Το εκρηκτικό κίνημα των
«κίτρινων γιλέκων» στη Γαλλία έχει πετύχει ήδη μια πρώτη νίκη κατά της
αντιλαϊκής κυβέρνησης του Μακρόν. Αυτό το κίνημα είναι η αναπόφευκτη αντίδραση
του εμπειρότερου αγωνιστικά ευρωπαϊκού λαού στη νεοφιλελεύθερη επιδρομή κατά
των δικαιωμάτων και του βιοτικού επιπέδου όλων των λαών της Ευρώπης. Μόλις
ξεκίνησε μια εποχή όπου τα «κίτρινα γιλέκα» θα φορεθούν σε πολλές μεριές της
ηπείρου μας!
Οι Ευρωπαίοι καπιταλιστές πίστευαν ότι
μπορούσαν ανενόχλητοι να φορτώσουν την κρίση τους στους εργαζόμενους, αλλά
υπολόγιζαν χωρίς τον ξενοδόχο. Τώρα πρέπει να εκμεταλλευθούμε σε κάθε χώρα, με
όποιον τρόπο μπορούμε, τη σύγχυση και τον φόβο τους.
1. Η
ορμητική είσοδος του γαλλικού λαού στο προσκήνιο, μέσα από το κίνημα των
«κίτρινων γιλέκων», δημιουργεί μια ποιοτικά νέα κατάσταση σε πανευρωπαϊκό
επίπεδο. Το κίνημα, που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, έχει ήδη πετύχει μια καθαρή
νίκη στο βασικό του αίτημα (απόσυρση της αύξησης των κρατικών φόρων στα
καύσιμα) αλλά και ως προς άλλες διεκδικήσεις του (αύξηση βασικού μισθού κ.λπ.),
ενώ έχει κλονίσει αποφασιστικά την πιο αντιλαϊκή κυβέρνηση της Ευρώπης, αυτή
του Μακρόν – στην οποία ο παγκόσμιος νεοφιλελευθερισμός προσέβλεπε για να
ανακάμψει διεθνώς, αφού θα επιβαλλόταν στην πιο νευραλγική πολιτικά χώρα της
Ευρώπης, τη Γαλλία. Τα εμπειρότερα
επιτελεία του παγκόσμιου καπιταλισμού διακατέχονται από βαθιά ανησυχία. Κατανοούν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν να
κυβερνούν όπως τώρα, φτωχοποιώντας και ληστεύοντας συστηματικά τα εργατικά και
μικροαστικά στρώματα και εξασφαλίζοντας πλήρη ασυδοσία για το μεγάλο κεφάλαιο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Κριστίν Λαγκάρντ, επικεφαλής του πιο αδίστακτου
ιμπεριαλιστικού οργανισμού, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, μίλησε για μια
«νέα εποχή οργής» και για ανάγκη «μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων»!
Το κίνημα των «κίτρινων
γιλέκων» έχει πετύχει όμως και άλλα σημαντικά πράγματα. Για πρώτη φορά ύστερα
από καιρό, εργάτες, μικρομεσαίοι, ανοργάνωτοι συνδικαλιστικά εργαζόμενοι, αγρότες,
αλλά και η μαθητική νεολαία, κινητοποιούνται
σε ένα άτυπο ενιαίο μέτωπο, αναδεικνύοντας μια μεγάλη γκάμα από προοδευτικά
αιτήματα (αύξηση μισθών και συντάξεων, προστασία της εγχώριας βιομηχανίας,
όχι ιδιωτικοποιήσεις, τιμαριθμική αναπροσαρμογή, περισσότεροι φόροι για τους
πλούσιους και λιγότεροι για τους φτωχούς, αναλογικό εκλογικό σύστημα, μια
μεταναστευτική πολιτική που να λαμβάνει υπ’ όψιν τα συμφέροντα των ντόπιων
εργαζομένων κ.λπ.). Επίσης, είναι προφανές ότι το κίνημα αυτό αποδυναμώνει πλήρως τη στρατηγική του
Μακρόν να «ανανεώσει» και να σταθεροποιήσει την Ευρωπαϊκή «Ένωση», ενώ ενθαρρύνει
μια Ιταλία που αντιστέκεται στη δικτατορική επιβολή των Βρυξελλών.
