Του Γιάννη Βερούχη (1931-2010)
1) Ο Κομμουνιστής Τροτσκιστής Λάζαρος Τουρνόπουλος
 |
| Ο σύντροφος Λάζαρος Τουρνόπουλος |
● Ο σύντροφος Λάζαρος Τουρνόπουλος ήταν η πιο ηθική φυσιογνωμία, και το πιο αφοσιωμένο άτομο στην υπόθεση της σοσιαλιστικής επανάστασης στην Ελλάδα, που γνώρισα κατά την συμμετοχή μου μέσα στο εργατικό κίνημα. |
▬ Ο εργάτης Λάζαρος Τουρνόπουλος ανήκε στην γενεά που διαπαιδαγωγήθηκε κάτω από την ηθική και ανθρωπιστική ακτινοβολία της Ρωσικής προλεταριακής επανάστασης του 1917.
▬ Ο Λάζαρος ήταν άτομο με πλούσιο συναισθηματικό κόσμο, όπως όλοι οι πραγματικοί μαρξιστές επαναστάτες που έχω γνωρίσει.
▬ Γεννήθηκε στη Μικρά Ασία, από μικρό παιδί δούλεψε μούτσος στα καΐκια, και μετά υποδηματεργάτης.
▬ Τα πρώτα μαρξιστικά μαθήματά του τα πήρε στην Κομμουνιστική επαναστατική οργάνωση «Αρχείο του Μαρξισμού» που οργανώθηκε σ’ αυτήν την δεκαετία του 1920, και μετά συμπλήρωσε τη μόρφωσή του δίπλα στον σύντροφο Παντελή Πουλιόπουλο μέσα στις φυλακές της Ακροναυπλίας.
▬ Στις φυλακές και εξορίες έζησε από το 1934 έως το 1942. Αρχικά στις φυλακές του Γιεντί-Κουλέ της Θεσσαλονίκης, μετά εξορία στην Ανάφη, μετά στις φυλακές της Ακροναυπλίας και τέλος εξορία στη Γαύδο, όπου κατά την μεταφορά του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Λάρισας το 1942, δραπέτευσε θεαματικά στον Πειραιά, και έζησε καταδιωκόμενος.
▬ Ήταν παλαιός συνδικαλιστής ηγέτης στη διοίκηση του σωματείου υποδηματεργατών.
▬ Ήταν άρρωστος με αφαιρεμένο τον ένα πνεύμονα.
▬ Ζούσε μόνος του. Η συντρόφισσά του είχε πεθάνει. Ζούσε σε ένα δωμάτιο στην οδό Ευριπίδου αρ. 27 2ο πάτωμα, που ήταν συγχρόνως κατοικία και εργαστήριο.
▬ Ο Σύντροφος Λάζαρος δεν ήταν ο τύπος του εντυπωσιακού επαναστάτη. Αλλά ήταν όμως το ηθικό θεμέλιο της οργάνωσης των Κομμουνιστών-Τροτσκιστών. Εκπροσωπούσε την υψηλότερη έκφραση της κομμουνιστικής ηθικής, και ήταν το υπόδειγμα της αυταπάρνησης και της θυσίας για την υπόθεσή μας.
▬ Ο Σύντροφος Λάζαρος δεν ήταν ο τύπος των «θεωρητικών εκφράσεων» αλλά ήταν ο επαναστάτης-εργάτης ο οπλισμένος με το εκπληκτικότερο πολιτικό ταξικό ένστικτο που μπορεί να διανοηθεί άνθρωπος. Απόδειξη γι’ αυτό είναι, ότι ήταν ο μόνος που πριν από πολλά χρόνια είχε προβλέψει επακριβώς, ποιοι θα έφευγαν και ποιοι θα έμειναν στις επαναστατικές ιδέες…
▬ Με τον Λάζαρο γνωριστήκαμε στην τροτσκιστική οργάνωση (ΚΔΚΕ) «Κομμουνιστικό Διεθνιστικό Κόμμα Ελλάδας» και παρ’ όλο ότι μας χώριζε μια πολύ μεγάλη φυσική και κομματική ηλικία, αναπτύχθηκε κατά την συνεργασία μας, μια βαθιά αμοιβαία αλληλοεκτίμηση και μια προσωπική φιλία.
▬ Στη στρατιωτική δικτατορία του 1967 (την Χούντα), που οι Έλληνες Τροτσκιστές ίδρυσαν την μεγαλύτερη και ισχυρότερη αντιστασιακή οργάνωση (ΔΕΑ) «Δημοκρατικές Επιτροπές Αντίστασης», ο Λάζαρος ήταν ένας από τους βασικότερους συνεργάτες μου, σε θέματα πολιτικής τακτικής και παραπλάνησης της αστυνομίας.
▬ Τον επίλεκτο σύντροφο Λάζαρο τον είδα για τελευταία φορά, στο τέλος του Αυγούστου του 1967.
Το 1974 που έπεσε η δικτατορία, μόλις επέστρεψα νόμιμα από την εξορία της Γερμανίας αναζήτησα αμέσως τον Λάζαρο. Δεν τον πρόλαβα. Είχε πεθάνει από ανίατη ασθένεια –όρθιος στρατευμένος Κομμουνιστής-Τροτσκιστής Επαναστάτης– στα τέλη Φεβρουαρίου του 1973.
