Η ακρίβεια και η αλήθεια για τα πρόστιμα

Όλο και πιο δύσκολα γεμίζει το καλάθι, ενώ προμηθευτές 
και σούπερ μάρκετ πλακώνονται και η κυβέρνηση
μας δουλεύει ψιλό γαζί

 Με το Πάσχα προ των πυλών και έναν μήνα μετά την επίσημη εφαρμογή των νέων μέτρων της κυβέρνησης κατά της ακρίβειας, οι σχέσεις σούπερ μάρκετ και προμηθευτών-βιομηχανιών μυρίζουν… μπαρούτι.

Η κόντρα αφορά κυρίως δύο μέτρα της κυβέρνησης: α) τη μείωση κατά 30% των εκπτώσεων που έκαναν οι βιομηχανίες στους λιανέμπορους με παράλληλη μετακύλιση της διαφοράς (θεωρητικά) στην τελική τιμή, ώστε να επωφεληθεί ο καταναλωτής, και β) την απαγόρευση προωθητικών ενεργειών (προσφορών) για ένα διάστημα σε όσες εταιρείες κάνουν ανατιμήσεις. 

Η βιομηχανία επιμένει πως τα περιθώρια ελιγμών της είναι εξαιρετικά περιορισμένα (λόγω του αυξημένου κόστους της σε ενέργεια και πρώτες ύλες) και καλεί τις αλυσίδες της λιανικής –οι οποίες στην Ελλάδα λειτουργούν σε συνθήκες ολιγοπωλίου– να φορτωθούν ένα μέρος του κόστους ώστε να κρατηθούν οι τιμές χαμηλά. Οι αλυσίδες υποστηρίζουν πως ειδικά οι μεγάλες πολυεθνικές καταγράφουν υψηλή κερδοφορία, μεγαλύτερη από αυτή του λιανεμπορίου.

Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει βρει το παραμύθι με τα δήθεν αυστηρά πρόστιμα που ακούγονται στα ΜΜΕ. Όμως, η επιβολή προστίμων ακόμα και μεγάλου ύψους δεν είναι ικανή να αποτρέψει την αισχροκέρδεια, επειδή κανένας δεν φοβάται το πρόστιμο για τον απλούστατο λόγο ότι δεν πληρώνεται άμεσα αλλά απλά βεβαιώνεται και στο τέλος ρυθμίζεται με τα λοιπά χρέη της επιχείρησης. Επίσης, σε κάποιους τομείς, όπως στην εστίαση, οι επιχειρήσεις έχουν μέση διάρκεια «ζωής» λίγα χρόνια· κλείνουν και αφήνουν πίσω τους αφερέγγυα χρέη. 

Ο έλεγχος σε μεγάλες επιχειρήσεις απαιτεί ειδικές γνώσεις και χρόνο και στο τέλος καταλήγει σε μακροχρόνιες δικαστικές αμφισβητήσεις των καταλογισμών – και, σε βάθος χρόνου, σε παραγραφή προστίμων. Και μπορεί τα ποσά των προστίμων που επιβάλλονται να ακούγονται μεγάλα, όμως δεν έχουν ανακοινωθεί ποτέ τα ποσά που εισπράττονται. Αυτά, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περιορίζονται στο 11% μόλις των επιβληθέντων προστίμων!

Για να προστατευθούν τα λαϊκά εισοδήματα, πρέπει να παρθούν ριζικά μέτρα, τα οποία μόνο η πάλη των εργαζομένων και του λαού μπορεί να τα επιβάλει. Μέτρα όπως: α) υποχρεωτική διατίμηση σε όλα τα στάδια από την παραγωγή μέχρι το ράφι, ούτως ώστε να μην μπορούν να παίξουν και παιχνίδια μεταξύ τους βιομήχανοι και λιανέμποροι, και β) παραγωγική ανασυγκρότηση με δημόσιες επενδύσεις για να μην εξαρτώμεθα τόσο πολύ από τις εισαγωγές και τον… αέρα του τουρισμού. 

 

Γιάννης Τριανταφύλλου