Κυριακή 28 Μαΐου 2023

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΟΥΧΗΣ (1931-2010) Πολιτικές θέσεις και προγνώσεις

Στις 4 Ιουνίου συμπληρώνονται 13 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου Κομμουνιστή-Τροτσκιστή επαναστάτη και εργατικού ηγέτη Γιάννη-Βλαδίμηρου Βερούχη. Του αγαπημένου συντρόφου και δασκάλου μας, που η απουσία του, ειδικά σε αυτή την τόσο κρίσιμη περίοδο για την ελληνική εργατική τάξη, για το εργατικό μας κίνημα, είναι περισσότερο αισθητή από ποτέ. Δημοσιεύουμε εδώ ένα «απάνθισμα» πολιτικών του θέσεων και προγνώσεων που διατυπώθηκαν μέσα από τις στήλες της Σοσιαλιστικής Προοπτικής μας. Και μόνο από αυτά του τα λόγια, παίρνει κανείς μια ιδέα του τι αντιπροσώπευε ο Γιάννης Βερούχης σε συσσωρευμένες εμπειρίες, γνώσεις, αγωνιστικές και πολιτικές κατακτήσεις μέσα στο ελληνικό επαναστατικό και εργατικό κίνημα. 

 

Για τις μάζες και τις προϋποθέσεις της αφύπνισής τους

Να μάθουμε να μην μυθοποιούμε τις μάζες των εκμεταλλευομένων επειδή είναι ο φορέας της κοινωνικής αλλαγής. Να μην βλέπουμε τις μάζες όπως εμείς θέλουμε να είναι, αλλά όπως αυτές είναι ιστορικά διαμορφωμένες. […] Ο σημερινός άνθρωπος είναι προϊόν μιας καταπιεστικής διαπαιδαγώγησης –φόβου, ανασφάλειας, και ψυχικής υποταγής– αιώνων και χιλιετηρίδων, και διαθέτει μια δέσμια ψυχή. Που μόνο η κοσμογονία μιας πραγματικής κομμουνιστικής κοινωνίας μπορεί να την απελευθερώσει, και να γεννηθεί ο νέος ελεύθερος κομμουνιστικός άνθρωπος. Στην κοινωνία μας το άτομο είναι αδύναμο μπροστά στους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς του ψεύδους. […] Οι μάζες διδάσκονται δύσκολα και ξεχνάνε εύκολα. […] Επίσης το αρχικό βασικό κίνητρο της αφύπνισης και εξέγερσης των μαζών δεν είναι η κατανόηση της αναγκαιότητας της κοινωνικής αλλαγής. Η πολιτική αφύπνιση από την νάρκη αρχίζει όταν την πικρή ζωή που τους επιβάλλει το καθεστώς δεν μπορούνε πλέον να την αντέξουν. Γι’ αυτό και οι μάζες αφυπνίζονται κατά πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα. Και αυτή η αφύπνιση των μαζών έχει μικρή διάρκεια. […] Για όλους αυτούς τους λόγους, το κεντρικό καθήκον των επαναστατών μαρξιστών σε κάθε χρονική περίοδο είναι να προετοιμάζονται οργανωμένα για την επόμενη αφύπνιση των προλεταριακών μαζών. Γι’ αυτό πρέπει να σκοπεύουν μακριά, και να δουλεύουν με καρτερικότητα και ακατάπαυστα, ώστε να έχουν συγκροτήσει το ηγετικό επαναστατικό κόμμα του προλεταριάτου πριν από την επόμενη κοινωνική παλίρροια της αφύπνισης και εξέγερσης των σύγχρονων δούλων του κεφαλαίου.

 

Για την αρπαγή των σπιτιών του ελληνικού λαού από τις τράπεζες 

Οι τράπεζες είναι οι επιχειρήσεις με τα πλέον μυθώδη κέρδη, που οφείλονται στη ληστεία των επιτοκίων τους. Η ληστεία όμως των τραπεζιτών παίρνει και διάφορες άλλες εγκληματικές μορφές. Διότι οι τράπεζες δανειοδοτούν με την ίδια ευκολία και αυτούς που μπορούν να εξοφλήσουν το δάνειό τους, αλλά και αυτούς που δεν μπορούν: Σκοπεύοντας στην κατάσχεση της εγγύησης του δανειζόμενου, που είναι κάποιο ακίνητο, το αυτοκίνητό του ή το ίδιο του το σπίτι. Οι κατασχέσεις γίνονται από «θυγατρικές» εταιρείες των τραπεζών και ακολουθούν στημένοι πλειστηριασμοί –χωρίς την παρουσία κρατικών εκπροσώπων–, όπου τα προσυνεννοημένα «κοράκια» αποτελειώνουν το θύμα. Πάρα πολλά θύματα των τραπεζιτών έχασαν το σπίτι τους για μηδαμινά χρέη.

