 |
| Μόνο αν κυριαρχήσουν και πάλι εικόνες σαν κι αυτή στο κέντρο όλων των πόλεων της Ελλάδας θα μπει φραγμός στην ιδιωτικοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης |
Στα μέσα του προηγούμενου μήνα το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) απέρριψε κατά πλειοψηφία (18 υπέρ-7 κατά) τρεις αιτήσεις ακύρωσης του νόμου για την ίδρυση-εγκατάσταση ιδιωτικών πανεπιστημίων, που είχαν ασκηθεί από καθηγητές ΑΕΙ και το συνδικαλιστικό τους όργανο, την ΠΟΣΔΕΠ. Την απόφαση αυτή πανηγύρισε φυσικά η κυβερνητική πλευρά· ο νόμος αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την κυβέρνηση Μητσοτάκη τόσο για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των καπιταλιστών της ιδιωτικής παιδείας όσο και για το νεοφιλελεύθερο ιδεολογικό της «αφήγημα».
Ασφαλώς δεν είχαμε καμία αυταπάτη για το ΣτΕ και γνωρίζαμε καλά τον βρόμικο ρόλο που παίζει ως όργανο του αστικού κράτους. Ωστόσο οι εξελίξεις αυτές είναι αντικειμενικά αρνητικές. Με δεδομένο ότι στο σύνταγμα αναγράφεται ξεκάθαρα ότι απαγορεύεται η σύσταση ανωτάτων σχολών από ιδιώτες, η απόφαση είναι εξόφθαλμα αντισυνταγματική, αποτελεί ένα παραπέρα βήμα στην ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης και έχει τις παρακάτω αρνητικές προεκτάσεις:
1ον) Το σύστημα πετυχαίνει μια ιδεολογική και έμπρακτη νίκη, καθώς κανονικοποιεί συνολικά την πολιτική της ιδιωτικοποίησης σε έναν χώρο που διαχρονικά ήταν κατά βάση δωρεάν και δημόσιος. Αυτό θα έχει ως επιπλέον αποτέλεσμα την ισχυροποίηση της αγοραίας λογικής στην εκπαίδευση, με την ακόμα μεγαλύτερη στροφή της σε ό,τι «ζητά η αγορά».
2ον) Η δυνατότητα ύπαρξης αμιγώς ιδιωτικών πανεπιστημίων θα δυναμώσει την τάση ιδιωτικοποίησης και εντός της δημόσιας εκπαίδευσης (βλ. μεταπτυχιακά και πιθανά προπτυχιακά κάποια στιγμή με δίδακτρα, είσοδος χορηγών και σύνδεση τμημάτων με μεγάλες επιχειρήσεις).
3ον) Πολλά επαρχιακά πανεπιστήμια θα χάσουν αρκετούς φοιτητές που θα προτιμήσουν ένα ιδιωτικό της πόλης τους (κυρίως Αθήνα), με αποτέλεσμα να έρθουν αντιμέτωπα με τον κίνδυνο λουκέτου.
4ον) Απαξίωση πτυχίων, αφού οι «πελάτες» των ιδιωτικών θα λαμβάνουν ισότιμα, τουλάχιστον σε «ονομαστική» αξία, πτυχία και σε έναν βαθμό μπορεί να προτιμώνται κιόλας λόγω των γνωστών «κλικαδόρικων» πρακτικών (βλ. διασυνδέσεις αποφοίτων κολεγίων τύπου Deree κ.λπ.).
5ον) Πιθανή εντατικοποίηση των σπουδών, ώστε να τελειώνουν στα 3 έτη, στα πρότυπα του εξωτερικού, μεταφέροντας έτσι μέρος της διδακτέας ύλης σ προγράμματα με δίδακτρα (μεταπτυχιακά και άλλα).
Παράλληλα, το επιχείρημα ότι θα σταματήσει η νεολαία να φεύγει στο εξωτερικό για σπουδές δεν θα επιβεβαιωθεί –τουλάχιστον όχι στον βαθμό που παρουσιάζεται–, καθώς οι έχοντες αρκετά χρήματα θα συνεχίσουν να πηγαίνουν σε καλά πανεπιστήμια του εξωτερικού και εκείνοι που θα προτιμήσουν τα ελληνικά παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων θα είναι κυρίως αυτοί που θα κατευθύνονταν προς τα κυπριακά πανεπιστήμια.
Η κοινωνία και ιδιαίτερα η νεολαία, διαισθανόμενες τα παραπάνω, έχουν γενικά αρνητική στάση απέναντι στην ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης, γεγονός που αιτιολογεί το ότι τα μέσα ενημέρωσης επέλεξαν να μην το σχολιάσουν ιδιαίτερα. Αν όμως η παραπάνω σχετική παρασιώπηση φαντάζει λογική, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε το ίδιο και για την εκκωφαντική απουσία του φοιτητικού κινήματος, ειδικά μετά τις δυναμικές περσινές κινητοποιήσεις. Η άποψή μας είναι πως δεν μπορεί να έπαψε να υπάρχει η περσινή μαγιά, αλλά μάλλον βρίσκεται σε μια λανθάνουσα κατάσταση, η οποία όμως δεν αξιοποιήθηκε. Επομένως, όπως πέρσι αποδόθηκαν τα εύσημα στις φοιτητικές παρατάξεις που ηγήθηκαν των κινητοποιήσεων (ΠΚΣ-ΕΑΑΚ), έτσι φέτος πρέπει να τους καταλογιστεί ευθύνη για το γεγονός ότι δεν υπήρξε κάποια αντίδραση στο αίσχος του ΣτΕ, ειδικά όταν οι ίδιοι υπερθεμάτιζαν πέρυσι μιλώντας για «μεγάλες νίκες».
Οι νίκες απαιτούν ενεργό, δυνατό και μαζικό φοιτητικό κίνημα. Οι φοιτητές πρέπει να αξιοποιήσουν το γεγονός ότι τα πανεπιστήμια που έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής είναι ουσιαστικά ήδη υπάρχοντα κολέγια χαμηλής εκπαιδευτικής αξίας και να αποδομήσουν τα επιχειρήματα της κυβέρνησης. Ακόμη, εκμεταλλευόμενοι τις γενικότερες συγκυρίες, την αυξανόμενη αγανάκτηση του ελληνικού λαού, που αργά ή γρήγορα θα εκφραστεί, και την αστάθεια της κυβέρνησης μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ, οφείλουν να επαναδραστηριοποιηθούν. Να οργανωθούν περισσότερο στους φοιτητικούς τους συλλόγους και να αγωνιστούν ενάντια στην αντισυνταγματική νομιμοποίηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων, την απαξίωση των πτυχίων τους και φυσικά την απογείωση των ταξικών φραγμών στην εκπαίδευση. Ο αγώνας δεν τελείωσε! Αντίθετα τώρα ξεκινά και πρέπει να εκμεταλλευθούμε κάθε ρήγμα που θα παρουσιαστεί στις γραμμές του αντιπάλου! Η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης δεν πρέπει να περάσει!
Ιωάννης Νικολάου-Μπράζιος