Το μεγάλο ζητούμενο τώρα είναι η δυναμική αυτή που
εμφανίστηκε στη Γαλλία να περάσει και σε άλλους ευρωπαϊκούς λαούς. Τα προβλήματα είναι τα ίδια· η φτώχεια, η ανεργία, η
ανασφάλεια, τα χαράτσια, η διάλυση της κοινωνικής πρόνοιας κυριαρχούν απ’ άκρη
σ’ άκρη της Ευρώπης· οπότε και η
αντίδραση μπορεί και πρέπει να είναι η ίδια! Σε δεύτερο χρόνο, είναι ξεκάθαρο
ότι κάθε πολιτική δύναμη που θέλει να αναφέρεται στην εργατική τάξη, τον
σοσιαλισμό και την επανάσταση, οφείλει να σκύψει πάνω από τις γαλλικές
εξελίξεις, να συνειδητοποιήσει τι
αλλάζει γύρω μας και να κινηθεί αποφασιστικά, τολμηρά και ευέλικτα για την
ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος και της επαναστατικής πρωτοπορίας του!
2. Παράλληλα
με τις εξελίξεις στη Γαλλία, όλο το
πολιτικό τοπίο στην Ευρώπη θα αρχίσει να γίνεται εκρηκτικό. Για τις ευρωεκλογές
του Μαΐου, τα συστημικά ρεύματα, κλασική δεξιά, σοσιαλδημοκρατία, κεντρώοι
«φιλελεύθεροι» κ.λπ., φοβούνται εκλογική κατάρρευση. Η ιταλική κυβέρνηση, παρά την
τάση συμβιβασμού με τις Βρυξέλλες όσον αφορά το ποσοστό του ελλείμματος στον
προϋπολογισμό, επιμένει στα μέτρα που είχε υποσχεθεί στα λαϊκά στρώματα. Η
συμφωνία για το Brexit περιπλέκεται. Η Μέρκελ αποχώρησε από την ηγεσία του
Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας, και όποια και αν είναι η διάδοχη
κατάσταση, δεν θα μπορέσει να τιθασεύσει ούτε την κρίση της Ε.Ε. ούτε τη
δυσαρέσκεια του γερμανικού λαού. Ο Τραμπ συνεχίζει να πιέζει τις ευρωπαϊκές
ηγεσίες ποικιλότροπα, στο πεδίο του εμπορικού προστατευτισμού, στην ενεργειακή
πολιτική, αλλά και στο θέμα των αμυντικών δαπανών.
Στη διεθνή οικονομική κατάσταση τα σύννεφα συνεχίζουν
να συσσωρεύονται. Τα χρηματιστήρια
καταγράφουν αυξανόμενες απώλειες, τα τραπεζικά συστήματα θεωρούνται ευάλωτα. Ο εμπορικός πόλεμος και οι δασμοί δίνουν
τον τόνο, μεγάλα αμερικανικά μονοπώλια αναζητούν τρόπο να φύγουν από την
Κίνα και οι ΗΠΑ εντείνουν την προσπάθειά τους να αποτρέψουν μια συμμαχία
Ε.Ε.-Κίνας. Σχεδόν κανείς πια δεν
αισιοδοξεί για τις προοπτικές του παγκόσμιου καπιταλισμού να δημιουργήσει ένα
ισχυρό κύμα ανάπτυξης. Έτσι οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο έχουν χωριστεί στα
δύο, αυτές που ρίχνουν το βάρος τους στις αντιλαϊκές «μεταρρυθμίσεις» και αυτές
που έχουν στραφεί σε προστατευτικά μέτρα εις βάρος των ανταγωνιστών τους.
