Μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας, η κυβέρνηση Μητσοτάκη εμπλέκει τη χώρα μας, με πολλούς τρόπους, και στον πόλεμο-σφαγή αμάχων στη Μέση Ανατολή. Την ίδια στιγμή έχει κηρύξει τον πόλεμο και στον ίδιο τον ελληνικό λαό, με την ακρίβεια, τις ιδιωτικοποιήσεις, την αποδόμηση της δημόσιας υγείας, τη φοροεπιδρομή, την ασυδοσία των τραπεζών και των μονοπωλίων. Μια ισχυρή αντιπολίτευση είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Όμως αυτή δεν θα έρθει από τη λεγόμενη «κεντροαριστερά», αλλά από την ανάταξη του εργατικού και λαϊκού κινήματος.
Παρά τα τύμπανα του πολέμου που ηχούν όλο και πιο δυνατά, το αδιέξοδο της κυρίαρχης νεοφιλελεύθερης πολιτικής ιδίως στην Ευρώπη θα απεγκλωβίσει λαϊκές δυνάμεις και αντιστάσεις. Και στη χώρα μας η φθορά της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης δεν θα σταματήσει.
1. Ο πόλεμος-σφαγή αμάχων στη Μέση Ανατολή, με βασικούς υπεύθυνους το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, κυριαρχεί στην παγκόσμια κατάσταση. Το Ισραήλ φέρεται αποφασισμένο να κλιμακώσει τις επιθέσεις του προς όλες τις κατευθύνσεις (Γάζα, Λίβανος, Ιράν, Υεμένη), έχοντας την άμεση στήριξη και συνεργασία των ΗΠΑ, οι οποίες από καιρό έψαχναν ευκαιρία να εξουδετερώσουν τον βασικό σύμμαχο της Κίνας στην περιοχή, το Ιράν. Ο πόλεμος αυτός έχει και τοπικές αιτίες, κυρίως όμως είναι έκφραση της βαρβαρότητας του διεθνούς ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού. Ο οποίος στη φάση της ιστορικής παρακμής του δεν διστάζει να αναζητήσει μια παράταση ζωής μέσα από την αιματηρή αναδιανομή σφαιρών επιρροής και εμπορικών διαδρόμων, ακόμα και αν αυτό συνεπάγεται κίνδυνο να πατηθεί ένα πυρηνικό «κουμπί» και να τιναχτεί όλος ο πλανήτης στον αέρα! Άλλωστε αυτό είναι το υπόβαθρο και του άλλου πολέμου, που έχει περάσει προσωρινά σε δεύτερη μοίρα από απόψεως διεθνούς προσοχής, του πολέμου της Ουκρανίας.
Οι δύο αυτοί πόλεμοι επηρεάζουν πολλαπλά την κατάσταση στην περιοχή μας και στην ίδια τη χώρα μας. Και δεν πρέπει φυσικά να ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει εμπλέξει τη χώρα μας και στους δύο. Από τη μια στέλνει όπλα στην Ουκρανία, από την άλλη τάσσεται ανοιχτά υπέρ του Ισραήλ, επιτρέπει τη χρησιμοποίηση των ΝΑΤΟικών βάσεων επί ελληνικού εδάφους για την υποστήριξη του Ισραήλ και έχει στείλει πλοίο στην Ερυθρά Θάλασσα ενάντια στους Χούθι της Υεμένης.
Η μόνη ελπίδα να σταματήσει το λουτρό αίματος (αίματος κυρίως αμάχων) είναι ο αντιπολεμικός ξεσηκωμός των λαών, και ιδίως των λαών της Ευρώπης και της Αμερικής. Είναι ανάγκη να κινητοποιηθούμε και στη χώρα μας, πολύ πιο μαζικά και αποφασιστικά, για να σταματήσει η άθλια εμπλοκή της κυβέρνησης Μητσοτάκη στους δύο πολέμους. Η κυβέρνηση που διατείνεται ότι έχει «ενισχύσει τη θέση της χώρας μας στην περιοχή ως πυλώνα σταθερότητας» φέρνει μόνο περισσότερη αστάθεια, περισσότερους κινδύνους για τον λαό μας και περισσότερη επένδυση στην πολεμική οικονομία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το βιοτικό επίπεδο του εργαζόμενου λαού.
