Εκλογικός νόμος πλήρους ελέγχου της αυτοδιοίκησης

Πρωτοφανή συστήματα εκλογομαγειρέματος ετοιμάζει
η κυβέρνηση, για μια αυτοδιοίκηση ακόμα πιο ελεγχόμενη
και ακόμα λιγότερο δημοκρατική

 Όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη έσπευσε αμέσως μετά την εκλογή της το 2019 να εξουδετερώσει στην πράξη την εφαρμογή της (ατελούς και άτολμης) απλής αναλογικής στην Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, δεν συνάντησε σχεδόν καμία αντίδραση. Το αντιδημοκρατικό πραξικόπημα, με το οποίο ανατράπηκε η ισχύς των εκλεγμένων πλειοψηφιών και δόθηκε όλη η εξουσία σε δοτές επιτροπές, έγινε δεκτό μάλλον με… ανακούφιση ακόμα και από την αυτοδιοικητική αριστερά. Κανείς δεν φάνηκε να υπερασπίζεται την απλή αναλογική.Αντίθετα, μαζί με τις παλινωδίες των μεταρρυθμίσεων της «πρώτη φορά Αριστεράς», πετάχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων και η ίδια η ιδέα της απλής αναλογικής.

Έτσι σήμερα, με το εκλογικό σύστημα να είναι ακόμη πιο πλειοψηφικό από το προϋπάρχον και την αυτοδιοίκηση να λειτουργεί με κατασκευασμένες απόλυτες πλειοψηφίες, η κυβέρνηση έχει το θάρρος (και το θράσος, θα λέγαμε) να σχεδιάζει και να μεθοδεύει ένα ακόμα πιο αντιδημοκρατικό εκλογικό σύστημα, με στόχο τον ασφυκτικότερο έλεγχο των αιρετών οργάνων. Ο λόγος προφανής: η εκλογική συντριβή στις εκλογές του 2023 του «οικογενειακού» υποψηφίου στον Δήμο Αθηναίων, του «κολλητού» υποψηφίου στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, αλλά και άλλων κυβερνητικών υποψηφίων που συσπείρωσαν εναντίον τους όλους τους αντιπάλους τους και έχασαν σχεδόν βέβαιες εκλογές. 

Με πρόφαση τη «διευκόλυνση» του εκλογικού σώματος, λοιπόν, μεθοδεύεται η κατάργηση του δεύτερου γύρου στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές και η κατασκευή ενός συστήματος-Φρανκενστάιν, που θα γεννά πλειοψηφίες με τη μέθοδο των… πολλαπλών επιλογών. Η πρόταση της κυβέρνησης, παρότι δεν φαίνεται να συγκεντρώνει ούτε την αποδοχή των αυτοδιοικητικών στελεχών της ΝΔ, δυστυχώς δείχνει να αντιμετωπίζεται με χαλαρότητα. Τα στελέχη της αυτοδιοίκησης, εθισμένα σε αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις και συναλλαγές για να καταλάβουν τους θώκους τους, δείχνουν ασυγχώρητη ολιγωρία αντίδρασης στο νέο αντιδημοκρατικό ντελίριο της κυβέρνησης.

Η επιδιωκόμενη κατάργηση κάθε αναλογικότητας στην εκλογή των αιρετών, ως συνέχεια μιας σειράς άλλων μέτρων (κατάργηση κοινοτήτων, μεταβίβαση λειτουργιών σε ολιγομελείς επιτροπές) είναι μια αντιδραστική κλιμάκωση. Χρέος του όποιου αυτοδιοικητικού κινήματος είναι να σταθεί εμπόδιο σε μια τέτοια προοπτική. Η επαναδιεκδίκηση της απλής αναλογικής, τουλάχιστον στην αυτοδιοίκηση, οφείλει να τίθεται σήμερα στην πρώτη γραμμή, μαζί με όλα τα αιτήματα διεύρυνσης της δημοκρατίας και κατοχύρωσης των δημοκρατικών ελευθεριών.

 

Γιώργος Καστρίτης