Μια έρευνα που τεκμηριώνει τη διαπλοκή στα ΜΜΕ

 

Δεν αποτέλεσε έκπληξη το εύρημα της έρευνας ότι
οι εφοπλιστές αποτελούν την κυρίαρχη δύναμη στα 
ΜΜΕ στη χώρα μας

Πρόσφατα, η ερευνητική ομάδα Solomon παρουσίασε τα ευρήματα μεγάλης έρευνας υπό τον τίτλο «Who owns the media», ήτοι «Ποιοι ελέγχουν τα μέσα ενημέρωσης» στην Ελλάδα. Οι δημοσιογράφοι ερεύνησαν για πάνω από 18 μήνες στοιχεία σε περισσότερες από 30 χώρες, αναζητώντας ιδιοκτήτριες εταιρείες, μετόχους και πραγματικούς δικαιούχους. Εντοπίστηκαν σχεδόν 800 εταιρείες σε τομείς όπως η ναυτιλία, ο αθλητισμός και το real estate, σε χώρες όπως η Κύπρος, τα Νησιά Μάρσαλ και η Λιβερία. Η έρευνα στηρίχθηκε από το διεθνές ερευνητικό δίκτυο OCCRP (Organized Crime and Corruption Reporting Project), την Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου, το Free Press Unlimited (FPU), τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF), το Ίδρυμα Daphne Caruana Galizia και το ελληνικό γραφείο του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, όχι όμως από κάποια ελληνική δημοσιογραφική ένωση, παρά το γεγονός ότι ενημερώθηκαν για αυτήν

.

Τα συμπεράσματα της έρευνας ήταν αναμενόμενα. Τα μεγαλύτερα ΜΜΕ στην Ελλάδα ανήκουν σε λίγους ολιγάρχες, ή αλλιώς σε κάποιες οικογένειες με πολιτικές διασυνδέσεις και συμφέροντα σε βασικούς τομείς της οικονομίας. Πλάι στις παραδοσιακές οικογένειες, όπως των Βαρδινογιάννη, Κυριακού και Αλαφούζου, έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια και νέοι ιδιοκτήτες, όπως οι Δημήτρης Γιαννακόπουλος, Δημήτρης Μπάκος, Γιάννης Καϋμενάκης, Αλέξανδρος Εξάρχου, Βαγγέλης Μαρινάκης, Δημήτρης Μελισσανίδης, Βίκτωρ Ρέστης και Ιβάν Σαββίδης, συνήθως εξαγοράζοντας χρεοκοπημένους ομίλους.

Όσο δε για την εύρεση των μετοχικών συνθέσεων μερικών εκ των εταιρειών, οι περίπλοκες εταιρικές δομές δυσκολεύουν την εύρεση του τελικού προσώπου που είναι ιδιοκτήτης μιας εταιρείας. Ενώ στην Ελλάδα υπάρχει το Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων, δεν είναι προσβάσιμο στο κοινό, παρότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο προβλέπει ρητή εξαίρεση των δημοσιογράφων από τον αποκλεισμό πρόσβασης, με το Υπουργείο Οικονομικών να εξακολουθεί να μη δίνει το ελεύθερο. Σε συνδυασμό με το παραπάνω γίνεται και η χρήση οφσόρ εταιρειών σε φορολογικούς παραδείσους, όπου δύσκολα αποδεικνύονται οι πραγματικοί δικαιούχοι, οι οποίοι έτσι καλύπτουν τα ίχνη τους.

Οι λόγοι απόκτησης ενός ΜΜΕ είναι προφανείς. Οι μιντιάρχες ασκούν επιρροή για να κερδίζουν την εύνοια της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση επωφελείται από τη θετική κάλυψη με αντάλλαγμα την επιδότηση με τη μορφή κρατικών επιχορηγήσεων και κερδοφόρων συμβάσεων σε άλλους τομείς. Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν μπορεί φυσικά να γίνει ούτε λόγος για ανεξάρτητη και αντικειμενική ενημέρωση στη χώρα μας.

 

Γιάννης Τριανταφύλλου