 |
Ένα από τα τεύχη της «ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ
ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ» (του
Γενικού Επιτελείου Στρατού)
από τα οποία: Οι πρωτοπόροι αγωνιστές εργάτες
λιθογράφοι μετέφεραν τα στρατιωτικά μαθήματα,
περί πολεμικής τακτικής,
ψυχολογικού πολέμου,
και μελέτης της ηγετικής οντότητας του αντιπάλου,
από το
στρατιωτικό επίπεδο στους απεργιακούς
αγώνες των εργατών λιθογράφων,
με
εκπληκτικά επιτυχή αποτελέσματα.
|
Εισαγωγή
Οι παρακάτω αγωνιστικές
αντιλήψεις διαμορφώθηκαν ως εξής:
Πρώτον: από δύο συζητήσεις –περί πολέμου- σε έναν εργατικό
σχηματισμό της παλαιάς επαναστατικής οργάνωσής μας, που προ της δικτατορίας
ονομαζόταν «Κομμουνιστικό Διεθνιστικό Κόμμα Ελλάδας».
Δεύτερον: από τη συστηματική μελέτη της «Γενικής
Στρατιωτικής Επιθεώρησης» του «Γενικού Επιτελείου Στρατού» των ετών 1953-1965,
με τη μεγαλύτερη δυνατή διείσδυση στα ζητήματα της πολεμικής τακτικής, του
ψυχολογικού πολέμου και της προσωπικότητας του αντιπάλου. Αυτή η μελέτη έγινε
με πρωτοβουλία του μέλους της ηγετικής ομάδας των εργατών λιθογράφων, Γιάννη
Βερούχη.
Και τρίτον και κυριότερο: από την μεταφορά αυτών των
στρατιωτικών αντιλήψεων και την πειραματική πρακτική προσαρμογή τους στους
αγώνες των εργατών λιθογράφων. Ο
πρακτικός πειραματισμός αυτών των αγωνιστικών αντιλήψεων έγινε πάνω σε 61
απεργίες λιθογράφων από τις οποίες κερδήθηκαν οι 59. Τις απεργίες αυτές τις
διεύθυνε μια ομάδα λιθογράφων αγωνιστών εργατών εξοπλισμένων με τις
επαναστατικές κομμουνιστικές ιδέες του Λέοντα Τρότσκυ.
Αυτός ο αγωνιστικός πειραματισμός
των 61 απεργιών, είχε διάρκεια 14 ετών, αλλά διακόπηκε πια λόγω ανυπαρξίας
άλλων εργοδοτών να αντιπαραταχθούν απεργιακά με τους εργάτες τους. ο
πειραματισμός έγινε τα τελευταία χρόνια προ της στρατιωτικής δικτατορίας του
1967.
Τα αποτελέσματα αυτών των απεργιών, από την άποψη των εντελώς νέων
πρωτότυπων, πρωτόγνωρων και ευφυών μεθόδων προετοιμασίας και διεξαγωγής της κάθε
απεργίας, αλλά και από την άποψη των υψηλότατων ποσοστών των εργατικών κερδών,
εντάσσουν αυτές τις απεργίες: Στις μεγαλύτερες αγωνιστικές επιτυχίες του
ελληνικού εργατικού κινήματος. Παρόλο ότι η αντίδραση μέσα στα συνδικάτα
όπως και ο σταλινισμός, έκαναν το παν για να διαγράψουν από την ιστορία αυτές
τις εργατικές επιτυχίες.
Ακόμα και από τους καταλόγους των
συνολικών απεργιών στο τέλος κάθε έτους, οι απεργίες των εργατών λιθογράφων
ήταν πάντα διαγραμμένες: και από την τότε ακροδεξιά ΓΣΕΕ, αλλά και από την
σταλινική εφημερίδα «ΑΥΓΉ» της «ΕΔΑ», του τότε υποκατάστατου του ΚΚΕ.
Η βάση αυτού του ιδιόμορφου
«Λαϊκού Μετώπου» αντιδραστικών και σταλινικών ήταν το κοινό μίσος τους προς τις
κομμουνιστικές επαναστατικές ιδέες του Λέοντα Τρότσκυ.
ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΗΣ
1) Ο Νόμος της δράσης
Αυτός ισχύει σε κάθε μάχη εργατικό αγώνα και γενικά σε κάθε δράση.
Ο Νόμος της δράσης περιλαμβάνει
τρία στάδια. Το πρώτο είναι ο σχεδιασμός της δράσης, το δεύτερο η εκτέλεση της
δράσης και τρίτο ο απολογισμός της δράσης.
-Προκειμένου για μια μάχη ή
γενικά μια σύγκρουση κάθε μορφής, το τρίπτυχο των τριών σταδίων της δράσης
διαμορφώνεται ως εξής.