2. Καθόλου άσχετη με την παγκόσμια πολεμική όξυνση δεν είναι όμως και μια άλλη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Πρόκειται για τις σημαντικές πολιτικές μετατοπίσεις που σημειώνονται σε βασικές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, καθώς και σε ορισμένες χώρες της περιφέρειας. Σε συσχετισμό και με τις κρίσιμες για όλον τον πλανήτη αμερικανικές εκλογές, στις αρχές Νοεμβρίου, οξύνεται μέσα στο αστικό στρατόπεδο η αντιπαράθεση ανάμεσα στις δυνάμεις των «ανοιχτών αγορών» και των «ανοιχτών συνόρων», που κατά κανόνα είναι και οι πιο φιλοπόλεμες, και τις δυνάμεις που θέλουν την επιστροφή στον «εθνικό προστατευτισμό». Ούτε οι μεν ούτε οι δε έχουν κάτι το φιλολαϊκό, το προοδευτικό, αλλά το αποτέλεσμα αυτής της ενδοαστικής σύγκρουσης δεν μας είναι αδιάφορο. Θα επηρεάσει τον γενικότερο ταξικό συσχετισμό και τις συνθήκες υπό τις οποίες θα πρέπει να παλέψουν οι συνειδητές εργατικές και λαϊκές δυνάμεις. Και η πάλη αυτή έχει τώρα μεγαλύτερη κρισιμότητα από ό,τι ποτέ τις τελευταίες δεκαετίες.
Ειδικά στην Ευρώπη αυτές οι πολιτικές μετατοπίσεις είναι και γέννημα του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει η Ευρωπαϊκή Ένωση από τον πόλεμο της Ουκρανίας, την ανεπάρκεια ενεργειακών πόρων και τη συνακόλουθη βιομηχανική κρίση.
3. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι και στη χώρα μας οι σημαντικότερες εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων είναι αμιγώς πολιτικές. Οι εκλογές για αρχηγό στο ΠΑΣΟΚ είχαν μεγάλη δημοσιότητα, με τους υποψηφίους να διακηρύσσουν ότι μπορούν να ξανακάνουν το ΠΑΣΟΚ κόμμα εξουσίας και να εκθρονίσουν γρήγορα τον Μητσοτάκη. Παρά τον αρχικό ενθουσιασμό όμως, η αύξηση της συμμετοχής ήταν μάλλον μικρή. Αποδείχθηκε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει ρεύμα ουσιαστικά μόνο σε ορισμένα παλαιά ΠΑΣΟΚικά προπύργια της επαρχίας (π.χ. Κρήτη, Αχαΐα). Ο κύριος όγκος των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων της Αθήνας συνεχίζει να έχει γυρισμένη την πλάτη του σε ένα κόμμα που υπερασπίζεται ακόμα το μνημόνιο ως «διάσωση της χώρας» και δεν διαφοροποιείται από βασικές νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Αλλά και στην ηγεσία του τελικά δεν θα υπάρξει κάποια αλλαγή που θα μπορούσε να του δώσει ώθηση: ο Ανδρουλάκης δύσκολα θα χάσει στον β΄ γύρο. Το γεγονός ότι η εκλεκτή των μεγαλοαστικών επιτελείων, Α. Διαμαντοπούλου, βγήκε 4η, παρότι «σπρώχθηκε» πολύ από τα ΜΜΕ, είναι ασφαλώς θετικό.
Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Όποιον αρχηγό και να εκλέξει, δύσκολα θα αποφύγει μια νέα διάσπαση – άρα και περαιτέρω συρρίκνωση. Τα στελέχη του έχουν αλληλοεξοντωθεί σε μια εσωκομματική μάχη χωρίς αρχές. Ο κόσμος ανέβασε τον ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 2011-2015 ψάχνοντας μια άμυνα στο γενοκτονικό μνημόνιο. Εφόσον όμως ο ΣΥΡΙΖΑ διέψευσε αυτές τις προσδοκίες, δεν μπορεί να διατηρηθεί επαρκής «ζωτικός χώρος» για μια ιστορικά ανύπαρκτη στη χώρα μας «κεντροαριστερά» – που μάλιστα δεν διαθέτει και κανένα πρόγραμμα.
