Μια
επανάσταση που την ξεκίνησαν οι γυναίκες
 |
Οι
ηρωικές εργάτριες της Πετρούπολης
ξεκίνησαν τη μεγαλύτερη
εργατική
επανάσταση της ιστορίας, εκφράζοντας
με τον πιο
αυθεντικό τρόπο το ότι είχε
έρθει η ώρα που ένας λαός δεν μπορούσε
πια
να ανεχτεί τη φτώχεια και τον αυταρχισμό |
Η
ανατροπή της τσαρικής μοναρχίας έχει
περάσει στην ιστορία με το όνομα
Επανάσταση του Φλεβάρη. Κανείς δεν
φανταζόταν στις 23 Φεβρουαρίου του 1917
(8 Μαρτίου με το καινούργιο ημερολόγιο)
ότι αυτή η μέρα, Διεθνής Ημέρα της
Γυναίκας, θα καταγραφόταν ως η πρώτη
μέρα της Ρωσικής Επανάστασης.
Ο
Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος είχε οδηγήσει
το τσαρικό καθεστώς σε πλήρη κατάρρευση.
Έξι εκατομμύρια Ρώσοι στρατιώτες
σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν ή
αιχμαλωτίστηκαν. Μαζί
με τη φρίκη του πολέμου ήρθε και η
οικονομική κατάρρευση της Ρωσίας.
Οι τιμές αυξήθηκαν πολύ πάνω από τους
μισθούς, τα τρόφιμα και τα καύσιμα ήταν
σε έλλειψη. Σχεδόν από την αρχή του 1917,
η μέση εργαζόμενη γυναίκα στην Πετρούπολη
περνούσε 40 ώρες τη βδομάδα στις «γραμμές
του ψωμιού». Το ποσοστό θανάτων αυξήθηκε
λόγω των κακών συνθηκών διαβίωσης.
Ταυτόχρονα, βασίλευε η σκανδαλώδης
διαφθορά της ρωσικής μπουρζουαζίας.
Όλη
αυτή η συσσωρευμένη δυσαρέσκεια ήταν
έτοιμη να εκραγεί. Στις 23 του Φλεβάρη,
οι εργαζόμενες γυναίκες στην
κλωστοϋφαντουργία της Πετρούπολης
απεργούν με μαζική διαδήλωση για τη
Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας. Οδηγημένες
από την απόγνωση του πολέμου και της
πείνας, σαν καταιγίδα παρασέρνουν 90.000
εργάτες της Πετρούπολης σε απεργία. Η
καθοριστική παρουσία των γυναικών σε
όλα τα μεγάλα επαναστατικά κινήματα
επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά στη
Ρωσική Επανάσταση. Την
επόμενη μέρα οι μισοί εργαζόμενοι της
Πετρούπολης απεργούν και διαδηλώνουν
στους δρόμους. Μαζί τους και φοιτητές.
Την τρίτη μέρα, πλήθος στρατιωτών που
κινητοποιήθηκαν να χτυπήσουν τους
διαδηλωτές προσχωρούν στην εξέγερση.
Και εδώ οι εργάτριες παίζουν αποφασιστικό
ρόλο, πλησιάζοντας θαρρετά τους στρατιώτες
και σχεδόν διατάζοντάς τους: «Βγάλτε
τις ξιφολόγχες, σμίξτε μαζί μας!». Ο
στρατός είχε απορροφήσει εκατομμύρια
εργάτες και χωρικούς. Ποια δεν είχε γιο,
άνδρα, αδερφό ή συγγενή στο στρατό! Το
ίδιο συνέβη και με τους Κοζάκους. Μέχρι
τις 27 Φεβρουαρίου οι στρατώνες των
χωρικών στρατιωτών είχαν περάσει ανοιχτά
με το μέρος της επανάστασης. Αυτή
η αδιάκοπη αλληλοδιείσδυση στρατού και
λαού έδωσε τεράστια δύναμη και ορμή
στις μάζες.
Πολλές
από τις αποφασιστικές ενέργειες της
επανάστασης ήταν μη προγραμματισμένες,
ξεσπάσματα οργής και συσσωρευμένη
πικρία, αλλά ήταν ταυτόχρονα γονιμοποιημένες
από την επαναστατική προπαγάνδα και
από την εμπειρία της επανάστασης του
1905. Το
αυθόρμητο στοιχείο ήταν κυρίαρχο στην
εξέγερση του Φλεβάρη, όμως αυτή δεν θα
είχε συμβεί χωρίς την εργατική πρωτοπορία
που είχε διαπαιδαγωγηθεί στο κομματικό
σχολείο του Λένιν και των Μπολσεβίκων.
Μια
πρωτοπορία που αποδείχθηκε επαρκής για
τη νίκη της εξέγερσης, αλλά ανεπαρκής
για να μεταβιβάσει σε εκείνη τη φάση
στα χέρια του προλεταριάτου την ηγεσία
της επανάστασης. Αυτό κατορθώθηκε τον
Οκτώβρη του ’17, όταν στην ηγεσία των
Μπολσεβίκων ήταν ο Λένιν,
που με τις θέσεις του Απρίλη έθεσε το
σύνθημα «Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ», και
ο Τρότσκυ,
που με τη θεωρία της Διαρκούς Επανάστασης
υποστήριζε ότι χωρίς την προλεταριακή
επανάσταση στη Ρωσία δεν θα υπάρξει
καμιά λύση.
Το
δίλημμα που έθεσε κάποτε ο Ένγκελς και
επαναδιατυπώθηκε από τη Λούξεμπουργκ,
«ή πέρασμα στον σοσιαλισμό ή κατρακύλισμα
της ανθρωπότητας στη βαρβαρότητα», τον
Φλεβάρη του 1917 ήταν στη μεγαλύτερη του
ένταση και πιο επίκαιρο από ποτέ. Τα
καθημαγμένα λαϊκά στρώματα της Ρωσίας
του 1917, η μικρή αλλά σπουδαία εργατική
της τάξη μαζί με τους στρατιώτες απέδειξαν
ότι η αναγκαιότητα και η δυνατότητα για
πέρασμα στον σοσιαλισμό μπορεί να
μετατραπεί σε βεβαιότητα. Το
ίδιο δίλημμα είναι και πάλι σήμερα
επίκαιρο και ισχυρό. Αγώνες μαζικοί για
σοσιαλισμό, ή βαρβαρότητα των μνημονίων,
των δανειστών, των τοκογλύφων τραπεζιτών
και των κεφαλαιοκρατών που κερδίζουν
από την ατέρμονη φτωχοποίηση των λαών;
Το αίτημα για την ανατροπή του σάπιου
και παρασιτικού καπιταλιστικού συστήματος
είναι και δυνατότητα και αναγκαιότητα.
Όλγα
Στεφανίδου