Γιατί λέμε όχι στη δουλειά από το σπίτι

Δουλειά από το σπίτι ίσον ακόμα μεγαλύτερη 
κόπωση, μείωση και όχι αύξηση προσωπικού
χρόνου και, κυρίως, ατομικοποίηση

Η δουλειά από το σπίτι έγινε παγκόσμια τάση λόγω της επιδημίας και των λοκντάουν. Επικρατεί η άποψη ότι αυτό είναι κάτι που οι εργοδότες θέλουν να το διατηρήσουν, για να μειώσουν τα κόστη τους, να φορτώσουν ένα μέρος των λειτουργικών εξόδων (π.χ. τηλέφωνο-ίντερνετ-υπολογιστής) στους υπαλλήλους, αλλά και για να σπάσουν τη συλλογικότητα των εργαζομένων. Αυτά ισχύουν σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά η τάση αυτή δεν φαίνεται να επικρατεί. Μια έρευνα που πραγματοποίησε η Microsoft με δείγμα 20.000 άτομα σε 11 χώρες έδειξε ότι: ενώ το 87% των υπαλλήλων πιστεύει ότι δουλεύει το ίδιο αποτελεσματικά από το σπίτι, το 80% των διευθυντικών στελεχών διαφωνεί. Επίσης, μεγάλες πολυεθνικές που έστειλαν το προσωπικό τους να δουλεύει από το σπίτι την περίοδο των λοκντάουν τώρα θέλουν να αυξήσουν το ποσοστό όσων δουλεύουν στο γραφείο. 

Φυσικά, πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι εργαζόμενοι και εργοδότες δεν εννοούν αναγκαστικά το ίδιο πράγμα όταν μιλάνε για «παραγωγικότητα» και απόδοση στην εργασία. Αλλά όπως και να το εννοούν, η άμεση επαφή στον χώρο εργασίας, η «κοινωνικοποίηση» που συμβαίνει εκεί, η προφορική ανταλλαγή ιδεών και πληροφοριών είναι αναντικατάστατη. Οι εργαζόμενοι προτιμούν σε πολλές περιπτώσεις να δουλεύουν από το σπίτι για να καλύπτουν παράλληλα και άλλες υποχρεώσεις (π.χ. εργαζόμενες μητέρες), κυρίως όμως επειδή οι συνθήκες στους χώρους εργασίας έχουν επιδεινωθεί. Ειδικά σε χώρες σαν την Ελλάδα, το εργατικό δυναμικό είναι ταλαιπωρημένο από άθλιες συμπεριφορές προϊσταμένων και αφεντικών, από την ανοργανωσιά, τα «ελαστικά» ωράρια κ.ο.κ.

Εμάς, όμως, δεν μας ενδιαφέρει η σκοπιά της «παραγωγικότητας» και της «απόδοσης» προς το συμφέρον της επιχείρησης, δηλαδή, για τα κέρδη του εργοδότη. Μας ενδιαφέρει ότι η δουλειά από το σπίτι «ιδρυματοποιεί» τον εργαζόμενο, καταργεί τον διαχωρισμό εργασιακού και προσωπικού χώρου και είναι επιβλαβής σωματικά και ψυχικά. Ακόμη περισσότερο, έχει διαλυτικά αποτελέσματα για την ταξική συνείδηση, τη συναδελφικότητα και τη συλλογικότητα. Αντικειμενικά βάζει τον εργαζόμενο στη λογική του «ελεύθερου συνεργάτη» της εταιρείας, και το αφεντικό κάποια στιγμή θα το εκμεταλλευθεί αυτό. Κανένας εργαζόμενος δεν μπορεί να βελτιώσει τη θέση του ατομικοποιημένος. Η δύναμή μας είναι στην ενότητα με τους συναδέλφους μας και αυτή η ενότητα δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς άμεση επαφή.

 

Πάρις Δάγλας