Τα εκατομμύρια των διαδηλωτών της 28ης Φεβρουαρίου εγκαινιάζουν μια νέα εποχή αφύπνισης του ελληνικού λαού. Όσο και αν βυσσοδομεί το καθεστώς της συγκάλυψης, της διαφθοράς, του αυταρχισμού, δεν πρόκειται να αναστηλώσει τα ερείσματά του. Δεν θα τα παρατήσει όμως και εύκολα. Μόνο η συνέχιση της λαϊκής κινητοποίησης, με νέες διαδηλώσεις και απεργίες (όπως η γενική απεργία της 9ης Απριλίου), μπορεί να φέρει δικαιοσύνη για το έγκλημα των Τεμπών αλλά και την πτώση αυτού του άθλιου καθεστώτος.
Οι εγχώριοι δυνάστες θα κλονιστούν και από τις διεθνείς εξελίξεις, οι οποίες αποδυναμώνουν και σπέρνουν τη σύγχυση στο αντιδημοκρατικό σύστημα της πολεμοχαρούς Ευρωπαϊκής «Ένωσης».
1. Οι συγκλονιστικές λαϊκές συγκεντρώσεις της 28ης Φεβρουαρίου ενάντια στην κυβερνητική συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών έχουν αλλάξει ριζικά την κατάσταση στη χώρα μας. Όπως είναι γνωστό, εκείνη τη μέρα, σε σχεδόν 400 σημεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό, εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να απαιτήσουν δικαιοσύνη για το έγκλημα που έγινε ακριβώς δύο χρόνια νωρίτερα. Ήταν οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις που έχουν γίνει στη χώρα μας (τουλάχιστον από τα χρόνια της Μεταπολίτευσης) αλλά και η πιο πετυχημένη γενική απεργία των τελευταίων πολλών δεκαετιών. Ενώ ιδιαίτερη σημασία είχε και η κινητοποίηση των Ελλήνων του εξωτερικού, απ’ άκρη σ’ άκρη της Γης. Ακολούθησαν στο πλαίσιο του μεγάλου αυτού κινήματος και άλλες σημαντικές και μαζικές συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις της φοιτητικής και μαθητικής νεολαίας, συναυλίες κ.λπ. αλλά και απεργίες, με νέο ορόσημο του κινήματος τη Γενική Απεργία της 9ης Απριλίου.
Τι άλλαξε με την 28η Φεβρουαρίου; Κατ’ αρχάς το προφανές: διατρανώθηκε η απαίτηση του λαού να σταματήσει η συγκάλυψη για το έγκλημα των Τεμπών, να έρθουν τα πραγματικά γεγονότα και στοιχεία στο φως και οι υπαίτιοι, που φτάνουν βέβαια μέχρι τα κυβερνητικά έδρανα, να καταλήξουν «στο πιο βαθύ μπουντρούμι», όπως είπε χαρακτηριστικά σε μια ομιλία της η πρόεδρος του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Τεμπών, Μαρία Καρυστιανού.
Περαιτέρω: κατέρρευσε η εικόνα της απόλυτης κυριαρχίας, της «ηγεμονίας» του Μητσοτάκη και του αντιλαϊκού-αντιδημοκρατικού καθεστώτος του – κάτι που επιβεβαιώνεται πλέον και από όλες τις δημοσκοπήσεις. Εξίσου σημαντικό: αποδείχθηκε ότι, παρά τις λυσσώδεις προσπάθειες αυτού του καθεστώτος,ο ελληνικός λαός στην πλειοψηφία του δεν έχει κερδηθεί από τις αγριανθρωπικές «αξίες» του νεοφιλελευθερισμού. Αλλά συνεχίζει να πιστεύει στη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη, τη δημοκρατία. Συνεχίζει να βάζει τη ζωή πάνω από το κέρδος. Συνεχίζει να πιστεύει ότι, σε κρίσιμες στιγμές, μπορεί να καθορίσει ο ίδιος τις εξελίξεις μέσα από την άμεση παρέμβασή του.
Ο κόσμος που πλημμύρισε τους δρόμους των πόλεων, κωμοπόλεων και νησιών, εξέφρασε και τη συσσωρευμένη δυσαρέσκειά του για την ακρίβεια, την ανασφάλεια, τον αυταρχισμό, τη γενικότερη δηλαδή κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας επί των ημερών του Μητσοτάκη. Στις δημοσκοπήσεις πλέον ο κόσμος αυτός δεν λέει «σταθερότητα πάνω απ’ όλα», αλλά ζητάει να πέσει τώρα ο Μητσοτάκης, να γίνουν πρόωρες εκλογές. Καταλαβαίνει ότι, αν δεν πέσει αυτή η κυβέρνηση, θα είναι αδύνατον να αποδοθεί δικαιοσύνη. Και οι επόμενες ενέργειες της κυβέρνησης (π.χ. με την προανακριτική στη Βουλή) επιβεβαίωσαν αυτή την άποψη. Αν υπήρχε μια στοιχειώδης αντιπολίτευση, με ένα πρόγραμμα που να συγκρούεται με ορισμένες έστω βασικές όψεις του σημερινού καθεστώτος, θα είχαμε ήδη πολιτικές εξελίξεις. Αυτές όμως δεν θα τις αποφύγει η κυβέρνηση, ακόμα και αν χρειαστεί να μεσολαβήσουν και άλλα γεγονότα, επηρεαζόμενα μεταξύ άλλων από την οικονομική κατάσταση και τις διεθνείς εξελίξεις. Η εκτίμησή μας είναι ότι το καθεστώς Μητσοτάκη φυσικά δεν πρόκειται να ρίξει «λευκή πετσέτα» αλλά και δεν θα μπορέσει να ανακάμψει.