Στο Πρώτο στάδιο: Γίνεται μια αντικειμενική και λεπτομερής ανάλυση
και εκτίμηση της κατάστασης, και βάσει αυτών η σύνταξη του γενικού σχεδίου της
μάχης, σύγκρουσης ή δράσης.
Στο Δεύτερο στάδιο: Γίνεται η διεξαγωγή της μάχης ή σύγκρουσης με
τις τρεις φάσεις της τακτικής που θα αναφέρουμε πιο κάτω.
Στο Τρίτο στάδιο: Γίνεται η κριτική της μάχης ή σύγκρουσης, δηλαδή
των δικών μας ενεργειών και του αντιπάλου, η αξιοποίηση ή μη των δικών μας
δυνατοτήτων όπως και του αντιπάλου, η κατάσταση των δικών μας δυνάμεων όπως και
του αντιπάλου, και η εξαγωγή γενικών και ειδικών συμπερασμάτων.
2) Οι φάσεις της τακτικής
(για
μάχη, έναν εργατικό αγώνα
ή
κάθε άλλη σύγκρουση)
-Οι βασικές
φάσεις είναι τρεις.
Η πρώτη φάση: είναι
η επαφή με τον αντίπαλο και η ανάπτυξη της μάχης.
Η δεύτερη φάση: είναι
η πλευροκόπηση του αντιπάλου.
Η Τρίτη φάση: είναι
η εφεδρεία για την αντεπίθεση και υπάρχει επειδή την φάση της πλευροκόπησης θα
την επιχειρήσει και ο αντίπαλος.
Οι φάσεις της τακτικής έχουν τόσο τεράστια σημασία σε κάθε
μάχη ή σύγκρουση, ώστε η οργανωτική διάρθρωση κάθε στρατού καθορίζεται από τις
τρεις φάσεις της τακτικής.
Γι’ αυτό και κάθε μονάδα (εκτός από τη μονάδα διοικήσεως ή
βαρέων όπλων) υποδιαιρείται σε τρεις μονάδες που αντιστοιχούν στις τρεις
βασικές φάσεις της τακτικής.
-Η λογική τακτική
και η τακτική του σχεδιασμένου παραλογισμού. Αυτή η ειδική τακτική του
σχεδιασμένου παραλογισμού σκοπεύει στην παραπλάνηση και στην εξαπάτηση του
αντιπάλου, ώστε να τον κουράσουμε να τον απογοητεύσουμε και να τον νικήσουμε,
με μικρές δυνάμεις και λίγο κόπο.
3) Βασικές αρχές της σύγκρουσης
 |
Ένας σωστά προετοιμασμένος εργατικός αγώνας
χρειάζεται: εσωτερική συνοχή, συνεννόηση,
συντονισμό, ταχύτητα εκτέλεσης αποφάσεων, και
χρονική ακρίβεια. Δηλαδή, μια πειθαρχία που πρέπει
οπωσδήποτε να στηρίζεται: Στην αβίαστη εμπιστοσύνη
εκτίμηση και σεβασμό των αγωνιζομένων εργατών προς
τους
ηγέτες τους. Μια αντίληψη υψηλού οργανωτικού
και τεχνικού επιπέδου καθώς και
πρωτοτυπίας.
Και ένα πνεύμα μαχητικότητας, ψύχραιμου
υπολογισμού και πρόβλεψης, και ιδιαίτερα
ακλόνητης πίστης στη νίκη.
|
Μέσα στις βασικές αρχές κάθε μάχης, εργατικού αγώνα, και
κάθε σύγκρουσης είναι: ότι παρατάσσουμε
την ισχυρότερη πλευρά μας στην πιο αδύνατη πλευρά του αντιπάλου. Ότι δεν
συγκρουόμαστε με το σύνολο του αντιπάλου όταν αυτός είναι ισχυρότερος. Ότι δίνουμε τη μάχη στον τόπο και στο χρόνο
που εμείς επιλέγουμε, και χτυπάμε με όλες μας τις δυνάμεις μόνο ένα μικρό μέρος
του αντιπάλου, πάντα πιο αδύνατο από εμάς. Και συμπληρωματικά φροντίζουμε
να υπερέχουμε από τον αντίπαλο σε ταχύτητα και ακρίβεια εκτέλεσης ελιγμών.
-Και επίσης απαραίτητα στοιχεία που διαπερνούν και
καθορίζουν την διεξαγωγή της μάχης, του εργατικού αγώνα και κάθε σύγκρουσης
είναι ο αιφνιδιασμός, η παραπλάνηση, η
κόπωση και το ψυχολογικό τσάκισμα του ηθικού του αντιπάλου.
4) Και πάλι για τις τρεις φάσεις
της
τακτικής
(Η βασική αυτή αρχή ισχύει –εκτός της πολεμικής και στους
εργατικούς αγώνες- και σε κάθε άλλη μορφή σύγκρουσης).
