Η μεγαλύτερη αντεπαναστατική προδοσία του ελληνικού
σταλινισμού
Είναι αδύνατο να κατανοήσει κανείς πώς προέκυψαν τα
Δεκεμβριανά, αν δεν εξηγήσει πολιτικά τη στάση της ηγεσίας του ΚΚΕ, που
καθόρισε και την έκβαση της σύγκρουσης. Και οι δυο βασικοί παράγοντες που
εξηγούν πολιτικά τη στάση της ηγεσίας του ΚΚΕ ήταν: πρώτον, η 6η Ολομέλεια του
1934, με την οποία το ΚΚΕ απέρριψε τη σοσιαλιστική επανάσταση, πράγμα που
σήμαινε πολύ απλά ότι έπαψε να παλεύει για την αλλαγή του κοινωνικού συστήματος·
και δεύτερον, το σύμφωνο Στάλιν-Τσώρτσιλ, με το οποίο η Ελλάδα παραχωρήθηκε στη
σφαίρα επιρροής του Βρετανικού ιμπεριαλισμού.
Στη βάση της πολιτικής γραμμής της για αποκατάσταση της καπιταλιστικής
ομαλότητας μετά το τέλος του πολέμου και της συνεργασίας με τους «προοδευτικούς»
αστούς, η ηγεσία του ΚΚΕ έκανε ό,τι μπορούσε για να κάνει το αντιστασιακό
κίνημα ανεκτό απ’ την αστική τάξη. Οργάνωσε γενικές εκλογές για την ανάδειξη
μιας αντιστασιακής κυβέρνησης, που είχαν απίστευτη για κατεχόμενη χώρα συμμετοχή.
Την κυβέρνηση αυτή όμως τη βάφτισε Προσωρινή Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης,
αφήνοντας να εννοηθεί ότι η πραγματική μεταπολεμική κυβέρνηση της χώρας θ’
αναδεικνυόταν στα παζάρια με τους αστούς. Τον Απρίλιο του 1944, στην Αίγυπτο,
αριστεροί και προοδευτικοί στρατιωτικοί, που εντάσσονταν στον εξόριστο ελληνικό
στρατό της Μέσης Ανατολής, εξεγέρθηκαν ενάντια στους βασιλόφρονες διοικητές τους.
Το ΚΚΕ τους καταδίκασε, για να μη σπάσει τη συμμαχία με τον αγγλικό
ιμπεριαλισμό. Στο Συνέδριο του Λιβάνου, τον Μάιο του 1944, οι αντιπρόσωποι του
ΕΑΜ δέχθηκαν να υπαχθεί ο ΕΛΑΣ υπό τις διαταγές της ελληνικής βασιλικής
κυβέρνησης του Καΐρου και του βρετανικού στρατηγείου της Μέσης Ανατολής και να
συνεργαστούν για την ανάδειξη μιας κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας. Ήταν η πρώτη
πράξη για την προδοσία που θα ολοκληρωνόταν τον Δεκέμβρη.
Τον Σεπτέμβριο του 1944, έγινε το αποφασιστικό Συνέδριο που
θα έκρινε την τύχη της μεταπολεμικής Ελλάδας, στην Καζέρτα, μια μικρή πόλη της Νότιας
Ιταλίας. Το ΚΚΕ έδωσε τα πάντα και δεν πήρε τίποτα. Ενώ ήταν φανερό ότι η
γερμανική κατοχή έφτανε το τέλος της και οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ ήταν έτοιμες από
στιγμή σε στιγμή να εισβάλουν στις πόλεις, το ΚΚΕ δέχθηκε όλες τις απαιτήσεις
των εκπροσώπων της ελληνικής αστικής τάξης, με αντάλλαγμα… 6 υπουργεία σε μια
κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας· με πρωθυπουργό τον γνωστό αντικομμουνιστή και
όργανο του αγγλικού ιμπεριαλισμού Γεώργιο Παπανδρέου. Συγκεκριμένα, η ηγεσία
του ΚΚΕ, αποδέχτηκε: να θέσει τον τεράστιο και νικηφόρο στρατό της υπό τις διαταγές
του Βρετανού στρατηγού Σκόμπυ, να μην εμποδίσει την αποβίβαση αγγλικού στρατού
στην Αθήνα και να μην επιχειρήσει την κατάληψη της «αρχής». Δέχθηκε ακόμη να
διατηρηθούν στα πόστα τους οι πρώην συνεργάτες των Ναζί: Έβερτ, διοικητής της Αστυνομίας,
και Σπηλιωτόπολος, στρατιωτικός διοικητής Αθηνών, που στο μεταξύ, προς το τέλος
του πολέμου, είχαν περάσει στην υπηρεσία των Άγγλων.
