 |
Τρία
χρόνια πριν, η Μέρκελ διαφήμιζε τη θερμή υποδοχή των Σύριων προσφύγων
(που οι
περισσότεροι δεν ήταν ούτε Σύριοι ούτε πρόσφυγες) στη Γερμανία, με στόχο
να
δώσει ένα επιπλέον όπλο στους Γερμανούς βιομηχάνους για να μειώσουν τους
μισθούς των εργατών. Τώρα, η μεταναστευτική πολιτική του ευρωπαϊκού
ιμπεριαλισμού έχει φθάσει σε αδιέξοδο και απειλεί την ίδια την Ε.Ε.
|
Η
από καιρό διαφαινόμενη τάση διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για λόγους
αντιφάσεων του καπιταλιστικού συστήματος (ανταγωνισμοί εθνικών αστικών τάξεων,
διαφορετικές οικονομίες κ.λπ.), επιτείνεται
σήμερα, με την αλλαγή πολιτικής τμημάτων της αστικής τάξης στο μεταναστευτικό
ζήτημα. Ένα ζήτημα που φέρνει σε αντίθεση όχι μόνο τα κράτη μέλη της Ε.Ε. αλλά
και κόμματα-παραδοσιακούς συμμάχους μέσα στα κράτη αυτά (βλ. Γερμανία).
Θα
πρέπει κατ’ αρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν
μιλάμε για «προσφυγικό» ζήτημα αλλά για μεταναστευτικό. Οι πραγματικοί πρόσφυγες
είναι πολύ λίγοι και εύκολα απορροφήσιμοι σε μια Ευρώπη των 750 εκατομμυρίων
ανθρώπων.
Από
τη δεκαετία του ’90, δεκάδες εκατομμύρια οικονομικοί μετανάστες, από Ασία, Ανατολική
Ευρώπη και Αφρική, πέρασαν στη Δυτική Ευρώπη και χρησιμοποιήθηκαν από την αστική τάξη για το τσάκισμα των κατακτήσεων
της εργατικής τάξης, χωρίς να αντιταχθεί σε αυτή την πολιτική κανείς, ούτε από
δεξιά ούτε από αριστερά. Ωστόσο, από την έλευση της οικονομικής κρίσης και
μετά, η Ευρώπη μαστίζεται από ανεργία-υποαπασχόληση, μείωση των εισοδημάτων, συρρίκνωση
των δαπανών πρόνοιας, καθίζηση της μεσαίας τάξης. Τμήματα της αστικής τάξης παγκοσμίως έχουν περάσει τώρα σε μια πολιτική
προστατευτισμού, με κλείσιμο των αγορών και των συνόρων, κάτι που
συνεπάγεται εκ των πραγμάτων και αλλαγή στη μεταναστευτική πολιτική (βλ. Αγγλία-Brexit, ΗΠΑ, Ιταλία, Αυστρία κ.λπ.).
Η
χρεοκοπημένη πολιτικά Ε.Ε. δεν μπορεί να επιβάλει μια ενιαία γραμμή
αντιμετώπισης του μεταναστευτικού προβλήματος και κάθε χώρα πράττει αναλόγως
των δικών της συμφερόντων.
Οι
κυβερνήσεις Ισπανίας και Ελλάδας παρουσιάζονται ως «προοδευτικές»,
αποδεχόμενες τους μετανάστες όταν δεν τους δέχονται άλλοι, για να παζαρέψουν με
την Ε.Ε. οικονομικά ανταλλάγματα. Στην Αυστρία,
η κυβέρνηση, χρησιμοποιώντας ως προπέτασμα το μεταναστευτικό, χτύπησε την
εργατική τάξη, νομιμοποιώντας το 12ωρο. Η Τουρκία
εκβιάζει ευθέως για χρήματα την Ευρώπη, αυξομειώνοντας τις μεταναστευτικές ροές
προς Ελλάδα. Η άκρα δεξιά,
εκμεταλλευόμενη τη δυσαρέσκεια των Ευρωπαίων απέναντι στην οικονομική κατάσταση
αλλά και την ανασφάλεια που δημιουργεί στους πολίτες η μη αφομοίωση των
προηγούμενων μεταναστευτικών κυμάτων, χρησιμοποιεί μια αντιμεταναστευτική
ρητορική που κερδίζει έδαφος σε Αυστρία, Ιταλία, Γερμανία και τις νέες
χώρες-μέλη της Ε.Ε. στην Ανατολική Ευρώπη.
Το
πρώτο που πρέπει να γίνει γύρω από αυτό το ζήτημα είναι να διαχωριστούν οι πρόσφυγες από τους οικονομικούς μετανάστες, αυτοί
που πραγματικά κινδυνεύουν στη χώρα τους, είτε λόγω πολεμικών συγκρούσεων είτε
γιατί διώκονται πολιτικά, από αυτούς που επιδιώκουν μια καλύτερη ζωή σε έναν
άλλο τόπο. Οι αστικές κυβερνήσεις, επειδή ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τους
οικονομικούς μετανάστες ενάντια στην ντόπια εργατική τάξη, συνειδητά ταύτισαν
μετανάστες και πρόσφυγες. Δεν είναι τυχαίο ότι οι κυβερνήσεις έχουν αποκρύψει
την υποχρέωσή τους να παρέχουν στους πρόσφυγες το λεγόμενο διαβατήριο Νάνσεν,
με το οποίο αυτοί μπορούν να μετακινηθούν σε 116 χώρες παγκοσμίως, οι οποίες
έχουν υπογράψει τη σχετική διακήρυξη του 1951. Επίσης, ποτέ δεν εφάρμοσαν τις
υποχρεώσεις τους όσον αφορά την παροχή στέγης και επιδόματος σίτισης στους
πρόσφυγες, κάτι που θα απέτρεπε και τη
μετατροπή των προσφύγων σε οικονομικούς μετανάστες, μέχρι να μπορέσουν να
γυρίσουν στις πατρίδες τους.
Φυσικά,
πρέπει να καταργηθεί η επαίσχυντη συμφωνία με την Τουρκία, η οποία μεγαλώνει αντί να μικραίνει το πρόβλημα, μετατρέποντας τον
Ερντογάν σε ρυθμιστή των μεταναστευτικών ροών.
Η λύση είναι να
μείνουν οι μετανάστες στις χώρες τους και να παλέψουν για στοιχειώδεις
κοινωνικές και δημοκρατικές κατακτήσεις εκεί, κάτι που θα διευκολύνει το
ευρωπαϊκό εργατικό κίνημα να ενισχύσει τη θέση του και να πετύχει και αυτό
νίκες κατά του σαπισμένου καπιταλισμού. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, οι ευρωπαϊκές
εργατικές τάξεις θα πρέπει να απαιτήσουν, με έξοδα των καπιταλιστών, να
δημιουργηθούν στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, για την κατάσταση των
οποίων ευθύνονται οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές-τέως αποικιοκράτες, υποδομές,
βιομηχανία, συστήματα υγείας, παιδείας και κοινωνικής πρόνοιας.
Χρήστος Χατζής
