Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023

ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΔΕΞΙΑΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

 

Δεν είναι τυχαίο ότι τα πιο ισχυρά διεθνή αστικά επιτελεία σχεδόν
χαιρέτησαν τη νίκη του Μιλέι (στη φωτό στο κέντρο) στην Αργεντινή, 
ενώ για τη νίκη του Βίλντερς (στη φωτό αριστερά) στην Ολλανδία
και την προοπτική επανόδου στον Λευκό Οίκο του Τραμπ ανησυχούν

Ο ακροδεξιός υπερ-νεοφιλελεύθερος Μιλέι κέρδισε στις προεδρικές εκλογές στην Αργεντινή με μεγάλη διαφορά (56% έναντι 44%) τον περονιστή Μάσα. Αυτό ήταν μια ακόμη επιβεβαίωση για την άνοδο της ακροδεξιάς σε πολλές χώρες της Δύσης. Στην Ολλανδία ο Βίλντερς, στην Ιταλία η Μελόνι, ο Ορμπάν στην Ουγγαρία, στη Σουηδία ο Κρίστερσον έγινε πρωθυπουργός με τη στήριξη της ακροδεξιάς, το ίδιο στη Φινλανδία ο Πέτερι Όρπο με έναν συνασπισμό δεξιών και ακροδεξιών κομμάτων, στη Γαλλία σταθερή άνοδος της Μαρί Λεπέν, στη Γερμανία το AFD έφτασε σε μερικά κρατίδια στη 2η θέση. Στην Ισπανία το VOX συμμετέχει σε τρεις τοπικές κυβερνήσεις.

Στην περίπτωση της Αργεντινής βλέπουμε ότι η κυβέρνηση του Φερνάντες, που εξελέγη το 2019, με την ψήφο της αργεντίνικης εργατικής τάξης ενάντια στις αντεργατικές πολιτικές του απερχόμενου Μάκρι, απέτυχε παταγωδώς. Το ποσοστό του πληθυσμού κάτω από το όριο φτώχειας ξεπέρασε το 40% και ο πληθωρισμός το 140%. Η αποτυχία της κεντροαριστεράς να δώσει λύσεις σε βασικά προβλήματα του αργεντίνικου λαού έστρεψε την πλειοψηφία αυτού σε έναν ακροδεξιό που υποσχέθηκε περικοπή δαπανών και φόρων και αντικατάσταση του εθνικού νομίσματος με το αμερικανικό δολάριο. Παράλληλα ο Μιλέι υποστηρίζει την απαγόρευση των αμβλώσεων, διαφημίζει τη δικτατορία του Πινοσέτ, θέλει να ιδιωτικοποιήσει όλο τον δημόσιο τομέα, υγεία, παιδεία, εθνική βιομηχανία, και να διακόψει τις σχέσεις με «κομμουνιστικές» χώρες, όπως χαρακτηρίζει τη Βραζιλία και την Κίνα.

Βασικές αιτίες ανόδου της ακροδεξιάς διεθνώς είναι η αποτυχία των κεντρώων και κεντροαριστερών κυβερνήσεων να αποτρέψουν τη φτωχοποίηση των λαϊκών στρωμάτων, αφού ακολουθούν τις ίδιες γνωστές πολιτικές υπέρ των αστικών συμφερόντων, καθώς και η έλλειψη επαναστατικών εργατικών κομμάτων που να προτείνουν πραγματικές λύσεις στα προβλήματα της εργατικής τάξης. 

Από τη μεριά τους οι αστικές τάξεις, μέσα από τα ΜΜΕ, φοβερίζουν τον λαό με την άνοδο της ακροδεξιάς, ώστε να κρατήσουν στην εξουσία συστημικά νεοφιλελεύθερα κόμματα, των οποίων οι πολιτικές (βλ. κυβέρνηση Μητσοτάκη) πολλές φορές είναι χειρότερες από αυτές που προβάλλουν τα κόμματα που κατατάσσονται στην ακροδεξιά.

Σε κάθε περίπτωση, η εξυπηρέτηση των αστικών συμφερόντων είναι η βάση όλων αυτών των αστικών κομμάτων. Παρ’ όλ’ αυτά, υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα διάφορα δεξιά και ακροδεξιά κόμματα. Ενώ ο Μιλέι, για παράδειγμα, στηρίζει τις ιδιωτικοποιήσεις και τα πλέον κατάπτυστα αντεργατικά μέτρα, όπως κάνει στη χώρα μας η κυβέρνηση Μητσοτάκη, οι Ορμπάν και Βίλντερς στηρίζουν την ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας για μείωση των εισαγωγών, στηρίζουν την εγχώρια απασχόληση, είναι ενάντια σε μια Ευρώπη όπου ωφελούνται μόνον οι ισχυροί και είναι επίσης κατά της ανεξέλεγκτης εισαγωγής οικονομικών μεταναστών – χαρακτηριστικά μιας προστατευτικής πολιτικής ενάντια στην «παγκοσμιοποίηση». Στην ίδια γραμμή συντάσσεται και ο Τραμπ, που τυχόν επανεκλογή του θα επιφέρει σημαντικό πλήγμα στον νεοφιλελεύθερο «μονόδρομο» της διάλυσης της παραγωγικής βάσης, προτάσσοντας το στενό συμφέρον της αμερικανικής αστικής τάξης έναντι των πολιτικών της «παγκοσμιοποίησης».

Και οι δύο παραπάνω πολιτικές εξυπηρετούν την αστική τάξη, μα δεν είναι ίδιες. Οι αντιφάσεις μέσα σε αυτό το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα θα συνεχίσουν να μεγαλώνουν. Οι αντιθέσεις ανάμεσα στις δύο αυτές διαφορετικές αστικές πολιτικές έχουν φέρει ρήξεις μέσα στην αστική τάξη. Αυτή τη διάσπαση πρέπει να εκμεταλλευτεί η εργατική τάξη. Οι συνθήκες είναι κατάλληλες.

Η άνοδος της ακροδεξιάς είναι γεγονός, αλλά σε κάθε χώρα είναι διαφορετική και πιστεύουμε ότι είναι σύντομα αναστρέψιμη. Στην Αργεντινή, η αποχή, λόγω απογοήτευσης, λειτούργησε υπέρ της ακροδεξιάς. Η εργατική τάξη της Αργεντινής δεν έχει καταθέσει τα όπλα. Οι γυναίκες της Αργεντινής μόλις πρόσφατα κέρδισαν το δικαίωμα στην άμβλωση, δεν είναι εύκολο να το καταργήσει ο Μιλέι. Πολύ σύντομα η αργεντίνικη εργατική τάξη θα βρεθεί στους δρόμους μάχιμη. Στην Ολλανδία, αν δεν αποσυρθεί ο νόμος που συρρικνώνει τον κτηνοτροφικό τομέα της χώρας, οι αγρότες θα απαντήσουν δυναμικά. Στην Ισπανία η φρανκική δεξιά με το φασιστικό VOX δεν κατάφεραν να σχηματίσουν κυβέρνηση. 

Αυτό που λείπει είναι ένα πραγματικό εργατικό επαναστατικό κόμμα, να ενώσει όλους τους καταπιεσμένους για να αλλάξει την πορεία της ιστορίας.

 

Χρήστος Χατζής