Οι γαλλικές εξελίξεις είναι η
πιο τρανταχτή απόδειξη αυτού στο οποίο οι Κομμουνιστές-Τροτσκιστές επιμέναμε τα
δύο τελευταία χρόνια: ότι αυτές οι διαιρέσεις μέσα στο καπιταλιστικό στρατόπεδο
θα δημιουργήσουν εξαιρετικές ευκαιρίες
για μια αντεπίθεση του εργατικού και λαϊκού παράγοντα, ώστε να προκαλέσει
ισχυρά ρήγματα στο αντίπαλο ταξικό στρατόπεδο και να το αμφισβητήσει συνολικά. Ο έμπειρος πολιτικά και με τεράστιες
αγωνιστικές παρακαταθήκες γαλλικός λαός ενστικτωδώς εισόρμησε σε ένα τέτοιο
ρήγμα. Είμαστε σίγουροι ότι αυτό θα συμβεί και σε άλλες χώρες. Από εκεί και
πέρα, το μεγάλο στοίχημα είναι αν θα συγκροτηθούν οι πρωτοπόρες πολιτικά
δυνάμεις που θα δώσουν συνειδητή έκφραση σε αυτή τη διαδικασία.
3. Στη χώρα μας,
τώρα, η κυβέρνηση Τσίπρα έχει το τελευταίο διάστημα να επιδείξει, πέρα από την
αποφυγή της περικοπής των συντάξεων, μια σχετική αύξηση των προβλέψεων για την
ανάπτυξη, μια σχετική μείωση της ανεργίας, ενώ ενισχύεται η κινητικότητα του
κεφαλαίου σε μια σειρά τομείς. Η αύξηση
του κατώτατου μισθού, που η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί για τις αρχές του 2019, σε
συνδυασμό με ορισμένα άλλα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί (μείωση ασφαλιστικών
εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, επίδομα ενοικίου, μείωση ΕΝΦΙΑ) και το «ξεπάγωμα» των προσλήψεων στο
δημόσιο, δεν οφείλονται κυρίως σε ένα «προεκλογικό κλίμα», όπως υποστηρίζουν
ορισμένοι. Είναι σαφής η βούληση «δανειστών», κυβέρνησης και μιας μερίδας
της εγχώριας αστικής τάξης για μια κάποια αποκατάσταση της οικονομικής και
κοινωνικής «σταθερότητας» στη χώρα. Όπως έχουμε ξαναπεί, ειδικά οι «δανειστές»
δεν μπορούν να ρισκάρουν ξαναφούντωμα της ελληνικής κρίσης, με όλους αυτούς
τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ευρώπη.
Από την άλλη, είναι ολοφάνερο
ότι η εγχώρια αστική τάξη δεν έχει
κανένα απολύτως σχέδιο για τη χώρα, για την παραγωγική ανάπτυξη, για ένα διαφορετικό
μοντέλο από το παρασιτικό που ανέπτυξε τις δεκαετίες ’90 και ’00. Οι
επενδύσεις, εγχώριες και ξένες, παραμένουν πολύ χαμηλά, και όλη η εργοδοσία
περιμένει να ξαναφουσκώσει τις «φούσκες» της μέσα από την ιδιωτική κατανάλωση
και τη «γενναιοδωρία» του κράτους (επιδοτήσεις, αναπτυξιακά «κίνητρα» κ.λπ.). Χαρακτηριστική
είναι η κατάσταση στο τραπεζικό σύστημα, όπου και μαζικοποίηση των πλειστηριασμών κατοικιών από 1/1/2019 θα έχουμε
(καταργείται ο νόμος Κατσέλη) και
κίνδυνος για νέα ανακεφαλαιοποίηση με χρήματα του ελληνικού λαού υπάρχει. Ο
βασικός λόγος για αυτό είναι ότι οι διοικήσεις των τραπεζών υπήρξαν και
αδιάφορες και ανίκανες να λύσουν εγκαίρως το πρόβλημα των «κόκκινων»
επιχειρηματικών δανείων.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι
ότι η εργατική τάξη δεν έχει δει προς το
παρόν καμιά βελτίωση στην τσέπη της από την όποια «ανάκαμψη», ενώ δεδομένη
είναι και η δυσαρέσκεια της μικροαστικής τάξης, λόγω υπερφορολόγησης και όχι
μόνο. Η αποκατάσταση της ισχύος των συλλογικών διαπραγματεύσεων είναι μεν
θετική, αλλά η επίπτωσή της περιορίζεται εξαιτίας της άσχημης κατάστασης των
συνδικάτων και του γεγονότος ότι η πλειοψηφία των μισθωτών εργάζεται σε μη
οργανωμένους κλάδους.
