Χάος στα αεροδρόμια και καπιταλιστικές αντιφάσεις

 

Αυτή η κατάσταση επικρατεί στα περισσότερα ευρωπαϊκά 
αεροδρόμια. Άλλη μια επιτυχία της... ελεύθερης αγοράς

Η κατάσταση που επικρατεί αυτή την περίοδο στα περισσότερα αεροδρόμια της Ευρώπης, με τις πολύωρες καθυστερήσεις ή και ακυρώσεις πτήσεων εν μέσω τουριστικής περιόδου, είναι χαρακτηριστική της αναρχίας του καπιταλιστικού συστήματος. Μιας αναρχίας που ειδικά σήμερα παίρνει διαστάσεις ιστορικού αδιεξόδου.

Ο τομέας των αεροπορικών συγκοινωνιών γνώρισε μια εκρηκτική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες. Με το σπάσιμο του μονοπωλίου των «εθνικών αερομεταφορέων», την είσοδο στην εν λόγω αγορά πολλών εταιρειών χαμηλού κόστους, τη ραγδαία άνοδο των περιφερειακών αεροπορικών αγορών (αραβικές χώρες, Κίνα, Τουρκία, νοτιο-ανατολική Ασία), τη βελτίωση της τεχνολογίας αλλά και τη μείωση του εργατικού κόστους, τα δρομολόγια παγκοσμίως αυξήθηκαν γεωμετρικά. Το αποτέλεσμα ήταν τα εισιτήρια να φτηνύνουν πολύ. Όσον αφορά τη χώρα μας, για παράδειγμα, έφτασε να συμφέρει περισσότερο ένα ταξιδάκι στο Λονδίνο παρά να πας στο χωριό σου με ΙΧ. 

Κάθε ανάπτυξη μέσα στον καπιταλισμό, όμως, έχει αντιφατικά χαρακτηριστικά, γιατί είναι άναρχη και απολύτως υποταγμένη στο κέρδος, οπότε γρήγορα γίνεται «φούσκα». Ο ανταγωνισμός στον κλάδο έγινε πολύ σκληρός, τα αεροδρόμια εκμεταλλεύθηκαν την κατάσταση και ανέβασαν πολύ τα κόστη για τις εταιρείες, ενώ οι παλιές αεροπορικές εταιρείες, ιδίως των μικρομεσαίων χωρών, δεν άντεξαν. Στο μεταξύ, ακόμα και αστοί πολιτικοί άρχισαν να διαμαρτύρονται ότι είναι παράλογη σπατάλη πόρων και ζημιά για το περιβάλλον να παίρνεις αεροπλάνο για να ταξιδέψεις σε μια πόλη στην οποία θα έφτανες σε δυο ώρες με το τραίνο.

Με τα λοκντάουν, λοιπόν, τα αεροπορικά ταξίδια σταμάτησαν και απολύθηκε μαζικά προσωπικό – παρότι οι αεροπορικές εταιρείες και τα αεροδρόμια πήραν παχυλές επιδοτήσεις από τα κράτη. Τώρα ψάχνουν προσωπικό και δεν βρίσκουν, ή και να βρουν, δεν προλαβαίνουν να το εκπαιδεύσουν. «Κρεμάνε» διαρκώς τους επιβάτες και χάνουν σε αξιοπιστία. Τα αποτελέσματα, από την άποψη των χρεωκοπιών, θα τα δούμε σε λίγο.

Το αεροπορικό «θαύμα» είχε χτιστεί πάνω σε εργαζόμενους «ελαστικούς», υποαμειβόμενους, συχνά ενοικιαζόμενους και υπό καθεστώς μόνιμης εντατικοποίησης. Τώρα οι εργαζόμενοι προτιμούν να αναζητήσουν εργασία σε κάποιον πιο ασφαλή τομέα παρά να ξαναγυρίσουν σε αυτές τις συνθήκες εργασίας. Τιμωρούν, ουσιαστικά, τα ανάλγητα αφεντικά τους με αυτόν τον τρόπο. Αλλά και οι απεργίες στον κλάδο αυξάνονται. Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να ξεφύγει από τις αντιφάσεις του.

 

Πάρις Δάγλας