Όσα παραμύθια και να λέει η
κυβέρνηση περί «τέλους της λιτότητας», η αλήθεια είναι μία: οι μισθωτοί θα
χάσουν έως έναν μισθό και οι συνταξιούχοι πάνω από μία σύνταξη… για να
παραμείνει η χώρα σε μια Ε.Ε. που τα ισχυρότερα μέλη της λένε πλέον ανοιχτά ότι
δεν θα επιβιώσει με τη σημερινή της μορφή!
Οι ραγδαίες διεθνείς πολιτικές
εξελίξεις και η επιθανάτιος κρίση της Ε.Ε. θα ξαναβάλουν τα πρωτοπόρα τμήματα
της εργατικής μας τάξης σε κίνηση. Ο δρόμος της πάλης για απαλλαγή από τη
μνημονιακή σκλαβιά θα ξανανοίξει.
1. Πριν
προλάβει να σβήσει η ηχώ από τις διαβεβαιώσεις κυβερνητικών στελεχών ότι δεν
υπάρχουν άλλα μέτρα λιτότητας στον δρόμο για την έξοδο από την κρίση, οι
μισθωτοί και οι συνταξιούχοι βρίσκονται αντιμέτωποι με την εφιαλτική προοπτική
μιας νέας δραστικής μείωσης του εισοδήματός τους. Η κυβέρνηση έχει δεχθεί ήδη
μεγάλη μείωση του αφορολόγητου και κατάργηση των «προσωπικών διαφορών» στις
συντάξεις από το 2019, και το μόνο που «διεκδικεί» είναι μια χαμηλότερη
φορολογική κλίμακα για το κομμάτι του αφορολόγητου που θα καταργηθεί και να
είναι σταδιακή η κατάργηση των προσωπικών διαφορών. Για να καταλάβουμε γιατί μιλάμε: θα φορολογηθούν ακόμα και όσοι παίρνουν
λιγότερο από τον κατώτατο μισθό μηνιαίως, οι μισθωτοί θα χάσουν έως έναν μισθό
τον χρόνο, ενώ από τον συνδυασμό και των δύο μέτρων οι συνταξιούχοι μπορεί να
χάσουν, αναλόγως κατηγορίας, και πάνω από δύο συντάξεις τον χρόνο! Η
πρόβλεψή μας, μάλιστα, είναι ότι οι «δανειστές» θα απαιτήσουν τα μέτρα να
ισχύσουν νωρίτερα, και όχι το 2019.
Όσο για τα λεγόμενα
«αντίμετρα» της κυβέρνησης, αυτά είναι σκέτη κοροϊδία. Κατ’ αρχάς, είναι
απίθανο ότι θα τα δεχθούν οι «δανειστές» ως έχουν και, κατά δεύτερον, δεν αφορούν αυτούς που θα πληγούν από τα
μέτρα! Τυχόν μειώσεις στον ΦΠΑ σε ορισμένα προϊόντα απλώς θα αυξήσουν το περιθώριο κέρδους των εμπόρων, οι οποίοι δεν
θα τις μετακυλήσουν στις τελικές τιμές. Τη μείωση του ΕΝΦΙΑ δεν τη συζητά καν
το ΔΝΤ. Τυχόν μειώσεις φόρων για τις επιχειρήσεις όχι μόνο δεν θα φέρουν
περισσότερες προσλήψεις, όπως διατείνονται «δανειστές», κυβέρνηση και
αντιπολίτευση, αλλά θα τις φορτωθούν μισθωτοί και συνταξιούχοι. Την ίδια
στιγμή, το ΔΝΤ επιμένει σε μείωση των υψηλότερων φορολογικών συντελεστών για τη
φορολογία εισοδήματος, κάνοντας σαφές ότι, για το καλό της «ανάπτυξης», τους φόρους των πλουσίων πρέπει να τους
πληρώνουν οι φτωχοί!
Μάλιστα, για να δεχθούν
ορισμένα από τα «αντίμετρα» της κυβέρνησης, οι «δανειστές» απαιτούν «απελευθέρωση» των απολύσεων, να μην
πειραχθεί η σημερινή εργασιακή ζούγκλα, την αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου
για την περιστολή του δικαιώματος της απεργίας (ο Μητσοτάκης φρόντισε να
τους δώσει «πάσα» σε αυτό), περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις, περαιτέρω
διάλυση-ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ κ.ά.
