Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2016

Ο Φιντέλ Κάστρο, η Κούβα και ο σοσιαλισμός

Ο θάνατος του Φιντέλ Κάστρο συγκέντρωσε το παγκόσμιο ενδιαφέρον πάνω στην Κούβα, τη μοναδική χώρα που, επισήμως τουλάχιστον, διακηρύσσει την προσήλωσή της στον σοσιαλισμό. Το
θέμα του τι είναι η Κούβα και το καθεστώς της, τι ήταν ο Κάστρο και το κίνημά του είναι πολύ μεγάλο για να απαντηθεί σε ένα μονόστηλο. Όμως, οφείλουμε, έστω συνοπτικά, να πάρουμε μια θέση.
Το «Κίνημα της 26ης Ιουλίου» (Φιντέλ Κάστρο, Τσε Γκεβάρα, Καμίλο Σιενφουέγος κ.ά.) ξεκίνησε το 1953 να ανατρέψει τη δικτατορία
του Μπατίστα. Οι προσανατολισμοί του ήταν πλατιά δημοκρατικοί-προοδευτικοί, όχι όμως αντικαπιταλιστικοί. Οι αντάρτες μπήκαν στην Αβάνα την Πρωτοχρονιά του 1959, καθώς το άκρως διεφθαρμένο καθεστώς του Μπατίστα –που βασιζόταν στη στήριξη της αμερικανικής μαφίας, η οποία είχε μετατρέψει τη χώρα σε ένα απέραντο καζίνο-πορνείο– κατέρρευσε. Το 1961, μπροστά στην εχθρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε από τις ΗΠΑ, το Κίνημα ενοποιήθηκε με το Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας, στράφηκε προς την ΕΣΣΔ και άρχισε να υλοποιεί μια σειρά ριζοσπαστικά μέτρα, όπως απαλλοτρίωση της μεγάλης γαιοκτησίας, κρατικοποίηση στρατηγικών κλάδων της οικονομίας κ.λπ. Σταδιακά, χτίστηκε ένα καθεστώς παρόμοιο με εκείνα των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, με σημαντικές όμως ιδιαιτερότητες: ότι δεν άσκησε κάποια ιδιαίτερη καταστολή, ότι έχει πραγματοποιήσει σε τομείς όπως η υγεία και η παιδεία προόδους αδιανόητες για μια φτωχή λατινοαμερικάνικη χώρα και ότι διατήρησε μια αποδοχή από τον κουβανικό λαό, λόγω και της άμεσης απειλής από τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό.
Εμείς οι Κομμουνιστές-Τροτσκιστές χαρακτηρίζουμε την Κούβα ένα γραφειοκρατικοποιημένο εργατικό κράτος. Η κοινωνία της δεν είναι καπιταλιστική αλλά απέχει πολύ από τον σοσιαλισμό, γιατί ο σοσιαλισμός δεν μπορεί να οικοδομηθεί στο πλαίσιο μίας και μόνης χώρας, και μάλιστα τόσο περιφερειακής, αλλά και γιατί δεν μπορεί να υπάρξει σοσιαλισμός χωρίς εργατική δημοκρατία, από την οποία δεν βλέπουμε κάποια δείγματα στην Κούβα. Η άρνηση του καθεστώτος Κάστρο να εξαπλώσει την επανάσταση στη Λατινική Αμερική, όπως ήθελε ο Τσε, και τα «ανοίγματα» στο ξένο κεφάλαιο τα τελευταία χρόνια είναι οι βασικές πηγές κινδύνου για τις κατακτήσεις της κουβανέζικης επανάστασης.
Ωστόσο, οι κοινωνικές προοπτικές της Κούβας είναι ακόμα ανοιχτές και οι συνειδητοί εργάτες σε όλο τον κόσμο πρέπει να δείξουμε την αλληλεγγύη μας στον κουβανικό λαό. Κυρίως, όμως, πρέπει να προσανατολιστούμε προς μια αυθεντικά επαναστατική και διεθνιστική στρατηγική, στα χνάρια του μπολσεβικισμού.


Από τη σύνταξη