Πριν κλείσει η συμφωνία για
την τελική φάση της μνημονιακής «θεραπείας», ξένοι και ντόπιοι εκμεταλλευτές θα
επιχειρήσουν να χτυπήσουν και τις τελευταίες κατακτήσεις της ελληνικής
εργατικής τάξης. Σε αυτό ακριβώς συνίσταται η «διαπραγμάτευση» για τα
εργασιακά. Όμως, η τάξη μας δεν θα υποταχθεί αμαχητί στον νέο μεσαίωνα!
Η τεράστια κινητοποίηση της γαλλικής
εργατικής τάξης και της γαλλικής νεολαίας ενάντια στον εκεί «εργασιακό νόμο»
έχει ήδη επηρεάσει την κατάσταση σε όλη την Ευρώπη, δείχνοντας τον δρόμο της
αντίστασης στον καπιταλισμό της παρακμής.
1. Πριν καλά καλά
ψηφιστούν από τη Βουλή το ασφαλιστικό και το φορολογικό νομοσχέδιο και με
δρομολογημένο το δεύτερο πακέτο αντιλαϊκών μέτρων που απαιτούν οι δανειστές για
να κλείσει η «αξιολόγηση» (έμμεσοι φόροι, πώληση «κόκκινων» δανείων,
«προληπτικό μνημόνιο»), ο Τσίπρας έσπευσε να μιλήσει για «καλά νέα». Από μια
άποψη, φαίνεται ότι αυτή τη φορά τα έχουν κανονίσει όλα μια χαρά. Σαρωτικά
μέτρα της μνημονιακής «θεραπείας», που ακόμα και οι προηγούμενες μνημονιακές
κυβερνήσεις δίσταζαν να προωθήσουν, περνούν τώρα με συνοπτικές διαδικασίες. Οι
«αγορές» μάς «επιβραβεύουν» με πτώση των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων, οι
δανειστές δηλώνουν ευχαριστημένοι, οι πρώτες υποσχέσεις για ελάφρυνση του
χρέους δόθηκαν, οι εγχώριοι καπιταλιστές γκρινιάζουν μεν για τους υψηλούς
φόρους αλλά είναι κι αυτοί ικανοποιημένοι που κλείνει η αξιολόγηση…
Μόνο που σε όλη αυτή την ιστορία υπάρχουν και δύο…
λεπτομέρειες για τις οποίες δεν μιλάει κανείς. Η πρώτη: Ακόμα κι αν όλα πάνε
όπως τα έχουν υπολογίσει στο κομμάτι μνημόνιο-χρέος-δημοσιονομικά, δεν υπάρχει η παραμικρή εγγύηση ότι θα
δούμε πραγματική ανάπτυξη μετά από εννέα χρόνια βαθιάς ύφεσης. Στην
πραγματικότητα, δεν υπάρχει και το παραμικρό σχέδιο για κάτι τέτοιο. Και η
δεύτερη: Για να κλείσουν οριστικά το «ντιλ» όλα αυτά τα αρπακτικά, Ε.Ε., ΔΝΤ,
τραπεζίτες, εγχώριοι και ξένοι μεγαλοκαπιταλιστές, θέλουν πρώτα να δουν τον Έλληνα εργάτη χειροπόδαρα δεμένο. Γι’
αυτό, θα ρίξουν όλο το βάρος τους στο να τελειώνουν οριστικά με τις κατακτήσεις
της ελληνικής εργατικής τάξης. Μιλάμε ασφαλώς για τη «διαπραγμάτευση» γύρω από
τα εργασιακά. Κι εδώ δεν χωράνε μεσοβέζικες λογικές, δεν υπάρχει έδαφος για
αυταπάτες. Εδώ πρέπει να μιλήσει το
δίκαιο ταξικό μίσος για τα αφεντικά. Η βασανισμένη εργατική μας τάξη πρέπει να
δώσει την αποφασιστική μάχη για την ίδια της την ύπαρξη!
2. Ποια είναι,
όμως, τα μέτρα γύρω από το εργασιακό που έχουν πέσει στο τραπέζι από τους
δανειστές; Είναι η οριστική κατεδάφιση των συλλογικών συμβάσεων, για τις οποίες
η κυβέρνηση ισχυρίζεται θρασύτατα ότι θα επανέλθουν, ενώ στην πραγματικότητα οι
δανειστές εννοούν ότι θα επανέλθουν μόνο
ως εξαίρεση και ο κανόνας θα είναι οι «επιχειρησιακές» και ατομικές συμβάσεις.
Είναι η «απελευθέρωση» των απολύσεων, η κατάργηση των τριετιών, το παραπέρα
πετσόκομμα των αποζημιώσεων, η επέκταση της κυριακάτικης εργασίας, ο δραστικός
περιορισμός του δικαιώματος στην απεργία, η επαναφορά της εργοδοτικής
ανταπεργίας (λοκάουτ). Είναι, τέλος, η
εφαρμογή των πιο απάνθρωπων μορφών «ελαστικής» εργασίας, όπως τα συμβόλαια μηδενικών ωρών, όπου
ο εργοδότης σε έχει όλη την ημέρα σε διαθεσιμότητα, για να σε πληρώσει τελικά
μόνο για όσες ώρες του καπνίσει να σε χρησιμοποιήσει. Και φυσικά, ό,τι και να
λέει η κυβέρνηση, αυτά τα έχει υπογράψει στο 3ο μνημόνιο το καλοκαίρι, όπου
γινόταν σαφής πρόβλεψη για «μη επιστροφή
στο προηγούμενο καθεστώς» και εφαρμογή των «βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών».
