Οφείλουμε να σημειώσουμε δύο πράγματα: Πρώτον, ότι αυτές οι οργανωτικές αντιλήψεις του συντρόφου μας δεν είναι κάποια εγκεφαλική σύλληψη, αλλά είναι αντιλήψεις που δοκιμάστηκαν στην πράξη επί σειρά ετών μέσα στο οργανωμένο εργατικό κίνημα και στέφθηκαν από απόλυτη επιτυχία. Αναφέρουμε μόνο το παράδειγμα του ιστορικού εργατικού σωματείου των λιθογράφων εργατών, του οποίου ο Γιάννης Βερούχης υπήρξε ηγέτης, και το οποίο πέτυχε πραγματικά ανεπανάληπτες νίκες σε απανωτούς απεργιακούς αγώνες κατά των εργοδοτών. Και δεύτερον ότι: σε αντίθεση με τη σημερινή γενικευμένη υποτίμηση του οργανωτικού ζητήματος μέσα στους διάφορους κύκλους που καπηλεύονται την επαναστατική ιδεολογία, ο Γιάννης Βερούχης πίστευε ότι το οργανωτικό ζήτημα είναι θεμελιώδες για την ύπαρξη και προοπτική του επαναστατικού κινήματος – και είναι ένα βαθύτατα ιδεολογικό και πολιτικό ζήτημα. Πάνω σε αυτό αξίζει να αναφέρουμε ένα παράδειγμα που ανέφερε συχνά και ο σύντροφος Γιάννης: το ρεύμα του Μπολσεβικισμού, το οποίο έδωσε τη μεγαλύτερη μέχρι τώρα νίκη στην παγκόσμια εργατική τάξη, την Οκτωβριανή Επανάσταση, γεννήθηκε ιστορικά και διαμορφώθηκε πάνω στην πάλη για το οργανωτικό ζήτημα.
Από τη Σύνταξη
Για την οργανωτική εκπαίδευση
Ο σκοπός της οργανωτικής εκπαίδευσης είναι να συμβάλει: στη συγκρότηση του οργανωμένου ανθρώπου-επαναστάτη. Στην εμπέδωση του μεθοδικού πνεύματος. Στην κατανόηση του ενιαίου του οργανωτικού πνεύματος στη λειτουργία της οργάνωσης, στη δράση της και στη γενική ταξική πάλη.
Για τον τύπο του μαρξιστή επαναστάτη και τη συνειδητή αυτοεκπαίδευση
Ο τύπος του συνεπούς Μαρξιστή-Τροτσκιστή επαναστάτη μπορεί να διαμορφωθεί διά της εκπαίδευσης. Το υπόδειγμα συνέπειας λόγων και πράξεων, το υπόδειγμα προσωπικής ανιδιοτέλειας, το υπόδειγμα οργανωμένου και αυτοπειθαρχημένου ανθρώπου, ο αποφασισμένος για τον σκοπό, με πολιτισμένη και ανθρωπιστική συμπεριφορά, που με την πλήρη συνέπεια, ακρίβεια και σοβαρότητά του εμπνέει τον σεβασμό γύρω του, συμπίπτει με τον τύπο του επαναστάτη.
Για τη δοκιμασία του μέλους της επαναστατικής οργάνωσης
Ο μόνος αμυντικός οπλισμός για αυτή τη δοκιμασία βρίσκεται στον κατά δύναμη συνδυασμό των εξής στοιχείων: των ηθικών εσωτερικών δυνάμεων του ατόμου, του ταξικού αγωνιστικού πνεύματος και της προλεταριακής ψυχοσύνθεσης, καθώς και της ουσιαστικής αφομοίωσης της επαναστατικής θεωρίας.
Για τη διαπαιδαγώγηση των μελών της επαναστατικής οργάνωσης
Μια νέα επαναστατική οργάνωση μπορεί να αντλεί την αισιοδοξία της μόνο από τη συνεχή και επίμονη προσπάθειά της να εισχωρήσει στα προβλήματα της εργατικής τάξης και κατά δύναμη και στην πάλη για την επίλυσή τους.