Αυτή η τερατώδης σκευωρία που καταλήγει στη μυθώδη και αυθαίρετη αποθησαύριση μιας χούφτας ληστών τραπεζιτών από τη μία, και μια απέραντη δυστυχία ενός μεγάλου μέρους του ελληνικού λαού από την άλλη, πρέπει να εκλείψει με την άμεση εφαρμογή τριών μέτρων. Πρώτον: Να καταργηθεί η τεράστια διαφορά μεταξύ των επιτοκίων καταθέσεων και των επιτοκίων χορηγήσεων, και να περιοριστεί η διαφορά στο διπλάσιο. Δηλαδή για επιτόκια καταθέσεων 1,4% να μην επιτρέπεται επιτόκιο χορήγησης δανείου άνω του 2,8%. Και με αυτά όμως τα επιτόκια των τραπεζιτών τα κέρδη τους θα είναι και πάλι μεγάλα. Δεύτερον: Να παγώσουν αμέσως όλοι οι λογαριασμοί, και να υπολογιστούν όλα τα ανεξόφλητα δάνεια με τα νέα επιτόκια. Και τρίτον: Να ακυρωθούν όλες οι κατασχέσεις της τελευταίας δεκαετίας, και να επιστραφούν όλες οι ουσιαστικά κλεμμένες περιουσίες.

Πώς μπορεί να γίνει; […] Όλα τα θύματα των τραπεζιτών, ανεξάρτητα της οποιασδήποτε άλλης διαφοράς τους, πρέπει να αρχίσουν τις συνεννοήσεις, κατά επάγγελμα, γειτονιά, συνοικία, και να μπουν σε μια διαδικασία αγώνα. Αρχικά με διαμαρτυρίες, τοιχοκολλήσεις, προκηρύξεις, και μετά με συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, και τελικά να περικυκλώσουν τα ληστρικά άντρα των τραπεζών, και να ασκήσουν τις απαιτούμενες πιέσεις.

Σημ. της σύνταξης: Αυτά γράφτηκαν από τον Γιάννη Βερούχη αρκετά χρόνια πριν το μνημόνιο, αποτελώντας έτσι και μια πρόβλεψη για τις φρικώδεις διαστάσεις που θα έπαιρνε το θέμα του πλειστηριασμού κατοικιών.

 

Για τον ρόλο του φόβου στην ταξική πάλη

Ένα από τα βασικά καθήκοντα της συνειδητής πρωτοπορίας στην πάλη της για την αφύπνιση της εργατικής τάξης είναι να την πείσει να μην φοβάται. Αλλά για να μπορέσει όμως να την πείσει γι’ αυτό, πρέπει πρώτα απ’ όλα να μην φοβάται η ίδια. […] Ο φόβος είναι βασικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης, και δεν γεννιούνται άφοβοι άνθρωποι, αλλά διαμορφώνονται οι άνθρωποι πάνω στο αν ελέγχουν ή δεν ελέγχουν τον φόβο τους. Η καταπολέμηση του φόβου είναι κυρίως ζήτημα συνειδητού τρόπου σκέψης. Και έχει αποδειχθεί ότι η μεγαλύτερη σχολή συνειδητής καταπολέμησης του φόβου, είναι η πραγματική ταξική πάλη σε όλες τις μορφές της, αρχίζοντας από τους επιθετικούς ή αμυντικούς οικονομικούς αγώνες της εργατικής τάξης και τελειώνοντας στους πολιτικούς και ιδεολογικούς αγώνες. […] Ποιοι φοβούνται; Οι αδύναμοι. Ποιοι δεν φοβούνται; Οι δυνατοί. Φοβάται ο ατομικοποιημένος εργάτης γιατί αισθάνεται αδύναμος. Όπως δεν φοβούνται οι ενωμένοι εργάτες γιατί αισθάνονται δυνατοί. Οπότε το σύνθημά μας ολοκληρώνεται: Καλλιεργούμε την αντίσταση στον φόβο και ταυτόχρονα σφυρηλατούμε την ενότητα των εργατών. Αρχίζοντας πάντα από την οργάνωση μιας ομάδας εκ των συνειδητών εργατών.