Ε, για τους εργοδότες και τα επιτελεία τους αυτές ακριβώς είναι οι «βέλτιστες
ευρωπαϊκές πρακτικές»! Όταν στη Βρετανία οχτακόσιες χιλιάδες εργαζόμενοι
δουλεύουν με συμβόλαια μηδενικών ωρών και στη Γερμανία κάνουν θραύση οι
δουλειές του ενός ευρώ την ώρα, είναι δυνατόν για την Ελλάδα να εννοούν κάτι
καλύτερο;
Όμως, η οριστική απαξίωση της εργατικής δύναμης, ώστε να
μπορέσουν να «επανεκκινήσουν» οι καπιταλιστές από το χαμηλότερο δυνατό επίπεδο
εργατικού κόστους (και το υψηλότερο δυνατό επίπεδο εργατικής υποταγής), περνάει
και μέσα από άλλους δρόμους. Οι νέες περικοπές μισθών στο δημόσιο, καθώς και οι
επόμενες που προβλέπονται από το «προληπτικό μνημόνιο», παγιώνουν σταδιακά τη
λογική ότι πουθενά δεν υπάρχει πια χώρος
για ασφαλή και αξιοπρεπώς αμειβόμενη εργασία. Στην ίδια λογική καταλήγουν
και οι ιδιωτικοποιήσεις. Κι εδώ να πούμε ότι η κυβέρνηση έχει υπογράψει ότι μέχρι το 2020 η ΔΕΗ θα πρέπει να κατέχει
λιγότερο από το 50% της χονδρικής και λιανικής αγοράς ρεύματος και ότι
πρέπει να ξεκινήσει και η ιδιωτικοποίηση του νερού. Από την άλλη, οι νέες
μειώσεις στις συντάξεις με το ασφαλιστικό του Κατρούγκαλου δεν αφήνουν πια
δυνατότητα οικονομικής υποστήριξης των ανέργων από τους γονείς τους, ενώ
συμβάλλουν επίσης στη συνέχιση της «εσωτερικής υποτίμησης».
3. Δυο λόγια για
τα υπόλοιπα μέτρα είναι απαραίτητα. Το ασφαλιστικό,
πέρα από τις μειώσεις συντάξεων και την αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, υπονομεύει
σε βάθος την έννοια της κοινωνικής ασφάλισης, με τη διάκριση «βασικής» και
«ανταποδοτικής» σύνταξης, την «προσωπική διαφορά» κ.λπ. Το φορολογικό κατεβάζει το όριο «προστατευόμενου» εισοδήματος σε κάτω
από 600 ευρώ, χτυπώντας τελικά το σύνολο της εργατικής και μικροαστικής τάξης
και αφήνοντας για μια ακόμη φορά στο απυρόβλητο το μεγάλο κεφάλαιο και τον
παρασιτικό πλούτο. Στο θέμα των «κόκκινων»
δανείων, ανοίγει ο δρόμος για να παραδοθούν τα σπίτια μας αλλά και οι
μικρές επιχειρήσεις στα κερδοσκοπικά funds. Όσον αφορά τώρα το προληπτικό
μνημόνιο, που η κυβέρνηση το βαφτίζει «δημοσιονομικό κόφτη», θα οδηγήσει
σίγουρα σε νέες μειώσεις μισθών δημοσίων υπαλλήλων (που επηρεάζουν πάντα και
τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα) και νέες μειώσεις συντάξεων, αφού τα πλεονάσματα 3,5% που ζητούνται από την
Ελλάδα δεν τα πιάνει ούτε η Ελβετία! Τέλος, η κατάσταση της υπερχρέωσης της
χώρας θα συνεχιστεί στο διηνεκές, αφού δεν τίθεται θέμα «κουρέματος» του χρέους
αλλά ελάφρυνσής του με έμμεσους τρόπους. Και μιλάμε για τέτοια «ελάφρυνση», που οι ίδιοι οι δανειστές προβλέπουν ότι το
ελληνικό χρέος θα καταστεί βιώσιμο γύρω στο 2060!