Μια επαναστατική οργάνωση οφείλει να σκοπεύει στην απελευθέρωση της προσωπικότητας των μελών της: Για να μπορέσουν αυτά να αναπτύξουν ελεύθερα τη δημιουργική πρωτοβουλία τους, ώστε να ανακαλύψουν τις προσωπικές αρετές τους, τις άγνωστες ακόμα και στους ίδιους.
Οι επαναστατικές οργανώσεις διατηρούν τη σταθερότητά τους τόσο καλύτερα, όσο τα μέλη τους μπορούν να αντιστέκονται στην ανεύθυνη, απομονωτική και διαλυτική τάση να ανάγουν κάθε διαφορά για οποιοδήποτε ζήτημα στο οποίο δεν πλειοψηφεί η πρότασή τους σε «διαφορά αρχών».
Για την προπαγάνδα
Βασικό στοιχείο της πλατιάς προπαγάνδας είναι να ξέρουμε καλά σε ποιους απευθυνόμαστε και για ποιον συγκεκριμένο σκοπό, να τους λέμε πράγματα που τους ενδιαφέρουν και στη γλώσσα που καταλαβαίνουν.
Για την επικοινωνία με την εργατική τάξη
Τα μέσα επικοινωνίας ενός Κομμουνιστή-Τροτσκιστή μέσα στους εκμεταλλευόμενους του κεφαλαίου είναι ο λόγος και η γραφή.
Ο λόγος δεν είναι μόνο η συζήτηση, αλλά απαραίτητα είναι και ο λόγος από το βήμα των συσκέψεων, των συνελεύσεων, των συγκεντρώσεων, όπου μέσα στον ελάχιστο χρόνο που θα σου παραχωρηθεί, πρέπει να επικοινωνήσεις με την ψυχή, τα συμφέροντα, και το πολιτικό πνεύμα του ακροατηρίου.
Και η γραφή, δηλαδή η γραπτή διατύπωση του λόγου, είναι εντελώς απαραίτητη για όπου δεν μπορεί να φθάσει ο λόγος μας, και η εκμάθησή της αρχίζει με το γράψιμο αρχικά μικρών άρθρων, μετά μεγαλύτερων και μετά ανακοινώσεων, προκηρύξεων κ.λπ.
Όλοι οι σύντροφοι πρέπει να παροτρύνονται να γράφουν, και τα γήπεδα της επαναστατικής γυμναστικής της επικοινωνίας πρέπει να είναι όλα τα έντυπα της πρωτοπόρου επαναστατικής οργάνωσης, και τα πολιτικά και τα συνδικαλιστικά.
Για τη στρατολογία
Η στρατολογία πρέπει να στηρίζεται στη μετάδοση της φυσικής επαναστατικής αισιοδοξίας και της βαθιάς πίστης στον επαναστατικό σκοπό, και να διεξάγεται στη βάση της αλήθειας, δηλαδή στη βάση του ηρωικού και δραματικού στοιχείου και του μεγαλείου με τα οποία είναι διαποτισμένη η πραγματική επαναστατική πρωτοπορία. Και η μεγάλη αυτή αλήθεια πρέπει να διαπερνά προπαγανδιστή και προπαγανδιζόμενο. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε καλά ότι η πρόταση ένταξης στην οργάνωσή μας δεν γίνεται από θέση έκκλησης αλλά από θέση παραχώρησης προς τον προπαγανδιζόμενο της μεγαλύτερης ανθρώπινης τιμής. Και αυτό είναι η μεγαλύτερη αλήθεια, διότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανθρώπινη τιμή από το να είναι κανείς οργανωμένος Μαρξιστής-Τροτσκιστής επαναστάτης.
