Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2019

Η παρακμή του καπιταλισμού φέρνει εξεγέρσεις


Πιάνοντας το νήμα από τα «Κίτρινα Γιλέκα» της Γαλλίας, οι λαοί της Λατινικής Αμερικής –και όχι μόνο– ξεσηκώνονται ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα. Θρυαλλίδα στις περισσότερες περιπτώσεις είναι το φόρτωμα της «ενεργειακής μετάβασης» στους φτωχούς, με αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων και του ηλεκτρισμού. Οι εργαζόμενες μάζες μπορούν να συντρίψουν τις νεοφιλελεύθερες επιθέσεις, και με μια επαναστατική ηγεσία να ανοίξουν τον δρόμο της αμφισβήτησης αυτού του χρεοκοπημένου ιστορικά συστήματος!

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εν μέσω απατηλών υποσχέσεων για αύξηση των εισοδημάτων μέσα από τις επενδύσεις και την «ανάπτυξη», κλιμακώνει τα αντεργατικά της μέτρα. Να οργανώσουμε την αντίσταση, στους εργασιακούς χώρους αλλά και στο πεζοδρόμιο.



1. Οι λαϊκές εξεγέρσεις που σημειώνονται τις τελευταίες εβδομάδες σε διάφορα σημεία του πλανήτη, ιδίως δε στη Λατινική Αμερική (Χιλή, Εκουαδόρ κ.α.), δεν είναι τυχαία ξεσπάσματα που οφείλονται σε τοπικές αιτίες. Αλλά είναι μια τρανταχτή εκδήλωση της βαθιάς παρακμής του παγκόσμιου καπιταλισμού. Που όχι μόνο αδυνατεί να εγγυηθεί μια βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της ανθρωπότητας –παρ’ όλες τις τεράστιες δυνατότητες που δίνει η πρόοδος της τεχνολογίας– αλλά επιτίθεται παντού στις εργαζόμενες μάζες με αλλεπάλληλα προγράμματα λιτότητας, επεκτείνει βίαια την προσωρινή-ελαστική εργασία και απογειώνει τις κοινωνικές ανισότητες, σε ένα επίπεδο που δεν έχουμε ξαναδεί, τουλάχιστον τον τελευταίο μισό αιώνα. Και ταυτόχρονα, βέβαια, είναι μια εκδήλωση της αποφασιστικότητας των εκμεταλλευόμενων να μην ανεχθούν αυτή την κατάσταση αλλά να υπερασπιστούν τα αυτονόητα δικαιώματά τους με θάρρος και αυτοθυσία.
Στη Χιλή, μια αύξηση του εισιτηρίου του μετρό λειτούργησε ως η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, καθώς ο λαός αυτής της χώρας υφίσταται εδώ και δεκαετίες τα σκληρότερα νεοφιλελεύθερα πειράματα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Χιλή ήταν η πρώτη χώρα στην οποία οι γκουρού του παγκόσμιου νεοφιλελευθερισμού δοκίμασαν τις γνωστές πλέον και σε εμάς συνταγές τους, με ιδιωτικοποίηση των πάντων (ασφάλιση, παιδεία, υποδομές, νερό κ.