Όποτε και να προκηρυχθούν οι εκλογές, το σημαντικό είναι αυτές να γίνουν σε κλίμα απομόνωσης του νεοφιλελεύθερου καθεστώτος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο στην πράξη, στον δρόμο, με κινητοποίηση συνειδητών τμημάτων του λαού πάνω στα πιο κρίσιμα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.
1. Όσοι πίστευαν ότι η νεοφιλελεύθερη ακροδεξιά του Μητσοτάκη θα κοιτάξει, ενόψει των εκλογών, να καλλωπίσει κάπως το κοινωνικό της προφίλ, να γίνει πιο συμπαθητική στα φτωχά λαϊκά στρώματα, διαψεύσθηκαν ξεκάθαρα από το νομοσχέδιο διάλυσης του ΕΣΥ – και όχι μόνο. Το έχουμε πει και θα το ξαναπούμε: αυτή η κυβέρνηση δεν πρόκειται να υποτάξει στο «πολιτικό κόστος» τις εντολές που έχει λάβει από τα πιο αδίστακτα κομμάτια της μεγαλοαστικής ολιγαρχίας να ισοπεδώσει και τις τελευταίες λαϊκές κατακτήσεις στη χώρα μας. Αντίθετα, θεωρεί ό,τι όσο πιο αποφασιστικά κινηθεί σε αυτήν την κατεύθυνση, τόσο πιθανότερο είναι να διαμορφώσει έναν νέο κοινωνικό συσχετισμό· που θα βασίζεται στον κοινωνικό κανιβαλισμό και την παγίωση του φόβου και της ανασφάλειας. Όσο για τα στρώματα που βρίσκονται ήδη στα όρια της επιβίωσης, αυτά προσπαθεί να τα ξεγελάσει με κανένα επιδοματάκι ή με κανένα «καλάθι του νοικοκυριού».
Από την άλλη, βέβαια, οι αντίρροπες τάσεις δυναμώνουν επίσης. Είναι αφ’ ενός η διάχυτη δυσαρέσκεια των φτωχών και των μικρομεσαίων, πρώτα και κύρια για τη δυσθεώρητη ακρίβεια. Δυσαρέσκεια που μπορεί να μην εκφράζεται τόσο πολύ εκεί που θα έπρεπε, στον δρόμο, αλλά συγκροτεί σταδιακά τη λογική «θα λογαριαστούμε στις κάλπες». Είχαμε, επίσης, την επιτυχημένη γενική απεργία του Νοεμβρίου, που αύξησε σχετικά τη διάθεση των πιο οργανωμένων κομματιών της εργατικής τάξης να προβάλουν αντίσταση. Το πιο χαρακτηριστικό, όμως, είναι ότι μέσα σε λίγους μήνες το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει βγάλει αντισυνταγματικά τέσσερα κομβικά μέτρα της κυβέρνησης. Πρώτον, την ιδιωτικοποίηση των εταιρειών ύδρευσης Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Δεύτερον, το μητρώο ηλεκτρονικού χαφιεδισμού των σωματείων, το διαβόητο ΓΕΜΗΣΟΕ. Τρίτον, την παράταση των αναστολών των μη εμβολιασμένων υγειονομικών (τους οποίους η κυβέρνηση ήθελε να συνθλίψει, προκειμένου να δικαιώσει την προπαγάνδα της για την επιδημία και να περάσει σε όλους τους εργαζόμενους το μήνυμα της τυφλής υποταγής στις κυβερνητικές εντολές). Και τέταρτον, τον νόμο του Θεοδωρικάκου για την τοπική αυτοδιοίκηση, με τον οποίο είχαν αφαιρεθεί οι βασικές αρμοδιότητες των εκλεγμένων δημοτικών συμβουλίων και είχαν δοθεί σε επιτροπές ελεγχόμενες από τους δημάρχους.
Και επειδή το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν είναι κανένα φιλολαϊκό όργανο –ίσα ίσα–, έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι αυτές οι αποφάσεις αναδεικνύουν διαμάχες μέσα στην αστική τάξη. Ακόμη και κομμάτια της αστικής τάξης, δηλαδή, δεν συμφωνούν στα πιο ακραία αντιδημοκρατικά μέτρα του Μητσοτάκη, που απειλούν τελικά και την όποια αξιοπιστία έχει απομείνει στην αστική δημοκρατία. Στο ίδιο πλαίσιο, δεν πρέπει να υποτιμηθεί η αυξανόμενη δυσαρέσκεια κομματιών της αστικής τάξης που έχουν σχέση με την παραγωγή και οι οποίοι βλέπουν το ανεξέλεγκτο ενεργειακό κόστος να απειλεί τις επιχειρήσεις τους. Όπως επίσης δεν πρέπει να υποτιμηθεί ο αντίκτυπος των τελευταίων σκανδάλων (σκάνδαλο Πέτσα, υποκλοπές κ.λπ.), που δεν έχει σβήσει, όσο κι αν το προσπαθούν τα φιλο-κυβερνητικά μέσα «ενημέρωσης».
