1. Το αντιδημοκρατικό καθεστώς «εκτάκτων συνθηκών», που εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο έχει αναστείλει βασικά ατομικά και συλλογικά δικαιώματά μας, μπαίνει στην πιο κρίσιμη φάση του. Κι αυτό γιατί οι επιδιώξεις του συγκρούονται όλο και πιο φανερά με την αυξανόμενη δυσαρέσκεια και αγανάκτηση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού· αλλά συγκρούονται και με την ίδια την πραγματικότητα.
Το καθεστώς θα ήθελε να
παρατείνει όσο το δυνατόν περισσότερο τις απαγορεύσεις και την επιτήρηση του
πληθυσμού – και για να μας εθίσει σε αυτό, αλλά και για να περνάει χωρίς
αντιστάσεις τα μαύρα αντιλαϊκά του σχέδια. Όπως
το έκανε με το χτύπημα του δικαιώματος στη διαδήλωση και την αστυνομία στα
πανεπιστήμια, με την ιδιωτικοποίηση («κεφαλαιοποίηση») της επικουρικής
ασφάλισης και τις ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας. Και όπως θα συνεχίσει
να το κάνει, με το φρικαλέο εργασιακό νομοσχέδιο που θα κατεβάσουν τον Μάιο. Το
οποίο θα καταργεί ουσιαστικά το 8ωρο και την αμοιβή των υπερωριών, θα
επεκτείνει την Κυριακάτικη εργασία σε σειρά επαγγελμάτων, ενώ θα θέτει νέα
μεγάλα εμπόδια στο δικαίωμα της απεργίας και το δικαίωμα του συνδικαλίζεσθαι.
Από την άλλη, η κυβέρνηση ξέρει
πολύ καλά ότι η παράταση του λοκντάουν απειλεί άμεσα την πολιτική της επιβίωση,
καθώς χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με την απειλή
του λουκέτου. Και μπορεί να μην ενδιαφέρεται για το αν θα εξαθλιωθεί ο
ελληνικός λαός και θα εκτοξευθεί η ανεργία· δεν θέλει όμως να χάσει τα
κοινωνικά της ερείσματα στη μικροαστική τάξη και γνωρίζει ότι ακόμα και το μεγάλο κεφάλαιο –το οποίο υπηρετεί– θα έχει
σοβαρό πρόβλημα από ένα νέο 2010.
Έτσι, η κυβέρνηση έχει μπει
σε μια διαδικασία σταδιακού «ανοίγματος της οικονομίας», με προτεραιότητα τον
τουρισμό και το λιανεμπόριο. Θα επιδιώξει σίγουρα να διατηρήσει διάφορες μορφές
απαγορεύσεων και περιορισμών για τον απλό πολίτη, ακόμα και μέχρι το τέλος του 2021.
Απ’ ό,τι φαίνεται, οι πρώτοι τουρίστες θα έχουν έρθει στη χώρα μας όταν εμείς
θα στέλνουμε ακόμα SMS για να πάμε μέχρι το περίπτερο!
2. Από την άλλη, η κατάσταση με την επιδημία περιπλέκεται. Ο μοναδικός υπεύθυνος για την αύξηση των θανάτων συμπολιτών μας και την πίεση που δέχεται το σύστημα υγείας είναι η ίδια αυτή κυβέρνηση. Που έκανε πολιτική και όχι υγειονομική διαχείριση της επιδημίας, εμμένοντας στα τυφλά-κατασταλτικά λοκντάουν. Που ενώ οι θάνατοι είχαν μηδενιστεί πέρυσι την άνοιξη, έτρεξε ν’ ανοίξει τον εξωτερικό τουρισμό χωρίς σχέδιο. Που αρνείται ακόμα και τώρα να ενισχύσει αποφασιστικά το δημόσιο σύστημα υγείας και να επιτάξει τον ιδιωτικό τομέα. Που αδιαφόρησε να αναπτύξει μια πρωτοβάθμια άμυνα κατά της επιδημίας και να ξεδιπλώσει έγκαιρα μια σοβαρή επιδημιολογική επιτήρηση (αξιόπιστα και μαζικά τεστ, συστηματική ιχνηλάτηση κ.λπ.).
Από την άλλη, πολύς κόσμος,
με τη σκέψη ότι έτσι θα σωθούν περισσότερες ζωές, πιστεύει ότι δεν πρέπει να
αρθεί το λοκντάουν. Η λογική αυτή όμως είναι λανθασμένη και τη βλέπουμε να διαψεύδεται
μπροστά στα μάτια μας πέντε μήνες τώρα. Όπως έχει πει ξεκάθαρα και ο Παγκόσμιος
Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), τα λοκντάουν δεν τερματίζουν τη μετάδοση του ιού,
απλώς δίνουν χρόνο στο σύστημα υγείας – αν όμως υπάρχει μια κυβέρνηση που
ενδιαφέρεται να οχυρώσει στα σοβαρά το σύστημα υγείας. Ήταν προφανές ότι κάθε
επόμενο λοκντάουν θα ήταν όλο και λιγότερο επιτυχημένο. Αυτό παρατηρήθηκε σε
όλες ανεξαιρέτως τις χώρες, άρα δεν είναι θέμα αν οι πολίτες «τηρούν τα μέτρα».