Πρέπει να τονιστεί ιδιαιτέρως το αίσθημα της ανωτερότητας που επιφέρει στο άτομο η ένταξή του στην επαναστατική πρωτοπορία της κοινωνίας, δηλαδή στην επαναστατική οργάνωση: Όπου ακόμα και άτομα κοινωνικά και ψυχικά καταπιεζόμενα ανυψώθηκαν μέσα στο επαναστατικό κίνημα σε άτομα με εκπληκτική ψυχική δύναμη. Πάνω σ’ αυτήν τη βάση αναπτύχθηκαν και τα μαζικά κινήματα των αναπήρων πολέμου και των φυματικών, που οργανώθηκαν υπό την ηγεσία των πρώτων Ελλήνων Κομμουνιστών-Τροτσκιστών.
Για τους οικονομικούς πόρους
Καμιά επαναστατική οργάνωση δεν μπορεί να κάνει καμιά αξιόλογη επαναστατική δράση σε βάθος, αν προηγουμένως δεν λύσει στα σοβαρά το οικονομικό πρόβλημα.
Τα οικονομικά είναι η κινητήριος δύναμη της οργάνωσης.
Κάθε παραλυσία μιας οργάνωσης δεν οφείλεται οπωσδήποτε μόνο στο άδειο ταμείο της. Όμως, το άδειο ταμείο θα οδηγήσει ακόμα και την καλύτερη επαναστατική οργάνωση σε ακινησία, ή θα επιβραδύνει κατά πολύ την ανάπτυξή της.
Για την ενότητα
Οι Έλληνες Μαρξιστές-Τροτσκιστές επαναστάτες είχαν πριν και μετά τον πόλεμο μεγάλες επιτυχίες στους εργατικούς αγώνες που διηύθυναν. Αυτό οφειλόταν και στο ότι είχαν κατανοήσει και αξιοποιήσει –πρώτοι αυτοί– τους βασικούς νόμους των σταδίων της δράσης και των φάσεων της τακτικής, κατά τη διεξαγωγή των απεργιακών αγώνων, κυρίως όμως οφειλόταν στο ότι: πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα είχαν κατανοήσει βαθιά και είχαν προετοιμάσει και εξασφαλίσει την ενότητα των εργατών. Η ενότητα αυτή είναι η θεμελιακή προϋπόθεση της δράσης της εργατικής τάξης.
Για τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό
Ο Δημοκρατικός Συγκεντρωτισμός δεν είναι το προϊόν μιας εγκεφαλικής σύλληψης ούτε μια εφεύρεση. Αλλά έχει τη βάση του στους νόμους της παντοειδούς ανθρώπινης δράσης, των οποίων την τεράστια αξία παρατήρησε ο Λένιν, ο οποίος πήρε τους νόμους της δράσης και τους ανύψωσε σε νόμους της λειτουργίας και δράσης του κόμματος της επαναστατικής δράσης.
Ο νόμος της δράσης περιλαμβάνει τρία στάδια. Το πρώτο είναι ο σχεδιασμός της δράσης. Το δεύτερο είναι η εκτέλεση της δράσης. Και το τρίτο είναι ο απολογισμός της δράσης.
Το πρώτο στάδιο, που περιλαμβάνει την εκτίμηση της κατάστασης και τη σύνταξη του σχεδίου δράσης, απαιτεί μια πλήρη ελευθερία συζήτησης, δηλαδή απαιτεί τη δημοκρατία.
Το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει τη δράση και τη μάχη κάθε μορφής, και το στάδιο αυτό απαιτεί την ενότητα της δράσης και τον πλήρη συντονισμό εργασιών, κινήσεων και ενεργειών από ένα ενιαίο σημείο (κέντρο), δηλαδή απαιτεί την πειθαρχία.
Και το τρίτο στάδιο περιλαμβάνει τον απολογισμό και την κριτική της δράσης που έγινε, και το στάδιο αυτό απαιτεί την πλήρη ελευθερία κριτικής, δηλαδή και πάλι τη δημοκρατία.
Βλέπουμε λοιπόν εδώ ότι: η αναγκαιότητα της πειθαρχίας και της δημοκρατίας προέρχεται από την ίδια τη φύση της δράσης.
