Αρχειομαρξιστικές Μνήμες Ιστορικός περίπατος στους Αμπελοκήπους

 Ένας στόχος της διαδικτυακής ομάδας «Αρχειομαρξιστικές Μνήμες» πραγματοποιήθηκε με επιτυχία. Προγραμματίσαμε έναν ιστορικό περίπατο στους Αμπελοκήπους. Η περιήγηση αυτή είχε διττό στόχο. Αφ’ ενός να μιλήσουμε για την δράση των αρχειομαρξιστών στους Αμπελοκήπους και αφ’ ετέρου να μιλήσουμε για την ίδια τη συνοικία και την ιστορία της.

Ξεκινήσαμε από τη λεωφόρο Πανόρμου, έξω από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Λίγα μέτρα πιο πάνω είναι η οδός Λουίζης Ριανκούρ, όπου έδρευε η Κομμούνα των αναπήρων πολέμου. Εκεί οργάνωσαν τη ζωή τους, όταν διώχθηκαν από τα Κουντουριώτικα, όπου η κυβέρνηση έβαλε τους πρόσφυγες του 1922. Οπότε ξεκινήσαμε ανάποδα την περιήγηση για να μην έχουμε ανηφόρες... 

Μια εικόνα από τους Αμπελοκήπους του μεσοπολέμου

Από την Πανόρμου κινηθήκαμε προς τα νοσοκομεία «Άγιος Σάββας» και «Ελπίς» και τη ΓΑΔΑ. Επί της ουσίας όλη αυτή η έκταση ήταν ένας μαχαλάς, μια τεράστια παραγκούπολη, η Νέα Ανατολή. Μιλήσαμε για την ιστορία των δύο νοσοκομείων. Είπαμε ότι η ΓΑΔΑ είναι κτισμένη πάνω στον πυρήνα της προσφυγούπολης. Εξάλλου και μια σκηνή του φιλμ «Ξυπόλητο Τάγμα» είναι από εκεί. Πήγαμε στα Προσφυγικά, που οι κυβερνήσεις θέλουν να τα ξεφορτωθούν, και μιλήσαμε για τη βαριά ιστορία τους, π.χ. στα Δεκεμβριανά, με τα σημάδια από τις σφαίρες να είναι ορατά ακόμα... Μιλήσαμε για την ιστορία του γηπέδου του ΠΑΟ και προχωρήσαμε προς τη συνοικία των Κουντουριώτικων. Μιλήσαμε για την ιστορία τους και πώς πήραν το όνομά τους από τον ναύαρχο και πρόεδρο της δημοκρατίας Κουντουριώτη. Μιλήσαμε και λίγο για τα τιμημένα Κούντουρα του 1821, κοντά στη Μάντρα Αττικής, που δεν υπάρχουν πλέον... 

Στιγμιότυπο από τον περίπατο. Μια στάση στα Προσφυγικά.

Στα Κουντουριώτικα ήταν η αρχική έδρα της Κομμούνας των αναπήρων πολέμου. Μιλήσαμε εκτενώς για το τεράστιο αυτό κίνημα που καθοδηγούσαν οι αρχειομαρξιστές, για τις χήρες και τα ορφανά, για τον ηγέτη των αναπήρων Σταύρο Βερούχη κ.λπ.

Προχωρήσαμε προς τα μέρη του Εμπειρίκειου Ιδρύματος και οδεύσαμε προς την έκταση που λεγόταν Στέγη Πατρίδος. Δηλαδή ένα γιγάντιο σύμπλεγμα στρατιωτικό, κέντρο υποδοχής νεοσυλλέκτων, νοσοκομεία, τολ για οπλισμούς, στρατώνες, επιμελητεία κ.λπ. Έπιανε από την Αμερικάνικη πρεσβεία ως επάνω τον Λυκαβηττό. Και στο πλάτος έφτανε και πέρα από το ΝΙΜΤΣ. Από τη σημερινή Πλατεία Μαβίλη, που λεγόταν Στέγη Πατρίδος παλαιά, ξεκίναγαν οι πορείες των αναπήρων πολέμου. Πρώτα οι χήρες, μετά τα ορφανά και πίσω οι σακατεμένοι… Με στρατιωτικό σχηματισμό... Ο στρατός αποσυρόταν γρήγορα, μη τυχόν μολυνθούν οι στρατιώτες από τις κομμουνιστικές ιδέες...

Σε όλη αυτή τη διαδρομή μίλησαν πολλά μέλη και φίλοι της ομάδας. Ο υπογράφων, ο Πάρις Δάγλας, ο Θεοδ. Μπενάκης, ο Νίκος Θεοδοσίου και άλλοι, που με τις παρεμβάσεις τους και τις ερωτήσεις τους έκαναν ευχάριστη και ενδιαφέρουσα τη διαδρομή. Η συμμετοχή ήταν κάτι παραπάνω από αξιοπρεπής και ο κόσμος που συμμετείχε έδειξε ότι έμεινε ευχαριστημένος. Η αλήθεια είναι ότι μας άνοιξε η όρεξη και για άλλες παρεμβάσεις, που σύντομα θα κάνουμε πράξη. 

 

Αριστείδης Λάμπρου