Από την άλλη, ακόμα και επιστήμονες συνεργαζόμενοι με την κυβέρνηση παραδέχονται
πλέον ότι είναι ολέθριο λάθος να φυλακίζεις τον κόσμο στα σπίτια, επιβαρύνοντας
υπέρμετρα την ψυχική και σωματική υγεία του αλλά και τη μετάδοση στους
κλειστούς χώρους.
Μια ψύχραιμη ματιά στα στοιχεία
που δημοσιοποιούνται δείχνει ότι η επιδημία παγκοσμίως βρίσκεται σε υποχώρηση. Ακόμα
και σε δυτικοευρωπαϊκές χώρες που η κατάσταση ήταν πολύ χειρότερη από την
Ελλάδα, έχουν αρχίσει να ανοίγουν όλες οι δραστηριότητες. Οι χώρες που
αντιμετωπίζουν ακόμα μεγάλα προβλήματα (κυρίως Ανατολική Ευρώπη και Βαλκάνια)
είναι εκείνες που βασίστηκαν αποκλειστικά στα τυφλά-κατασταλτικά λοκντάουν και
δεν φρόντισαν για «κυματοθραύστη» της επιδημίας (πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας) και
διεξοδική επιδημιολογική επιτήρηση. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και η Ελλάδα,
με ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
3. Μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση, ο Μητσοτάκης βρήκε χρόνο να ανακοινώσει ένα «εθνικό σχέδιο ανάκαμψης». Το σχέδιο αυτό θα σπρώξει όλο το χρήμα σε ξένους και διαπλεκόμενους εγχώριους καπιταλιστές, με προτεραιότητα διάφορες «πράσινες» και «ψηφιακές» μπίζνες.
Η κυβέρνηση δίνει ήδη σαφή
δείγματα γραφής για το πώς εννοεί την «επανεκκίνηση» μετά την επιδημία. Τα «δώρα» στο κεφάλαιο και τις «φίλιες»
επιχειρηματικές δυνάμεις παίρνουν όλο και πιο σκανδαλώδεις διαστάσεις: από
τη νέα ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Πειραιώς με χρήμα των φορολογουμένων και
τις απευθείας αναθέσεις, μέχρι το σκάνδαλο της Cisco (τηλεκπαίδευση)
και την πλήρη φοροαπαλλαγή της Λάτση. Και από την παράδοση του ελέγχου των
δημοσίων έργων στις κατασκευαστικές εταιρείες μέχρι τις αποικιοκρατικές
συμβάσεις για το Ελληνικό και την Ελληνικός Χρυσός… Ο κατάλογος είναι χωρίς
τέλος.
Νέες
φούσκες εδώ κι εκεί, στην «πράσινη» ενέργεια, τις κατασκευές, τις ψηφιακές υπηρεσίες,
θα προκύψουν σίγουρα, ενώ δεν
αντιμετωπίζονται σε καμία περίπτωση οι μεγάλες παθογένειες της ελληνικής
καπιταλιστικής οικονομίας: η αποδόμηση της παραγωγικής βάσης, η υπερ-εξάρτηση
από ευάλωτες δραστηριότητες (π.χ. τουρισμός), το αδιέξοδο των μικρομεσαίων
επιχειρήσεων, η απαξίωση του εργατικού δυναμικού λόγω χαμηλών μισθών, η μη
χρηματοδότηση της οικονομίας από τις τράπεζες.
Τα νέα
Ελντοράντο εύκολου χρήματος που οραματίζεται το εγχώριο αρπακτικό κεφάλαιο θα
έρθουν πολύ σύντομα σε μια έντονη αντίθεση με τη δραματική πραγματικότητα των
λουκέτων, των απολύσεων, των ακόμα πιο ελαστικών μορφών απασχόλησης, του νέου
κύκλου υπερχρέωσης της χώρας.