 

Για την ταξική βάση του μεταναστευτικού ζητήματος

Ο σκοπός της ευρωπαϊκής αστικής τάξης είναι να χτυπήσει την ανεπτυγμένη πολιτικά και ταξικά ευρωπαϊκή εργατική τάξη και να την αντικαταστήσει ή έστω να την αναμείξει με μεγάλες εισαγόμενες μάζες ξένων καθυστερημένων εργατών: Γιατί φοβάται ότι η οικονομική κρίση του συστήματός της, θα φέρει την κοινωνική κρίση του, που θα εκδηλωθεί πρώτα με αγωνιστικά και μετά με επαναστατικά γεγονότα, τα οποία προσπαθεί από τώρα με κάθε τρόπο να τα αποφύγει. Και το μόνο μέσο που της απομένει είναι ο αγώνας της να αλλάξει τη σύνθεση της εργατικής τάξης στις βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης.

 

Για την αλήθεια

Η μεγαλύτερη αλήθεια που υπάρχει είναι ότι όταν ξέρεις την αλήθεια για τα προβλήματα της κοινωνίας, πρέπει να την υπηρετείς. Η γνώση αυτής της αλήθειας δεν είναι κάτι το παθητικό, αλλά κάτι το απόλυτα ενεργητικό. Γι’ αυτό δεν μπορείς να ξέρεις την αλήθεια και να κάνεις ότι δεν την ξέρεις. Γιατί αυτό είναι χειρότερο και από το να την αγνοείς.

 

Για την «κινεζοποίηση» της ελληνικής εργατικής τάξης

Ο Κινέζος μεγαλοκαπιταλιστής Τζιαφού, πρόεδρος της COSCO και από τα ισχυρότερα στελέχη του μεγαλοκαπιταλιστικού «Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας», εδήλωσε στην Αθήνα: Ότι με τις υπάρχουσες συμφωνίες «η Ελλάδα είναι για την Κίνα η πύλη εισόδου των εμπορευμάτων της στην Ευρώπη». Οι ηγέτες όλων των ελληνικών αστικών κομμάτων και των ονομαζομένων αριστερών, που –επίσημα ή διά της σιωπής τους– συμφώνησαν στην παραχώρηση του λιμανιού του Πειραιά για πύλη εισαγωγής των κινεζικών προϊόντων στην Ευρώπη και φυσικά και στην Ελλάδα, καθώς και στις κινεζικές επενδύσεις σ’ αυτήν: Όλοι αυτοί οι ηγέτες ουσιαστικά δέχθηκαν μαζί με τις συμφωνίες, και το εξής αυτονόητο που είναι και το εγκληματικότερο. Διότι εκ των πραγμάτων και αργά ή γρήγορα, οι συνθήκες εργασίας και οι αμοιβές του εργαζόμενου ελληνικού λαού, θα κινδυνεύσουν να γίνουν παρόμοιες με τις κτηνώδεις συνθήκες εργασίας και αμοιβής του κινεζικού λαού, και με παρόμοιες στερήσεις, δυστυχία και αθλιότητα. […] Την υπεράρχουσα αστική τάξη, τους εφοπλιστές, που στην μεν Κίνα διά του τεράστιου στόλου τους διαχειρίζονται όλες τις θαλάσσιες μεταφορές της και στην Ελλάδα διά των ΜΜΕ που ελέγχουν, διευθύνουν όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις: Οι «συμφωνίες με την Κίνα» θα τους συσσωρεύσουν αμύθητα πλούτη. Για το τμήμα της ελληνικής αστικής τάξης που δραστηριοποιείται στο εσωτερικό της Ελλάδας και ιδιαίτερα στον παραγωγικό τομέα, οι «συμφωνίες με την Κίνα» θα είναι από επιζήμιες έως καταστρεπτικές. Όσο για τις δυο άλλες πολυάριθμες τάξεις που συνθέτουν τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού… πρώτον, για τα ενδιάμεσα κοινωνικά στρώματα και μικροεπιχειρηματίες κάθε μορφής, και πληθυσμούς της υπαίθρου κ.λπ. και δεύτερον, για το σύνολο της εργατικής τάξης: Οι «συμφωνίες με την Κίνα» θα είναι για όλους αυτούς από καταστρεπτικές έως αφανιστικές. […] Εάν υπήρχε στην Ελλάδα ένα πραγματικό εργατικό κίνημα θα έπρεπε να είχε απαγορεύσει αγωνιστικά την εισαγωγή προϊόντων κατασκευασμένων με τέτοιες κτηνώδεις αντεργατικές συνθήκες, όπως αυτές της σημερινής Κίνας.

