Η σύγκρουση της Αμερικής με
τη γερμανική Ευρώπη, η χρεοκοπία του νεοφιλελεύθερου προγράμματος και οι
επερχόμενες εκλογές σε κρίσιμες ευρωπαϊκές χώρες δημιουργούν μια μοναδική
ευκαιρία να σπάσει τώρα ο φαύλος κύκλος της μνημονιακής εξαθλίωσης! Η κυβέρνηση
δεν έχει την παραμικρή νομιμοποίηση να υπογράψει νέα μέτρα για να παραμείνει η
χώρα σε μια Ευρωζώνη που πνέει τα λοίσθια.
Για να ξαναχτίσουμε ηγεσίες αντάξιες των
ιστορικών συμφερόντων της εργατικής μας τάξης, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από την
κλασική λενινιστική αρχή: ότι η ουσία της επαναστατικής πολιτικής συνίσταται
στο να μπορείς να εκμεταλλευθείς τις αντιθέσεις στο στρατόπεδο του ταξικού
αντιπάλου.
Δεν μπορεί
να χαρακτηριστεί κάπως αλλιώς παρά τραγική ειρωνεία το ότι η ελληνική κοινωνία
προετοιμάζεται να υποταχθεί για μια ακόμα φορά στις παρανοϊκές απαιτήσεις των
«δανειστών», τη στιγμή που ο βασικός «δανειστής», η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι σε
πορεία διάλυσης. Τα τεκμήρια για αυτό το τελευταίο πληθαίνουν: κήρυξη «πολέμου»
από τη νέα αμερικανική ηγεσία στη γερμανική Ευρώπη, άνοδος των
ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων ενόψει κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων, οι
πρόσφατες δηλώσεις Μέρκελ περί «Ευρώπης πολλών ταχυτήτων», η αποφασιστική
προώθηση του Brexit από τη βρετανική κυβέρνηση κ.λπ. Είναι ξεκάθαρο ότι η
χρεοκοπία του νεοφιλελεύθερου προγράμματος και η στροφή ΗΠΑ-Αγγλίας στον «εθνικό
προστατευτισμό» φέρνουν πιο κοντά το τέλος της Ε.Ε., τουλάχιστον με τη σημερινή
της μορφή.
Κι ενώ όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές
κυβερνήσεις, μαζί κι η ελληνική, ξιφουλκούν κατά της πολιτικής της λιτότητας,
στην πράξη βαδίζουμε προς την επιβολή εις βάρος του ελληνικού λαού νέων
δυσβάστακτων μέτρων, με συμφωνία Σόιμπλε–ΔΝΤ. Μιλάμε για επιθετική συνέχιση της γενοκτονίας που ακούει στο όνομα
«εσωτερική υποτίμηση», μέσω της κατάργησης της «προσωπικής διαφοράς» στις
συντάξεις (πρακτικά μία σύνταξη μείον για τους περισσότερους συνταξιούχους)
και της μείωσης του αφορολόγητου στα
5.000 ευρώ (ένας μισθός μείον για τους περισσότερους μισθωτούς). Αυτά
επρόκειτο να ενεργοποιηθούν σε περίπτωση που η χώρα δεν θα έπιανε τους στόχους
για το «πρωτογενές πλεόνασμα» από το 2019, πλέον όμως οι «δανειστές» απαιτούν
να νομοθετηθούν εδώ και τώρα και να εφαρμοστούν από 1/1/2018, δηλαδή σε 10
μήνες! Ακόμα, οι «δανειστές» απαιτούν
«μεταρρυθμίσεις» στα εργασιακά, όχι βέβαια προς την κατεύθυνση που είχε
υποσχεθεί η κυβέρνηση (επαναφορά των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων) αλλά προς
την ακριβώς αντίθετη: «απελευθέρωση» των ομαδικών απολύσεων, ακόμα πιο
«ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις κ.λπ.
Όλα αυτά για να κλείσει
«εγκαίρως» (δηλαδή, μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου) η «δεύτερη αξιολόγηση», να
πάρουμε κάποια δις τα οποία ίσα ίσα θα φτάσουν για το μεγάλο ομόλογο του
Ιουλίου (θα καταλήξουν, δηλαδή, πάλι στις τσέπες των δανειστών), να μπούμε στο
«πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και να
ελπίζουμε ότι κάποια στιγμή θα ξαναβγούμε στις αγορές για βραχυπρόθεσμο
δανεισμό. Ενώ, παράλληλα, θα πρέπει να έχουμε 3%-3,5% πλεόνασμα επί μια
δεκαετία, επίδοση άπιαστη ακόμα και για μια… Νορβηγία.