Η προδοσία στην ουσία έχει συντελεστεί. Όμως, αυτή την
προδοσία θα έπρεπε να τη χωνέψουν και οι ένοπλες μάζες, που την ίδια στιγμή
έκαναν εντελώς διαφορετικές σκέψεις και υπολογισμούς και επειδή δεν ήταν
δυνατόν να την χωνέψουν, θα έπρεπε να τους επιβληθεί με ένα πολιτικό τέχνασμα:
Το τέχνασμα «πολεμήσαμε αλλά ηττηθήκαμε».
Πράγματι, στις 12 Οκτωβρίου του 1944, ο γερμανικός στρατός
εκκένωσε την Αθήνα. Δημιουργήθηκε εκ των πραγμάτων ένα κενό εξουσίας. Μικρές βρετανικές
δυνάμεις αποβιβάστηκαν στην Αθήνα, ενώ, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ, τις αμέσως
επόμενες ημέρες, κατέλαβαν όλες τις υπόλοιπες πόλεις της χώρας, όσες δεν είχαν
καταλάβει πριν την αποχώρηση των Γερμανών.
Όμως, οι Άγγλοι ιμπεριαλιστές έχουν πάρει τα μέτρα τους. Έχουν
εξασφαλίσει:
α) την απόλυτη συμφωνία της ηγεσίας του ΚΚΕ για ομαλή
παράδοση της εξουσίας,
β) τη ρητή διαβεβαίωση του Στάλιν ότι δεν υπήρχε περίπτωση να
υποστηρίξει κανέναν «τυχοδιωκτισμό» των ανταρτών, και
γ) τις πρώτες καθαρά δικές τους στρατιωτικές δυνάμεις μέσα
στη χώρα. Και αυτές δεν ήταν άλλες από τις συμμορίες των καθαρμάτων που μέχρι
τότε πολεμούσαν στο πλευρό των Ναζί κατά της αντίστασης, και που στο μεταξύ,
βλέποντας ότι ο πόλεμος γέρνει προς τη μεριά των Συμμάχων , είχαν περάσει υπό τις
διαταγές των Άγγλων. Και μάλιστα, οι Άγγλοι τους είχαν εξοπλίσει με όπλα που
έστελναν μυστικά στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες της Κατοχής. Η στρατιωτική τους
ισχύς ήταν στην πραγματικότητα περιορισμένη και συγκέντρωναν το βαθύ μίσος
ολόκληρου του ελληνικού λαού. Ωστόσο, επρόκειτο να παίξουν και αυτές έναν ρόλο
στο να κερδίσει χρόνο η αντίδραση.
Στις 18 Οκτωβρίου, ο Γεώργιος Παπανδρέου έφθασε στην Αθήνα. Ενώ
όλη η Ελλάδα πρακτικά βρισκόταν υπό τον έλεγχο του ΕΑΜ, δηλαδή του ΚΚΕ, η
ηγεσία του ΚΚΕ οργάνωσε μια μεγαλειώδη υποδοχή στον πρωθυπουργό της κυβέρνησης
Εθνικής Ενότητας και στους «αγαπημένους» συμμάχους. Εκατοντάδες χιλιάδες αγωνιστές
του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, που είχαν δώσει την ψυχή τους για να πάει μπροστά ο τροχός
της ιστορίας, πείστηκαν απ’ την ηγεσία τους να χειροκροτήσουν το θλιβερό όργανο
του αγγλικού ιμπεριαλισμού και να υποδέχονται στο Φάληρο αυτούς που έρχονταν να
τους σφάξουν, με τεράστια πανό που έγραφαν «Welcome», δηλαδή «Καλώς ήρθατε». Τις επόμενες
εβδομάδες, οι Άγγλοι βρήκαν την ευκαιρία ν’ αποβιβάσουν ενισχύσεις, καθώς και
την 3η Ορεινή Ταξιαρχία, ένα ελληνικό σώμα που είχαν φτιάξει στη Μέση Ανατολή,
απόλυτα ελεγχόμενο απ’ τους ίδιους.
Η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας ήταν μια τραγελαφική ιστορία,
που άντεξε μόλις ενάμιση μήνα. Στο διάστημα αυτό, το ΚΚΕ έδινε εξετάσεις
υποταγής στην ελληνική αστική τάξη, την ίδια στιγμή που αυτή, μαζί με τους Άγγλους,
ετοίμαζε πυρετωδώς τη μεγάλη σφαγή.
Από τη μια, οι υπουργοί του ΚΚΕ καλούσαν τους εργάτες να κάθονται
φρόνιμα και να μην διεκδικούν τίποτε, για να μη διαταραχθεί η πολιτική
ομαλότητα(!!!), και μάλιστα να δουλέψουν ακόμη περισσότερο, για ν’
ανοικοδομηθεί η χώρα, δηλαδή για να ξαναστηθεί στα πόδια του ο ελληνικός καπιταλισμός!
