Το ερημονήσι της Γυάρου, τόπος εξορίας από τον Εμφύλιο μέχρι και το τέλος της δικτατορίας 1967-1974, φαίνεται πως προκαλεί τρόμο στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Δεν εξηγείται αλλιώς η εμμονή να μετατραπεί από χώρο ιστορικής μνήμης σε πεδίο επιχειρηματικής δράσης. «Χωρίς τα κόμπλεξ του παρελθόντος», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε πρόσφατο διαγωνισμό για την αξιοποίηση της Γυάρου, σχεδιάζεται μια «νέα ζωή» για το νησί, μετατρέποντας τα ερειπωμένα κτήρια των φυλακών σε «αυτάρκη κόμβο νερού και ενέργειας»!
Το νησί θεσπίστηκε σε «επισκέψιμο τόπο ιστορικής μνήμης» το 2001. Ταυτόχρονα εγκρίθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού μελέτη της Ερευνητικής Ομάδας Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ για την αποκατάσταση των κτιρίων των φυλακών, του νεκροταφείου καθώς και τη δημιουργία διαδρόμων μνήμης στο εσωτερικό του νησιού. Το 2011, όμως, αποχαρακτηρίστηκε από ιστορικός τόπος το μεγαλύτερο μέρος του νησιού, με σκοπό την προώθηση επενδύσεων για αιολικά πάρκα ή άλλου είδους «πράσινη» επιχειρηματικότητα. Αυτό δηλαδή που πλέον πραγματοποιεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Είναι απορίας άξιον και αναπάντητο ερώτημα, το οποίο τέθηκε από τον Σύλλογο Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ), γιατί από ολόκληρο το Αιγαίο, που περιλαμβάνει τεράστιο αριθμό βραχονησίδων και μικρών ακατοίκητων νησιών, επιλέχτηκε η Γυάρος για να είναι «πρωτοπόρος» σε μια τέτοιου είδους επιχειρηματικότητα. Φυσικά απάντηση δεν δόθηκε και κανείς δεν περιμένει να δοθεί. Είναι όμως αυτονόητη.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι η έκφραση του πιο σκληρού και αδίστακτου τμήματος του κεφαλαίου στη χώρα μας. Είναι αυτό το κεφάλαιο που αναπτύχθηκε πάνω στο αίμα των αγωνιστών του εμφυλίου και της δικτατορίας. Είναι όλοι αυτοί που πλούτιζαν και κερδοσκοπούσαν την ίδια στιγμή που τα κυβερνητικά τους ανδρείκελα φυλάκιζαν και εξόντωναν χιλιάδες αγωνιστές. Οι γενιές αυτές που στάθηκαν όρθιες απέναντι στα εκτελεστικά αποσπάσματα, τους βασανιστές και τους δεσμοφύλακές τους, με μόνο τους όπλο την πίστη τους για έναν καλύτερο και δικαιότερο κόσμο, είναι αυτοί που στοιχειώνουν τους αντιπάλους τους ακόμα και σήμερα, και ίσως περισσότερο σήμερα. Γιατί το σάπιο και άθλιο σύστημα στο οποίο ανήκουν και το οποίο εκπροσωπούν είναι σε αδιέξοδο και το ξέρουν. Όσο κι αν προσπαθούν να την εξωραΐσουν ή να το φτιασιδώσουν, η παρακμή σε όλα τα επίπεδα δεν κρύβεται.
Γι’ αυτό θέλουν να ξεμπερδεύουν με οτιδήποτε έχει σχέση με τη συλλογική αγωνιστική ιστορική μνήμη του λαού μας. Που, αναμφίβολα, μια από τις πιο λαμπρές και ηρωικές σελίδες της γράφτηκε σ’ αυτό το ερημονήσι, αυτόν το σκληρό και άγριο τόπο. Ναι, φοβούνται τα ερείπια των φυλακών, τους χορταριασμένους και παρατημένους τάφους του νεκροταφείου, γιατί εκεί είναι θαμμένοι ήρωες! Από αυτά τα ερειπωμένα κτήρια πέρασαν ήρωες, και οτιδήποτε ηρωικό τούς προκαλεί τρόμο και απέχθεια.
Κανένας και τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη της ανθρωπότητας. Οι δικοί τους φόβοι είναι οι δικές μας ελπίδες. Οι ελπίδες που έμειναν καλά φυλαγμένες σε αυτό το νησί και είναι η ώρα να ανθήσουν και πάλι!
Μαρία Καράβολα