2. Σε διεθνές επίπεδο διαμορφώνεται επίσης μια νέα κατάσταση. Η λεγόμενη «νεοφιλελεύθερη» πολιτική, με την οποία το κεφάλαιο μας χτύπησε ανελέητα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, αποδομείται. Ο χειρότερος εχθρός μας εδώ στην Ευρώπη, η αντιδραστική ιμπεριαλιστική γραφειοκρατία των Βρυξελλών που ακούει στο όνομα Ευρωπαϊκή «Ένωση», βρίσκεται σε σύγχυση και αποδυνάμωση. Ταυτίζεται όλο και περισσότερο με τον πόλεμο, καθώς ραδιουργεί για να μην κλείσει το μέτωπο στην Ουκρανία, ούτως ώστε να μην εμφανιστεί ηττημένη από τη Ρωσία. Και ετοιμάζεται να επιβάλει νέα σκληρή λιτότητα προκειμένου να βρεθούν τα εκατοντάδες δις για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης. Ωστόσο, αυτή η πορεία θα είναι γεμάτη από αγκάθια και αντιφάσεις για αυτούς. Ο Τραμπ θα επιδιώξει φυσικά ο επανεξοπλισμός της Ευρώπης να γίνει υπό όρους ακόμα μεγαλύτερης εξάρτησής της από την Αμερική και όχι «στρατηγικής αυτονομίας» της. Από την άλλη, οι Ευρωπαίοι καπιταλιστές σκέπτονται όλο και περισσότερο μήπως θα ήταν καλύτερα να στραφούν προς πολιτικές τύπου Τραμπ αντί να συνεχίζουν να θυσιάζουν την ανταγωνιστικότητά τους στο όνομα μιας επίπλαστης ευρωπαϊκής ενότητας. Σε κάθε περίπτωση, η πίεση από την ήττα στην Ουκρανία και από τις πολιτικές του Τραμπ θα είναι η πιο βέβαιη πηγή κοινωνικών σπασμών στην ιστορική ήπειρό μας.
Παράλληλα, οι επιπλοκές που έχει προκαλέσει η νέα παγκόσμια κατάσταση εκφράζονται με εκρηκτικό τρόπο ιδίως στη δική μας «γειτονιά». Οι εξελίξεις στο Ουκρανικό, τη Μέση Ανατολή αλλά και τα Βαλκάνια έχουν ήδη και θα έχουν ακόμα πιο ισχυρές επιδράσεις στη χώρα μας. Μεταξύ άλλων, γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο ότι η εξωτερική πολιτική Μητσοτάκη, βλ. άνευ όρων στήριξη του Ζελένσκι, συνιστά πηγή μεγάλων κινδύνων για τον ελληνικό λαό.
3. Ξαναγυρίζοντας στο εσωτερικό μέτωπο, ο Μητσοτάκης κάνει ότι δεν ακούει την κραυγή του κόσμου (και ότι δεν βλέπει τις δημοσκοπήσεις) και επιμένει στην ίδια αντιλαϊκή πολιτική της τελευταίας 6ετίας.
Για τα Τέμπη, δημαγωγικά διακήρυξε ότι είναι υπέρ της αλλαγής του συνταγματικού και νομικού πλαισίου περί ευθύνης υπουργών – κάτι που φυσικά, εάν και όποτε γίνει, δεν θα επηρεάσει καθόλου την υπόθεση των Τεμπών, αφού δεν θα έχει αναδρομική ισχύ. Κατά παράβαση του συντάγματος, η κυβερνητική πλειοψηφία «βυθίζει» την προανακριτική για τον Τριαντόπουλο, προκειμένου να μην ακουστούν μέσα στη Βουλή πράγματα που θα την έφερναν σε δύσκολη θέση. Επίσης, ο Μητσοτάκης εξήγγειλε νέο σχέδιο για την «ασφάλεια» και τον «εκσυγχρονισμό» των συγκοινωνιών. Σε αυτό κυριαρχεί φυσικά η λογική της ιδιωτικοποίησης, η ίδια λογική που απαξίωσε τον σιδηρόδρομο και οδήγησε στο έγκλημα των Τεμπών.
