(αποσπάσματα)
1ο μέρος
·
Όλα
τα μέλη του πολιτικού γραφείου του κόμματος των Μπολσεβίκων της εποχής του
Λένιν –εκτός του ίδιου του Λένιν που πέθανε νωρίς, το 1924- κατηγορήθηκαν από
τον Στάλιν σαν προδότες και εκτελέστηκαν.
·
Από
τα μέλη της κεντρικής επιτροπής των Μπολσεβίκων, που διηύθυνε την επανάσταση
του 1917: Εκτός από λίγους, όπως ο Λένιν και έξι άλλοι που πέθαναν νωρίς, από
τους υπόλοιπους που ήταν και οι πολλοί, άλλοι εκτελέστηκαν σαν προδότες, άλλοι
πρόλαβαν και αυτοκτόνησαν, άλλων εξαφανίστηκε κάθε ίχνος τους, και έμεινε
ζωντανός μόνο ένας. Ο εκτελεστής-δολοφόνος Στάλιν…
·
Όταν
ή κάστα των προνομιούχων γραφειοκρατών νόμισε ότι συνέτριψε εντελώς την
αντιπολίτευση του Τρότσκυ, και ότι εδραιώθηκε πάνω στο κόμμα των Μπολσεβίκων
και στον Ρωσικό λαό, ο Στάλιν οργάνωσε το 1934 το 17ο Συνέδριο του κόμματος που
το ονόμασε «Συνέδριο των Νικητών».
Από τα 139 όμως, τακτικά και
αναπληρωματικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος που εξέλεξε αυτό το
συνέδριο, έως το 1938 –δηλαδή σε 4 χρόνια- είχαν εκτελεστεί σαν προδότες τα 98
μέλη. Και από τους 1.966 συνέδρους του 17ου Συνεδρίου, στο ίδιο χρονικό
διάστημα εκτελέστηκαν σαν προδότες οι 1.108. (Στοιχεία από τη μυστική έκθεση
του 20ού Συνεδρίου καθώς και εκλεγμένους κεντρικούς επιτρόπους, που δεν
εκτελέστηκαν, η συντριπτική πλειοψηφία πέθαναν εξόριστοι σαν προδότες στους
παγετώνες της Σιβηρίας…
·
Ποια
ήταν όμως η λογική και το κίνητρο της δικτατορίας και των εγκλημάτων της
προνομιούχου σταλινικής γραφειοκρατίας; Η διαφύλαξη και η επέκταση των
προνομίων της…
Από τη σύνταξη
ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ
Από τον πρόλογο
Ας
θυμίσουμε, γι’ άλλη μια φορά, ότι όλα τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου στον καιρό
του Λένιν -εκτός μόνο από το Στάλιν- φιγουράρουν επικεφαλής του καταλόγου των
προδοτών. Ανάμεσά τους εκείνος που διηύθυνε την άμυνα στον εμφύλιο πόλεμο, δυο
παλιοί ηγήτορες της Κομμουνιστικής Διεθνούς, ένας πρώην πρόεδρος του Συμβουλίου
της Άμυνας και της Εργασίας, ένας παλιός ηγέτης των σοβιετικών συνδικάτων.
Ακολουθούν πολλά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και της Κυβέρνησης. Ο πραγματικός
υπεύθυνος της βαριάς βιομηχανίας, Πιατάκοβ, ήταν φαίνεται επικεφαλής του
σαμποτάζ. Ο αναπληρωτής του Επίτροπου του λαού στις Μεταφορές, Λίβσχιτς, ήταν
λέει πράκτορας της Ιαπωνίας και οργανωτής εκτροχιάσεων. Ο ανώτατος διοικητής
των υπηρεσιών της Ασφαλείας, Γιάγκοντα, ήταν λένε γκάγκστερ και προδότης. Ο
αναπληρωτής του Επίτροπου του Λαού των Εξωτερικών, Σοκόλνικοβ, ένας πράκτορας
των Γερμανο-Ιαπώνων, το ίδιο και ο ξακουστός δημοσιογράφος του καθεστώτος,
Ράντεκ. Κι όχι μόνο αυτοί: ολόκληρη η ανώτατη διοίκηση του στρατού ήταν στην
υπηρεσία του εχθρού. Ο στρατάρχης Τουχατσέβσκι, που τελευταία είχε σταλεί στην
Αγγλία και στη Γαλλία για να ενημερωθεί στη στρατιωτική τεχνική των φιλικών
χωρών, πούλησε στη Γερμανία τα μυστικά… Ο πολιτικός διοικητής του στρατού
Γκαμάρνικ ήταν προδότης. Οι εκπρόσωποι του γαλλικού, αγγλικού και
τσεχοσλοβακικού στρατού συγχάρηκαν τελευταία το στρατηγό Γιακίρ για την καλή
οργάνωση των γυμνασίων της Ουκρανίας. Αυτός ο Γιακίρ προετοίμαζε την κατάκτηση
της Ουκρανίας από το Χίτλερ. Ο στρατηγός Ουμπόρεβιτς, επιφορτισμένος με την
άμυνα των δυτικών συνόρων, προετοιμαζόταν να παραδώσει τη Λευκορωσία στον
