 |
Μια πιθανή εικόνα από τη μελλοντική Ήπειρο, αν προχωρήσει
η εξόρυξη πετρελαίου
|
Στην Ήπειρο έχουν ήδη ξεκινήσει οι σεισμικές έρευνες –και
έπονται οι γεωτρήσεις– για την ανεύρεση και εξόρυξη πετρελαίου. Ιδιωτικό
κεφάλαιο, κυβέρνηση και τοπική αυτοδιοίκηση προχωρούν σε ένα πραγματικό περιβαλλοντικό έγκλημα.
Στην Ήπειρο υπάρχουν 27 περιοχές «Natura 2000», 2
Εθνικοί Δρυμοί, 3 Εθνικά Πάρκα, 1 Περιοχή Ramsar, 40 καταφύγια
άγριας ζωής, 5 σημαντικοί ποταμοί, η λίμνη των Ιωαννίνων και μια σειρά μικρότερες
λίμνες, καθώς και ένας από τους πιο πλούσιους υπόγειους υδροφορείς. Και αυτό το έγκλημα έχει σχεδιαστεί ερήμην των
κατοίκων, οι οποίοι βρίσκονται σε
πλήρη άγνοια για το τι πρόκειται να ακολουθήσει.
Είμαστε αρνητές της ανάπτυξης και ειδικά σε μια περιοχή
που μαστίζεται από ανεργία και εγκατάλειψη; Είναι η εξόρυξη υδρογονανθράκων
πραγματική ανάπτυξη για την περιοχή; Για να απαντήσει κανείς σε αυτά τα
ερωτήματα θα πρέπει να δει τι συμβαίνει στην Ήπειρο. Τα στοιχεία για τις έρευνες είναι αποκαλυπτικά και
συγκλονιστικά. Οι περιοχές στις οποίες θα γίνουν έρευνες είναι: Δωδώνη, Ζίτσα,
Ζαγόρι, Πωγώνι, Σούλι, Ηγουμενίτσα κ.λπ. Θα
γίνουν 11.500 «ερευνητικές γεωτρήσεις», για τις οποίες θα απαιτηθεί «καθαρισμός»
της περιοχής από δέντρα και κάθε άλλου είδους βλάστηση. Επίσης, άνοιγμα
δρόμων σε απάτητα μέρη και ελικοδρόμια για τα ελικόπτερα που θα πετούν για
μεταφορά υλικών. Αυτά και πολλά άλλα στο
στάδιο της έρευνας μόνο. Δηλαδή, περιοχές που έχουν ανεπτυγμένο πρωτογενή
τομέα, καλλιέργειες, κτηνοτροφία, αμπέλια, δασικό πλούτο, αρχαιολογικό,
πολιτιστικό και τουριστικό ενδιαφέρον θα
πληγούν ανεπανόρθωτα. Όπως και κάθε αναγκαία προοπτική παραγωγικής
ανασυγκρότησης, που εκ των πραγμάτων θα
πρέπει να βασιστεί στους φυσικούς πόρους της περιοχής.
Είναι σαφές πως, παρά τη ρητορική περί οφέλους για την
τοπική κοινωνία, οι μόνοι κερδισμένοι θα
είναι η κοινοπραξία Energean Oil and Gas-Repsol και οι διάφοροι, θεσμικοί ή μη, εμπλεκόμενοι. Να σκεφτεί
κανείς ότι το «μέρισμα» για την τοπική κοινωνία θα είναι ένα 5% επί των κερδών
της εταιρείας, που καταλαβαίνουμε τι θα δηλώνει χωρίς έλεγχο από το κράτος. Οι
νέες θέσεις εργασίας που υπόσχονται είναι το δόλωμα. Για τις πρόσκαιρες θέσεις
εργασίας που θα δημιουργηθούν, πόσα χωράφια θα ρημαχτούν, πόσα κοπάδια θα
αφανιστούν, τι θα απομείνει στην Ήπειρο;
Η συγκεκριμένη σύμβαση,
όπως φαίνεται από τη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που εκπονήθηκε
από ομάδα καθηγητών του Πολυτεχνείου, πλήττει τα συμφέροντα της Ηπείρου και των
Ηπειρωτών, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των κατοίκων, για το φυσικό,
ιστορικό και πολιτιστικό περιβάλλον, και οδηγεί
τις ήδη υπάρχουσες δραστηριότητες σε εξαφάνιση.
Προκύπτει, επίσης, σοβαρός
κίνδυνος για πρόκληση ατυχήματος, ειδικά
αν η εξόρυξη γίνει με τη μέθοδο fracking, για την οποία δεν υπάρχει νομοθεσία απαγόρευσης στην Ελλάδα.
Παρ’ όλες τις διαβεβαιώσεις της
κοινοπραξίας ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί, έχουμε λόγους να αμφιβάλλουμε. Υπάρχει
ο κίνδυνος απελευθέρωσης στην ατμόσφαιρα υδρόθειου, το οποίο είναι ένα
δηλητηριώδες, διαβρωτικό, εύφλεκτο και εκρηκτικό αέριο. Ο κίνδυνος πρόκλησης
πυρκαγιάς από τις εκρήξεις αυτού του αερίου –σε συνδυασμό με την ύπαρξη πυκνής
βλάστησης– είναι μεγάλος. Υπάρχει,
επίσης, ο κίνδυνος μόλυνσης των υπόγειων υδάτων, που αποτελούν τον μεγαλύτερο
πλούτο της Ηπείρου, όπως και των πιθανών κατολισθήσεων στην ήδη «φορτωμένη» από
σεισμική δραστηριότητα περιοχή.
Η Ήπειρος έχει όλες τις προϋποθέσεις για μια άλλη ανάπτυξη, με εθνικό σχεδιασμό,
προς όφελος των Ηπειρωτών και όχι των πολυεθνικών εταιρειών. Μια ανάπτυξη που
θα λαμβάνει υπόψη τα υπάρχοντα χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα της περιοχής,
τον φυσικό και πολιτιστικό της πλούτο, τον πρωτογενή τομέα, τη διαχείριση των δασικών
πόρων, τη μεταποίηση, τα νερά, τη μουσική παράδοση, τον ήπιο τουρισμό. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας
πρέπει να πατάει στις πραγματικές ανάγκες και την ενεργό συμμετοχή του ίδιου του
λαού και όχι σε «αρπαχτές» ιδιωτικών κεφαλαίων, ερήμην των κατοίκων και εις
βάρος του περιβάλλοντος.
Ματίνα Χελιδώνη