2. Το θέμα της ακρίβειας, του καθημερινού αγώνα για επιβίωση των λαϊκών νοικοκυριών, είναι ασφαλώς το κυρίαρχο. Η κυβέρνηση ρίχνει το πρόβλημα αποκλειστικά σε «εξωγενείς αιτίες». Ακόμη κι έτσι όμως να είναι –που δεν είναι–, αυτές οι «εξωγενείς αιτίες» περιλαμβάνουν πράγματα για τα οποία η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι συνυπεύθυνη, γιατί τα έχει υποστηρίξει μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και ευρύτερα. Όπως οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και το σχιζοφρενικό, άκρως χρηματιστηριοποιημένο μοντέλο διαμόρφωσης των τιμών της ενέργειας που ισχύει πανευρωπαϊκά. Και γενικά είναι όλη η κυρίαρχη στην Ε.Ε. αντίληψη περί «αυτορρύθμισης» της αγοράς, περί απαγόρευσης κρατικής παρέμβασης στις τιμές, περί απαγόρευσης κρατικής στήριξης των κρίσιμων εθνικών βιομηχανιών κ.ο.κ. Όλα αυτά είναι ο ίδιος ο ιδεολογικός-πολιτικός πυρήνας της νεοφιλελεύθερης ακροδεξιάς του Μητσοτάκη, και δεν είναι απλώς «εξωγενείς αιτίες».
Παραπέρα, το «καλάθι του νοικοκυριού», που επιλέχθηκε ως κύρια πολιτική για συγκράτηση της ακρίβειας στα σούπερ μάρκετ, χαρακτηρίζεται δικαίως «κοροϊδία» από όλες τις καταναλωτικές οργανώσεις. Αλλά αυτό δείχνει και η καθημερινή εμπειρία. Τα fuel pass, για τα καύσιμα κίνησης, ξεχάστηκαν. Στο ηλεκτρικό ρεύμα και τα καύσιμα θέρμανσης, η κατάσταση παραμένει σταθερά αβίωτη – και τα πράγματα θα γίνουν ακόμα χειρότερα όσο μπαίνει για τα καλά ο χειμώνας.
Κοντά σε αυτά, οι λαϊκές οικογένειες είναι πλέον αντιμέτωπες και με δύο ακόμη μεγάλες απειλές: τους πλειστηριασμούς σπιτιών και τη βίαιη αποδόμηση του δημόσιου συστήματος υγείας.
Το θέμα των πλειστηριασμών δεν είναι ασφαλώς καινούργιο. Είναι κληρονομιά των μνημονιακών νόμων και της κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας. Πήρε δημοσιότητα τώρα από την περίπτωση μιας συνταξιούχου στο Ζωγράφου, όπου η αστραπιαία αντίδραση κόσμου της περιοχής και πολιτικών συλλογικοτήτων ματαίωσε την έξωση. Οι εξώσεις όμως θα αυξηθούν από δω και πέρα, στη βάση ενός προϋπάρχοντος νομικού πλαισίου (από όλες τις κυβερνήσεις από το 2010 και μετά), αλλά και στη βάση του συγκεκριμένου σχεδιασμού των τραπεζών (που ελέγχουν και πολλά από τα funds-«κοράκια»). Ο Μητσοτάκης προσπαθεί να ξεγελάσει τον ελληνικό λαό ότι δήθεν πιέζει τους τραπεζίτες να βρουν τρόπους να προστατεύσουν τα πιο «ευάλωτα» νοικοκυριά. Η όλη ιστορία είναι σε μεγάλο βαθμό επικοινωνιακή, αφού οι αποφάσεις να προχωρήσουν οι πλειστηριασμοί έχουν παρθεί και οι τράπεζες καλύπτονται από τους μηχανισμούς της Ε.Ε. και το υπάρχον νομικό πλαίσιο. Η κουβέντα περί «προστασίας», άλλωστε, αφορά πλέον ένα ελάχιστο μέρος των δανειοληπτών.