Σημαίνουν όλα αυτά ότι ο Μητσοτάκης θα πρέπει να πανηγυρίζει; Κάθε άλλο. Η νεοφιλελεύθερη ατζέντα του, που χτυπά ανελέητα πέντε χρόνια τώρα τις λαϊκές κατακτήσεις και δικαιώματα, έχει φθάσει σε οριακό σημείο. Η κοινωνική δυσαρέσκεια μεγαλώνει. Και εκφράζεται πλέον και μέσα στη λαϊκή βάση της δεξιάς και μέσα στο ίδιο το κόμμα της ΝΔ. Η διαγραφή Σαλμά, οι επερωτήσεις βουλευτών της ΝΔ στη Βουλή, η «ανταρσία» Καραμανλή-Σαμαρά στον εορτασμό των 50 χρόνων από την ίδρυση της ΝΔ, και φυσικά η δημοσκοπική καθίζηση, δείχνουν ότι ο δρόμος του μητσοτακικού επιτελείου από δω και πέρα θα είναι στρωμένος με αγκάθια. Η προοπτική μιας τρίτης θητείας για την πιο μαύρη κυβέρνηση των τελευταίων 50 χρόνων γίνεται όλο και πιο αμφίβολη.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ο Μητσοτάκης θα αρχίσει τις υποχωρήσεις. Οι δυνάμεις που εκπροσωπεί –ό,τι πιο αδίστακτο υπάρχει μέσα στη μεγαλοαστική τάξη και το πιστό της πολιτικό προσωπικό– θα επιμείνουν μέχρι τέλους στην αντιλαϊκή τους ατζέντα.
Η μόνη πραγματική αντιπολίτευση που μπορεί να υπάρξει αυτή τη στιγμή στον Μητσοτάκη είναι το πεζοδρόμιο! Η δυσαρέσκεια που έχει συσσωρευθεί αυξάνει την πιθανότητα να έχουμε αυθόρμητα λαϊκά ξεσπάσματα. Παράλληλα, χρειάζεται επίμονη και συστηματική δουλειά από τις πρωτοπόρες δυνάμεις για να ανοιχτούν τα κατάλληλα μέτωπα απέναντι στην κυβερνητική πολιτική και να αρχίσει ο κόσμος να διεκδικεί όλα αυτά που του έχουν στερήσει.
4. Ποια μπορεί να είναι τα μέτωπα μέσα από τα οποία θα ανακάμψει η λαϊκή κινητοποίηση; Η κυβέρνηση με την πολιτική της δεν θα σταματήσει να μας προσφέρει πολλές «επιλογές»: ακρίβεια· ιδιωτικοποίηση –άμεση ή έμμεση– υγείας, παιδείας, δημόσιων υποδομών, και τώρα μπαίνει στη σειρά και το νερό· πολύπλευρο χτύπημα των δημοκρατικών δικαιωμάτων· απανωτές «αστοχίες» του «επιτελικού κράτους», δηλαδή του ιδιωτικοποιημένου κράτους· υπερφορολόγηση και τραπεζική ληστεία. Ιδιαίτερη σημασία έχει το αντιπολεμικό μέτωπο. Ο λαός μας, η νεολαία μας, θα βρίσκεται στη «σωστή πλευρά της ιστορίας» αν κινηθεί για να εμποδίσει την πολεμοκάπηλη κυβέρνηση να στηρίζει εγκλήματα πολέμου – και να διεκδικεί μερίδιο από την καταστροφή λαών και χωρών για τα συμφέροντα των μεγαλοκαπιταλιστών, της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ.
Αυτό που χρειάζεται αυτή τη στιγμή για να αρχίσει να μπαίνει σε κίνηση ο κόσμος είναι: έμπνευση, φρέσκες ιδέες συσπείρωσης και κινητοποίησης, πίστη στις δυνάμεις των σκεπτόμενων και συνειδητών τμημάτων του λαού, και πάνω απ’ όλα τόλμη. Η κυβέρνηση δεν είναι τόσο ισχυρή όσο θέλει να δείχνει – και αμφιβάλλει και η ίδια για τις προοπτικές της. Ας το εκμεταλλευθούμε με όλους τους δυνατούς τρόπους!
10.10.2024
Η Συντακτική Επιτροπή