Σε όλη την διαδικασία μιας σύγκρουσης κάθε μορφής, το αποφασιστικό σημείο είναι η ακμή της
μάχης. Είναι το σημείο που η σύγκρουση έχει φθάσει στο υψηλότερο σημείο
της, και μετά την ακμή ακολουθεί η παρακμή της μάχης, που η μάχη θα γείρει στη
μια ή την άλλη πλευρά των αντιμαχομένων.
Εδώ έχει τεράστια
σημασία η σωστή εκτίμηση της κατάστασης και ο χρονικός προσδιορισμός της ακμής
της μάχης εκεί που πραγματικά βρίσκεται, ώστε να ριχθούν στην αποφασιστική
στιγμή της ακμής της σύγκρουσης όλες οι εφεδρείες στη μάχη ή στην σύγκρουση.
Μια μάχη ισόπαλων δυνάμεων, κερδίζεται συνήθως από αυτόν
που προέβλεψε σωστά την ακμή της μάχης και διατήρησε τις εφεδρείες του, και τις
έριξε στη μάχη τελευταίος στην αποφασιστική στιγμή.
5) Επιβεβαίωση και ολοκλήρωση
Ο αγώνας των εργατών
λιθογράφων διεξήχθη σε δύο περιόδους. Η πρώτη αγωνιστική περίοδος ήταν αυτή
–των τελευταίων ετών των προ της στρατιωτικής δικτατορίας του 1967- που έγιναν
οι 61 εργοστασιακές απεργίες με νικηφόρες τις 59.
Και η δεύτερη
αγωνιστική περίοδος ήταν μετά την πτώση της δικτατορίας, και εκφράστηκε με τη
μεγάλη και νικηφόρο τρίμηνη γενική απεργία των λιθογράφων εργατών του 1977.
Η σκέψη για τη
μεταφορά της στρατιωτικής λογικής και τακτικής στους εργατικούς αγώνες, διαμορφώθηκε
μέσα σε 61 εργοστασιακές απεργίες των Λιθογράφων Εργατών, και επιβεβαιώθηκε και
ολοκληρώθηκε στη μεγάλη απεργίας των Λιθογράφων του 1977.
όπου κατακτήθηκε για
πρώτη φορά στην Ιστορία της Ελληνικής εργατικής τάξης, η πενθήμερη σαραντάωρη
εβδομαδιαία εργασία, και η αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή (τιμαριθμικό
μεροκάματο).
- Και για όποιον πραγματικά θέλει να μάθει τι έγινε τότε, η
πιο απλή και τίμια απάντηση είναι, ότι: Δυόμισι
χιλιάδες εργάτες Λιθογράφοι, οπλισμένοι με το πρόγραμμα των διεκδικήσεων του
Λέοντα Τρότσκυ, έλαβαν μέρος αποφασιστικά σε μια απεργία συνεχούς διαρκείας
τριών μηνών, και ενίκησαν.
- Ο Λέοντας Τρότσκυ διατύπωσε το 1938 ένα πρόγραμμα
μεταβατικών διεκδικήσεων, που είχε για σκοπό την συστηματική κινητοποίηση των
μαζών για την προλεταριακή επανάσταση. Αυτό «ΤΟ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ 4ης
ΔΙΕΘΝΟΥΣ» των 64 σελίδων, που αναλύει εξονυχιστικά κάθε πτυχή των βασικών
προβλημάτων της εργατικής τάξης: Αρχίζει
με την αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή και την μείωση των ωρών εργασίας, για
την αντιμετώπιση της ακρίβειας και της ανεργίας.
- Σ’ αυτά ακριβώς
στηρίχθηκε η εισήγηση, των διεκδικήσεων των εργατών Λιθογράφων –που το
θεμέλιό της ήταν η βαθιά βεβαιότητα της διαρκούς επικαιρότητας του προγράμματος
του Τρότσκυ-, με την προσθήκη ενός μηνός άδειας με αντίστοιχο επίδομα, και ενός
υψηλού ποσοστού αυξήσεων.
Αυτός ο αγώνας της δεύτερης αγωνιστικής περιόδου των
εργατών Λιθογράφων ήταν μια ιστορική συνέχεια της πρώτης αγωνιστικής περιόδου.
Στην οποία η συσπείρωση των εργατών Λιθογράφων στο σωματείο τους, ήταν το έργο
μιας ομάδας αγωνιστών εργατών λιθογράφων, εξοπλισμένων με τις επαναστατικές
ιδέες του Λέοντα Τρότσκυ. Που σφυρηλάτησε ακατάλυτους δεσμούς εμπιστοσύνης και
εκτίμησης με τους εργάτες λιθογράφους, διαμέσου 61 εργοστασιακών απεργιών από τις
οποίες είχαν κερδηθεί οι 59.