4. Όσοι ελπίζουν,
είτε από τα δεξιά είτε από τα αριστερά, σε μια εύκολη αποσταθεροποίηση της
κυβέρνησης κάνουν λάθος. Οι βασανιστές μας, Ε.Ε., ΔΝΤ, τραπεζίτες,
μεγαλοκαπιταλιστές ντόπιοι και ξένοι, έχουν μια συσσωρευμένη εμπειρία έξι
χρόνων μνημονιακής «θεραπείας», και όσο κι αν μεταξύ τους υπάρχουν αντιτιθέμενα
συμφέροντα, δεν θα αφήσουν την κατάσταση στην Ελλάδα να γίνει ανεξέλεγκτη. Μια ψευτο-αριστερή κυβέρνηση σε αυτή τη
φάση τους βολεύει, αφού αποδεικνύεται αρκετά ικανή να σερβίρει το
μνημονιακό δηλητήριο με ένα περικάλυμμα «κοινωνικής ευαισθησίας» και να
αξιοποιεί ως μπαμπούλα τη νεοφιλελεύθερη δεξιά του Μητσοτάκη. Το κλείσιμο της
«αξιολόγησης», η καταβολή της δόσης του δανείου, οι υποσχέσεις για «ελάφρυνση»
του χρέους μπορεί επί της ουσίας να μη λένε τίποτα αλλά ψυχολογικά θα
δημιουργήσουν μια μικρή κινητικότητα στην εργοδοσία.
Από την άλλη, η εργατική μας τάξη είναι ανοργάνωτη και
εντελώς ακέφαλη, η αγωνία για το καθημερινό μεροκάματο κυριαρχεί και δεν
υπάρχει μια ηγεσία που να μπορεί να συγκροτήσει ένα μέτωπο μισθωτών και
μικροαστικής τάξης. Για αυτούς κυρίως τους λόγους, οι αντιδράσεις στο
ασφαλιστικό και το φορολογικό δεν πήραν τις διαστάσεις που θα έπρεπε. Κι
ωστόσο, κάτι έχει αλλάξει: οι αυταπάτες
για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι κάθετα μειωμένες και μια νέα φάση πολιτικών διεργασιών
μέσα στα πιο πρωτοπόρα κομμάτια της κοινωνίας έχει ξεκινήσει.
Εκεί που η κυβέρνηση θα πέσει έξω είναι σε δύο πράγματα.
Πρώτον, η περιβόητη «ανάπτυξη». Ό,τι και
να γίνει με τα δημοσιονομικά, η χώρα για να βγει από αυτή την κατάσταση
χρειάζεται επενδύσεις. Όχι «επενδύσεις» τύπου αρπαγής της δημόσιας
περιουσίας, ούτε επενδύσεις που απευθύνονται στην απλή εσωτερική κατανάλωση· η
οποία, άλλωστε, με αυτούς τους μισθούς και αυτούς τους φόρους δεν πρόκειται να
ανακάμψει. Αλλά επενδύσεις παραγωγικές,
μεγάλης κλίμακας, κεντρικά σχεδιασμένες και προστατευμένες από τον διεθνή
ανταγωνισμό. Και τέτοιες επενδύσεις μπορεί να είναι μόνο δημόσιες, άρα έξω από
το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ.
Δεύτερον, η επερχόμενη επίθεση στα εργασιακά, σε συνδυασμό
με την αβίωτη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι μισθωτοί μέσα στις επιχειρήσεις,
θα σπρώξει την εργατική τάξη να αντιδράσει.
Όχι, η ελληνική εργατική τάξη δεν θα υποταχθεί αμαχητί στις εργασιακές σχέσεις
19ου αιώνα! Η Γαλλία έδειξε το δρόμο. Η μαζική κινητοποίηση της γαλλικής εργατικής
τάξης και της γαλλικής νεολαίας ενάντια στον «εργασιακό νόμο» (παρόμοιο με
αυτόν που σχεδιάζεται για την Ελλάδα)
έχει επιδράσει ήδη πανευρωπαϊκά, αυξάνοντας τη μαχητικότητα και τις
αντικαπιταλιστικές διαθέσεις όλου του ευρωπαϊκού προλεταριάτου.
Η γκρίνια, οι προβλέψεις τύπου Κασσάνδρας, τα αναθέματα για
τη χαμένη τιμή της «αριστεράς» δεν ταιριάζουν σε όσους διεκδικούν το ρόλο της
πρωτοπορίας. Η εργατική μας τάξη, ο εργαζόμενος ελληνικός λαός, είναι στην
κατάσταση που είναι και δεν έχουμε κανένα λόγο ούτε να απελπιζόμαστε ούτε να
ωραιοποιούμε τα πράγματα. Μικρά και μεγαλύτερα μέτωπα ανοίγουν διαρκώς, και οι
δυνάμεις που έχουν την τάση να κινηθούν δεν λείπουν. Να προετοιμαστούμε με τόλμη, φαντασία, νέες μορφές οργάνωσης και πάλης,
με φρέσκες ηγεσίες, για τη «μητέρα των μαχών», που όπως όλα δείχνουν θα είναι
το εργασιακό. Να εκφραστεί το ζωογόνο ταξικό μίσος των καταπιεσμένων για τους
καταπιεστές τους! Αν ο καπιταλισμός σε αυτή τη χώρα δεν μπορεί να αναπαραχθεί
αλλιώς παρά μόνο πίνοντάς μας το αίμα μέχρι την τελευταία σταγόνα, τότε ας πάει
στον αγύριστο! Ο ελληνικός λαός πολέμησε πολλές φορές τους δύο τελευταίους
αιώνες τον μεσαίωνα και θα το κάνει πάλι!
10.5.2015
Η Συντακτική Επιτροπή