4. Παρ’ όλα
αυτά, και στη χώρα μας οι εξελίξεις θα τρέξουν γρήγορα. Κατ’ αρχάς, η καθαρά
αντι-νεοφιλελεύθερη δυναμική στη Γαλλία μειώνει
σοβαρά τις πιθανότητες κάθε επίδοξου εγχώριου Μακρόν –βλέπε Μητσοτάκης– να
πατήσει πάνω στη δυσαρέσκεια της μικροαστικής τάξης και να προωθήσει ένα σκληρό
νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα. Οι ανοησίες περί «λαϊκισμού» θα μαζευτούν και όλα
τα μπλοκ εξουσίας θα κοιτάξουν να τάξουν κάτι στα λαϊκά στρώματα – ειδικά από
τη στιγμή που η χρονιά είναι εκλογική. Καθώς η κόντρα ΗΠΑ-Ε.Ε. και
νεοφιλελεύθερων-προστατευτιστών θα οξύνεται, ο ελληνικός καπιταλισμός θα πιεστεί
να κάνει σκληρές επιλογές.
Οι αντιθέσεις ανάμεσα στα
διάφορα κομμάτια της αστικής τάξης και τα διάφορα πολιτικά επιτελεία θα έρθουν
στην επιφάνεια, τόσο στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις της χρονιάς
(ευρωεκλογές, τοπικές, βουλευτικές) όσο και σε άλλους τομείς, βλέπε αποκαλύψεις
για σκάνδαλα και διώξεις αστών πολιτικών. Η
εργατική μας τάξη, οι μικρομεσαίοι, τα λαϊκά στρώματα πρέπει να εκμεταλλευτούν
αυτές τις αντιθέσεις και να αποσπάσουν τώρα και την αμέσως επόμενη περίοδο ό,τι
μπορούν και με όποιον τρόπο μπορούν. Με απεργίες σε όσους κλάδους είναι
εφικτό (αρκεί να είναι καλά προετοιμασμένες), με συγκεντρώσεις, με αποκλεισμούς
δρόμων και κτιρίων, με κάθε είδους πιέσεις προς την εργοδοσία και την
κυβέρνηση. Όχι μόνο δεν πρέπει να αφήσουμε ένα προεκλογικό κλίμα που θα
διαμορφωθεί να μας παρασύρει, αλλά πρέπει να πάρουμε την πρωτοβουλία των
κινήσεων, να προτάξουμε τα δικά μας αιτήματα και να τα διεκδικήσουμε με κάθε
μέσο.
Η ηχώ από τα εξεγερτικά γεγονότα της Γαλλίας θα είναι
η καλύτερη ενθάρρυνση για ανατροπή του συσχετισμού δυνάμεων και στη χώρα μας. Ο
ταξικός αντίπαλος δεν είναι τόσο ισχυρός όσο θέλει να παρουσιάζεται. Εμείς οι
εργαζόμενοι, οι φτωχοί, οι καταπιεσμένοι, έχουμε τεράστια δύναμη, αρκεί να το
συνειδητοποιήσουμε. Εμπρός να υποδεχτούμε και στην Ελλάδα τη νέα εποχή της αφύπνισης
των ευρωπαϊκών λαών!
12.12.2018
Η Συντακτική Επιτροπή
