Το μίσος του λαού, και ειδικά της εργατικής τάξης, για το ακραία αυταρχικό και νεοφιλελεύθερο καθεστώς των Ναζαρμπάεφ- Τοκάγεφ είναι ο πραγματικός «υποκινητής» της εξέγερσης στο Καζακστάν |
Το Καζακστάν είναι μέλος του οργανισμού τουρκόφωνων κρατών, αποστασιοποιημένο τελευταία, και μέλος του Οργανισμού για τη Συνθήκη Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO), με Ρωσία, Λευκορωσία, Αρμενία, Κιργιστάν και Τατζικιστάν.
Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, την εξουσία καταλαμβάνει ένα μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΣΕ, ο Ναζαρμπάεφ, εφαρμόζοντας ένα καθεστώς απολυταρχικό και προσωποπαγές, τόσο που μετονομάζει την πρωτεύουσα Αστάνα από το μικρό του όνομα Νουρ Σουλτάν. Καταληστεύει τη χώρα αυτός και η οικογένειά του, επενδύοντας στο Λονδίνο πάνω από μισό δις στερλίνες. Η πλειοψηφία του λαού δεν κερδίζει πάνω από 1.500 δολάρια τον χρόνο.
Πολλές εταιρείες έχουν πουληθεί σε χώρες όπως ΗΠΑ, Ινδία κ.ά. Οι εργασιακές συνθήκες είναι άθλιες και οι απεργιακές κινητοποιήσεις συχνές. Το 2011, στην πόλη Ζαναοζέν, η απεργία των εργατών των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων αιματοκυλίστηκε, με πάνω από 70 νεκρούς, από το καθεστώς Ναζαρμπάεφ. Το 2017 ξεσπά πάλι μεγάλο απεργιακό κίνημα, κάτι σαν γενική απεργία του εξορυκτικού τομέα.
Έτσι και τώρα, με αφορμή την αύξηση 100% του φυσικού αερίου, βασικού καύσιμου κίνησης και θέρμανσης, ξεσπούν απεργιακές κινητοποιήσεις, πάλι από τη Ζαναοζέν. Στη συνέχεια οι εργατικές κολεκτίβες πραγματοποιούν συλλαλητήρια απαιτώντας αυξήσεις μισθών, κρατικοποίηση όλων των εξορυκτικών επιχειρήσεων της χώρας υπό τον έλεγχο των εργατικών κολεκτιβών, βελτίωση των συνθηκών εργασίας, ελεύθερη δημιουργία κομμάτων, απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων, ακύρωση των αυξήσεων και επαναπρόσληψη των 40.000 απολυμένων από την εταιρεία “Tengizchevroil” (οι ΗΠΑ κατέχουν το 75% της εταιρείας).
Για άλλη μια φορά, σχεδόν όλη η χώρα παραλύει από τη γενική εξορυκτική, και όχι μόνο, απεργία, απαιτώντας πλέον την παραίτηση της κυβέρνησης Τοκάγεφ και την απομάκρυνση του Ναζαρμπάεφ από το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Ο Τοκάγεφ κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και ζητάει τη βοήθεια του συμφώνου ασφαλείας (CSTO), ειδικά της Ρωσίας. Η Ρωσία δέχεται, θέτοντας τέσσερα αιτήματα: αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας, αναγνώριση της αυτονομίας των Ρώσων, η ρωσική γλώσσα να γίνει πάλι δεύτερη γλώσσα της χώρας και να δοθούν αεροδρόμια και στρατόπεδα στη Ρωσία για μακρό χρόνο.
Μέσα στη γενική εξέγερση, υπήρξαν κάποιες πολύ καλά οργανωμένες κινήσεις με στρατιωτικό οπλισμό, αποκεφαλισμοί αστυνομικών, καθώς και συλλήψεις μελών του ISIS, που διευκόλυναν τα Δυτικά ΜΜΕ να μιλούν για ξένη υποκίνηση της εξέγερσης, αποσιωπώντας το εργατικό κίνημα και τα πολιτικά του αιτήματα, όπως την αποκατάσταση του κομμουνιστικού κόμματος.
Συμφέροντα παρέμβασης έχουν οι ΗΠΑ, στο πλαίσιο του οικονομικού πολέμου με την Κίνα. Το Καζακστάν είναι βασικός προμηθευτής φυσικού αερίου, πετρελαίου και ουρανίου της Κίνας, αλλά κατέχει και 2.500 χιλιόμετρα του Δρόμου του Μεταξιού. Η Τουρκία επίσης έχει επενδύσει, μόνο για το 2021, 400 εκατ. δολάρια, ενώ έχει συμφωνίες για πώληση όπλων, αλλά και εξαγωγές σχεδόν ενός δις. Η απομάκρυνση της χώρας από το σύμφωνο των τουρκόφωνων κρατών και η σύσφιξη των σχέσεων με την Κίνα ενόχλησε την Τουρκία, που μετά τη σύγκρουσή της με τη Ρωσία στη Συρία, κάνει τον καλοθελητή των ΗΠΑ, χωρίς να εγκαταλείπει όμως και την ιδέα του παντουρκισμού.
Η άμεση επέμβαση της επίσης ενοχλημένης Ρωσίας απέτρεψε τα σχέδια πολλών, αλλά σταμάτησε και τη γενική απεργία, η οποία ενοχλούσε όλους τους ιμπεριαλιστικούς μνηστήρες του Καζακστάν.
Καθήκον όλων των επαναστατών παγκόσμια είναι η υποστήριξη αυτού του εργατικού κινήματος, ώστε με τη νίκη του να αποτρέψει τα σχέδια αυτής της ληστρικής κυβέρνησης και των ιμπεριαλιστών υποστηρικτών της.
Χρήστος Χατζής