 

Για τις «διαρθρωτικές αλλαγές»

«Διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία» ονομάζουν οι Ευρωπαίοι καπιταλιστές τις βλαπτικές αλλαγές που θέλουν να επιβάλουν πάνω στις απολαβές των εργατών τους, για να ανταγωνιστούν αποτελεσματικότερα τους Αμερικανούς καπιταλιστές. Δηλαδή οι Ευρωπαίοι καπιταλιστές –και οι Έλληνες– θέλουν: 1) Να απαλλαχθούν από το ασφάλιστρο πάνω στο εργατικό μεροκάματο που πληρώνουν στα ασφαλιστικά ταμεία –π.χ. ΙΚΑ– για την περίθαλψη και την σύνταξη των εργατών. Γι’ αυτό θέλουν να καταργήσουν την δημόσια κοινωνική ασφάλιση, και αυτή να γίνει ιδιωτική υπόθεση των εργατών. 2) Θέλουν με ένα απατηλό «ελαστικό» ωράριο να απαλλαχθούν από το οκτάωρο και την πληρωμή των υπερωριών. 3) Θέλουν να μειώσουν τα μεροκάματα. 4) Θέλουν να απαλλαγούν από την αποζημίωση των απολύσεων, από την πληρωμένη θερινή άδεια, τα δώρα, τα οικογενειακά επιδόματα και τα κρατικά επιδόματα ανεργίας. 5) Και συμπληρωματικά, θέλουν να αρπάξουν τα υπάρχοντα κεφάλαια των ταμείων κοινωνικής ασφαλίσεως, διαμέσου του τζόγου των χρηματιστηρίων. Και επίσης να αρπάξουν όλη την κερδοφόρο δημόσια περιουσία, διαμέσου των ιδιωτικοποιήσεων και των σκηνοθετημένων δημοπρασιών. Με λίγα λόγια θέλουν να αφαιρέσουν από τους εργάτες τους ό,τι κατέκτησαν αυτοί με τους αγώνες τους μέσα σ’ έναν ολόκληρο αιώνα.

Σημ. της σύνταξης: Το άρθρο αυτό γράφτηκε από τον Γιάννη Βερούχη ακριβώς 10 χρόνια πριν από το Μνημόνιο… και αυτά ακριβώς ήταν τα μέτρα που επιβλήθηκαν από το Μνημόνιο.

 

Για την αρπακτικότητα του ελληνικού καπιταλισμού

Τα στοιχεία αυτά [σ.σ. από το Δελτίο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, αναδημοσίευση από εφημ. Επενδυτής 9/3/96] μάς δείχνουν ότι: 1) Οι μισθοί και τα μεροκάματα των Ελλήνων εργατών μειώθηκαν κατά 12%. 2) Τα κέρδη των Ελλήνων καπιταλιστών υπερβαίνουν τα κέρδη των Ευρωπαίων κατά 47%. 3)    Και οι φόροι που πληρώνουν σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους καπιταλιστές ήταν μόνο το 39%. Η κατάσταση αυτή αποδεικνύει τη ληστρική αρπακτικότητα, το πνεύμα της ευκαιριακής ωμότητας και τη θρασύτητα των Ελλήνων καπιταλιστών.

 

Για την «εθνική ανταγωνιστικότητα»

