Η πιθανότητα σύντομου τους του πολέμου της Ουκρανίας απομακρύνεται
και οι οικονομικές επιπτώσεις, ιδίως για την Ευρώπη, γίνονται όλο και πιο βαριές,
γεγονός που επιδρά κατευθείαν στους παγκόσμιους ανταγωνισμούς και ισορροπίες
Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται ακατάπαυστα, με πολλά ανθρώπινα θύματα και από τις δύο πλευρές. Η Δύση εξοπλίζει με σύγχρονα όπλα τους Ουκρανούς, επιδιώκοντας τη φθορά της Ρωσίας. Παρόλ’ αυτά, η Ρωσία κατακτά αργά αλλά σταθερά έδαφος στις ρωσόφωνες περιοχές.
Αυτός ο πόλεμος, στην καρδιά της Ευρώπης, ανέδειξε όλα τα αδιέξοδα και τις αντιφάσεις που διέπουν το καπιταλιστικό σύστημα στη μεγαλύτερή του έως σήμερα σήψη. Ταυτόχρονα, ανέδειξε και την ανικανότητα των ηγεσιών των ευρωπαϊκών αστικών τάξεων να διαχειριστούν οποιεσδήποτε καταστάσεις.
Με τις δυτικές κυρώσεις προς τη Ρωσία, ήρθαν οι αντικυρώσεις. Εδώ φάνηκε πόσο πολύ εξαρτημένη είναι η Ευρώπη, αλλά και μεγάλο μέρος της Αφρικής και της Ασίας, από τη Ρωσία και την Ουκρανία, γεγονός που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την παγκόσμια οικονομία. Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο σε φυσικό αέριο και ο δεύτερος σε πετρέλαιο. Επίσης, είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σταριού στον κόσμο. Η εξαγωγή από τη Ρωσία ηλιέλαιου αντιπροσώπευε το 23% της παγκόσμιας αγοράς και από την Ουκρανία το 46%. Εκτός από τα παραπάνω προϊόντα, έχουν πληγεί επίσης οι εξαγωγές λιπασμάτων και εμπλουτισμένου ουρανίου για την παραγωγή ενέργειας.
Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε αξεπέραστα αδιέξοδα, αφού για να απεξαρτηθεί πραγματικά από τη Ρωσία θα χρειαστεί να περάσουν δεκαετίες. Αλλά και αν απεξαρτηθεί, θα είναι εξαρτημένη από άλλα κέντρα, ελλείψει ενέργειας και άλλων φυσικών πόρων.
Από την άλλη οι ΗΠΑ φαινομενικά δεν επηρεάζονται αρνητικά από τα γεγονότα στην Ευρώπη. Αντίθετα φαίνεται να υποδουλώνουν την Ευρώπη, για να τη σύρουν στον οικονομικό πόλεμο ενάντια στην Κίνα. Ωστόσο, σε μια αλληλεξαρτώμενη παγκόσμια οικονομία δεν γίνεται ένα τμήμα της να ασθενεί και να μην επηρεάζονται τα υπόλοιπα τμήματα. Ήδη στις ΗΠΑ παρουσιάζονται ελλείψεις στα σούπερ μάρκετ (π.χ. ηλιέλαιο).
Η Κίνα επίσης δείχνει να μην επηρεάζεται, αλλά η εκδίωξή της από την Ουκρανία (όπου είχε μεγάλες επενδύσεις) και η αναγκαστική απομόνωσή της από την Ευρώπη θα της δημιουργήσουν προβλήματα, που θα φανούν προς τον ερχόμενο χειμώνα. Άλλωστε, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα της δημιουργήσουν προβλήματα στην υποσαχάρια Αφρική, απ’ όπου εξορύσσει σπάνιες γαίες. Επίσης, με την αμυντική συμφωνία AUKUS, η Αμερική θα επεμβαίνει στις ασιατικές θάλασσες. Έτσι η Κίνα θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους της, ακόμη και με τα όπλα.
Στον πόλεμο τώρα, όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν πως αυτός θα συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμη. Η Δύση ναι μεν θέλει να φθείρει τη Ρωσία, αλλά όχι να την καταστρέψει εντελώς. Πρώτον, γιατί εάν η Ρωσία φθάσει σε σημείο να κινδυνεύει η ύπαρξή της, είναι βέβαιο ότι θα χρησιμοποιήσει το πυρηνικό οπλοστάσιο. Δεύτερον, εάν θελήσουν οι ΗΠΑ μια μελλοντική συνεργασία με τη Ρωσία, σε οποιονδήποτε τομέα, δεν τη θέλουν κατεστραμμένη. Παρ’ όλες τις ενδείξεις, μετά την κατάκτηση όλου του νότιου τμήματος της Ουκρανίας και τον αποκλεισμό της από τον Εύξεινο Πόντο, θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για τη διχοτόμησή της. Η Ρωσία θα κρατήσει τα κατακτημένα τμήματα και η Ουκρανία θα ανασυγκροτηθεί σαν κράτος, σε μια καθαρά αντιδραστική βάση.
Σουηδία και Φινλανδία δύσκολα θα προσχωρήσουν στο ΝΑΤΟ, παρά τις εξαγγελίες τους. Δεν θα διακινδυνεύσουν να φτωχοποιηθούν και να χάσουν τα προνόμια της ουδετερότητάς τους.
Ο κίνδυνος να πάρει φωτιά η μπαρουταποθήκη των Βαλκανίων είναι υπαρκτός, μια και η αναδιανομή σε σφαίρες επιρροής θα συνεχιστεί.
Η επισιτιστική και ενεργειακή κρίση, καθώς και η κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα, θα επιδεινωθούν προς τον χειμώνα, βάζοντας ταφόπλακα στην παγκοσμιοποίηση, επαναφέροντας ξανά τα εθνικά σύνορα και μια προστατευτική πολιτική. Από εδώ και εμπρός, οι κρίσεις του καπιταλισμού θα είναι συνεχείς. Οι προσπάθειες των αστικών τάξεων να καθυποτάξουν τους λαούς θα ενταθούν. Αλλά και οι αντιδράσεις των λαών θα είναι ανάλογες.
Χρήστος Χατζής