λπ.), πάνω σε έναν λαό αλυσοδεμένο από την αιματηρή χούντα του Πινοτσέτ (1973). Παρά την τυπική αποκατάσταση της δημοκρατίας (1990), όλο αυτό το νεοφιλελεύθερο-αυταρχικό εποικοδόμημα παρέμεινε ανέγγιχτο. Τώρα οι χιλιανές μάζες, με νεκρούς, τραυματίες και χιλιάδες συλληφθέντες, με διαδηλώσεις εκατομμυρίων και δυναμικές συγκρούσεις, έχουν φέρει σε δύσκολη θέση το καθεστώς Πινιέρα, απαιτώντας όχι μόνο την παραίτησή του αλλά και το ξήλωμα όλου αυτού του συστήματος. Στο Εκουαδόρ, η κατάργηση της επιδότησης των καυσίμων στο πλαίσιο ενός σκληρού προγράμματος του ΔΝΤ έβγαλε στον δρόμο εργατικές και ιθαγενικές οργανώσεις, επικεφαλής του εξεγερμένου λαού. Υποχρέωσαν την κυβέρνηση Μορένο να πάρει πίσω αυτό το «πακέτο», ενώ δοκιμάζουν επίσης μορφές δυαδικής εξουσίας (ίδρυση Κοινοβουλίου του Λαού). Μαζικές λαϊκές κινητοποιήσεις, με «πυροκροτητές» πάντα τη λιτότητα, την ανεργία, τον κρατικό αυταρχισμό, τη διαφθορά των κυβερνήσεων, έχουμε επίσης στην Αϊτή, την Ονδούρα, την Κολομβία, αλλά και πιο κοντά μας, στον Λίβανο και το Ιράκ, όπου βέβαια υπεισέρχονται και οι ειδικές συνθήκες της Μέσης Ανατολής.    
Θα έλεγε κανείς ότι έχουμε να κάνουμε με περιφερειακές χώρες, χαμηλού ή πολύ χαμηλού επιπέδου ανάπτυξης. Αυτή η ανάγνωση, όμως, είναι λάθος. Κατ’ αρχάς, η Χιλή είναι μέλος του ΟΟΣΑ, του οργανισμού των ανεπτυγμένων χωρών, και υπήρξε πάντα μια χώρα-κλειδί για τους παγκόσμιους πειραματισμούς των νεοφιλελεύθερων κανίβαλων. Εξάλλου, χιλιανό δεν χαρακτηρίζεται το συνταξιοδοτικό σύστημα το οποίο η δική μας κυβέρνηση θέλει να επιβάλει, ξεκινώντας από την ιδιωτικοποίηση των επικουρικών συντάξεων; Επιπλέον, πόσο μακριά από αυτά που συμβαίνουν τώρα στη Λατινική Αμερική είναι το κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων» της Γαλλίας, που ξεκίνησε ακριβώς πριν από έναν χρόνο, και συνεχίζεται, έχοντας καταφέρει να ανακόψει την ορμή της νεοφιλελεύθερης επίθεσης στην πιο κρίσιμη πολιτικά χώρα της Ευρώπης; Οι αιτίες και οι αφορμές ήταν οι ίδιες. Ο καπιταλισμός είναι ο ίδιος παντού, όπως και η παρακμή του και τα αδιέξοδά του, όπως και η δυνατότητα των μαζών να αντισταθούν και να ανοίξουν έναν δρόμο αμφισβήτησης αυτού του βάρβαρου κοινωνικού συστήματος. Αυτό που λείπει είναι μια επαναστατική ηγεσία, η οποία, αξιοποιώντας τα διδάγματα των μεγάλων επαναστάσεων και μαχών του εργατικού κινήματος στον 20ό αιώνα, θα δώσει στις αυθόρμητες λαϊκές εξεγέρσεις συνειδητή και οργανωμένη έκφραση! Το κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων», η αντίσταση των λαών του ευρωπαϊκού Νότου στα μνημόνια και τώρα αυτές οι λαϊκές εξεγέρσεις φωνάζουν για την ανάγκη να επιλυθεί η κρίση ηγεσίας του παγκόσμιου εργατικού κινήματος και προκαλούν την οργανωμένη πρωτοπορία να εντείνει στο μέγιστο τις προσπάθειές της προς αυτή την κατεύθυνση!

