Δευτέρα 25 Μαΐου 2020

Επιδημία και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου


Τα λουκέτα για πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις 
δεν θα είναι προσωρινά…
Μια από τις σημαντικότερες συνέπειες της επιδημίας διεθνώς θα είναι η ενίσχυση της συγκεντροποίησης του κεφαλαίου. Στη χώρα μας αυτό μπορεί να μην γίνει με τόσο ξεκάθαρο τρόπο, καθώς οι μικρές επιχειρήσεις ιστορικά επιδεικνύουν αντοχή και ευελιξία, αλλά θα γίνει και εδώ – και σίγουρα οι μικροεπιχειρηματίες στην προσπάθειά τους να αμυνθούν δεν θα έχουν σύμμαχο την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αυτό φαίνεται, κατ’ αρχάς, από το γεγονός ότι τα μέτρα ενίσχυσης των μικρών επιχειρήσεων που ανακοινώθηκαν είναι περιορισμένης εμβέλειας και δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμα.

Στον νευραλγικό τομέα του λιανεμπορίου, τα σούπερ μάρκετ έκαναν ρεκόρ τζίρου. Η διεύρυνση του ωραρίου τους συνδυαστικά με το γεγονός ότι τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ ήταν για ενάμιση μήνα μια από τις ελάχιστες επιτρεπόμενες εξόδους από το σπίτι τα ευνόησε με προκλητικό τρόπο – ιδίως σε σχέση με τα καταστήματα που πουλάνε άλλα καταναλωτικά αγαθά πλην τροφίμων, τα οποία υποχρεώθηκαν σε αναστολή λειτουργίας.
Περαιτέρω, χιλιάδες Έλληνες έμαθαν να παραγγέλνουν προϊόντα μέσω ίντερνετ ή γενικά με κατ’ οίκον παράδοση. Αυτό και πάλι ευνοεί τις μεγάλες αλυσίδες, τις μεγάλες επιχειρήσεις, που έχουν τεχνογνωσία και υποδομή σε αυτό το κομμάτι. Όλος αυτός ο τομέας ηλεκτρονικού εμπορίου-κούριερ κ.λπ. θα ενισχυθεί και στη χώρα μας, και οι πιο ισχυροί «παίκτες» θα επιδιώξουν μονοπωλιακές καταστάσεις.
Επιπλέον, μέσα στην πανδημία ανακοινώθηκε μεγάλη αύξηση των πωλήσεων κρέατος το Πάσχα στα αστικά κέντρα καθώς και αύξηση των εξαγωγών φρούτων και λαχανικών. Την ίδια στιγμή, όμως, οι περισσότεροι παραγωγοί πούλησαν πολύ φτηνά, από τον φόβο ότι θα τους μείνουν τα προϊόντα. Έτσι, και σε αυτό το κομμάτι οι κερδισμένοι είναι οι μεγαλέμποροι, οι εξαγωγείς, οι ισχυροί μεσάζοντες.
Τέλος, στον τουρισμό, είναι ευνόητο ότι μόνο το πιο μεγάλο κεφάλαιο θα έχει αποθέματα για να αντέξει μια σεζόν που αναμένεται καταστροφική.
Ιστορικά κάθε φάση συγκεντροποίησης του κεφαλαίου προκαλεί, σε πρώτο χρόνο τουλάχιστον, αύξηση της ανεργίας και χτύπημα της μικροαστικής τάξης. Άρα χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα: α) για τη συμμαχία των χτυπημένων μικροαστικών στρωμάτων με την εργατική τάξη, β) για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με δημόσιες επενδύσεις και κεντρικό σχέδιο και γ) για την αύξηση της διεκδικητικής δύναμης της εργατικής τάξης στις νέες συνθήκες. Θα επανέλθουμε.

Πάρις Δάγλας