Όσο δύσκολη και να είναι η
κατάσταση, το 2017 δεν είναι 2010. Η νεοφιλελεύθερη πολιτική, η αιχμή του
δόρατος της επίθεσης του κεφαλαίου στην εργασία, έφαγε ένα γερό στραπάτσο σε
δύο κομβικές χώρες του πλανήτη, τις ΗΠΑ και την Αγγλία. Μέσα από τις αντιφάσεις
και τα αδιέξοδα του νεοφιλελευθερισμού, βγήκε μπροστά μια άλλη αστική πολιτική,
η οποία λέει ότι το διαρκές «άνοιγμα» των αγορών δεν είναι νομοτέλεια και ότι το
κεφάλαιο δεν μπορεί να είναι ανεξέλεγκτο αλλά οφείλει να πειθαρχεί στις
στρατηγικές των εθνικών κρατών. Η νέα
αυτή κατάσταση δίνει σπουδαία επιχειρήματα στο δικό μας στρατόπεδο, σπάει
αντικειμενικά τη συμμαχία μεγαλοαστικής τάξης και «μεσαίων» στρωμάτων πάνω στο
νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα και, το σημαντικότερο, βάζει σε επιθανάτια κρίση την
Ευρωπαϊκή Ένωση, τουλάχιστον με τη μορφή που τη γνωρίσαμε έως τώρα.
«Δανειστές» και ελληνική
κυβέρνηση διακηρύσσουν ότι το Grexit
απομακρύνεται πλέον οριστικά. Στην
πραγματικότητα, είναι πιο κοντά από
ποτέ, ακριβώς γιατί η αποδόμηση της ίδιας της Ε.Ε. επιταχύνεται. Το παραδέχθηκαν
και οι ηγέτες Γερμανίας-Γαλλίας-Ιταλίας-Ισπανίας σε πρόσφατη συνάντησή τους,
όπου μίλησαν ανοιχτά για «Ευρώπη πολλών
ταχυτήτων». Η νέα επιθετική στρατηγική του αμερικανικού ιμπεριαλισμού θα οξύνει τις συγκρούσεις, εθνικές και
κοινωνικές, μέσα στην Ευρώπη. Οι επερχόμενες εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία,
Γερμανία (ίσως και Ιταλία) μπορούν να δημιουργήσουν ένα νέο πολιτικό τοπίο,
αλλά, ανεξαρτήτως αυτού, το κίνητρο για
μεγάλα τμήματα των ευρωπαϊκών αστικών τάξεων να σπάσουν από την πειθαρχία της
Ε.Ε. θα ενισχύεται συνεχώς.
2. Εδώ και
εφτά χρόνια, οι «δανειστές» μας, με τη συνεργασία της εγχώριας αστικής τάξης
και του πολιτικού προσωπικού της, μας χορηγούν ένα δηλητηριώδες φάρμακο και
ισχυρίζονται ότι δεν φταίει το φάρμακο που δεν πετυχαίνει η θεραπεία αλλά το
ότι οι μέχρι τώρα δόσεις δεν ήταν αρκετές! Το πιστεύουν πραγματικά; Μια
πρόσφατη δήλωση του Τσακαλώτου είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική. Είπε, λοιπόν, ο
υπουργός Οικονομικών, αναφερόμενος στο ΔΝΤ και τον Σόιμπλε: «Όταν είδαν ότι πιάναμε τους στόχους,
άλλαξαν τροπάριο και ζήτησαν νέα μέτρα». Ομολόγησε, δηλαδή, ο υπουργός ότι:
Καμιά ανάπτυξη, καμιά έξοδος από την
κρίση δεν ενδιαφέρει τους «δανειστές». Οι λόγοι που επιμένουν λυσσαλέα στο
«πρόγραμμα» δεν είναι οικονομικοί αλλά ταξικοί και πολιτικοί. Κάθε φορά που
αχνοφαίνονται ορισμένες ενδείξεις ανακοπής της ύφεσης, οι «δανειστές», αντί να χαλαρώσουν λίγο τα λουριά για να τις
ενισχύσουν, όπως θα επέτασσε η κοινή λογική, κοιτάζουν να τις πνίξουν με ακραία
μέτρα συνέχισης της «εσωτερικής υποτίμησης», μέτρα ξεκάθαρα υφεσιακά.
Αυτό που ενδιαφέρει αυτούς
τους δημίους, στον βαθμό που έχουν εξασφαλισμένη ούτως ή άλλως την αποπληρωμή
των δανείων, είναι ένα και μόνο πράγμα: πώς
θα κρατήσουν υποταγμένη, απελπισμένη, περιθωριοποιημένη πολιτικά την εργατική
τάξη. Ξέρουν πολύ καλά ότι η παραμικρή σταθεροποίηση της οικονομικής
κατάστασης μέσα στη χώρα θα ανορθώσει
γρήγορα το ηθικό και τις διεκδικητικές διαθέσεις των εργαζομένων. Και αυτό
ακριβώς απεύχονται. Θέλουν η πλήρης
ασιατοποίηση της ελληνικής εργατικής τάξης να λειτουργήσει σαν ένα προηγούμενο
για όλο το ευρωπαϊκό προλεταριάτο. Να παγιωθεί ως δεδομένη πραγματικότητα,
ως μια ασφαλιστική δικλείδα για αυτούς, μπροστά στις μεγάλες ενδοϊμπεριαλιστικές
συγκρούσεις που το βλέπουν κι αυτοί πως έρχονται.
