αύξηση και όχι μείωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών – και φυσικά επιτήρηση-έλεγχο του πληθυσμού και χτύπημα βασικών δικαιωμάτων. 8) Ο σημερινός ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ είναι πληθωριστικός. Οι πιο σοβαροί διεθνείς οργανισμοί βλέπουν ως μεσοπρόθεσμο ρυθμό αύξησης του ελληνικού ΑΕΠ το 1%, ποσοστό που δεν επαρκεί για να καλυφθεί το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους.
Τελευταίο, αλλά όχι ασήμαντο, η εξωτερική πολιτική του Μητσοτάκη (βλ. Ουκρανικό, Παλαιστινιακό, ελληνοτουρκικά κ.ά.) δεν ενισχύει αλλά αδυνατίζει τη θέση της χώρας στην περιοχή, καθώς την καθιστά έναν πειθήνιο, δεδομένο, χωρίς απαιτήσεις «στρατιώτη» των Ε.Ε.-ΝΑΤΟ. Αυτό αποδεικνύεται, μεταξύ άλλων, και από την επαναπροσέγγιση Τουρκίας-Αιγύπτου και από τις μάλλον αδιάφορες ή κακές σχέσεις της χώρας με τους Βαλκάνιους γείτονές της.
3. Στην πραγματικότητα, πολλά πράγματα μέσα στη χώρα μας θα κριθούν από τις διεθνείς εξελίξεις. Παρά τις εγκληματικές προθέσεις ορισμένων κύκλων σε Αμερική και Ευρώπη να ρισκάρουν ακόμα και γενικευμένο πόλεμο με τη Ρωσία, η έκβαση στο πεδίο της μάχης θα είναι μάλλον αρνητική για την Ουκρανία, και σχετικά σύντομα. Μια τέτοια εξέλιξη θα είναι ξεκάθαρη στρατηγική και πολιτική ήττα για την Ε.Ε. Σε συνδυασμό με τυχόν εκλογή του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ τον Νοέμβριο, αλλά και τις τεράστιες διαστάσεις που παίρνει το μεταναστευτικό ζήτημα, θα θέσει σε δοκιμασία το αντιδραστικό ευρω-ενωσίτικο οικοδόμημα. Σε αυτό συντείνει και η δομική κρίση του γερμανικού και του γαλλικού ιμπεριαλισμού, που εκφράζεται με ανοιχτή πολιτική κρίση και ιστορικές πολιτικές ανακατατάξεις και στις δύο χώρες.
Η «νεοφιλελεύθερη» πολιτική, η πολιτική των «ανοιχτών συνόρων» και των «ανοιχτών αγορών», από την οποία χτυπήθηκε το ιστορικό ευρωπαϊκό προλεταριάτο, δέχεται πλέον νέες διαψεύσεις – και αυτό ανοίγει ευκαιρίες. Νέες και παλιές δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά ή γενικά στα λαϊκά συμφέροντα προσπαθούν να επέμβουν στις εξελίξεις. Όταν υποτάσσονται στα αξιώματα του εχθρού, αποτυγχάνουν (βλ. Νέο Λαϊκό Μέτωπο-Γαλλία· όταν «διαβάζουν» σωστά την κατάσταση και τολμούν, έχουν επιτυχίες (βλ. Σάρα Βάγκενκνεχτ-Γερμανία).
Όλα αυτά θα επηρεάσουν αργά ή γρήγορα τις εξελίξεις και στη χώρα μας. Οι γνήσιες πρωτοπόρες ταξικές δυνάμεις μπορούν να συμβάλουν στην αλλαγή του κοινωνικού και πολιτικού συσχετισμού, μπορούν να βοηθήσουν ευρύτερα στρώματα του λαού να ανακτήσουν το ηθικό τους. Τα κύρια εργαλεία που θα χρειαστούν είναι: διάθεση για μάχη, ευέλικτη προσαρμογή στα γοργά εναλλασσόμενα μέτωπα και συνθήκες της πάλης, και κυρίως τόλμη!
11.9.2024
Η Συντακτική Επιτροπή