Προωθείται ακόμα πιο επιθετικά η λογική της «αξιολόγησης» στο δημόσιο. Βλέπουμε από την εφαρμογή της στην εκπαίδευση τι μπορεί να είναι: ακόμα πιο στενός κομματικός έλεγχος του δημοσίου, κατάργηση κάθε στοιχείου δημοκρατίας και πλήρης υποταγή των υπαλλήλων στον εκάστοτε υπουργό, απαγόρευση ουσιαστικά του συνδικαλισμού.
Κατά τα άλλα, στο κυρίαρχο ζήτημα της ακρίβειας, τίποτα δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο. Η πολιτική που ενθαρρύνει την ασυδοσία των καρτέλ παραμένει ανέγγιχτη. Κάποια στιγμή ο Μητσοτάκης ψέλλισε ότι η πολιτική της «οριακής τιμολόγησης» στο ρεύμα, που εκτοξεύει τους λογαριασμούς, θα πρέπει να αλλάξει, όμως τίποτα συγκεκριμένο δεν προβλέπεται στο ορατό μέλλον.
Μια σειρά από μεγάλα προβλήματα του ελληνικού λαού επιδεινώνονται επίσης σταθερά: στεγαστική κρίση και απλησίαστα ενοίκια, αποδόμηση-ιδιωτικοποίηση της δημόσιας υγείας, συνέχιση της φυγής νέων στο εξωτερικό, καθώς τα μορφωτικά και επαγγελματικά δικαιώματα των παιδιών των λαϊκών οικογενειών χτυπιούνται πολύπλευρα.
4. Στο πολιτικό επίπεδο τώρα, ο ανασχηματισμός ήταν περισσότερο μια έκφραση της περιχαράκωσης της κυβέρνησης και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί μια κάποια «επανεκκίνηση». Αυτή τη στιγμή οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια ΝΔ καθηλωμένη στο 20%-24% σε πραγματική πρόθεση ψήφου. Η κυβέρνηση κατά βάθος ξέρει ότι αυτό δεν μπορεί να αλλάξει ριζικά, και για αυτό επιλέγει να «ταμπουρωθεί» γύρω από έναν σκληρό πυρήνα αντιδραστικών, υπερσυντηρητικών και φοβικών κοινωνικών στρωμάτων με προοπτική να πουλήσει ακριβά το τομάρι της. Προσπαθεί να εμποδίσει τις διαρροές ψήφων σε άλλα δεξιά κόμματα, π.χ. με μια –εντελώς υποκριτική– «σκλήρυνση» της μεταναστευτικής της πολιτικής, καθώς και να φοβίσει όσους μπορέσει με την προπαγάνδα «ή εμείς ή το χάος». Τίποτα από τα δύο δεν θα έχει επιτυχία.
Το πιο σημαντικό είναι ότι: Ο κατακερματισμός του πολιτικού σκηνικού, που δεν είναι εύκολο να ξεπεραστεί γρήγορα, είναι το καταλληλότερο έδαφος για να βγουν νέες αγωνιστικές δυνάμεις μέσα από τα βαθιά λαϊκά στρώματα. Να βελτιωθεί συνολικά ο ταξικός, πολιτικός και ιδεολογικός συσχετισμός μέσα στον ελληνικό λαό. Κάτι τέτοιο θα συμβάλει και στο να ενισχυθούν οι μικρές σήμερα πρωτοπόρες επαναστατικές δυνάμεις.
Άρα, για χίλιους λόγους, συνεχίζουμε στον δρόμο της 28ης Φεβρουαρίου. Μόνο η ανυποχώρητη συνέχιση της λαϊκής κινητοποίησης, μέσα από πρωτοβουλίες των συνδικάτων, του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Τεμπών, της φοιτητικής και μαθητικής νεολαίας, με διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις, απεργίες, μπορεί πραγματικά να γείρει την πλάστιγγα εις βάρος του καθεστώτος. Οι κινητοποιήσεις θα πρέπει να εστιάζουν σε τέσσερα κυρίως αιτήματα, που συναντούν ευρύτατη αποδοχή: α) απόδοση δικαιοσύνης για το έγκλημα των Τεμπών, β) να πάψει ο έλεγχος της δικαστικής εξουσίας από την κυβέρνηση, γ) εθνικοποίηση-ανασυγκρότηση του σιδηρόδρομου και, φυσικά, δ) να πέσει η κυβέρνηση της συγκάλυψης, της διαφθοράς, του αυταρχισμού.
Μια νέα εποχή έχει ξεκινήσει, και σε αυτό συντείνουν όλες οι εγχώριες και διεθνείς εξελίξεις. Μια εποχή που θα έχει και νέους κινδύνους αλλά και μεγάλες ευκαιρίες για τους καταπιεζόμενους, την εργατική τάξη, την αγωνιστική νεολαία. Πάμε με αισιοδοξία, τόλμη, ενότητα, αποφασιστικότητα για τις μεγάλες μάχες και τις μεγάλες ανατροπές της δικής μας εποχής!
27.3.2025
Η Συντακτική Επιτροπή