Όσον αφορά το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας (νόμος πλέον, με τις ψήφους μόνο της Νέας Δημοκρατίας), είναι η λογική κατάληξη όλης της πολιτικής της κυβέρνησης για τη δημόσια υγεία. Μιας κυβέρνησης που άφησε μέσα στην επιδημία τα νοσοκομεία χωρίς στήριξη σε προσωπικό και εξοπλισμό, μιας κυβέρνησης που παρέδωσε την πρωτοβάθμια υγεία οριστικά στα διαγνωστικά κέντρα, που επί τρεισήμισι χρόνια ενισχύει διαρκώς τους κλινικάρχες. Και ακόμα, μιας κυβέρνησης που στοχοποίησε τους ανεμβολίαστους υγειονομικούς ακριβώς για να προετοιμάσει αυτό που κάνει τώρα: την ισοπέδωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ). Εκεί οδηγούν η κατάργηση της αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών του ΕΣΥ, που θα μπορούν πλέον να εργαστούν και στον ιδιωτικό τομέα, η απασχόληση ιδιωτών γιατρών στο ίδιο το ΕΣΥ και η γενίκευση των απογευματινών επί πληρωμή ιατρείων-χειρουργείων. Εκτός αν υπάρξει αποφασιστική αντίδραση από τον υγειονομικό κόσμο, αλλά και από όλο τον ελληνικό λαό, μια και εδώ μιλάμε για ζήτημα ζωής και θανάτου.
3. Πέρα από τα συγκεκριμένα μέτρα της κυβέρνησης, υπάρχει και κάτι πολύ ευρύτερο. Είναι η αντιδημοκρατική και αντικοινωνική τοξικότητα που με κάθε του πράξη σκορπίζει αυτό το βρώμικο επιτελείο. Όπως εξηγήσαμε και πιο πάνω, είναι κάτι που το κάνει σκόπιμα. Γιατί εχθρεύεται βαθιά τις δημοκρατικές και προοδευτικές κατακτήσεις του ελληνικού λαού. Γιατί θέλει να εγκαθιδρύσει ένα ανελεύθερο καθεστώς, με πλήρη ασυδοσία της «αγοράς» να ρυθμίζει κάθε πλευρά της ζωής μας, με τον φόβο και τη στοχοποίηση ολόκληρων ομάδων του πληθυσμού να κυριαρχούν, με ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα «διδάσκει» την ανισότητα και τον ανταγωνισμό, με τα συνδικάτα και τους άλλους φορείς εκπροσώπησης του λαού σε πλήρη περιθωριοποίηση. Και με την αστυνομία να πυροβολεί στο ψαχνό ή να διαλύει διαδηλώσεις για πλάκα.
Σπέρνουν ανέμους, θα θερίσουν θύελλες! Ακόμα και χωρίς τις κατάλληλες συνδικαλιστικές και πολιτικές ηγεσίες, ο εργαζόμενος ελληνικός λαός θα αντιδράσει. Με όποιο μέσο έχει. Από την ψήφο στις προσεχείς εκλογές μέχρι τις αυθόρμητες διαμαρτυρίες, και φυσικά και με πιο οργανωμένες κινητοποιήσεις. Το κοινωνικό καζάνι βράζει. Η θρασύτητα της κυβέρνησης, η ακρίβεια, η αίσθηση οικονομικού και κοινωνικού αδιεξόδου αναζωπυρώνουν τη φωτιά κάτω από αυτό το καζάνι. Ο αυταρχισμός, η αστυνομοκρατία, η λογοκρισία που ασκούν τα μέσα «ενημέρωσης» σε οτιδήποτε δεν συμφέρει το καθεστώς το μόνο που κάνουν είναι να κλείνουν τις βαλβίδες εκτόνωσης. Αυτό όμως κάνει πιο πιθανές τις απρόβλεπτες κοινωνικές εκρήξεις. Ο σκοπός κάθε αγωνιστικού, πρωτοπόρου και σκεπτόμενου κομματιού του λαού μας θα πρέπει να είναι να προετοιμάσει, να συμβάλει, να εμπνεύσει ή ακόμα και να προκαλέσει τέτοιες εξελίξεις. Η νεοφιλελεύθερη ακροδεξιά του Μητσοτάκη πρέπει να τεθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα σε κατάσταση κοινωνικής απομόνωσης, να της αφαιρεθεί η πολιτική πρωτοβουλία, να σπάσει ο τσαμπουκάς της. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο στο πεζοδρόμιο. Μόνο έτσι θα διευκολυνθούν και πολιτικές εξελίξεις που θα βοηθήσουν τον εργαζόμενο λαό να ανασυνταχθεί και να παλέψει από καλύτερες θέσεις.
8.12.2022
Η Συντακτική Επιτροπή