εχθρό. Δυο παλιοί διοικητές της Στρατιωτικής Ακαδημίας, οι στρατηγοί Έιντεμαν
και Κορκ, μεγάλοι στρατηλάτες του εμφύλιου πολέμου, διαπαιδαγωγούσαν τους
μαθητές τους για την ήττα και όχι για τη νίκη. Κατά δεκάδες ανώτεροι
αξιωματικοί, λιγότερο γνωστοί, μα όχι λιγότερο σπουδαίοι, κατηγορήθηκαν για
προδοσία. Όλοι αυτοί οι καταστροφείς, σαμποταριστές, γκάγκστερς, κατάσκοποι,
εξακολουθούσαν χρόνια το ολέθριο έργο τους. μα αν οι Γιάγκοντα, οι Πιατάκοβ, οι
Σοκόλνικοβ, οι Τουχατσέβσκι και τόσοι άλλοι ήτανε κατάσκοποι, τι αξίζουν οι
Στάλιν, οι Βοροσίλοβ και οι άλλοι «αρχηγοί»; Τι αξίζουν οι εκκλήσεις για
επαγρύπνηση από ένα Πολιτικό Γραφείο που αποκαλύφθηκε τόσο τυφλό και τόσο
ηλίθιο;
Από
την τελευταία «εκκαθάρισή» του το καθεστώς βγήκε τόσο ανυπόληπτο ώστε ο
παγκόσμιος τύπος αναρωτιόταν με σοβαρότητα αν ο Στάλιν δεν είχε τρελαθεί.
Υπόθεση πάρα πολύ απλοϊκή! Είχαν αρχικά τη γνώμη ότι ο Στάλιν χρωστούσε τη νίκη
του στην εξαιρετική του διάνοια. Όταν έπειτα οι αντανακλαστικές κινήσεις της
γραφειοκρατίας γίνονται σπασμωδικές οι χτεσινοί θαυμαστές αναρωτιούνται αν ο
αρχηγός δεν έχασε τα λογικά του. Και οι δύο κρίσεις είναι το ίδιο σφαλερές. Ο
Στάλιν δεν είναι κανένας «μεγαλοφυής». Με την καθαυτό σημασία της λέξης, δεν
είναι καν έξυπνος, αν εννοούμε εξυπνάδα την ικανότητα να αγκαλιάζει κανείς τα
φαινόμενα στη συνάφειά τους και στο ξετύλιγμά τους. Μα δεν είναι ούτε τρελός.
Το κύμα του Θερμιδόρ τον έφερε στην κορυφή του. Θάρρεψε πως η πηγή της δύναμής
του ήταν μέσα του. Η κάστα των τυχάρπαστων που είχε διαλαλήσει τη μεγαλοφυΐα
του, γρήγορα διαφθάρηκε και εξαχρειώθηκε. Η χώρα της Οκτωβριανής Επανάστασης
αξιώνει ένα άλλο καθεστώς. Η κατάσταση της διευθύνουσας φατρίας δεν της
επιτρέπει πια μια ορθολογιστική πολιτική. Η τρέλα δεν είναι στον Στάλιν, είναι
στο καθεστώς που εξάντλησε τις δυνατότητές του. Αυτή η εξήγηση δεν συνεπάγεται
ωστόσο ούτε σκιά ηθικής δικαίωσης υπέρ του Στάλιν. Ο Στάλιν θα εγκαταλείψει τη
σκηνή σαν ένα από τα πιο στιγματισμένα πρόσωπα της Ιστορίας.
Αυτό
τα βιβλίο γράφτηκε κομματιαστά σε διάφορες περιστάσεις. Έπρεπε πρώτα πρώτα να
δώσουμε μια απάντηση στη δίκη Ζηνόβιεφ-Κάμενεφ (Αύγουστος 1936). Ο περιορισμός
του συγγραφέα στη Νορβηγία εμπόδισε τη συνέχιση του έργου του. Δεν μπόρεσα να
ξαναπιάσω το χειρόγραφό μου παρά πάνω σ’ ένα πετρελαιοφόρο καθώς διέσχιζα τον
Ατλαντικό. Μόλις είχα αρχίσει να βάζω τάξη στα χαρτιά μου στη φιλόξενη γη του
Μεξικού, όταν αναγγέλθηκε η δίκη Πιατάκοβ-Ράντεκ, που απαιτούσε ξεχωριστή
ανάλυση. Ενώ καταπιανόμουνα με την κριτική σχετικά με τις μοσχοβίτικες απάτες,
χρειάστηκε να μαζέψω υλικό για τη δικαστική έρευνα που οργανώθηκε από την επιτροπή
της Νέας Υόρκης, η οποία είχε αναλάβει την υπεράσπισή μου. Ένα σημαντικό μέρος
αυτού του βιβλίου πήρε τη μορφή ενός λόγου που εκφωνήθηκε μπροστά στην επιτροπή
έρευνας που ήρθε τον περασμένο Απρίλη από τη Νέα Υόρκη στο Μεξικό για να
ακούσει τις εξηγήσεις μου. Τέλος, τη στιγμή που παρέδιδα τα χειρόγραφά μου
στους εκδότες, τα πρακτορεία ανάγγειλαν τη σύλληψη και την εκτέλεση οκτώ
στρατηγών από τους πιο ονομαστούς του Κόκκινου Στρατού. Η αρχιτεκτονική του
βιβλίου ανταποκρίνεται έτσι στην πορεία των γεγονότων. Προσθέτω ότι γράφοντας
αυτές τις σελίδες είχα πολλές φορές την ευκαιρία να αντιληφθώ τη φτώχεια του
λεξιλογίου μας και της κλίμακας των αισθημάτων που διαθέτουμε μπροστά στην
τερατωδία των εγκλημάτων που συντελούνται τώρα στη Μόσχα.