▬ Κάθε φορά που περνάω από το κτίριο της οδού Ευριπίδου 27, θυμάμαι πάντα τον Λάζαρο και σταματάω για λίγο. Στέκομαι απέναντι από την κεντρική πόρτα και κοιτάω ψηλά στο μπαλκόνι… Όταν η γλάστρα με το βασιλικό ήταν στο περβάζι το παραθύρου, σήμαινε ότι το δωμάτιο ήταν «καθαρό» και μπορούσα ν’ ανέβω…
Γράφτηκε τον Δεκέμβριο του 2002
2) Εμείς οι εργάτες
● Σήμερα να πούμε για το τι χρειαζόμαστε και από πού ν’ αρχίσουμε.
▬ Πρώτον: Για να πάψουμε εμείς οι εργάτες και η εργατική τάξη μας να είμαστε οι σύγχρονοι δούλοι του κεφαλαίο, πρέπει να αφυπνιστούμε και να θέλουμε να παλέψουμε για ν’ αλλάξουμε το κοινωνικό σύστημα, και επίσης να διαθέτουμε μια ηγεσία: Δηλαδή ένα επαναστατικό κόμμα.
Σήμερα απέχουμε πολύ από το να είμαστε αφυπνισμένοι, και η ηγεσία δεν έχει ακόμα συγκροτηθεί. Θα γίνουν όμως κι αυτά.
▬ Δεύτερον: Για να μπορέσουμε όμως να υπερασπιστούμε την πικρή ζωή μας έστω και σαν δούλοι του κεφαλαίου, πρέπει να διαθέτουμε εργατικά σωματεία.
Τα σωματεία είναι για να είμαστε ενωμένοι και να μπορούμε να παλεύουμε όλοι μαζί για τα συμφέροντά μας.
Αυτό όμως δεν το ξέρουμε μόνο εμείς αλλά το ξέρουν και οι εκμεταλλευτές δουλοκτήτες μας, που έχουν φροντίσει να κρατάνε αυτοί τα σωματεία μας, διαμέσου διεφθαρμένων πολιτικών κομμάτων –με διάφορες απατηλές ταμπέλες– που είναι πολιτικά στην υπηρεσία τους.
Τα σωματεία όμως ανήκουν δικαιωματικά σε μας, και πρέπει εμείς οι εργάτες να πάμε στα σωματεία μας και να τους τα πάρουμε: Χωρίς φυσικά να τους προειδοποιήσουμε για τους σκοπούς μας…
▬ Τρίτον: Παράλληλα όμως, πιάνουμε το νερό από την πηγή του. Και οργανωνόμαστε στους τόπους εργασίας, σε εργατικές ομάδες ή εργατικές επιτροπές μέσα στο στόμα του δράκου: Γι’ αυτό και αυτές είναι απόλυτα μυστικές.
Συγκροτούμε μια επιτροπή από τους πιο έμπιστους, σοβαρούς, σκεπτόμενους, ηθικού, και ψύχραιμους συναδέλφους μας, και διευρύνουμε τις σχέσεις μας μέσα σε όλο το προσωπικό.
Και όπως συνήθως ο εργοδότης, περνάει τα σχέδιά του διαμέσου του αφανούς δικτύου των ανθρώπων του, των «αθώων» συζητήσεων της διοικητικής ιεραρχίας του και των ευνοουμένων του και των ρουφιάνων του: Έτσι και η εργατική επιτροπή περνάει τα δικά της σχέδια διαμέσου του δικού της αφανούς δικτύου της. Το σταδιακό ανέβασμα των ειδικών μορφών της πάλης, όπως και της «βουβής» επιρροής της επιτροπής μέσα στο προσωπικό, εντάσσεται σε μια φυσική πορεία, όπου η παραπλάνηση και ο αιφνιδιασμός του αντιπάλου είναι βασικά στοιχεία της τακτικής.
Με τις εργατικές επιτροπές θα διευκολυνθεί και το πέρασμα εργατικών σωματείων σε τίμια εργατικά χέρια.Αλλά ιδιαίτερα οι επιτροπές είναι μια μορφή οργάνωσης μέσα στο ίδιο το σώμα της εργατικής τάξης, κατά την φάση της αποδιοργάνωσης, της ατομικοποίησης, και της τρομοκρατίας και του φόβου, μέσα στους χώρους εργασίας.
Γράφτηκε τον Ιανουάριο του 2008
3) Ένα εργαλείο για αγωνιστές επαναστάτες
Παρουσιάζουμε την επανέκδοση του βιβλίου του 2002.
Γράφτηκε τον Φεβρουάριο του 2009
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Συνεχίζουμε, με αναδημοσίευση παλιών κομματιών (που διατηρούν όλη την επικαιρότητα και την πολιτική σημασία), τη σπουδαία αυτή στήλη, που έγραφε ο αλησμόνητος σύντροφος, δάσκαλος και ηγέτης Γιάννης Βερούχης.