2. Ένα «νήμα» που διαπερνά όλο και περισσότερες μαζικές κινητοποιήσεις και εξεγέρσεις ανά τον κόσμο τα τελευταία χρόνια είναι το περιβαλλοντικό-ενεργειακό ζήτημα. Το φόρτωμα του κόστους της «ενεργειακής μετάβασης» στα λαϊκά στρώματα, μέσω της αύξησης της τιμής των καυσίμων ή της ηλεκτρικής ενέργειας, ήταν η θρυαλλίδα για τα «Κίτρινα Γιλέκα», για την εξέγερση στο Εκουαδόρ, ενώ έπαιξε ρόλο και στα γεγονότα της Χιλής, του Λιβάνου και του Ιράκ. Για την περιβαλλοντική κρίση που ο ίδιος ο καπιταλισμός έχει δημιουργήσει, θα πρέπει και πάλι να πληρώσουν τα λαϊκά στρώματα, με φόρους στα καύσιμα, ιδιωτικοποίηση και αύξηση της τιμής του ηλεκτρισμού, αύξηση των εισιτηρίων, επιπλέον φόρους για να επιδοτηθούν οι ανεμογεννήτριες και η ηλεκτροκίνηση, αλλά και με ένα σωρό άλλους τρόπους. Και μάλιστα, αυτό έρχεται ενώ δεν έχουν ξεπεραστεί καθόλου οι συνέπειες της μεγάλης κρίσης του 2008, κατά την οποία οι κυβερνήσεις-υπηρέτες της μεγαλοαστικής τάξης επέβαλαν παντού σκληρά προγράμματα «δημοσιονομικής προσαρμογής». Η δικαιολογία τότε ήταν τα χρέη, τα οποία δημιούργησε η ίδια η λειτουργία του άκρως παρασιτικού σήμερα καπιταλισμού, αλλά τα φόρτωσαν στο «σπάταλο κοινωνικό κράτος» και στην επιθυμία των φτωχών και των μεσαίων «να ζήσουν πάνω από τις δυνατότητές τους»!
Ο μοναδικός υπεύθυνος για όλα τα κοινωνικά δεινά είναι το ιστορικά χρεοκοπημένο, βάρβαρο, απάνθρωπο καπιταλιστικό σύστημα! Αυτό το σύστημα μπορεί να επιβιώνει πλέον μόνο καταστρέφοντας, μόνο προκαλώντας και χειραγωγώντας τεράστιες παγκόσμιες κρίσεις, και κερδοσκοπώντας άγρια πάνω σε αυτές, είτε μιλάμε για δημοσιονομικές κρίσεις, είτε για περιβαλλοντικές-ενεργειακές, είτε ακόμα και για μεταναστευτικές. Οι τωρινές λατινοαμερικάνικες εξεγέρσεις μας υποδεικνύουν και τούτο: δεν υπάρχουν πια συμβιβαστικές λύσεις. Είτε θα υποταχθούμε και θα καταδικαστούμε να ζούμε σε κοινωνίες αυξανόμενης φτώχειας, ανασφάλειας, ακραίας κοινωνικής ανισότητας, είτε θα υψώσουμε το ανάστημά μας και θα αντισταθούμε με τον πλέον δυναμικό, αδιάλλακτο αλλά και οργανωμένο τρόπο!

