Ποιος θυμάται το «καλάθι του νοικοκυριού» του Άδωνι Γεωργιάδη; Ήταν τόση η συμβολή του στην πτώση των τιμών, που χρειάστηκε ένα ακόμα μέτρο, η «μόνιμη μείωση τιμής» του Κώστα Σκρέκα, που τον διαδέχθηκε στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Για να ακολουθήσει τώρα ο Τάκης Θεοδωρικάκος με «μείωση τιμών» σε 600 (;) προϊόντα.
Η κυβέρνηση, αποφεύγοντας να θίξει την ουσία των τεράστιων αυξήσεων τιμών σε βασικά αγαθά, εφευρίσκει κάθε τόσο και ένα μέτρο, με την αγαστή σύμπραξη των ιδιοκτητών των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Και παρ’ όλα τα ευφάνταστα μέτρα που λαμβάνει κάθε τόσο, δεν έχει καταφέρει να ρίξει τις τιμές, ούτε να ελαφρύνει το βάρος που επωμίζονται τα χαμηλά στρώματα.
Το καταγράφει, άλλωστε, η επίσημη στατιστική. Η μέση ετήσια οικογενειακή δαπάνη εκτοξεύθηκε τη διετία 2022-2023. Όπως δείχνει η Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών 2023 της ΕΛΣΤΑΤ, αυξήθηκε κατά 5,3% σε σχέση με το 2022, ενώ η μέση ατομική δαπάνη αυξήθηκε κατά 11,2%. Ακόμα χειρότερα, βέβαια, είναι τα πράγματα για τα φτωχότερα νοικοκυριά. Η ίδια η ΕΛΣΤΑΤ εκτιμά ότι για το φτωχότερο 20% του πληθυσμού οι δαπάνες για τρόφιμα αντιπροσωπεύουν το 55,8% του συνόλου των δαπανών, ενώ για το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόνο 24,8%. Με λίγα λόγια, οι φτωχότεροι άνθρωποι ίσα που επιβιώνουν.
Ας ξαναδούμε όμως τι είναι αυτό το μέτρο που η κυβέρνηση προβάλλει ως σωτήριο και οι μεγάλες επιχειρήσεις προμήθειας και λιανικής συντρέχουν και στηρίζουν. Με μειώσεις που κυμαίνονται στην πλειονότητα των προϊόντων που ανακοινώθηκαν κοντά στο 5%, οι μεγάλοι προμηθευτές αποκρύπτουν το ράλι τιμών που έχει προηγηθεί. Ταυτόχρονα κοροϊδεύουν τους καταναλωτές δίνοντας στη δημοσιότητα κωδικούς προϊόντων που μπορεί να αντιπροσωπεύουν ένα ελάχιστο ποσοστό από το σύνολο των κωδικών που διακινούν. Ακόμη και η λεγόμενη «μείωση τιμών» καταντάει ένα ακόμα εμπορικό τρικ για την προσέλκυση πελατών.
Την ίδια ώρα κανείς δεν αγγίζει την πραγματικότητα που υπάρχει στην αγορά, όπου σε πολλά αγαθά επικρατεί καρτελοποίηση: ενέργεια 4 εταιρείες, τηλεπικοινωνίες 3, γαλακτοκομικά προϊόντα 3-4 εταιρείες, είδη καθαρισμού 2 εταιρείες κ.λπ. Και φυσικά η κυβέρνηση εξακολουθεί να κωφεύει στο αίτημα όλων για μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, διατηρώντας έναν από τους υψηλότερους συντελεστές στην Ευρώπη.
Γιώργος Καστρίτης