Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2022

Υπάρχει κίνδυνος παγκοσμίου πολέμου;

Ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να «ξεφύγει»,  
αλλά γενικά ένας παγκόσμιος πόλεμος έχει πολλά 
προαπαιτούμενα

 Σε όλη την ανθρωπότητα εξαπλώνεται πλέον ο φόβος για έναν μεγάλο πόλεμο, για έναν παγκόσμιο πόλεμο – και, ακόμα χειρότερα, με χρήση πυρηνικών όπλων. Πόσο ρεαλιστικός όμως είναι αυτός ο φόβος; Μήπως το γεγονός ότι οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων μιλούν πλέον με τέτοια ευκολία για πολέμους και πυρηνικά πλήγματα δείχνει και την πρόθεσή τους να τρομοκρατήσουν τους λαούς; Ώστε να μην αντιδρούν στον ανερχόμενο ολοκληρωτισμό και στην καταλήστευσή τους μέσω της πρωτοφανούς ακρίβειας;

Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Είναι τέτοια η παρακμή και τόσο εκρηκτικές πλέον οι αντιφάσεις αυτού του κακογερασμένου κοινωνικού συστήματος που ασφαλώς υπάρχει κίνδυνος για πολέμους ακόμα μεγαλύτερους από αυτόν της Ουκρανίας. Αυτούς που κουμαντάρουν τις τύχες του πλανήτη τους διακρίνει τέτοια έλλειψη ανθρωπισμού, στοιχειώδους λογικής και σωφροσύνης που ένας μεγάλος πόλεμος μπορεί να προκύψει ακόμα και από «ατύχημα».  

Από την άλλη, όπως μας διδάσκουν ο Κλαούζεβιτς και ο Λένιν, ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα. Και επίσης ο πόλεμος στην εποχή μας είναι πόλεμος βιομηχανικός και τεχνολογικός. Δεν μπορεί να βασιστεί στο ηρωικό ιδεώδες, όπως μέχρι τον 19ο αιώνα. Άρα η σχεδιασμένη εξαπόλυση ενός μεγάλου πολέμου από μία ή περισσότερες χώρες έχει συγκεκριμένες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές προϋποθέσεις. Δεν προκύπτει όμως από πουθενά ότι οι λαοί π.χ. της Ευρώπης και της Αμερικής είναι έτοιμοι να πάνε να θυσιαστούν σε πεδία μαχών. Ούτε προκύπτει ότι οι αντίστοιχες κυβερνήσεις έχουν ξεκινήσει μια τέτοια προετοιμασία. Και ένας μεγάλος πόλεμος δεν μπορεί να γίνει μόνο με επαγγελματίες στρατιωτικούς και μισθοφόρους. Ούτε καν ο Πούτιν τολμά να κάνει γενική επιστράτευση και να έχει να διαχειριστεί δεκάδες χιλιάδες φέρετρα.

Επίσης, οικονομικά και τεχνολογικά η μόνη χώρα που μπορεί να κοιτάξει στα ίσα την Αμερική είναι η Κίνα. Η οποία, όμως, συνεχίζει να είναι επικεντρωμένη στον «ειρηνικό»-οικονομικό ανταγωνισμό με τη Δύση. Τέλος, οι αντιμαχόμενοι των δύο παγκόσμιων πολέμων του 20ού αιώνα υπολόγιζαν και στο να αξιοποιήσουν τον πόλεμο για την καταστροφή του «εσωτερικού εχθρού», δηλαδή, του εργατικού κινήματος, κάτι που δεν αντιστοιχεί στη σημερινή κατάσταση – προς το παρόν τουλάχιστον.

Με δυο λόγια: κάθε εφησυχασμός είναι βλαβερός. Υπάρχει σήμερα επιτακτική ανάγκη για ένα διεθνές αντιπολεμικό κίνημα που να μπορεί να βάλει φρένο σε κάθε παρανοϊκό σχεδιασμό του παρηκμασμένου καπιταλισμού. Αλλά εξίσου βλαβερός είναι και ο φόβος που προκύπτει από το να αναπαράγουμε ό,τι λέει κάθε φορά, με σκοπιμότητα, ο αντίπαλος.

 

Πάρις Δάγλας