Από την άλλη, η αντίδραση και οι Άγγλοι, όχι μόνο δεν προχωρούσαν στον αφοπλισμό
και στη σύλληψη των δοσίλογων και των ταγματασφαλιτών, όπως είχαν υποσχεθεί,
αλλά αντίθετα τους εξόπλιζαν και τους προετοίμαζαν για την κρίσιμη στιγμή.
Η κατάσταση αυτή δεν μπορούσε να συνεχιστεί για πολύ. Όσο οι καπιταλιστές
ένοιωθαν ότι πατούσαν στα πόδια τους, τόσο περισσότερο αποθρασύνονταν. Ο Σκόμπυ
απαιτεί απ’ το ΕΑΜ άμεση παράδοση των όπλων. Στη 1 Δεκεμβρίου, το ΕΑΜ αποσύρει τους
υπουργούς του απ’ την κυβέρνηση, ταυτόχρονα όμως παίρνει απόφαση ν’ αποτραπεί
πάση θυσία κάθε σύγκρουση με τους «Συμμάχους». Στις 2 Δεκεμβρίου, ο ουρανός της
Αθήνας γεμίζει με προκηρύξεις που πετούν αγγλικά αεροπλάνα, και οι οποίες απειλούν
το ΕΑΜ. Στις 3 Δεκεμβρίου, οργανώνεται η μεγάλη διαδήλωση στο Σύνταγμα ενάντια
στην προκλητικότητα των Άγγλων και του Παπανδρέου. Η διαδήλωση είναι τεράστια. Είναι
όμως και άοπλη· παρ’ όλο που βούιζε ο τόπος ότι επρόκειτο να χτυπηθεί. Κι όμως.
Το ΚΚΕ έστειλε τον κόσμο του ως πρόβατα επί σφαγή.
Το στρατόπεδο της αντίδρασης δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Αφού
η ηγεσία του ΚΚΕ καθυστερούσε να τους δώσει την αφορμή για το τελικό
ξεκαθάρισμα, θα την έπαιρναν μόνοι τους. Η διαδήλωση χτυπήθηκε εντελώς
απρόκλητα, προσχεδιασμένα, επίμονα, με σκοπό να προκληθούν όσο το δυνατός
περισσότερα θύματα. Χωροφύλακες χτυπούν απ’ τις γωνίες. Άγγλοι έχουν στήσει
πολυβόλα και ρίχνουν κατά ριπάς. Απ’ τα μπαλκόνια της Μεγάλης Βρετανίας,
αστυνομικοί και ταγματασφαλίτες πυροβολούν. Πραγματικό μακελειό: σε λίγα λεπτά
28 νεκροί και 111 βαριά τραυματίες.
Η οργή κι η αγανάκτηση του αθηναϊκού λαού ξεχείλισε. Κηρύσσεται
γενική απεργία, και την επομένη, μυριάδες κόσμος κατεβαίνει απ’ τα εργατικά
προάστια, για νέα διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας και για τις κηδείες των
σκοτωμένων της πρώτης ημέρας. Η διαδήλωση χτυπιέται και πάλι: 3 νεκροί και πάνω
από 100 σοβαρά τραυματίες.
Επί έναν ολόκληρο μήνα, αμούστακα παιδιά και λίγοι εφεδρικοί
του ΕΛΑΣ, με ασήμαντο οπλισμό, παλεύουν ηρωικά ενάντια στα αγγλικά τανκς και
αεροπλάνα και τις φασιστικές συμμορίες. Την ίδια στιγμή, η ηγεσία του ΚΚΕ,
κρατάει μακριά απ’ την Αθήνα τον πάνοπλο και πανίσχυρο στρατό της, που ήταν
ακόμη εντελώς αλώβητος και με πολλαπλάσιες δυνάμεις απ’ αυτές των Άγγλων και
των ταγματασφαλιτών. Θα αρκούσε ένας οργανωμένος σχεδιασμός και μια εντολή για
να κατέβουν οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ απ’ τη Στερεά Ελλάδα και να καταλάβουν την
Αθήνα. Αυτό το σχέδιο και αυτή η εντολή δεν έφθασαν ποτέ. Γιατί; Η απάντηση
είναι απλή. Η ηγεσία του ΚΚΕ έκανε τον Δεκέμβρη όχι για να κερδίσει αλλά για να
ηττηθεί. Και έτσι να δικαιολογήσει την προδοσία της! Επρόκειτο για ένα
προμελετημένο, συνειδητό και φρικώδες αντεπαναστατικό έγκλημα. Πολλοί μίλησαν
για λάθος εκτιμήσεις, για λάθος υπολογισμό της δύναμης του αντιπάλου, γενικά
για λάθη… Αυτή η ερμηνεία είναι εντελώς εξοργιστική. Μια ηγεσία, που θέλει να
λέγεται κομμουνιστική, δεν είναι δυνατόν να παραδίδει στον αντίπαλο την εξουσία
που έχει στα χέρια της… από λάθος! Μια ηγεσία, που θέλει να λέγεται
κομμουνιστική, δεν είναι δυνατόν να υπολογίζει στις καλές διαθέσεις, στην
ειλικρίνεια και την τιμιότητα… των καπιταλιστών.
