Τρίτη 25 Ιουνίου 2024

«Κάρτα σίτισης» Μια νέα παγίδα για τους εργαζόμενους


 

Χαρακτηριστική διαφήμιση εταιρείας-μεσάζοντα για τις 
κάρτες σίτισης. Αυτή η δήθεν έξτρα αμοιβή, που σε
πάρα πολλές περιπτώσεις υποκαθιστά χρήματα που 
δικαιούται ο εργαζόμενος, τείνει να εξελιχθεί σε μάστιγα...
Τι είναι λοιπόν αυτή η μυστήρια κάρτα που πήρε τη σκυτάλη από τα κουπόνια που βλέπαμε στα σούπερ μάρκετ ή σε εστιατόρια; Είναι μια κάρτα των 120 ευρώ για 12 μήνες ή 130 ευρώ για 11 μήνες, που με αυτή μπορείς να αγοράσεις τρόφιμα. Επίσης μπορείς να δειπνήσεις σε συμβεβλημένα εστιατόρια. Είναι λοιπόν κάτι σαν ένα ημερήσιο σιτηρέσιο. Επίσης υπάρχει και μια πιο σπάνια κάρτα, των 300 ευρώ, που με αυτή μπορείς να αγοράσεις πολύ περισσότερα πράγματα.

Τα κουπόνια αυτά, και τώρα πλέον κάρτες, τα παρέχει ο εργοδότης ως έξτρα αμοιβή υποτίθεται. Δήθεν για να σε ανταμείψει. Αυτό το ποσό, για κάθε εργαζόμενο, εκπίπτει από την εφορία του εργοδότη. Συνεπώς πληρώνει λιγότερο φόρο. Έτσι το κράτος δίνει μια έξτρα δυνατότητα στον εργοδότη να φανεί «καλός» στους εργαζόμενους. Στην πράξη, κατά πολύ μεγάλο ποσοστό, είναι ένα μέσο συναλλαγής ανάμεσα στην εργοδοσία και τον εργαζόμενο. «Σου δίνω την κάρτα και δεν θα σου δίνω υπερωρίες, βοήθα και εσύ την επιχείρηση». Ή με την κάρτα αυτή «πατσίσαμε αυτήν την αύξηση που είχαμε συμφωνήσει. Και εσύ παίρνεις την αύξηση και εγώ διευκολύνομαι». 

Έχουν βέβαια εμφανιστεί και τραγελαφικά, όπως μας κατήγγειλαν. Εργοδότες βγάζουν τέτοιες κάρτες και δεν τις δίνουν στους εργαζόμενους, αλλά τις καταναλώνουν οι ίδιοι! 

Έτσι, έχοντας τη βοήθεια τετραπέρατων λογιστών, ο εργοδότης συνάπτει με τον εργαζόμενο μια νέα ατιμία, πάντα «με την ελεύθερη βούληση του εργαζόμενου»… Εκτός του οικονομικού συμφέροντος, ο εργοδότης έχει συμφέρον να μας μπλέξει και ιδεολογικά με μια συναλλαγή κατά του κράτους... «Έλα να τα βρούμε εμείς οι δύο και άσε το κράτος στην άκρη».

Αλλά ποια «ελεύθερη βούληση»; Ο έχων τα χρήματα από τη μια πλευρά και ο μισθωτός σκλάβος απέναντι, που πρέπει να εργαστεί για να ζήσει… Η «ελεύθερη βούληση» του εργαζόμενου τον οδηγεί στο να μην υπολογίζεται αυτό το ποσό σαν συντάξιμο. Επίσης δεν είναι κάτι που κατοχυρώνεται στο διηνεκές. Αύριο σταματά και δεν υπάρχει διεκδίκηση για αυτό. Στην απόλυση δεν προσμετράται.

Οι εταιρείες που διακινούν τις κάρτες αυτές έχουν στην ατζέντα τους μερικές χιλιάδες καταστήματα εστίασης και λιανικής πώλησης. Πάνε όμως και εκβιάζουν ζητώντας επιστροφή από τον τζίρο των καρτών. Πολλά μικρομάγαζα βγαίνουν από τη λίστα αρνούμενα τον εκβιασμό. Έτσι μένουν πάντα στον αφρό τα μεγάλα σούπερ μάρκετ και τα εστιατόρια που είναι μαζικής κατανάλωσης.

Το θέμα των καρτών αυτών έχει προχωρήσει. Αν δεν το έχουμε αντιληφθεί, είναι γιατί υπάρχει μια ντροπή, μια συστολή εκ μέρους του εργαζόμενου να το συζητήσει. Είναι εξάλλου και νέο θέμα. Μπήκε ως δήθεν σιτηρέσιο και, όπως όλα στη χώρα αυτή, πήρε ανεξέλεγκτη μορφή. Η καθαρότητα του μισθού υποσκάπτεται με τις κάρτες αυτές. Το μέλλον κάθε εργαζόμενου όσον αφορά την αποζημίωση απόλυσης, τη σύνταξη, τα επιδόματα υποσκάπτεται. 

Δεν είναι πλέον ατομικό ζήτημα. Κάθε ντροπή πρέπει να εξαφανιστεί. Να συζητούν οι συνάδελφοι μεταξύ τους. Τα σωματεία πρέπει να αγωνιστούν ενάντια στη σύγχρονη αυτή λαίλαπα. Τα σωματεία είναι βέβαια σήμερα αδύναμα, αλλά πρέπει και αυτά να μιλήσουν, να καταγγείλουν. Η ενότητα με τους μικρούς ιδιοκτήτες εστίασης και πώλησης τροφίμων πρέπει επίσης να δυναμώσει. Είμαστε θύματα μεγάλων τραστ που εφαρμόζουν πρωτοφανή συγκεντροποίηση.

 

Αριστείδης Λάμπρου