Η πολιτική κρίση στην Αγγλία

Μαζί με την Ελισάβετ, η Βρετανία αποχαιρέτησε και
την παροιμιώδη πολιτική της σταθερότητα

Η παραίτηση της Λιζ Τρας από την πρωθυπουργία της Βρετανίας μέσα σε μόλις 45 ημέρες ήταν ένα σοκ για τον βρετανικό καπιταλισμό. Είχε προηγηθεί, μόλις τον περασμένο Ιούλιο, η παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον, μετά την αποκάλυψη διαφόρων σκανδάλων και τις μαζικές παραιτήσεις υπουργών του. 

Η συνοπτική αποκαθήλωση της Τρας προκλήθηκε από την αντίδραση των «αγορών» στο «αλλοπρόσαλλο» οικονομικό της πρόγραμμα, που περιελάμβανε μεγάλες μειώσεις φόρων για τις επιχειρήσεις και τα υψηλά εισοδήματα μαζί με μεγάλη αύξηση κρατικών δαπανών προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση.

Ωστόσο, η πτώση ρεκόρ της στερλίνας και η μεγάλη αύξηση του κόστους δανεισμού ήρθαν αφότου η Τρας είχε πάρει πίσω το πρώτο σκέλος. Άρα οι «αγορές» αντέδρασαν όχι τόσο στο «αλλοπρόσαλλο» του προγράμματος, αλλά γιατί αυτοί που βρίσκονται πίσω από τις «αγορές», τα «κοράκια» του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, ήθελαν ένα πρόγραμμα λιτότητας. Το οποίο ήδη έχει βάλει μπρος ο νέος πρωθυπουργός, ο Ρίσι Σουνάκ, καθώς ανακοίνωσε περικοπές στις περισσότερες δημόσιες δαπάνες. 

Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιχαίρει γιατί τίποτε δεν φαίνεται να πηγαίνει καλά στη Βρετανία μετά το Brexit. Όμως, η κατάσταση στις χώρες μέλη της Ε.Ε., από οποιαδήποτε άποψη, δεν είναι καλύτερη. 

Το μεγάλο πρόβλημα της Βρετανίας δεν είναι ούτε διαχειριστικό ούτε στενά πολιτικό αλλά ταξικό. Πριν από 7 χρόνια, ο τότε πρωθυπουργός και ηγέτης των Συντηρητικών Κάμερον, υπό την πίεση της πτέρυγας του κόμματός του που εκφράζει το παραδοσιακό βιομηχανικό και όχι ιδιαίτερα διεθνοποιημένο κεφάλαιο παραχώρησε το δημοψήφισμα για το Brexit. Το δημοψήφισμα τελικά έβγαλε, αναπάντεχα, Brexit, κυρίως λόγω της ψήφου της παραδοσιακής βιομηχανικής εργατικής τάξης της χώρας, αυτής που ζει στο κέντρο και τον βορρά. Όμως, και μετά το Brexit, το κομμάτι της αστικής τάξης που αντιπροσωπεύει το διεθνοποιημένο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο του Σίτι διατήρησε τον έλεγχο. Αντί να προωθήσει προστατευτικές πολιτικές, να στηρίξει την εγχώρια παραγωγή και να κάνει ορισμένες παραχωρήσεις στην εργατική τάξη, συνέχισε με τις παλιές νεοφιλελεύθερες συνταγές. Έτσι όμως η χώρα δεν ενισχύθηκε παραγωγικά και παρέμεινε έρμαιο των διεθνών κρίσεων, όπως έγινε και με τη μεγάλη κρίση του 2008-2012.  

Όλα όμως δείχνουν ότι και πάλι ο καθοριστικός παράγοντας των εξελίξεων θα είναι η κίνηση του ιστορικού αγγλικού προλεταριάτου. Το οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια μεγάλη αγωνιστική άνοδο (απεργίες σιδηροδρομικών, ταχυδρομικών κ.ά.), ανοίγοντας τον δρόμο για την αλλαγή του ταξικού συσχετισμού στη χώρα.

 

Πάρις Δάγλας