Όσο διήρκεσαν οι μάχες στην Αθήνα, οι σοβιετικές εφημερίδες
δεν έγραψαν ούτε μια λέξη! Επρόκειτο για την υλοποίηση της υπόσχεσης που είχε
δώσει ο Στάλιν στον Τσώρτσιλ. Τα μηνύματα που έφθαναν στην ηγεσία του ΚΚΕ ήταν
ξεκάθαρα: «Μην υπολογίζετε σε καμιά εξωτερική βοήθεια»!
Τον ίδιο ακριβώς μήνα που το ΚΚΕ ολοκλήρωνε την προδοσία του
μεγάλου λαϊκού αντιστασιακού κινήματος, ολοκλήρωνε και μια άλλη, εξίσου βρώμική
δουλειά: τη σφαγή των 100 Τροτσκιστών αλλά και αρκετών εκατοντάδων μελών του ΚΚΕ,
που διαφώνησαν με την προδοσία. Η σφαγή πραγματοποιήθηκε απ’ την ειδική ομάδα
πορωμένων σταλινικών που διέθετε η ηγεσία του ΚΚΕ γι’ αυτές τις δουλειές, την
ΟΠΛΑ, υπό τις άμεσες εντολές των Μπαρτζιώτα και Ιωαννίδη. Οι αναφορές που έφθασαν
πολύ σύντομα στον Στάλιν, έλεγαν με ικανοποίηση: «Εκκαθαρίσαμε 700 Τροτσκιστές».
Στην πραγματικότητα, οι δολοφονημένοι Τροτσκιστές ήταν περί τους 100, όλοι τους
στελέχη πρώτης γραμμής, με περγαμηνές πολύχρονης δράσης μέσα στο εργατικό
κίνημα. Οι υπόλοιποι 600 ήταν μέλη του ΚΚΕ, που τους βάφτισαν «τροτσκιστές» και
τους σκότωσαν, απλά και μόνο γιατί διαφώνησαν. Η σφαγή αυτή έγινε πολύ απλά
γιατί τα θύματα έλεγαν την αλήθεια. Μια αλήθεια που η ηγεσία του ΚΚΕ δεν ήθελε
με κανέναν τρόπο να φθάσει στις μάζες.
Στις 2 Φεβρουαρίου του 1945, η παράσταση «πολεμήσαμε αλλά
ηττηθήκαμε» έλαβε τέλος με τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Η ηγεσία του ΚΚΕ, αφού «έχασε»
τη μάχη της Αθήνας, στην πραγματικότητα χωρίς να τη δώσει ποτέ, δέχθηκε να
διαλύσει τον ΕΛΑΣ, που –επαναλαμβάνουμε- δεν είχε ρίξει ακόμη μια ντουφεκιά,
ήταν εντελώς άθικτος και μπορούσε ανά πάσα στιγμή να ριχθεί στη μάχη. Οι διαθέσεις
όμως της ηγεσίας του ΚΚΕ ήταν άλλες. Ακόμη και μετά απ’ όσα είχαν μεσολαβήσει,
επέμενε να πιστεύει ότι η προσήλωσή της στην αστικο-δημοκρατική ομαλότητα θα
επιβραβευόταν σύντομα, με νέα υπουργικά χαρτοφυλάκια ή με οποιοδήποτε παρόμοιο
τρόπο. Όμως, όταν τα όπλα του ΕΛΑΣ παραδόθηκαν, η αστική τάξη, ανακουφισμένη
πλέον, δεν είχε κανένα απολύτως λόγο να τους ανεχθεί. Έπαψαν να της είναι
χρήσιμοι. Η ηγεσία του ΚΚΕ έβγαλε τη θηλιά που για αρκετούς μήνες έσφιγγε το
λαιμό των καπιταλιστών. Και παρέδωσε το τεράστιο αριστερό λαϊκό κίνημα, εντελώς
ανυπεράσπιστο πια, στην εκδικητική μανία της αστικής τάξης και των εγκληματικών
οργάνων της. Και η εκδίκηση ήταν τρομακτική.
Από τη σύνταξη