Όλα τα αντεργατικά μέτρα του ελληνικού καπιταλισμού, οι ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν και θα γίνουν, το ασφαλιστικό, τα εργασιακά, και το πλήθος των μέτρων που προετοιμάζουν, όλα αποσκοπούν στη στήριξη της «εθνικής ανταγωνιστικότητας». Και αυτή η κατάσταση δεν θα σταματήσει ποτέ από μόνη της. Διότι οι καπιταλιστές πάντα θα βρίσκουν μια χώρα στον κόσμο όπου οι μισθοί και οι κοινωνικές δαπάνες θα είναι χαμηλότερες από τη χώρα μας, και πάντα και ατελείωτα θα γυρεύουν να επιβάλουν στους εργαζόμενούς τους και νέα μέτρα κοινωνικής οπισθοδρόμησης, για την τόνωση της «εθνικής τους ανταγωνιστικότητας». Στο ζήτημα της «εθνικής ανταγωνιστικότητας» είναι συγκεντρωμένη όλη η οργανωμένη προπαγάνδα των καπιταλιστών, που με μια φοβερή πλύση εγκεφάλου επιχειρούν να επιβάλουν στους εργαζόμενους την ιδέα: Ότι η «Εθνική Ανταγωνιστικότητα» είναι το αναντικατάστατο μέσο «Εθνικής Άμυνας», στη «νέα» εποχή της «παγκοσμιοποίησης της οικονομίας» στην οποία μπήκαμε. Εδώ πρόκειται για μια χονδροειδή πολιτική απάτη, διότι όλη αυτή η «νέα» παγκοσμιοποίηση της οικονομίας όχι μόνο δεν είναι κάτι το νέο αλλά αντίθετα είναι κάτι το πολύ παλιό. Είναι οι παγκόσμιοι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί που ο Λένιν και ο Τρότσκυ ανέλυσαν και κατήγγειλαν από την τότε εποχή τους. Όσο για το περιεχόμενο αυτών των «εθνικών ανταγωνιστικοτήτων» επίσης δεν είναι τίποτα περισσότερο παρά μια παγκόσμια πολιτική απάτη όλων των καπιταλιστών για την από κοινού παγκόσμια καταλήστευση της εργατικής τάξης. Εδώ όμως πρέπει να σταθούμε και να τονίσουμε ότι, επειδή όλα σχεδόν τα αντεργατικά μέτρα στηρίζονται στην αρχή της «Εθνικής Ανταγωνιστικότητας» δεν είναι δυνατόν να υπάρχει μια πραγματική άμυνα των εργατών σε οποιαδήποτε καπιταλιστική επίθεση παρά μόνο όταν: Οι εργάτες κατανοήσουν και απαλλαγούν από κάθε συναίνεση γύρω από την υποστήριξη της «Εθνικής Ανταγωνιστικότητας», στον βωμό της οποίας καλούνται να θυσιάσουν τα δικά τους συμφέροντα. […] Όσο για τους κατόχους του πλούτου, που λόγω της «Εθνικής Ανταγωνιστικότητας» ζημιώνονται όπως λένε, δεν έχουν παρά να παραδώσουν τον πλούτο τους σε μας που τον δημιουργήσαμε.

 

Για τη δουλειά στα εργατικά σωματεία

Τα εργατικά σωματεία είναι τα αναντικατάστατα εργαλεία για την οργάνωση την ενότητα και την πάλη της εργατικής τάξης. Γιατί αυτή η πάλη, που είναι η αγωνιστική γυμναστική της, της διαμορφώνει την ταξική της συνείδηση: Που είναι ο απαραίτητος πολιτικός οπλισμός της για την αφύπνισή της, την εξέγερσή της, για την ιστορική κοινωνική επανάστασή της. Γι’ αυτό το λόγο οι Κομμουνιστές-Τροτσκιστές εργάτες δουλεύουν συνέχεια μέσα στην τάξη τους και στα εργατικά σωματεία τους. Και εκεί με την δραστηριότητά τους, τη συνέπεια, σοβαρότητα, τιμιότητα και την όλη στάση τους, κερδίζουν την εμπιστοσύνη, την εκτίμηση και το σεβασμό των εργατών συναδέλφων τους, πράγμα που είναι απαραίτητο, ώστε μαζί με τους νέους συντρόφους τους και μαζί με τους πιο συνειδητούς τίμιους και τολμηρούς συναδέλφους τους, και διαμέσου της πάλης των εργατών: Καταλαμβάνουν τα σωματεία στα οποία δραστηριοποιούνται και τα μεταβάλλουν σε εργατικά φρούρια. Αυτή η μέθοδος εργασίας είναι δοκιμασμένη και έχει αποφέρει άριστα αποτελέσματα.

 

Για τη στρατολογία νέων επαναστατών

Η πρόταση της επαναστατικής οργάνωσης προς έναν άνθρωπο, να συμπαραταχθεί στις γραμμές της, στην εποχή του πλήρους και πολύπλευρου αδιεξόδου και της πλήρους παρακμής της κοινωνίας, όχι μόνο δεν είναι πράξη συνηθισμένη: Αλλά αντίθετα είναι η πλέον τιμητική πρόταση που μπορεί να γίνει σ’ έναν άνθρωπο. Δηλαδή: Η μεγαλύτερη τιμή που μπορεί να υπάρξει για έναν πραγματικό άνθρωπο, είναι η ένταξή του στην πρωτοπορία της ανθρωπότητας. […] Η στρατολογία μας πρέπει πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα, να στηρίζεται στην αλήθεια. Διότι η επαναστατική ιδεολογία μας είναι ό,τι το αληθινότερο και το ηθικότερο μπορεί να υπάρχει. […] Η στρατολογία είναι πράξη μαχητική και πρέπει να γίνεται διαμέσου της μετάδοσης της πραγματικής επαναστατικής αισιοδοξίας μας και του επαναστατικού δυναμισμού μας.