Η πιο πλήρης δημοκρατία και η πιο αυστηρή πειθαρχία συνυπάρχουν αλληλοδιαδεχόμενες η μία την άλλη, ανάλογα με το σε ποιο συγκεκριμένο στάδιο βρίσκεται η συγκεκριμένη δράση.
Οπότε καταλήγουμε στη βέβαια σκέψη ότι: το σύστημα του Δημοκρατικού Συγκεντρωτισμού είναι το εργαλείο της επαναστατικής δράσης, το οποίο διαμορφώθηκε πάνω στους γρανιτένιους φυσικούς νόμους της ανθρώπινης δράσης και από εκεί εκπορεύεται η τιτάνια δύναμις και η ανυπέρβλητη χρησιμότητα του εργαλείου αυτού.
Για τις βασικές αρχές της μάχης
Μια από τις βασικές αρχές κάθε μάχης και κάθε σύγκρουσης είναι ότι: παρατάσσουμε την ισχυρότερη πλευρά μας στην πιο αδύνατη πλευρά του αντιπάλου. Δεν συγκρουόμαστε με το σύνολο του αντιπάλου όταν αυτός είναι ισχυρότερος. Δίνουμε τη μάχη στον τόπο και στον χρόνο που εμείς επιλέγουμε, και χτυπάμε με όλες μας τις δυνάμεις μόνο ένα μικρό μέρος του αντιπάλου, πάντα πιο αδύναμο από εμάς. Και συμπληρωματικά φροντίζουμε να υπερέχουμε του αντιπάλου σε ταχύτητα και ακρίβεια εκτέλεσης ελιγμών.
Απαραίτητα στοιχεία που διαπερνούν και καθορίζουν τη διεξαγωγή κάθε μάχης και κάθε σύγκρουσης είναι ο αιφνιδιασμός, η παραπλάνηση, η κόπωση και το ψυχολογικό τσάκισμα του ηθικού του αντιπάλου.
Σε όλη τη διαδικασία μιας σύγκρουσης κάθε μορφής, το αποφασιστικό σημείο είναι η ακμή της μάχης. Είναι το σημείο που η σύγκρουση έχει φθάσει στο υψηλότερο σημείο της, και μετά από την ακμή ακολουθεί η παρακμή της μάχης, που η μάχη θα γείρει στη μια ή την άλλη πλευρά των αντιμαχομένων.
Εδώ έχει τεράστια σημασία η σωστή εκτίμηση της κατάστασης και ο χρονικός προσδιορισμός της ακμής της μάχης εκεί που πραγματικά βρίσκεται, ώστε να ριχθούν στην αποφασιστική στιγμή της ακμής της σύγκρουσης όλες οι εφεδρείες στη μάχη.
Μια μάχη ισόπαλων δυνάμεων κερδίζεται συνήθως από αυτόν που προέβλεψε σωστά την ακμή της μάχης και διατήρησε τις εφεδρείες του, και τις έριξε στη μάχη τελευταίος την αποφασιστική στιγμή.
Για το ζήτημα της μόρφωσης των επαναστατών
Η μόρφωση των μελών της επαναστατικής οργάνωσης είναι εντελώς μα εντελώς αναγκαία. Χωρίς μορφωμένα μέλη δεν μπορεί να χαραχθεί συλλογικά μια σωστή πολιτική γραμμή. Χωρίς μορφωμένα μέλη δεν μπορεί να υπάρχει εσωτερική δημοκρατία. Η μόρφωση απαιτεί: α) την κατανόηση από κάθε Μαρξιστή-Τροτσκιστή επαναστάτη της τεράστιας σημασίας της μόρφωσης κάθε μέλους για την επίτευξη του επαναστατικού σκοπού. β) Ένα στοιχειώδες επίπεδο αυτοπειθαρχίας και συστηματικότητας. Και γ) ένα στοιχειώδες πνευματικό περιβάλλον – δηλαδή ένα πραγματικά επαναστατικό περιβάλλον.
Γιάννης Βερούχης (1931-2010)
