Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΟΛΑΙΑ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΘΗΚΕΣ, ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

 

Όταν βοηθήσουν και οι γενικότερες κοινωνικές συνθήκες, η νεολαία
θα έχει την ευκαιρία να αποδείξει ότι δεν έχει χάσει τον πρωτοπόρο ρόλο
της και την ικανότητά της να ανοίγει δρόμους με τον αυθορμητισμό
της. Οι τεράστιες διαδηλώσεις για τα Τέμπη δεν είναι και τόσο πίσω μας...

Η νεολαία ήταν πάντοτε στο επίκεντρο της κριτικής των προηγούμενων γενεών και το φαινόμενο αυτό στα χρόνια της κρίσης και έπειτα γιγαντώθηκε, μετατρέποντάς τη πολλές φορές σε αποδιοπομπαίο τράγο. Εμείς πάλι, πιστοί στις βασικές γραμμές του Μεταβατικού Προγράμματος του Λ. Τρότσκυ, «δίνουμε ξεχωριστή προσοχή στη νέα προλεταριακή γενιά» και προσπαθούμε να εμπνεύσουμε «στη νεολαία πίστη στη δύναμή της και στο μέλλον της». Για αυτόν ακριβώς τον λόγο κρίνουμε απαραίτητο να ασχοληθούμε με ορισμένες κριτικές που ασκούνται γενικά στη νεολαία, να δούμε κατά πόσον αυτές είναι ορθές, έχοντας βέβαια στον νου μας ότι, όπως και ολόκληρη η κοινωνία, έτσι και η νεολαία δεν είναι κάτι το ενιαίο αλλά χωρίζεται σε τάξεις.

 α) «Οι νέοι είναι απολίτικοι, δεν ψηφίζουν και δεν οργανώνονται».

Είναι γεγονός ότι η συμμετοχή των νέων στις εκλογές είναι πολύ μικρή (στις τελευταίες εθνικές εκλογές εμφανίζεται να έχει ψηφίσει περίπου 1 στους 4 στην ηλικιακή ομάδα 17-24, αν και αυτές οι μετρήσεις δεν παίρνουν υπ’ όψιν τους 500.000 νέους που έχουν φύγει στο εξωτερικό). Το ίδιο ισχύει και για τη συμμετοχή στις διάφορες κομματικές νεολαίες, οι οποίες, πλην της ΚΝΕ, φυλλορροούν. Η κριτική επομένως φαίνεται δίκαιη. Θα πρέπει βέβαια να έχουμε στο μυαλό μας ότι η αποχή (εκλογική και πολιτική) της νεολαίας δεν είναι η εξαίρεση σε μια κοινωνία όπου οι υπόλοιποι υποτίθεται ότι συμμετέχουν, αλλά ο κανόνας. Η αποχή έσπασε τα κοντέρ σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις των τελευταίων ετών, με αποκορύφωμα τις φετινές εκλογές (47% στις εθνικές του Ιουνίου, 59% στις δημοτικές και 65% στις περιφερειακές του Οκτωβρίου), ενώ και η συμμετοχή στο οργανωμένο εργατικό κίνημα βρίσκεται σε μεγάλη ύφεση.

 β) «Έχουν χαθεί οι αξίες, οι νέοι είναι παρτάκηδες και η ηθική τους είναι ο ατομισμός».

Δεν είναι ψέμα πως οι ηθικές αξίες βρίσκονται σε κρίση, όπως άλλωστε και ολόκληρη η ελληνική κοινωνία. Όταν τραντάζονται τα υλικά, οικονομικά θεμέλια μιας κοινωνίας, κλονίζονται και οι ηθικές αξίες των μελών της. Οι αξίες βέβαια και εδώ δεν έχουν χαθεί, κλονιστεί, αλλάξει μόνο για τη νεολαία αλλά για ολόκληρη την κοινωνία, η οποία έχει γίνει πιο εσωστρεφής, πιο ιδιοτελής, πιο ανοιχτή στη διαφθορά κ.λπ. Επίσης, δεν θα πρέπει να ωραιοποιούμε το παρελθόν, λες και ήταν ένας παράδεισος ηθικών ανθρώπων όπου είχε εκλείψει η αδικία, και άλλες τέτοιες αφέλειες. Η κυρίαρχη ηθική και ιδεολογία κάθε εποχής είναι η ηθική και η ιδεολογία της κυρίαρχης τάξης, την οποία επιβάλλει με χρηματοδότηση των μέσων μαζικής προπαγάνδας (τηλεόραση, Τύπος, διαδίκτυο) και των διαφόρων «πολιτιστικών προϊόντων», προωθώντας τη λατρεία του χρήματος, τον αριβισμό, τον ατομισμό και την απολίτικη ιδεολογία και στάση ζωής.

Τι συμπέρασμα βγάζουμε από τα παραπάνω; Η νεολαία, παρά τις όποιες ιδιαιτερότητές της, ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό την πορεία ολόκληρης της κοινωνίας. Προφανώς και δεν έχει ευθύνη για τις δύσκολες και άγριες συνθήκες τις οποίες κληρονόμησε. Ας μην ξεχνάμε ότι οι γεννημένοι στα τέλη του ’90 και έπειτα δεν έζησαν εποχές οικονομικής ευμάρειας, αλλά αντίθετα βίωσαν μια βαθιά οικονομική κρίση, που, αν και τυπικά έχει ξεπεραστεί, ο αντίκτυπός της είναι παρών μέχρι και σήμερα. Όπως πολύ σωστά έγραψε ο Μαρξ: «Οι άνθρωποι δημιουργούν την ίδια τους την ιστορία, τη δημιουργούν όμως όχι όπως τους αρέσει, όχι μέσα σε συνθήκες που οι ίδιοι διαλέγουν, μα μέσα σε συνθήκες που υπάρχουν άμεσα, που είναι δοσμένες και κληροδοτήθηκαν από το παρελθόν».

Οι συνθήκες λοιπόν μπορεί να είναι δύσκολες και μπορεί οι νέοι να μην ευθύνονται που τις κληρονόμησαν, αλλά καλούνται να δημιουργήσουν κάτω από αυτές, να τις αλλάξουν, και όχι να δέχονται μοιρολατρικά την κατάστασή τους. Οι νέοι δεν είναι άμοιροι ευθυνών και ούτε πρέπει να αντικρίζουν τους εαυτούς τους ως τέτοιους. Αντίθετα, πρέπει να βγουν μπροστά και να χαράξουν τις δικές τους προοπτικές. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με:

● Συμμετοχή στα συλλογικά όργανα των σχολείων και σχολών.

● Οργάνωση σε επαναστατικές και εργατικές οργανώσεις και συλλογικότητες.

● Συνδικαλιστική δράση, όποτε αυτό είναι εφικτό.

● Διαρκή αυτομόρφωση.

● Πλατιές πολιτικές και κοινωνικές συζητήσεις στο φιλικό ή συναδελφικό περιβάλλον.

 

Ιωάννης Νικολάου-Μπράζιος