4. Εκεί που η κυβέρνηση έχει μέχρι στιγμής υποστεί, κατά την εκτίμησή μας, μια τακτική ήττα είναι στο θέμα της αστυνομοκρατίας και του αυταρχισμού. Τα γεγονότα της Νέας Σμύρνης, οι μαζικές διαδηλώσεις των φοιτητών και οι καταλήψεις των πρυτανειών, το κίνημα που αναπτύχθηκε γύρω από το θέμα του κρατούμενου απεργού πείνας Δ. Κουφοντίνα, αλλά και η αποκάλυψη μιας σειράς προκλητικών περιπτώσεων αστυνομικής βίας ανάγκασαν την κυβέρνηση να κάνει ένα βήμα πίσω. Μπορεί αυτή η υποχώρηση να είναι κυρίως «επικοινωνιακή», ωστόσο είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι σε συνθήκες λοκντάουν χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν σε όλες τις πόλεις της χώρας, ότι ξαναβγήκε στους δρόμους μετά από χρόνια η νεολαία, ότι έγινε κεντρικό θέμα η κρατική καταστολή. Την ίδια στιγμή, αυξάνονται οι απεργίες και οι διαμαρτυρίες από μια σειρά επαγγέλματα που πλήττονται βαριά από την κρίση.
Ωστόσο,
πολύ περισσότερα πρέπει να γίνουν πάνω στο κομβικό θέμα της υπεράσπισης των
δημοκρατικών δικαιωμάτων και της ανακοπής του κυβερνητικού αυταρχισμού. Δεν
πρέπει να έχουμε αυταπάτες: αυτή η κυβέρνηση δεν είναι μια κυβέρνηση
«διαχείρισης»· θέλει να οικοδομήσει ένα
νέο καθεστώς, που θα ακυρώνει βασικές δημοκρατικές κατακτήσεις του ελληνικού
λαού. Ένα καθεστώς όπου διαδηλώσεις και απεργίες θα είναι σχεδόν
απαγορευμένες, τα συνδικάτα χωρίς λόγο ύπαρξης και η αστυνομία πανταχού παρούσα. Ένα καθεστώς όπου η διαρκής επιτήρηση του
πολίτη και οι διαρκείς απαγορεύσεις με διάφορα προσχήματα (π.χ.
«υγειονομικά», ασφάλειας κ.λπ.) θα έχουν
εμπεδωθεί στη συνείδηση των πολλών. Αυτό, βέβαια, είναι και μια παγκόσμια
τάση του παρηκμασμένου καπιταλισμού, αλλά παίρνει μια ακόμα πιο αποκρουστική
μορφή στη χώρα μας.
Σε
αυτό το πλαίσιο, πρέπει να σημάνει
συναγερμός όλου του εργαζόμενου λαού ενάντια στον εργασιακό οδοστρωτήρα που
ετοιμάζει η κυβέρνηση. Που δεν θα
αφορά μόνο εργασιακά θέματα (κατάργηση 8ώρου και πληρωμής υπερωριών με
ατομικές συμβάσεις, επέκταση Κυριακάτικης εργασίας κ.λπ.) αλλά βασικά ζητήματα δημοκρατίας. Με το κόλπο του υποχρεωτικού
«προσωπικού ασφαλείας», με τα ηλεκτρονικά μητρώα και τις ηλεκτρονικές εκλογές
στα συνδικάτα, την απαγόρευση της περιφρούρησης των απεργιών, τη μείωση των
δικαιωμάτων των συνδικαλιστών κ.ά., η κυβέρνηση θέλει να παγιώσει μια κατάσταση
όπου η εργατική τάξη, δηλαδή η
πλειοψηφία του πληθυσμού, δεν θα μπορεί
να έχει καμιά οργανωμένη παρουσία και καμιά δύναμη αντίστασης απέναντι στην
εκάστοτε κυβέρνηση.
5. Η κατάσταση «μυρίζει» πολιτικές εξελίξεις. Πολλά αστικά επιτελεία μιλούν ήδη για πρόωρες εκλογές. Το ζήτημα όμως δεν είναι πότε θα γίνουν οι εκλογές αλλά κάτω από ποιες συνθήκες. Δηλαδή, αν θα γίνουν με τον λαό παθητικοποιημένο και την κυβέρνηση να διατηρεί το πολιτικό πλεονέκτημα, ή θα γίνουν με τον λαό να έχει ενεργοποιηθεί, αναγκάζοντας τη νεοφιλελεύθερη ακροδεξιά να δώσει έδαφος. Γι’ αυτό, καμιά αναμονή, καμιά αυταπάτη! Με όλα τα μέσα που έχουμε, με συγκεντρώσεις κεντρικές και τοπικές, με απεργίες και ενεργοποίηση των συνδικάτων, με καταλήψεις και ενεργοποίηση των φοιτητικών συλλόγων, με αυτοοργανωμένες πρωτοβουλίες, με την προπαγάνδα και την ενημέρωση μέσα στον λαό, οφείλουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για την ανατροπή αυτής της βάρβαρης, μισάνθρωπης κυβέρνησης. Είναι η μόνη σωτηρία για την εργασία μας, για την οικονομική μας επιβίωση, για τα δημοκρατικά μας δικαιώματα, για την υγεία μας, για τις ζωές μας!
8.4.2021
Η Συντακτική
Επιτροπή
