Κυριακή 25 Μαρτίου 2018

Μεταναστευτικό και μνημόνια


Το χτύπημα των κατακτήσεων της ελληνικής εργατικής 
τάξης μέσω της υπερπροσφοράς εισαγόμενης εργασίας
 λειτούργησε ως πρόβα τζενεράλε για τα μνημόνια     
Μας ρωτούν πολλοί: μήπως η σημασία του μεταναστευτικού ζητήματος στην Ελλάδα έχει αντικειμενικά μειωθεί λόγω των μνημονίων και των νέων συνθηκών που αυτά έφεραν;
Ανάμεσα στη συστηματική εισαγωγή ξένων εργατών από το εγχώριο κεφάλαιο τις δεκαετίες ’90-’00 και τη μνημονιακή κατάσταση που μας επεβλήθη από το 2010 υπάρχει ένας πολύ στενός δεσμός. Στο μνημόνιο φτάσαμε λόγω της κρίσης (που ήταν παγκόσμια, αλλά εκδηλώθηκε στη χώρα μας με πρωτοφανή οξύτητα) και λόγω της ουσιαστικής χρεοκοπίας της χώρας.
Αυτή η χρεοκοπία ήταν πρώτα και κύρια χρεοκοπία του παρασιτικού μοντέλου που είχε υιοθετήσει τις τελευταίες δεκαετίες το ισχυρότερο κομμάτι του εγχώριου κεφαλαίου. Ένα μοντέλο που έδινε βάρος στο γρήγορο και εύκολο κέρδος, τον υπερδανεισμό, τις παρασιτικές υπηρεσίες-«φούσκες», τη μετατροπή της χώρας σε μια βάση για τυχοδιωκτικές εξορμήσεις αυτών των κεφαλαίων στην ευρύτερη περιοχή. Σε αυτό το μοντέλο, η εξειδικευμένη, αξιοπρεπώς αμειβόμενη και με ισχυρές αγωνιστικές παραδόσεις ελληνική εργατική τάξη δεν είχε θέση. Συν τοις άλλοις, η υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας του εγχώριου καπιταλισμού (που δεν οφειλόταν στους «υψηλούς» μισθούς), τα τεράστια εμπορικά ελλείμματα λόγω διάλυσης της παραγωγής και η γενικευμένη φοροδιαφυγή έφεραν την πίεση για μείωση του κόστους εργασίας. Έτσι, μεθοδεύτηκε η αθρόα εισαγωγή εργατικού δυναμικού από την Ανατολική Ευρώπη και την Ασία. Αυτό, όμως, όξυνε περαιτέρω τις αντιφάσεις του συστήματος, αφού ενθάρρυνε ακόμα περισσότερο τον παρασιτισμό –μέσω της υπερκμετάλλευσης των φτηνών εργατικών χεριών– και ματαίωσε κάθε σκέψη εκσυγχρονισμού της παραγωγής και ανεβάσματος του τεχνικού επιπέδου της χώρας.
Από την άλλη, παρά τις διακηρύξεις των λεγόμενων «αντι-ρατσιστών» –που έπαιξαν το παιχνίδι της αστικής τάξης– πουθενά δεν δημιουργήθηκαν συνθήκες πραγματικής ομογενοποίησης ντόπιων και ξένων εργατών. Η δε συμβολή των δεύτερων στην πάλη κατά των μνημονίων ήταν ανύπαρκτη. Και αυτό λόγω μηδαμινού ταξικού-πολιτικού επιπέδου, αλλά και επειδή, εντελώς φυσιολογικά, εργάτες συνηθισμένοι σε ένα πολύ χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο δεν συγκινήθηκαν ιδιαίτερα από την απώλεια των κατακτήσεων της ελληνικής εργατικής τάξης.
Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι ότι: η παρουσία ενός μεγάλου αριθμού άτεχνων, χαμηλής συνείδησης και ελάχιστα ομογενοποιημένων στον ελληνικό λαό μεταναστών δεν προοιωνίζεται τίποτα θετικό για το κοινωνικό μέλλον της χώρας και την αναγκαιότητα της παραγωγικής ανασυγκρότησής της. Το θέμα είναι μεγάλο, και θα χρειαστεί να επανέλθουμε.

Πάρις Δάγλας