Λ.
ΤΡΟΤΣΚΥ
Κογιοακάν,
5 Ιουλίου 1937
Παραμονές
της δεύτερης δίκης
21
Ιανουαρίου – Κογιοακάν. Στις 19 Ιανουαρίου, το πρακτορείο Τας ανάγγειλε για τις
23, την έναρξη μιας καινούργιας δίκης «τροτσκιστών» (Ράντεκ, Πιατάκοβ και
άλλοι…).
Η
καινούργια δίκη φαίνεται πως πρέπει να λύσει ακόμα ένα πρόβλημα. Η
«τροτσκιστική τρομοκρατία», σύμφωνα με τη δίκη των Δεκάξι, πρωταρχίζει από τα
1932, πράγμα που κάνει απρόσιτους στο δήμιο τους τροτσκιστές που βρίσκονται στη
φυλακή από 1928. Πάω να πιστέψω πως θα υποχρεώσουν τους κατηγορούμενους της
τωρινής δίκης να ομολογήσουν εγκλήματα ή εγκληματικά σχέδια που ανάγονται στην
εποχή όπου δεν είχαν ακόμα αποκηρύξει τις ιδέες τους. Σ’ αυτή την περίπτωση
εκατοντάδες παλιοί αντιπολιτευόμενοι θα πέσουν αυτόματα κάτω από τα πιστόλια.
Μα
μπορεί να παραδεχτεί κανείς ότι ο Ράντεκ, ο Πιατάκοβ, ο Σοκόλνικοβ, ο
Σερεμπριάκοβ –και άλλοι- θα μπουν στο δρόμο των ομολογιών ύστερα από την
τραγική πείρα των Δεκάξι; Ο Ζηνόβιεφ κι ο Κάμενεφ είχαν μια ελπίδα σωτηρίας.
Τους ξεγέλασαν. Πλήρωσαν με το φυσικό τους θάνατο ομολογίες που σήμαιναν το
ηθικό τους τέλος. Ο Ράντεκ και οι συγκατηγορούμενοί του δεν το έχουν καταλάβει
αυτό το μάθημα; Θα το μάθουμε τις μέρες που έρχονται. Ωστόσο θα ήταν πλάνη να
πιστέψουμε πως αυτά τα καινούργια θύματα έχουν να διαλέξουν. Ύστερα από
πολύμηνη ιερή εξέταση, αυτοί οι άνθρωποι βλέπουν αργά, αδυσώπητα, το θάνατο να
απλώνεται πάνω τους. όσοι αρνούνται να ομολογήσουν αυτό που τους υπαγορεύουν,
τουφεκίζονται χωρίς δίκη. Στο Ράντεκ, στον Πιατάκοβ, στους άλλους αφήνουν τη
σκιά μιας ελπίδας. –Μα τουφεκίσατε το Ζηνόβιεφ και τον Κάμενεφ. –Ναι, τους
τουφεκίσαμε γιατί αυτό ήταν αναγκαίο, γιατί ήταν κρυφοί εχθροί, γιατί αρνήθηκαν
να ομολογήσουν τις σχέσεις τους με τη Γκεστάπο, γιατί… κ.λπ. Αντίθετα δεν
έχουμε ανάγκη να τουφεκίσουμε εσάς. Εσείς πρέπει να μας βοηθήσετε να
ξεκαθαρίσουμε για πάντα την αντιπολίτευση και να εκθέσουμε τον Τρότσκυ. Αυτή η
υπηρεσία θα σας χαρίσει τη ζωή. θα σας δώσουμε ακόμα και δουλειά σε λίγο καιρό…
κ.λπ. Βέβαια, ύστερα από ότι έγινε, ούτε ο Ράντεκ, ούτε ο Πιατάκοβ μπορούν να
δώσουν μεγάλη πίστη σε παρόμοιες υποσχέσεις. Είναι στριμωγμένοι ανάμεσα σ’ ένα
θάνατο αναπόφευκτο και βέβαιο και… ένα θάνατο καμουφλαρισμένο με κάποιες
λάμψεις ελπίδας. Σε μια τέτοια περίπτωση οι άνθρωποι, προπαντός οι
κατατρεγμένοι, οι βασανισμένοι, οι ταπεινωμένοι, οι εξαντλημένοι κλίνουν προς
την ελπιδοφόρα λάμψη…