3. Στην εγχώρια πραγματικότητα, τώρα, μπορεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη να προσπαθεί εναγωνίως να δημιουργήσει την εικόνα μιας χώρας που είναι έτοιμη να υποδεχθεί μεγάλες επενδύσεις, αλλά ο διεθνής περίγυρος δείχνει διαφορετικά πράγματα. Η Ευρώπη έχει μπει πλέον πανθομολογούμενα σε έναν καθοδικό οικονομικό κύκλο, ο οποίος μπορεί να μην επηρεάσει ιδιαίτερα την Ελλάδα στο σκέλος των δημόσιων οικονομικών, αλλά θα την επηρεάσει σίγουρα όσον αφορά τις επενδύσεις και τον τουρισμό. Δεν υπάρχει καμιά ουρά από κεφαλαιούχους που περιμένουν να επενδύσουν στη χώρα μας· κινητικότητα υπάρχει μόνο σε ό,τι αφορά άρπαγμα κομματιών του δημοσίου που ξεπουλιούνται είτε γύρω από παρασιτικού τύπου πλάνα, όπως το Ελληνικό. Οι ντόπιοι καπιταλιστές δεν βγάζουν δεκάρα από την τσέπη τους, και περιμένουν να «ανοίξουν» τις δουλειές τους αφού πάρουν χρήματα από το κράτος (επιδοτήσεις κ.λπ.) ή από ένα τραπεζικό σύστημα που για μια ακόμη φορά θα ανακεφαλαιοποιηθεί με χρήματα του φτωχού ελληνικού λαού (σχέδιο «Ηρακλής»). Ακόμα, ο τσαμπουκάς της Τουρκίας σε όλα τα μέτωπα (Συρία, Ανατολική Μεσόγειος κ.λπ.), καθώς και το βέτο της Γαλλίας στην Ε.Ε. όσον αφορά την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία, υπονομεύουν ξεκάθαρα την προσπάθεια του ελληνικού καπιταλισμού να αποκαταστήσει την επιρροή του στην ευρύτερη περιοχή. Κοντά σε αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε τη σημαντική πτώση της βιομηχανικής παραγωγής τους τελευταίους μήνες.
Το πιο σημαντικό, βέβαια, είναι ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ενθαρρυμένη και από την ανυπαρξία ισχυρής αντιπολίτευσης τόσο στη Βουλή όσο και κυρίως στο πεζοδρόμιο, προχωρά σε νέα αντεργατικά μέτρα. Μετά την πλήρη υπονόμευση των συλλογικών συμβάσεων και της ανεξαρτησίας των συνδικάτων με το «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο, προχώρησε στην κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας και για τις εταιρείες που προμηθεύουν τα καταστήματα λιανικής, άνοιξε τον δρόμο για ιδιωτικοποίηση της καθαριότητας και άλλων υπηρεσιών της τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ ετοιμάζεται να κατεβάσει το νομοσχέδιο που θα ιδιωτικοποιεί την επικουρική ασφάλιση. Παράλληλα, συνεχίζει να αποδομεί ό,τι έχει απομείνει από τη δημόσια ΔΕΗ και ενισχύει τα πιο αρπακτικά κεφάλαια αυτού του τομέα, παρουσιάζοντας μάλιστα όλο αυτό ως «πράσινη ανάπτυξη»! Τέλος, οικοδομεί με γρήγορους ρυθμούς ένα ακόμα πιο κατασταλτικό κράτος, αυστηροποιώντας τις ποινές για «διατάραξη» δημοσίων υπηρεσιών, προαναγγέλλοντας τον περιορισμό των πορειών στο κέντρο, αλλά και δίνοντας γραμμή για εξοντωτικά πρόστιμα στην αφισοκόλληση.
Είμαστε σίγουροι ότι μέσα στους επόμενους μήνες, τα όρια της λεγόμενης «επιστροφής στην κανονικότητα» και όλης της «αναπτυξιακής» προπαγάνδας του Μητσοτάκη θα αποκαλυφθούν και θα διευκολύνουν τις διεκδικήσεις της εργατικής τάξης, αλλά και ευρύτερα αντικυβερνητικά μέτωπα. Ο πιο ευαίσθητος δείκτης για αυτό είναι η νεολαία της χώρας. Για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια, έχουμε σημαντικές φοιτητικές κινητοποιήσεις, συνδυασμένες μάλιστα και με μαθητικές κινητοποιήσεις, ενάντια στα αντι-εκπαιδευτικά μέτρα της κυβέρνησης. Με τον αέρα του διεθνούς ξεσηκωμού ενάντια στη νεοφιλελεύθερη-καπιταλιστική βαρβαρότητα, να προετοιμάσουμε και στη χώρα μας τα μέτωπα πάλης που θα ξαναβγάλουν τον εργαζόμενο λαό δυναμικά στο προσκήνιο.

7/11/2019
Η Συντακτική Επιτροπή