ΟΙ ΝΕΕΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΠΕΡΙ «ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ» ΘΑ ΔΙΑΨΕΥΣΤΟΥΝ

Η καπιταλιστική Ευρώπη δεν μπορεί να «ολοκληρωθεί» πολιτικά και στρατιωτικά

Οι κατηγορίες του Ζελένσκι (δεξιά) για τον Μακρόν (αριστερά)
και οι παλινωδίες του Γερμανού καγκελάριου Σολτς (στο κέντρο)
δείχνουν ότι η «ενότητα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ζήτημα
του πολέμου της Ουκρανίας δεν έχει ιδιαίτερο βάθος

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έβγαλε ξανά στην επιφάνεια τις αντιθέσεις και την έλλειψη συνοχής της ιμπεριαλιστικής «Ευρωπαϊκής Ένωσης». Την αρχική «ενότητα» απέναντι στην εισβολή της Ρωσίας διαδέχτηκαν οι διαφοροποιήσεις, που ήταν βασικά αντίδραση στον σφιχτό εναγκαλισμό του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, ο οποίος είναι ο κυρίαρχος «παίκτης» του δυτικού στρατοπέδου και ο βασικός υποστηρικτής της Ουκρανίας στον πόλεμο. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Ο ισχυρότερος καπιταλισμός της Ευρώπης, ο γερμανικός, έχει στηρίξει το οικονομικό του μοντέλο στη φθηνή ενέργεια απ’ το ρώσικο φυσικό αέριο.

 Έτσι στη Γερμανία δεν υπάρχει ενιαία και σαφής γραμμή της αστικής τάξης στο ζήτημα του πολέμου. Άλλα λέει ο πρωθυπουργός, ο σοσιαλδημοκράτης Σολτς, άλλα οι συνέταιροί του στην κυβέρνηση, άλλα το γερμανικό βιομηχανικό κεφάλαιο. Κι εδώ στην Ελλάδα οι γνωστοί για τις πειρατείες τους εφοπλιστές δεν έχουν πρόβλημα να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο με τα καράβια τους, ενώ η πιστή τους κυβέρνηση τηρεί σκληρή αντιρωσική στάση. Επίσης, από την «ενιαία» ευρωπαϊκή γραμμή διαφοροποιούνται Αυστρία, Ουγγαρία, Σλοβακία κ.ά.

Ο παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός ανταγωνισμός έχει εξελιχθεί κυρίως σε ανταγωνισμό ανάμεσα στην Αμερική και την Κίνα. Όμως, και οι αντιθέσεις αμερικανικού και ευρωπαϊκών ιμπεριαλισμών είναι εμφανείς. Οι ανταγωνισμοί οξύνουν τις αντιθέσεις στο ιστορικά θνησιγενές ευρωπαϊκό καπιταλιστικό εποικοδόμημα.Στην κρίσιμη στιγμή ο κάθε καπιταλισμός κοιτάει τα ιδιαίτερα συμφέροντά του. Η προσπάθεια της Γαλλίας του Μακρόν να παρουσιαστεί σαν ηγετική δύναμη δεν αντέχει στη δοκιμασία. Η ισχύς της καπιταλιστικής Γαλλίας δεν φτάνει για κάτι τέτοιο. 

Μπροστά στη νέα συνθήκη που δημιουργεί ο συνεχιζόμενος πόλεμος οι Ευρωπαίοι καπιταλιστές δεν έχουν άλλο δρόμο από τη «φυγή προς τα εμπρός», να επιχειρήσουν δηλαδή μια πιο στενή πολιτική ενότητα. Αυτή η «φυγή» είναι όμως που θα αυξήσει και τις αντιφάσεις της «ένωσής» τους. Γιατί θα διευρύνει τα ήδη υπάρχοντα χάσματα ανάμεσα στους διάφορους καπιταλισμούς και τις ζώνες επιρροής και συμμαχιών (δυνατοί βόρειοι, αδύναμοι νότιοι, προβληματικοί ανατολικοί κ.λπ.). Υπάρχουν δύο σημεία που δείχνουν ανάγλυφα την αδυναμία της καπιταλιστικής Ευρώπης να ενωθεί. Το ένα είναι το βασικό θέμα του στρατού, που η επικαιρότητά του φάνηκε με τον πόλεμο. Ενιαίος ευρωπαϊκός στρατός δεν υπάρχει ούτε μπορεί να υπάρξει, γιατί η κάθε αστική τάξη είναι αδύνατον να παραιτηθεί απ’ το βασικό μέσο προστασίας των συμφερόντων της. Η Αμερική όταν μιλάει για εξοπλισμό της Ευρώπης εννοεί κάτω από τη δική της ηγεμονία και με τους Ευρωπαίους να πληρώνουν τον λογαριασμό. Η Γερμανία, όταν λέει ότι θα ξοδέψει 100 δισεκατομμύρια για στρατό, εννοεί τον δικό της εθνικό στρατό.

Το άλλο ζήτημα είναι αυτό του «βέτο», της δυνατότητας κάθε αστικής τάξης να διαφοροποιείται απ’ τις υπόλοιπες σύμφωνα με τα συμφέροντά της σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι ισχυροί ευρωπαϊκοί καπιταλισμοί σχεδιάζουν την κατάργηση του «βέτο» και τη λήψη υποχρεωτικών αποφάσεων για όλους με το πλειοψηφικό σύστημα. Μια τέτοια εξέλιξη θα αυξήσει την πίεση των ισχυρών καπιταλισμών στους πιο αδύνατους. Ο ελληνικός καπιταλισμός, όπως είναι γνωστό, ανήκει στους δεύτερους.

Στο ιστορικά σαθρό ευρωπαϊκό καπιταλιστικό οικοδόμημα είναι οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι καπιταλιστές που βάζουν βόμβες στα θεμέλιά του. Με την αποβιομηχάνιση και την εισαγωγή φτηνής εργασίας από τα ανατολικά, που λίγο πολύ όλοι εφάρμοσαν σαν πολιτική, έμειναν ανυπεράσπιστοι μπροστά στην επισιτιστική και ενεργειακή κρίση που το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα δημιούργησε.

Η Ευρώπη παραμένει το επίκεντρο της παγκόσμιας ταξικής πάλης γιατί συγκεντρώνει το πιο ιστορικό, το πιο προοδευμένο και οργανωμένο προλεταριάτο του κόσμου. Οι αντιφάσεις της καπιταλιστικής Ευρώπης την καθιστούν τον αδύναμο κρίκο της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας. Είναι ιστορική ανάγκη για την ευρωπαϊκή εργατική τάξη να σταθεί στο ύψος του ιστορικού πολιτικού και κοινωνικού καθήκοντός της, να εκμεταλλευτεί την αδυναμία και το αδιέξοδο του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, να παλέψει για την ανατροπή του. Για να ανοίξει ο δρόμος για ένα φωτεινό μέλλον για όλη την ανθρωπότητα.

 

Σ. Κρόκος