Η κυβέρνηση, δια στόματος του
ίδιου του πρωθυπουργού, έχει δεσμευτεί ότι δεν θα φέρει τέτοια μέτρα προς
ψήφιση στη Βουλή. Ταυτόχρονα, όμως, ο Τσίπρας έχει συμφωνήσει με τη Μέρκελ ότι
η αξιολόγηση θα κλείσει μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Δεν βλέπουμε πώς μπορεί να ισχύουν και τα δύο, και η πρόσφατη εμπειρία
μάς πείθει ότι αυτός που υποχωρεί σε παρόμοιες περιπτώσεις είναι η κυβέρνηση
και όχι οι «δανειστές». Εξυπακούεται, επίσης, ότι η εγχώρια μεγαλοαστική
τάξη, δια στόματος ΣΕΒ, και η αντιπολίτευση αβαντάρουν ανοιχτά τους
«δανειστές».
Εμείς λέμε: Τέλος σε αυτή την παράνοια! Ούτε ένα ευρώ
επιπλέον μέτρα, καμιά υποχώρηση στους οικονομικούς δολοφόνους, καμιά υποχώρηση
για την παραμονή σε μια Ευρωζώνη που είναι ετοιμοθάνατη. Τώρα είναι η ώρα να σπάσει ο φαύλος κύκλος
της υποταγής και της μιζέριας! Τώρα που η ισχυρότερη χώρα του πλανήτη, οι ΗΠΑ,
επιτίθεται στα ίσα στη Γερμανία, τώρα που οι κατεστημένες πολιτικές δυνάμεις της
Ευρώπης πάνε για απανωτές εκλογικές ήττες, τώρα που η νεοφιλελεύθερη ατζέντα
έχει διαψευστεί πανηγυρικά.
2. Ακούγονται
πολλές φωνές, άλλες από συμφέρον, άλλες από άγνοια, ότι ο Τραμπ και το Brexit θα
φέρουν ακόμα χειρότερες εξελίξεις για τους εργαζόμενους, για τους λαούς. Σε
αυτό ακριβώς πατάνε οι δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού προκειμένου να διατηρήσουν
την κυριαρχία τους, να μην ενταθούν οι αντιθέσεις μέσα στον παγκόσμιο
καπιταλισμό, να μην αποκαλυφθεί το μέγεθος της χρεοκοπίας της πολιτικής τους.
Ας ρίξουμε μια ματιά τι έχει
συμβεί μετά την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ. Ο νέος πρόεδρος άρχισε να υλοποιεί
αμέσως αυτά για τα οποία είχε δεσμευτεί προεκλογικά: άσκηση πίεσης στις
αμερικανικές εταιρείες να επενδύουν και να δημιουργούν θέσεις εργασίας μέσα
στις ΗΠΑ, κατασκευή τείχους στα σύνορα με το Μεξικό για τη μείωση της
λαθρομετανάστευσης, απαγόρευση εισόδου πολιτών από ορισμένες μουσουλμανικές
χώρες, αποχώρηση από διεθνείς εμπορικές συμφωνίες (TPP και NAFTA), πιέσεις προστατευτικού τύπου στην Ε.Ε. και την Κίνα,
σύγκλιση στο Συριακό με τη Ρωσία κ.ο.κ. Κανένα ασφαλώς από αυτά τα μέτρα δεν
είναι προοδευτικό ή φιλεργατικό. Όμως, την ίδια στιγμή κανένα δεν κάνει τον
Τραμπ «φασίστα», «νέο Χίτλερ», και όλα αυτά τα τραγελαφικά που έχουμε ακούσει
την τελευταία περίοδο από τους ηττημένους νεοφιλελεύθερους και τους διάφορους
ψευτο-αριστερούς που σέρνονται πίσω τους. Σε
αυτή την πολιτική, του «εθνικού προστατευτισμού», αναγκαστικά θα επέστρεφε το
σύστημα, εφόσον η προηγούμενη πολιτική (και εμείς οι
Κομμουνιστές-Τροτσκιστές το προβλέψαμε σωστά) των «ανοιχτών συνόρων» και των «ανοιχτών αγορών» θα έφτανε σε αδιέξοδο.
Οι συγκρούσεις που δημιουργούνται, λοιπόν, μέσα στον καπιταλισμό από αυτό το
αδιέξοδο, οι διαμάχες μεταξύ νεοφιλελεύθερων και εθνο-προστατευτιστών,
δημιουργούν μια ευκαιρία για το εργατικό κίνημα, μια ευκαιρία να ανατραπεί ο σημερινός
δυσμενής συσχετισμός δυνάμεων για την τάξη μας. Αυτή είναι η ουσία της περίπτωσης
Τραμπ. Οτιδήποτε άλλο είναι εκ του πονηρού και βολεύει μόνο τον ταξικό
αντίπαλο.