Και οι κυριότεροι εργάτες αυτής της ομάδας ήταν οι: Γιάννης
Βερούχης, Γιώργης Χατζής, Ανδρέας Κεφαλάς, Μάριος Τσιαδής, Νίκος Τζανανδρέας,
Βαγγέλης Τσίλης, Αντώνης Δαμίγος, Γιώργος Κώτσου, Ματίνα Γορανίτου, Κυριάκος
Σαρηγιάννης, Κώστας Αμπάβης, Θόδωρος Αραβαντινός, Παναγιώτης Σακατζής.
Η διοίκηση του Σωματείου Λιθογράφων το 1974, δηλαδή αμέσως
μετά τη λήξη της δικτατορίας, πέρασε σε πασοκοσταλινικά χέρια, λόγω αιτιών
άσχετων με το παρόν θέμα μας, που θα αναφερθούμε σε αυτές προσεχώς.
Είναι όμως πολύ χαρακτηριστικό ότι παρά το γεγονός αυτό,
και τα δύο επιτελικά όργανα της μεγάλης και ιστορικής απεργίας των λιθογράφων
του 1977 είχαν επικεφαλής εργάτες, της ονομαστικά προαναφερόμενης ομάδας των
οπαδών του Τρότσκυ της πρώτης αγωνιστικής περιόδου.
Πρόεδρος της δυναμικής απεργιακής επιτροπής, ήταν ο εργάτης
Γιάννης Βερούχης, και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Σωματείου
Λιθογράφων ήταν ο εργάτης Γιώργος Χατζής.
Και οι δύο αυτοί ήταν μέλη της διοίκησης το Σωματείου κατά
την πρώτη αγωνιστική περίοδο των εργατών λιθογράφων –αυτήν την προ της
στρατιωτικής δικτατορίας του 1967- που ο Βερούχης ήταν πρόεδρος του διοικητικού
συμβουλίου και ο Χατζής γενικός γραμματέας του.
-Η απεργιακή επιτροπή αντιπροσώπευε ό,τι δυναμικότερο
διέθετε η απεργία. Και τα 150 μέλη της ήταν σε συνεχή δράση μέρα και νύχτα.
Συνερχόταν σε ολομέλεια σχεδόν καθημερινά. Είχε μία εκπληκτικά αυστηρή
πειθαρχία, που δεν στηριζόταν όμως σε κανέναν καταναγκασμό, αλλά σε μια πλήρη
εμπιστοσύνη και έναν βαθύτατο σεβασμό προς την ηγεσία της. Είχε μια εσωτερική
συνοχή, και παρά την φοβερή
δραστηριότητά της ήταν ακούραστη: Αλλά πάνω απ΄όλα όμως ήταν το κέντρο της
αυτοπεποίθησης και της αισιοδοξίας της απεργίας.
Η απεργία των
Λιθογράφων εργατών του 1977, από άποψη πολιτική, δηλαδή της επιβεβαίωσης της
επικαιρότητας του προγράμματος του Λέοντα Τρότσκυ: Από άποψη προγραμματικού
εξοπλισμού ολόκληρης της ελληνικής εργατικής τάξης: Από άποψη διάρκειας,
ανυποχώρητου πνεύματος, και αγωνιστικού φανατισμού: Από άποψη οργανωτικής και τακτικής
πρωτοτυπίας: Από άποψη δημοκρατικής λειτουργίας και συμμετοχής των εργατών: Από
άποψη παραδειγματισμού: Και από την άποψη της ολοκληρωτικής νίκης: Είναι η
σημαντικότερη μάχη της ελληνικής εργατικής τάξης, από το δεύτερο παγκόσμιο
πόλεμο μέχρι σήμερα.
-Τα τότε πολιτικά κόμματα ήταν αντίθετα με τα αιτήματα της
απεργίας. Οι αντιπρόσωποι του «ΚΚΕ εσωτερικού» φανερά και γιουχαΐστηκαν, το
ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ πλάγια και ύπουλα, και συχνά κρυφά ακόμα και από τα ίδια τους
τα μέλη.
-Και το γενικότερο
συμπέρασμα από αυτήν την απόλυτα νικηφόρο απεργία ήταν: η επιβεβαίωση της
τεράστιας αξίας και της επικαιρότητας του μεταβατικού προγράμματος του Λέοντα
Τρότσκυ, όπως επίσης ότι η ελληνική τάξη ήταν χίλιες φορές αριστερότερη και
δυναμικότερη, από όλους αυτούς που μιλούσαν στο όνομά της ενώ ήταν πολιτικοί
υπηρέτες της αστικής τάξης, και ότι αυτό που έλειπε στην εργατική τάξη ήταν μια
ηγεσία…
Γιάννης
Βερούχης
(1931-2010)
