Τετάρτη 1 Αυγούστου 2018

Οι «ιδιαιτερότητες» του ελληνικού καπιταλισμού


Ο πόλεμος που έχει ξεσπάσει στην ηγεσία του ομίλου 
ΕΛΛΑΚΤΩΡ (ΑΚΤΩΡ) αποκαλύπτει πολλά για το 
«ποιόν» του ελληνικού καπιταλισμού
Τον τελευταίο καιρό βγαίνουν στη φόρα όλα και περισσότερες περιπτώσεις σημαντικών ελληνικών επιχειρήσεων οι οποίες, αν και φαινόταν ότι άντεξαν στην κρίση, καταρρέουν ή αλλάζουν χέρια. Τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα:
- Folli Follie. Εταιρεία κατασκευής και διάθεσης κοσμημάτων και ρολογιών, με ισχυρή διεθνή παρουσία. Ελέγχει καταστήματα αφορολόγητων ειδών και εμπορικά κέντρα. Βρίσκεται πλέον υπό δικαστικό κλοιό για εξαπάτηση του επενδυτικού κοινού, αδιαφάνεια σε σχέση με τα οικονομικά της στοιχεία κ.λπ. 

- ΕΛΛΑΚΤΩΡ. Μια από τις μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες της Ευρώπης, που εκτός του ότι έχει τη μερίδα του λέοντος στα δημόσια έργα, επεκτάθηκε τα τελευταία χρόνια και στον ενεργειακό τομέα (αιολικά πάρκα, λιανική ρεύματος). Οι αδερφοί Καλλιτσάντση διεκδικούν τον έλεγχο της εταιρείας από την κάποτε κραταιά οικογένεια Μπόμπολα. Ανάμεσα στις δύο οικογένειες έχει ξεσπάσει πόλεμος, με χαρακτηριστικές αποκαλύψεις.
- Airtickets. Ένα online ταξιδιωτικό πρακτορείο, το οποίο κυριαρχούσε πλήρως στην έκδοση αεροπορικών εισιτηρίων στη χώρα μας. Οικονομικοί αναλυτές απορούν πώς βρέθηκε με τέτοιο «άνοιγμα» στις αεροπορικές εταιρείες-προμηθευτές της και τελικά έβαλε λουκέτο μια εταιρεία που είχε μεγάλη αύξηση πωλήσεων τα τελευταία χρόνια και εισέπραττε άμεσα το αντίτιμο των εισιτηρίων από τους ταξιδιώτες.
Χωρίς να μπαίνουμε σε λεπτομέρειες για καθεμιά τέτοια περίπτωση, είναι φανερό ότι: η πρόσφατη παγκόσμια κρίση, που χτύπησε τον ελληνικό καπιταλισμό σε βαθμό μεγαλύτερο από τους άλλους ανεπτυγμένους καπιταλισμούς, έφερε στην επιφάνεια και όλες τις ιστορικές αδυναμίες και παθογένειές του. Και αυτό επέδρασε ακόμα και σε εταιρείες που δεν επλήγησαν ιδιαίτερα από την κρίση σε επίπεδο οικονομικών μεγεθών. Τέτοιες «ιδιαιτερότητες» του ελληνικού καπιταλισμού είναι: πρώτον, ο άκρως αρπακτικός και τυχοδιωκτικός του χαρακτήρας. Δεύτερον, η έλλειψη ισχυρής επιχειρηματικής κουλτούρας, δεδομένης της μικροαστικής-νεοπλουτίστικης προέλευσης μεγάλου μέρους του ελληνικού κεφαλαίου. Και τρίτον, η δυσκολία διαδοχής γενεών στο τιμόνι των επιχειρήσεων, που και αυτή συνδέεται με τα τυχοδιωκτικά χαρακτηριστικά αυτού του καπιταλισμού. 
Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι ο ελληνικός καπιταλισμός θα αρχίσει σιγά σιγά να ξεπερνάει την κρίση του, πολύ δύσκολα θα ξεπεράσει τις ιστορικές αντιφάσεις και αδυναμίες της συγκρότησής του. Και αυτό είναι ένα στοιχείο που εμείς οι συνειδητοί εργάτες θα πρέπει να το λαμβάνουμε σοβαρά υπ’ όψιν στην πάλη μας.

Πάρις Δάγλας