Λέγαμε λοιπόν ότι η θυσία των συντρόφων μας που συμμετείχαν στο κίνημα της Αντίστασης και δολοφονήθηκαν από τον σταλινισμό δεν ήταν «ανώφελη». Ίσα ίσα, αποτελεί τιμή, πηγή έμπνευσης και πολύτιμη παρακαταθήκη του κινήματός μας. Σε αντίθεση με ό,τι λέγεται, από πολιτικούς αντιπάλους (ΚΚΕ και γενικά σταλινογενείς) αλλά δυστυχώς και από ορισμένες «φίλιες» δυνάμεις, η συμμετοχή των τροτσκιστών στο κίνημα της Αντίστασης δεν ήταν «ασήμαντη».
Κατ’ αρχάς έχουμε την περίπτωση του Σταύρου Βερούχη, του προπολεμικού ηγέτη του τεράστιου κινήματος των αναπήρων και θυμάτων πολέμου. Που εκλέχθηκε εκπρόσωπος της Καρυστίας, σχεδόν παμψηφεί, για την ΠΕΕΑ («κυβέρνηση του βουνού»). Δολοφονήθηκε με τον πλέον άνανδρο τρόπο από τον σταλινισμό – ήταν τυφλός.
Έχουμε την περίπτωση του ελαιοχρωματιστή Γ. Δόξα και της Ενωτικής Ομάδας του (Ομάδα Καλλιθέας-Ομάδα «Επίθεση»). Παρά την πρόθεση του Άρη Βελουχιώτη να τον προστατεύσει (ήταν φίλοι από παλιά), δολοφονήθηκε και αυτός από τη σταλινική ηγεσία.
Σχεδόν σύσσωμοι συμμετείχαν στο αντιστασιακό κίνημα οι νεο-αρχειομαρξιστές, οι οποίοι ναι μεν είχαν διαχωριστεί από το κύριο ρεύμα του τροτσκισμού πάνω στο ζήτημα της ίδρυσης της 4ης Διεθνούς, ωστόσο την περίοδο που εξετάζουμε η αναφορά τους ήταν βασικά τροτσκιστική. Ίδρυσαν δικές τους αντιστασιακές οργανώσεις, στην Ήπειρο, τη Δυτική Μακεδονία κ.α., με σημαντική δράση, ή συμμετείχαν άμεσα στο ΕΑΜ, π.χ. οι Αγρινιώτες αρχειομαρξιστές.
Και φυσικά έχουμε σημαντικούς Έλληνες τροτσκιστές που βρίσκονταν εκτός Ελλάδας, όπως ο Γ. Βιτσώρης, ο οποίος είχε σπουδαία δράση στη γαλλική αντίσταση.
Εδώ, όμως, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε και κάτι άλλο. Οι δολοφονίες (άνω των 110) συντρόφων μας στα 1944-45 από τον σταλινισμό δεν καταγγέλθηκαν στην αστυνομία από τους συντρόφους ή τους οικείους τους, ούτε πριν ούτε μετά το τέλος του πολέμου. Ήταν μια θέση αρχής για το κίνημά μας ότι οι οποιεσδήποτε διαφορές μας με τον σταλινισμό –ακόμα και αν από τη μεριά των σταλινικών έφταναν μέχρι και τη δολοφονία– ήταν διαφορές εντός του εργατικού κινήματος. Και επομένως ήταν τελείως έξω από τη δικαιοδοσία του αστικού κράτους. Τα εγκλήματα αυτά αφορούν λοιπόν μόνο τα δικαστήρια της μελλοντικής σοσιαλιστικής κοινωνίας. Στο ζήτημα αυτό οι σύντροφοί μας ήταν κάθετοι – και την ίδια άποψη έχουμε και εμείς σήμερα.
Πάρις Δάγλας