Ας πάμε, όμως, παραπέρα. Η
Ε.Ε. έχει μπει, όπως είπαμε, σε μια πορεία διάλυσης. Η Βρετανία της γύρισε την
πλάτη, και όχι μόνο δεν φοβάται τους σκληρούς όρους που υποτίθεται θα της επέβαλε
η Γερμανία, αλλά βιώνει μια νέα αυτοπεποίθηση σαν ιμπεριαλισμός. Ο Σόιμπλε ο ίδιος έχει αρχίσει να δείχνει
την πόρτα της εξόδου σε κυβερνήσεις που δεν είναι διατεθειμένες να ματώσουν
τους λαούς τους προκειμένου να διατηρήσουν τη «δημοσιονομική πειθαρχία». Κάνει
λάθος αν νομίζει ότι αυτό εξυπηρετεί μακροπρόθεσμα τη Γερμανία, αλλά η ουσία
δεν αλλάζει. Ακόμα και στην Ελλάδα, οι πιο προσεκτικοί θα παρατήρησαν ότι η επαναφορά
της συζήτησης για δραχμή δεν προκάλεσε τόσο οργίλες αντιδράσεις από τα φερέφωνα
της άρχουσας τάξης όσο πριν από δύο χρόνια. Μάλιστα, κάποιες δυνάμεις της αντίδρασης αρχίζουν να σκέπτονται σοβαρά πώς θα
αντικαταστήσουν, αν παραστεί ανάγκη, το «πάση θυσία ευρώ» με το «πάση θυσία
μνημόνιο, ακόμα και χωρίς ευρώ»! Τι σημαίνουν όλα τούτα; Ότι ο ελληνικός
λαός και οι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί θα πρέπει να φοβηθούν από τις εξελίξεις και
να προσπαθήσουν να διασώσουν την Ε.Ε.; Μάταιος κόπος! Δεν είναι οι «εθνικιστές»
και οι «λαϊκιστές» που απειλούν την υποτιθέμενη «ασφάλεια» και «ευημερία» του
χθες. Είναι η γενικευμένη παρακμή του
καπιταλισμού που γεννάει τη νέα παγκόσμια αστάθεια. Είναι η κρίση του
συστήματος που σμπαράλιασε όλα αυτά που οι καπιταλιστές μάς παρουσίαζαν ως
δεδομένα. Είναι το γεγονός ότι η προηγούμενη πολιτική και το κουκούλι της Ε.Ε.
εξασφάλιζαν «ευημερία» και «ασφάλεια» σε όλο και λιγότερους, και βασικά μόνο
στους καπιταλιστές.
3. Και στην
Ελλάδα και στην Ευρώπη και παγκόσμια, βαδίζουμε σε κατακλυσμιαίες κοινωνικές
και πολιτικές εξελίξεις. Αυτές ακριβώς είναι οι καταστάσεις που γίνονται τα
μεγάλα προχωρήματα στην ταξική πάλη, που βγαίνουν μπροστά οι δυνάμεις της
ανατροπής. Γι’ αυτό εμείς οι
Κομμουνιστές-Τροτσκιστές όχι μόνο δεν φοβόμαστε αυτές τις εξελίξεις αλλά
πιστεύουμε ότι μπροστά μας έχουμε προοπτικές ευνοϊκές για την ανασύνταξη της
εργατικής τάξης. Για να επωφεληθούμε από αυτές, χρειάζεται θέληση για μάχη,
αποφασιστικότητα, τόλμη, πίστη ότι θα νικήσουμε. Και όλα αυτά προϋποθέτουν μια
νέα εργατική επαναστατική ηγεσία, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Στη
δημιουργία αυτής της ηγεσίας θα συμβάλει το καλύτερο υλικό που έβγαλαν οι
μάχες, πρακτικές και πολιτικές, των τελευταίων χρόνων. Οι δυνάμεις που χύνουν
νερό στον μύλο του νεοφιλελευθερισμού, που δανείζονται αντι-Τραμπ επιχειρήματα
από το οπλοστάσιο όλων αυτών που χτυπάνε την εργατική τάξη δυο δεκαετίες τώρα,
δεν πρόκειται να παίξουν κανέναν ρόλο. Οι δυνάμεις που νομίζουν ότι αριστερή
πολιτική είναι να περιγράφεις γενικά τα κακά του καπιταλισμού, επίσης δεν
πρόκειται να παίξουν κανέναν ρόλο.
Δεν είναι ώρα για Κασσάνδρες και μάντεις κακών. Ο
εθνικός προστατευτισμός θα διασπάσει την ενότητα του παγκόσμιου καπιταλιστικού
στρατοπέδου. Η πίεση της Αμερικής πάνω στην Ευρώπη, όπως συνέβαινε πάντα, θα
γεννήσει κοινωνικές κρίσεις στην ήπειρό μας. Σε πολλές χώρες θα δημιουργηθούν
συνθήκες για εργατική αντεπίθεση. Η Ελλάδα μπορεί να είναι μία από αυτές. Αν ο
φαύλος κύκλος της μνημονιακής «κανονικότητας» σπάσει μέσα στους επόμενους
μήνες, ακόμα και μικρές πρωτοπόρες δυνάμεις θα έχουν μια ευκαιρία να
συνεγείρουν πλατιά εργατικά στρώματα, βάζοντας στην προμετωπίδα: ένα πρόγραμμα
παραγωγικής ανασυγκρότησης με κεντρικό σχέδιο, με δημόσιες επενδύσεις και
εργατικό έλεγχο, σαν μοναδική διέξοδο από την κρίση, σαν μοναδική προοπτική για
τον εργαζόμενο λαό της χώρας μας.
9.2.2017
Η Συντακτική Επιτροπή