Έτσι, όμως, καταρρέει και η αυταπάτη του ΣΥΡΙΖΑ ότι
μπορούσε να ελιχθεί μέσα στο μνημονιακό πλαίσιο, ότι, εφόσον έπιανε τους
ονομαστικούς στόχους, οι «δανειστές» θα του άφηναν χώρο να εφαρμόσει το δικό του
«παράλληλο» πρόγραμμα. Καμιά τέτοια πρόθεση δεν είχαν ποτέ οι «δανειστές». Και
τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ το συνειδητοποιεί, τι κάνει; Αφ’ ενός, προσπαθεί με εντελώς
χοντροκομμένο τρόπο να αποκρύψει την πραγματικότητα («η λιτότητα τελείωσε»,
«δίνουμε αλλά και παίρνουμε») και, αφ’ ετέρου, υιοθετεί πλέον ανοιχτά τον ιδεολογικό πυρήνα του μνημονίου. Δεν
είναι τυχαίες οι δηλώσεις στελεχών του ότι «βιαστήκαμε να ρίξουμε τον Σαμαρά»
και ότι «ιδεολογικά είμαστε πιο κοντά στο ΠΑΣΟΚ απ’ ό,τι στους ΑΝΕΛ». Όλα αυτά
το μόνο που πετυχαίνουν είναι να εξαερώνουν την όποια ανοχή υπήρχε σε αυτό το
κόμμα από τμήματα της εργατικής τάξης και, το χειρότερο, να ενισχύουν τα
επιχειρήματα του Μητσοτάκη.
3. Σημαίνουν
όλα τα παραπάνω ότι το κοινωνικο-πολιτικό εκκρεμές στη χώρα μας θα κινηθεί τώρα
προς τα δεξιά; Αυτή η σκέψη θα ήταν εντελώς μηχανιστική. Δεν μπορούμε να
απομονώσουμε τις εξελίξεις στη χώρα μας απ’ ό,τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο.
Στη Γαλλία, ο δεξιός Φιγιόν, που
εμφανίστηκε ως η νέα Θάτσερ που θα σάρωνε τις κατακτήσεις της γαλλικής
εργατικής τάξης, δεν μπαίνει με τίποτα στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών
και το ίδιο του το κόμμα τον πιέζει να αποχωρήσει από την κούρσα. Στη Γερμανία, η Μέρκελ πάει για ήττα στις
εκλογές μετά από 12 χρόνια. Η σοσιαλδημοκρατία
αναγκάζεται σε μια σειρά χώρες (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία κ.λπ.) να στρίψει
αριστερά για να επιβιώσει. Στο επίπεδο της ταξικής πάλης, είναι φανερό πια ότι
το Brexit τόνωσε
την αγωνιστική διάθεση της βρετανικής
εργατικής τάξης, ενώ στην Ισπανία
οι μεγάλες διαδηλώσεις κατά της λιτότητας συγκεντρώνουν πάλι εκατοντάδες
χιλιάδες κόσμο. Με δυο λόγια, αυτό που κυριαρχεί είναι οι απαισιόδοξες
προοπτικές για τον ευρωπαϊκό καπιταλισμό και τα παραδοσιακά του επιτελεία.
Στη χώρα μας τώρα, μπορεί να
μην είμαστε ακόμα σε μια φάση που η εργατική τάξη μπορεί να κινηθεί οργανωμένα
και μαζικά, αλλά όσοι πιστεύουν ότι ο κόσμος της εργασίας το έχει βάλει κάτω
κάνουν λάθος. Αν το στρατόπεδο των «προθύμων» και της αντεργατικής λύσσας είναι
στα πάνω του, τότε πώς δικαιολογούνται οι ανοιχτές διαφωνίες στη ΝΔ; Ή η
κατάρρευση του Ποταμιού και η αδυναμία των πάλαι ποτέ «εκσυγχρονιστών» να
ανασυγκροτήσουν το αστικό κέντρο; Τα
πράγματα δεν θα πάνε ευθύγραμμα την επόμενη περίοδο. Οι παγκόσμιες εξελίξεις θα
στείλουν ισχυρές δονήσεις και προς τη χώρα μας. Οι διαθέσεις για αντίσταση στα
μέτρα θα ενισχυθούν. Οι μνημονιακοί κανίβαλοι δεν θα έχουν τόσο εύκολο έργο όσο
νομίζουν.
Ενεργητική υπομονή, αισιοδοξία, ιδεολογική και
πολιτική προετοιμασία, αγωνιστική εγρήγορση: αυτά είναι τα στοιχεία που πρέπει
να κυριαρχούν στα πρωτοπόρα κομμάτια της τάξης μας. Οι ευκαιρίες να ξανακινηθεί
η τάξη μας, να ξαναβρεί το ηθικό του ο κόσμος που έδωσε τις μάχες ενάντια στα
μνημόνια θα υπάρξουν. Το βασικό είναι να εκμεταλλευθεί αυτές τις ευκαιρίες ένα
πιο αποφασισμένο, πιο ξεκαθαρισμένο ιδεολογικά και πολιτικά δυναμικό, ώστε να
σπρώξει αποφασιστικά τη σύγκρουση προς τα εμπρός.
8.3.2017
Η Συντακτική Επιτροπή
